“Jehofa ka Noši o Nea Bohlale”

KE MEDIRO efe yeo e go feletšago nako le matla? Na go itirela leina le lebotse ke selo sa bohlokwa go wena? Na o ineetše go kgoboketšeng mahumo? Go thwe’ng ka go phegelela mošomo lehlakoreng le itšego la mešomo goba go ithuta bokgoni lefapheng le tee goba a mantši a dithuto? Na go hlagolela ditswalano tše botse le ba bangwe go bohlokwa go wena? Na o dula o tshwenyegile ka go dula o le boemong bjo bobotse bja tša maphelo?

Dilo ka moka tše di lego ka mo godimo di ka bonagala e le tše bohlokwa. Eupša seo e lego sa bohlokwa kudu ke eng? Beibele e a araba: “Mathomô a bohlale ké xo re: Rua bohlale!” (Diema 4:7) Ka gona, re ka rua bohlale bjang, gomme mehola ya bjona ke efe? Gomme mehola ya bjona ke efe? Kgaolo ya bobedi ya puku ya Beibele ya Diema e nea dikarabo.

‘Bohlale o bo Sekegele Tsebe’

Ka mantšu a lerato a tate, Kgoši Salomo yo bohlale wa Isiraele ya bogologolo o re: “Ngwan’aka, a mola o ka be o amogela dipolelo tša ka, o ipolokela ditaelo tša ka, a mola o ka be o sekegela tsebe bohlale, o sekamišetša pelo ya gago tlhaologanyong, a o ka be o lebiša temogo, o hlaboša lentšu la gago go bitša tlhaologanyo, a mola o ka be o e tsoma bjalo ka disilifera, o e latišiša bjalo ka mahumo a fihlilwego, ke mo o tlog’o lemoga poifo ya Jehofa, wa hwetša tsebo ya Modimo.”​—Diema 2:​1-5, PK.

Na o bona moo boikarabelo bja go hwetša bohlale bo letšego gona? Ditemaneng tše, polelwana “a mola o ka be o” e tšwelela ka makga a mararo. Go molaleng gore go tšwa go yo mongwe le yo mongwe wa rena go tsoma bohlale le dithuši tša bjona​—temogo le kwešišo. Lega go le bjalo, sa pele re swanetše go “amogela” le go “ipolokela” ka kgopolong mantšu a bohlale ao a ngwadilwego ka Mangwalong. Bakeng sa se go nyakega gore re ithute Beibele.

Bohlale ke bokgoni bja go šomiša tsebo ye e newago ke Modimo ka mo go swanetšego. E bile Beibele e dira gore bohlale bo hwetšagale ka tsela e kgahlišago gakaakang! Ee, e hupere mantšu a bohlale, a bjalo ka ao a ngwadilwego pukung ya Diema le ya Mmoledi, gomme go nyakega gore re bee tlhokomelo ya rena mantšung a. Gape, matlakaleng a Beibele re hwetša mehlala e mentši yeo e bontšhago mehola ya go diriša melao ya motheo ya Modimo le mereo yeo go welwago go yona ge e sa elwe hloko. (Ba-Roma 15:4; 1 Ba-Korinthe 10:​11) Ka mohlala, ela hloko pego ya Gehasi wa megabaru, modiredi wa moporofeta Elisa. (2 Dikxoši 5:​20-27) Na ga e re rute bohlale bja go phema go ba le megabaru? Gomme go thwe’ng ka ditla-morago tša diketelo tšeo di bego di bonagala di se na kotsi tša morwedi wa Jakobo, Dina go “basetsana ba naxa” ya Kanana? (Genesi 34:​1-31) Na ga re lemoge di tloga fase bošilo bja go tlwaelana le batho ba babe?​—Diema 13:​20; 1 Ba-Korinthe 15:​33.

Go ela hloko bohlale go nyaka go hwetša temogo le kwešišo. Go ya ka Webster’s Revised Unabridged Dictionary, temogo ke “matla goba bokgoni bja monagano bjo o hlaolago selo se sengwe go se sengwe ka bjona.” Temogo ya poifo ya go boifa Modimo ke bokgoni bja go aroganya selo se se lokilego go seo se sa lokago ke moka wa kgetha tsela e nepagetšego. Ka ntle le gore re ‘sekamišetše pelo ya rena’ temogong goba re fišegele go ba le yona, re ka dula bjang re le ‘tseleng ye e yago bophelong’? (Mateo 7:​14; bapiša le Doiteronomio 30:​19, 20.) Go ithuta Lentšu la Modimo le go le diriša go nea temogo.

