Mongwalo wa Tlase

Jakobo o ile a anega phihlelo ya gagwe. Ga go tsebje ge e ba a ile a bolela ka maano ao a dirišitšwego gore a hwetše tshwanelo ya matswalo, eupša ka morago ga go kwa “ditaba tša xaxwe ka moka” Labane o ile a re: “Ruri O lešapô letee le nna le nama e tee le nna.” Seithuti se sengwe se boletše gore polelwana ye e be e ka tšewa e le taletšo e borutho ya gore Jakobo a dule goba go amogela gore tswalano ya madi e be e gapeletša Labane gore a mo šireletše. Go sa šetšwe gore boemo e be e le bofe, go se go ye kae Labane o ile a naganišiša kamoo a ka tlaišago setlogolo sa gagwe ka gona.

Labane o ile a tšweletša seo e bego e tla ba motheo wa ngangišano nywageng e 20 e ilego ya latela. O ile a botšiša gore: “Naa O ka fo ntirêla fêla ka xe O le ngwan’ešwana? Mpotšê se e tl’o xo ba moputsô wa xaxo.” Gaešita le ge Labane a be a itira eka ke malome wa go loka, o ile a theošetša tswalano ya gagwe le Jakobo maemong a tumelelano ya mošomo. Ka ge Jakobo a be a rata Ragele, o ile a araba ka gore: “Ke tlo Xo dirêla nywaxa e šupaxo, ’me wa mpha Rahele morwedi wa xaxo e monyane.”​—Genesi 29:​15-⁠20.

Go beeletša go be go dirwa ka go lefela magadi lapeng labo monyadiwa. Molao wa Moše ka morago o ile wa bea seroto sa dišekele tše 50 bakeng sa go lefela makgarebe ao a bego a gokeditšwe. Seithuti Gor­don Wenham se dumela gore “ye e be e le tšhelete e ntši kudu ya magadi” eupša ka mo go tlwaelegilego go be go ntšhwa “tšhelete ya tlase le go feta.” (Doiteronomio 22:​28, 29) Jakobo o ile a palelwa ke go ntšha tšhelete ya magadi. O ile a ithapela go šomela Labane ka nywaga e šupa. Wenham o tšwela pele ka gore: “Ka ge bao ba šomago ka nakwana ba be ba amogela dišekele tša magareng ga e tee le e tee le seripa ka kgwedi mehleng ya Babele ya bogologolo (e lego go tloga go dišekele tše 42 go ya go tše 84 ka nywaga e šupa e feletšego), Jakobo o be a ithapela go nea Labane tšhelete e ntši kudu ya magadi gore a nyale Ragele.” Labane o ile a amogela ka pelo ka moka.​—Genesi 29:⁠19.

Nywaga e šupa e ile ya bonagala eka ke “matšatši a sexo makae” go Jakobo, ka ge a be a rata Ragele kudu. Ka morago ga moo, o ile a kgopela monyadiwa wa gagwe yo a apešitšwego seširo, a sa gononele boradia bja Labane. Akanya gore o ile a tšhoga gakaakang ge mesong ye e latelago a hwetša gore ga se a robala le Ragele, eupša o robetše le mogolo’agwe e lego Lea! Jakobo o ile a botšiša gore: “O ntirile taba mang? A xa nka ka Xo dirêla ka ’baka la Rahele? O mphoretše’ng?” Labane o ile a araba ka gore: “Mono xa xešo mokxwa xa se woo. Yo monyane xa a tšwe lapeng xò sešo xwa tšewa moxoI’waxwe. Fetša matšatši a šupaxo O na le yó, re kxônê re Xo fa le yóla; ’me wêna O ntirêlê O fetše nywaxa e mengwê e šupaxo.” (Genesi 29:​20-27) A sa kgone go itwela e bile a tantšwe, go be go se na seo Jakobo a ka se dirago ge e se feela go amogela kgwerano yeo ge e ba a be a nyaka Ragele.