Re ka ‘hlaboša lentšu la rena go bitša tlhaologanyo’ bjang​—bokgoni bja go bona kamoo dikarolo tša taba di nyalanago ka gona le kamoo di nyalanago ka gona le taba ka kakaretšo? Ee, bogolo bja nywaga le phihlelo ke dintlha tše dingwe tšeo di ka re thušago go ba le kwešišo e kgolwanyana​—ga se gore go swanetše go ba bjalo. (Jobo 12:​12; 32:​6-12) Mopsalme o itše: “Ke phala batála ka thlaloxanyô, ka xobane ke lôtôla ditaêlô tš’axo [Jehofa].” O ile a ba a opela ka gore: “Lentšu la xaxo xe le bulwa le a bônêxêla, le hlalefiša ba hlôkaxo tsebô.” (Psalme 119:​100, 130) Jehofa ke “Motála-wa-mabaka,” gomme o na le kwešišo e phagametšego kudu ya batho ka moka. (Daniele 7:​13) Modimo a ka abela yo a se nago phihlelo kwešišo, a mo kgontšha gore a phale gaešita le bao ba mo fetago ka nywaga ka seka se. Ka gona, re swanetše go ba mafolofolo go baleng le go dirišeng Lentšu la Modimo, Beibele.

Polelwana e boeletšwago gantši e rego “mola o ka be o” e lego mathomong a kgaolo ya bobedi ya Diema e latelwa ke dipolelwana tše bjalo ka “amogela,” “ipolokela,” “bitša,” “tsoma” le “latišiša.” Ke ka baka la’ng mongwadi a šomiša dipolelwana tše di matlafatšago taba? Puku e nngwe ya ditšhupetšo e re: “Setsebi [mo] se gatelela bohlokwa bja go ba le phišego go tsomeng bohlale.” Ee, re swanetše go tsoma bohlale le dika tše di tswalanago le bjona​—temogo le kwešišo.

Na o tla Dira Boiteko?

Taba-kgolo tabeng ya go tsoma bohlale ke go ithuta Beibele ka mafolofolo. Lega go le bjalo, go ithuta mo e swanetše go ba selo se se fetago go fo balela go hwetša tsebišo. Go naganišiša ka mo go nago le morero ka seo re se balago ke karolo ya bohlokwa ya go ithuta Mangwalo. Go hwetša bohlale le temogo go akaretša go naganišiša mabapi le kamoo re ka dirišago ka gona seo re ithutago sona go rarolleng mathata le go direng diphetho. Go hwetša kwešišo go nyaka gore go naganišišwe kamoo taba e mpsha e nyalanago ka gona le yeo re šetšego re e tseba. Ke mang a ka ganetšago gore go ithuta bjalo ka go naganišiša ka Beibele go nyaka nako le boiteko bjo bo dirwago ka matla? Peeletšo ya nako le matla yeo o e dirago e swana le yeo e dirišwago ge ‘go tsongwa disilifera le ge go latišišwa lehumo le le fihlilwego.’ Na o tla dira boiteko bjo bo nyakegago? Na o tla ‘reka nako e swanetšego’ ya go dira bjalo?​—Ba-Efeso 5:​15, 16, bapiša le NW.

Hlokomela gore ke mahumo afe a magolo ao a re letetšego ge e ba re epa ka go iša ka Beibeleng ka pelo e botegago. Ka gona, re tla hwetša “tsebo ya Modimo”​—tsebo ya Mmopi wa rena e kwagalago, e tsepamego le yeo e neago bophelo! (Johane 17:3) “Poifo ya [go boifa] Jehofa” le yona e sa le lehumo leo le ka fihlelelwago. Go bontšha poifo ye ya tlhompho go yena ke gabohlokwa gakaakang! Poifo e agago ya go boifa go se mo kgahliše e swanetše go buša sebopego se sengwe le se sengwe sa bophelo bja rena, e oketše tekanyo e itšego ya moya dilong tšohle tše re di dirago.​—Mmoledi 12:​13.

Kganyogo e matla ya go kganyoga go nyakišiša le go epa mahumo a moya e swanetše go ba e tukago ka gare ga rena. Bakeng sa go nolofatša nyakišišo ya rena, Jehofa o re neile didirišwa tša go epa tše botse kudu​—dimakasine tše di lego nakong tša therešo tša Morokami le Phafoga! gotee le dikgatišo tše dingwe tšeo di theilwego Beibeleng. (Mateo 24:​45-47) Bakeng sa go ithuta ga rena ka Lentšu la gagwe le ditsela tša gagwe, Jehofa gape o re neile diboka tša Bokriste. Re swanetše go ba go tšona ka mehla, re theetše ka kelohloko seo se bolelwago, re dire boiteko bjo matla gore re lebiše tlhokomelo go seo se bolelwago le go ipolokela dikgopolo tša motheo, ke moka re nagane ka mo go tseneletšego ka tswalano ya rena le Jehofa.​—Ba-Hebere 10:​24, 25.

O ka se ke wa Palelwa

Gantši, go tsoma mabenyabje a epetšwego, gauta goba silifera ga go tšweletše dienywa. Se ga se sa swanela go ba bjalo ka go tsoma mahumo a moya. Ka baka la’ng go sa be bjalo? Salomo o re kgonthišetša gore: “Xobane bohlale motho ó bo newa ke Modimo; tsebô le temoxô di tšwa molomong wa xaxwe.”​—Diema 2:6.

Kgoši Salomo o be a tumile ka bohlale bja gagwe. (1 Dikxoši 4:​30-32) Mangwalo a utolla gore o be a na le tsebo ka dilo tše di fapa-fapanego, go akaretša dimela, diphoofolo, tlhago ya motho le Lentšu la Modimo. Temogo yeo a ilego a e bontšha e sa le kgoši ya mofsa tabeng ya go ahlola ngangišano magareng ga basadi ba babedi, bao yo mongwe le yo mongwe wa bona a bego a bolela gore ke mmago ngwana yoo, e ile ya thuša bakeng sa go mo dira gore a tume ditšhabeng. (1 Dikxoši 3:​16-28) Mothopo wa thuto ya gagwe e kgolo e be e le ofe? Salomo o ile a rapela Jehofa bakeng sa “bohlale le temoxô” le bokgoni gore “a hlaoloxanyê botse le bobe.” Jehofa o ile a mo nea dilo tše.​—2 Koronika 1:​10-12; 1 Dikxoši 3:9.

Le rena ka mo go swanago re swanetše go rapelela thušo ya Jehofa ge re dutše re ithuta Lentšu la gagwe ka mafolofolo. Mopsalme o ile a rapela ka gore: “Morêna, nthutê tsela ya xaxo, ke sepelê kè Xo botexetše; pelo ya-ka O e tlêmaxanyê le xo boifa leina la xaxo.” (Psalme 86:​11) Jehofa o ile a amogela thapelo yeo ka gobane o ile a dira gore e ngwalwe ka Beibeleng. Re ka kgodišega gore dithapelo tša rena tša go tšwa pelong le tša ka mehla bakeng sa go kgopela thušo ya gagwe ya go re thuša go hwetša mahumo a moya ka Beibeleng di ka se dule di sa arabje.​—Luka 18:​1-8.

Salomo o bontšha gore: “Ké Yêna a beetšexo baloki pholoxô; ké Yêna kôtsê ya ba se naxo bosodi. Xobane ó hlapetša mmila wa molaô; ó letile tsela ya baratwa ba xaxwe. Xôna moo O tlo hlaloxanya tokô le molaô le bothakxa, le tšohle ditsela tše boló.” (Diema 2:​7-9) Ye ke kgonthišetšo e kgolo gakaakang! Jehofa ga a nee feela bohlale bja kgonthe go bao ba bo tsomago e le ka kgonthe eupša gape o ipontšha e le kotse e šireletšago go bao ba lokilego ka baka la gore ba bontšha bohlale bja kgonthe gomme ka potego ba dumelelana le ditekanyetšo tša gagwe tša go loka. Eka re ka ba gare ga bao Jehofa a ba thušago go kwešiša “tšohle ditsela tše boló.”

Ge ‘o Natefelwa ke Tsebo’

Thuto ya Beibele ya motho ka noši​—selo sa bohlokwa seo se nyakegago bakeng sa go tsoma bohlale​—ga se gore ke tebelelo e kgahlišago go batho ba bantši. Ka mohlala, Lawrence wa nywaga e 58 o re: “Ka mehla ke be ke šoma ka diatla tša-ka. Go ithuta go a nthatafalela.” Michael wa nywaga e 24 yo a sa kago a thabela go ithuta sekolong o re: “Ke be ke swanelwa ke gore ke ikgapeletše go dula fase gomme ke ithute.” Lega go le bjalo, kganyogo ya go kganyoga go ithuta e ka hlagolelwa.

Ela hloko seo Michael a se dirilego. O a hlalosa: “Ke ile ka itaya ka noši gore ke ithute ka seripa sa iri letšatši le lengwe le le lengwe. Kapejana ke ile ka bona phetogo boemong bja-ka bja kgopolo, dikarabong tša-ka dibokeng tša Bokriste le dipoledišanong tša-ka le ba bangwe. Ga bjale ke fagahlelela dinako tša-ka tša go ithuta, gomme ke hloile gore go be le selo se sengwe seo se šitišanago le tšona.” Ee, thuto ya motho ka noši e ba selo se se fihleletšwego seo motho a se thabelago ge re bona tšwelopele yeo re e dirago. Lawrence le yena o ile a ineela go ithuteng Beibele gomme ge nako e dutše e e-ya o ile a hlankela bjalo ka mogolo ka phuthegong ya Dihlatse tša Jehofa.  