Ka go fapana le nywaga ya pele e šupa, ye e latetšego e be e le e nyamišago kudu. Jakobo o be a ka itebatša bjang maano a sehlogo a Labane? Le gona go thwe’ng ka Lea, yoo a ilego a dumelelana le ona? Ka kgonthe, Labane o be a se na taba le bokamoso bjo bo tletšego mathata bjoo a bo lokišeleditšego Lea le Ragele. O be a tshwenyegile ka yena a nnoši. Go oketša sekgoping seo a bego a e-⁠na le sona Ragele o ile a ba le lehufa ge Lea a be a belega barwa ba bane kapejana ka go latelelana, mola yena e be e le moopa. Ke moka, a le tlalelong ya go nyaka bana, Ragele o ile a kgetha gore molata wa gagwe e be mma wa moemedi, gomme a dirwa ke phadišano, Lea le yena o ile a dira se se swanago. Jakobo o ile a ikhwetša a e-⁠na le basadi ba bane, bana ba 12, gomme ka ntle le pelaelo e be e se lapa le le thabilego. Lega go le bjalo, Jehofa o be a dira gore Jakobo e be setšhaba se segolo.​—Genesi 29:​28–30:⁠24.

O Ile a Humišwa ke Jehofa

Go sa šetšwe diteko, Jakobo o ile a bona gore Modimo o be a e-⁠na le yena go etša ge a holofeditše. Labane le yena o ile a bona seo, ka gobane diphoofolo tše sego kae tšeo a bego a e-⁠na le tšona ge Jakobo a be a fihla di ile tša ata ka tlase ga tlhokomelo ya setlogolo sa gagwe. A sa nyake go tlogela Jakobo gore a sepele, Labane o ile a mmotša gore a ikgethele moputso wo a o nyakago e le gore a mo šomele ka nywaga e oketšegilego, e lego seo se ilego sa dira gore Jakobo a kgopele diruiwa tše di nago le mebala e sa tlwaelegago tšeo di tswalwago mehlapeng ya Labane. Go bolelwa gore tikologong yeo, dinku ka kakaretšo e be e le tše tšhweu gomme dipudi e be e le tše ntsho goba tše botsotho bjo bo tseneletšego; e be e le tše sego kae feela tšeo e bego e le tša mebalabala. Ka gona a nagana gore woo ke moputso wa tlase, Labane o ile a dumela kapejana gomme ka go akgofa a tloša diphoofolo tša gagwe ka moka tšeo di bego di e-⁠na le maswao a sa tlwaelegago a di iša kgole e le gore di se ke tša tswakana le mehlape yeo e bego e hlokometšwe ke Jakobo. Ka ntle le pelaelo o be a dumela gore Jakobo a ka se holwe kudu ke tumelelano yeo, kudu-kudu ka ge a be a ka se hwetše 20 lekgolong ya diputšane le dikwana tše di sa tšwago go belegwa tšeo ka mo go tlwaelegilego di bego di hwetšwa ke badiši ba bogologolo e le moputso. Eupša Labane o be a fošitše, ka gobane Jehofa o be a e-⁠na le Jakobo.​—Genesi 30:​25-⁠36.

Ka tlase ga tlhahlo ya Modimo, Jakobo o ile a godiša diruiwa tše di agegilego gabotse tša mmala wo a o nyakago. (Genesi 30:​37-42) Dikgopolo tša gagwe tabeng ya go tswadiša mohlape di be di fošagetše. Lega go le bjalo, seithuti Nahum Sarna se hlalosa gore: “Go ya ka thutamahlale, mafelelo a nyakegago a ka fihlelelwa ka go tswadiša ka mo go tšwelago pele diphoofolo tša . . . mmala o tee feela tšeo di nago le dikarolwana tša leabela tše di sego matla eupša di ka kgona go tšweletša diphoofolo tša mebalabala, gomme diphoofolo tše bjalo di lemogwa ka . . . matšato [a tšona] gore ke diphoofolo tša motswako.”