Go dira thuto ya motho ka noši gore e be selo seo se thabišago go nyaka boiteko bjo bo sa kgaotšego. Lega go le bjalo, mehola ya seo ke e megolo. Salomo o re: “Ké moo bohlale bo tsênaxo mo pelong ya xaxo; ’me tsebô e tlo natefêla môya w’axo. Xôna keleletšô e tlo Xo lôtôla; O tlo namolêlwa ke temoxô.”​—Diema 2:​10, 11.

“Mohla Tsela e Befaxo o tlo Hlakodišwa”

Ke ka tsela efe bohlale, tsebo, matla a go nagana le temogo di ka itlhatselago go ba tšhireletšo? Salomo o re: “Mohla tsela e befaxo, O tlo hlakodišwa le ’atleng tša batho-baradia, ba ba tloxetšexo mmila wa xo loka, ba y’o swara ’tsela tša lefsifsi, ba xo thaba xe ba dira bobe, ba hlalalêla maanô-mabe, ba ’tsela tša xo kxôpama, ba mehlala ya xo fapoxêla thokô.”​—Diema 2:​12-15.

Ee, bao ba tšeelago bohlale bja kgonthe godimo ba phema go gwerana le motho le ge e le mang “wa dipolelo tše di kgopamilego” (PK), ke gore, dilo tše di fapanego le seo e lego sa therešo le seo se nepagetšego. Bokgoni bja go nagana le temogo di nea tšhireletšo malebana le bao ba ganago therešo e le feela gore ba sepele ditseleng tša lefsifsi le malebana le bao e lego baarogi le bao ba thabišwago ke ditiro tša bobe.​—Diema 3:​32.

Re ka leboga gakaakang gore bohlale bja kgonthe le dika tše di tswalanago le bjona di ka re šireletša tseleng e mpe ya banna le basadi bao ba se nago mekgwa! Salomo o oketša ka gore dika tše ke tša “xo Xo thibêla xo ya xo mosadi e sexo wa xaxo, le xo e a sa tsebyexo, wa mantšu a boreledi; Ó hladile moratwa wa xaxwe wa mola à sa le kxarebe, a lahla kxwêranô ye a e dirilexo ka Modimo. Lapá la xaxwe le tlo sobêlêla kwa lehung; ’me ’tsela tša xaxwe di iša bahung. Bohle ba yaxo xo yêna xa ba boe; xa ba boele mo xo tsela ya bophelô.”​—Diema 2:​16-19.

“Mosadi . . . e a sa tsebyexo,” wa sehlola o bontšhwa e le yoo a tlogelago “moratwa wa xaxwe wa mola à sa le kxarebe”​—mohlomongwe monna wa bokgarebeng bja gagwe.a (Bapiša le Maleaki 2:​14.) O lebetše kiletšo ya bootswa yeo e bego e le karolo ya kgwerano ya Molao. (Ekisodo 20:​14) Ditsela tša gagwe di iša lehung. Bao ba gweranago le yena ba ka no se tsoge ba ‘boetše tseleng ya bophelo’ ka ge ka nako e itšego ba ka fihla moo ba ka se sa hlwago ba boela morago, e lego lehung, leo ba ka se kego ba boa go lona. Monna yo a nago le temogo le bokgoni bja go nagana o lemoga dikgoketšo tša go hloka boitshwaro gomme ka bohlale o phema go tanywa ke tšona.

‘Baloki ba tlo Dula mo Nageng’

Ge a nea kakaretšo ya morero wa gagwe ka keletšo mabapi le bohlale, Salomo o re: “Ka ’baka leo swara tsela ya ba boló; tšea ka tsela ya ba ba lokaxo.” (Diema 2:​20) A morero wo o thabišago gakaakang woo bohlale bo nago le wona! Bo re thuša go phela bophelo bjo bo thabišago le bjo bo kgotsofatšago bjoo bo amogelwago ke Modimo.

Le gona ela hloko ditšhegofatšo tše dikgolo tšeo di boloketšwego bao ba ‘sepelago tseleng ya ba bolo.’ Salomo o tšwela pele: “Xobane ba ba tl’o xo dula mo naxeng, ké baloki; ba ba tl’o xo šala bà le xôna, ké bôná ba-ila-bokxôpô. Ba babe ba tlo fedišwa naxeng; bakxeloxi ba tlo rakwa mo xo yôna.” (Diema 2:​21, 22) Eka o ka ba gare ga bao ba se nago bosodi bao ba tla dulelago sa ruri lefaseng le lefsa la Modimo la go loka.​—2 Petro 3:​13.

[Mengwalo ya tlase]

[Seswantšho go letlakala 26]

Salomo o ile a rapelela bohlale. Le rena re swanetše go dira bjalo