Ge a lemoga ditla-morago, Labane o ile a leka go fetola tumelelano ya mabapi le diphoofolo tšeo e bego e swanetše go ba tša setlogolo sa gagwe​—tša methalo-thalo, tše kgwana, tše tshegana goba tše phifadu. O be a nyaka gore go atlege yena a nnoši, eupša go sa šetšwe gore Labane o fetola tumelelano gantši gakaakang, Jehofa o ile a kgonthišetša gore Jakobo ka mehla o a atlega. Labane o ile a befelwa kudu. Go se go ye kae Jakobo o ile a kgoboketša lehumo le legolo, mehlape, bahlanka, dikamela le dipokolo, e sego ka la gagwe, eupša ka gobane a be a thekgwa ke Jehofa. Ka morago o ile a hlalosetša Ragele le Lea gore: “Tata weno yêna ó mphorile, a fetoša moputsô wa-ka xa-lesome; fêla, Modimo ó mo thibetše xo ntira boshula. . . . Ké Modimo e a amoxilexo tata weno diruiwa, a nea nna.” Le gona Jehofa o ile a kgonthišetša Jakobo gore O bone dilo ka moka tšeo Labane a bego a di dira eupša Jakobo ga se a swanela go tshwenyega. Modimo o itše: ‘Boela nageng ya geno le metswalong ya gago, gomme ke tlo go dira gabotse.’​—Genesi 31:​1-13; 32:⁠10.

Ka morago ga gore mafelelong a tlogele Labane wa moradia, Jakobo o ile a leba gae. Gaešita le ge nywaga e 20 e be e fetile, o be a sa dutše a boifa Esau, kudu-kudu ge a be a e-⁠kwa lentšu la gore Esau o be a e-⁠tla a mo lebile a e-⁠na le banna ba makgolo a mane. Jakobo o be a ka dira’ng? Ka ge ka mehla e be e le motho yo a sekametšego dilong tša moya e bile e le yo a botago Modimo, o ile a gata mogato ka tumelo. O ile a rapela, a dumela gore o be a sa swanelwe ke botho bja Jehofa gomme a kgopela Modimo motheong wa dikholofetšo tša Gagwe gore yena le lapa la gagwe ba phološwe seatleng sa Esau.​—Genesi 32:​3-⁠13.

Ke moka selo se se sa letelwago se ile sa direga. Motho yo a sa mo tsebego, yo a ilego a lemogwa ka morago gore ke morongwa, o ile a katana le Jakobo bošego, gomme o ile a phetla kgwele ya serope sa Jakobo ka go mo kgwatha gatee feela. Jakobo o ile a gana go mo tlogela ka ntle le ge morongwa a be a ka mo šegofatša pele. Moporofeta Hosea ka morago o ile a bolela gore Jakobo o ile “a lla a mo rapêla.” (Hosea 12:​3-⁠5; Genesi 32:​25-30) Jakobo o be a tseba gore go tšwelela ga barongwa mehleng ya pele go be go le mabapi le go phethagatšwa ga kgwerano ka peu ya Aborahama. Ka gona o ile a šoma ka thata gore a katane ka mafolofolo gomme a hwetša tšhegofatšo. Ka nako yona ye, Modimo o ile a fetolela leina la gagwe go Isiraele, leo le bolelago “Mo-katana-le-Modimo,” goba “Modimo o a Katana.”

Na o Ikemišeditše go Katana?

Go katana le morongwa le go boelana gape le Esau e be e se ona mathata a nnoši ao Jakobo a ilego a swanelwa ke go a fenya. Lega go le bjalo, ditiragalo tšeo go boletšwego ka tšona mo di bontšha mohuta wa motho yo a bego a le yena. Gaešita le ge Esau a ile a palelwa ke go kgotlelela tlala e nyenyane bakeng sa tshwanelo ya gagwe ya matswalo, Jakobo o ile a katana bophelo bja gagwe ka moka gore a hwetše ditšhegofatšo, gaešita le go katana le morongwa. Go etša ge Modimo a holofeditše, Jakobo o ile a amogela tlhahlo ya Modimo le tšhireletšo ya gagwe, gomme a ba rakgolokhukhu wa setšhaba se segolo gotee le rakgolokhukhu wa Mesia.​—Mateo 1:​2, 16.

Na o ikemišeditše go šoma ka thata gore o amogelwe ke Jehofa, o go katanele, ge re bolela ka tsela ya seswantšhetšo? Bophelo lehono bo tletše ka mathata le ditlhohlo bakeng sa bao ba nyakago go dira thato ya Modimo, gomme ka dinako tše dingwe go thata go dira diphetho tše di swanetšego. Lega go le bjalo, mohlala o mobotse wa Jakobo o nea kgothatšo e matla ya gore re swarelele kholofelong ya moputso woo Jehofa a o beago ka pele ga rena.