KƐ̄ KPOOGE pio Watchtower ONLINE
Watchtower
KƐ̄ KPOOGE PIO KPA ONLINE
Khana
  • BAIBOL
  • KPA
  • MEETINGS
  • w25 O’oo Enɔɔ̄ naɛsī 2-7
  • Nɔ Pya Ɛnjɛl A Tɔɔ̄ Agara

No video available for this selection.

Sorry, there was an error loading the video.

  • Nɔ Pya Ɛnjɛl A Tɔɔ̄ Agara
  • Tɔ Baɛloo Gaa Zue Buɛ̄-mɛnɛ Jɛhova (Nɔ)—2025
  • Gbagbara ekobee ue
  • Dɔɔ̄na Kpa a aara lo Yere Ue
  • PYA ƐNJƐL KUMALOOKƐ̄
  • PYA ƐNJƐL WERELOO MIƆŊƆ NƐƐ
  • PYA ƐNJƐL ƐRƐ EGEREBU
  • PYA ƐNJƐL WEE YEREBAH LO EDOO KƆ BƆŊANALOO A BIA ƐƐ
  • Ebip Pya A Buū Bip
    Tɔ Baɛloo Gaa Zue Buɛ̄-mɛnɛ Jɛhova (Nɔ)—2024
Tɔ Baɛloo Gaa Zue Buɛ̄-mɛnɛ Jɛhova (Nɔ)—2025
w25 O’oo Enɔɔ̄ naɛsī 2-7

19 EKOBEE UE ENƆ

YƆƆ 6 Bunyɔɔ Gaa Kɔ Ka Bari Siā

Nɔ Pya Ɛnjɛl A Tɔɔ̄ Agara

“Leeraa Jɛhova, dɛ̄dɛɛ̄ pya ye ɛnjɛl.”—YƆƆ 103:20.

NU I NƆ

I gaa le nɔ pya nu i dap nɔ aāloo pya ɛnjɛl a tɔɔ̄ agara.

1-2. (a) Bu mɛ sīdee na pya ɛnjɛl lu kee loo ili a? (b) Bu mɛ sīdee na i bee pya ɛnjɛl a?

SƆ̄ JƐHOVA bee a kue nua bu kaka, a bee a kue nyima yɛɛ gbɛnɛ-edo miliɔn pya a gaa ye taāŋabah lo ba lu keekee. E gbɛnɛ-edo miliɔn pya ɛnjɛl a tɔɔ̄ agara lenage wa yɛɛ. (Dan 7:​9, 10) Lo i kɛɛrɛ nu akiiloo pya ɛnjɛl, i muɛ kɛ̄ ba lu kee loo ili doo. Bu edobah, pya ɛnjɛl ebiɛ̄na dum gbɛnɛ ee ili. (Job 38:​4, 7) Ba ɛrɛ ekpo i ee. Ba le kaɛ sa kaāna i ee, nyɔnɛbee ili ii mmana.—Luk 9:26.

2 Kerewo, kaɛlɛɛ pya kee ama, a ɛrɛ pio nu pya ɛnjɛl le ii gbaa ɛrɛ. Bu edobah, ili dap ɛrɛ pya lele elap dogo Jɛhova dookɛ̄ pya ɛnjɛl ɛrɛnage doo. Doodoo pya ɛnjɛl, ili dapnage biaɛfii nu i doo. Ziī ziī ii ɛrɛ bee, keekee elap, le keekee tam i gaa si nɛ Jɛhova dookɛ̄ pya ɛnjɛl doo. E dookɛ̄ pya ɛnjɛl gaa doo, lunage ebɛɛ̄ kɔ i taāŋabah i Nɛɛ Dɛmnu.—1 Pit 1:12.

3. Ena i dap nɔ aāloo pya ɛnjɛl a tɔɔ̄ agara a?

3 Kuma sɔ̄ i bee pya ɛnjɛl bu gbɛnɛ-edo sīdee a, wa le edobah dap i yere mɛm loo sa doo kɔ i suā pio nu. Bu kaka, i dap nɔ gbɛnɛ-edo le nu wa aāloo. Bu ekobee ue ama, i gaa le nɔ pya nu i dap nɔ aāloo kɛ̄ pya ɛnjɛl a tɔɔ̄ agara kumalookɛ̄ sa wereloo pya nɛɛ doo, le kɛ̄ ba ɛrɛ egerebu sa piiga lo edoo kɔ bɔŋanaloo a bia ɛɛ doo.

PYA ƐNJƐL KUMALOOKƐ̄

4. (a) Bu mɛ sīdee na pya ɛnjɛl tɔgɛ kɔ ba kumaelookɛ̄ a? (b) Ena anua pya ɛnjɛl kumalookɛ̄ a? (Le-yɔɔ 89:7)

4 Pya ɛnjɛl a tɔɔ̄ agara nɛ Bari kumalookɛ̄. Kereadoo ba dābeeloo nu, ɛrɛ ekpo sa suānu, ba wee gbaɛ̄tɔ̄loo zuurabahtɔ̄ Jɛhova. (Yɔɔ 103:20) Sɔ̄ ba gaa sitam Jɛhova wa nɛ, ba naa wee kaaga loo tam ba si, ale su ekpo ba ɛrɛ daānu edoo kɔ pya nɛɛ a nɛ wa ka. Ba wee su ɛɛbu siātam Jɛhova wa nɛ kere pya nɛɛ naa suā wa bee.a (Jɛn 32:​24, 29; 2 Mɛnɛ 19:35) Ba wee amana lo esu ɛrɛgebah ka a kuu Jɛhova. Ena anua pya ɛnjɛl kumalookɛ̄ gbɛnɛ doo wo a? Nyɔnɛbee ba wereloo Jɛhova sa ye nwadɛɛ̄ gbɛnɛ.—Buū Le-yɔɔ 89:7.

5. Bu mɛ sīdee na ziī ɛnjɛl bee tɔgɛ kɔ a kumaelookɛ̄ sɔ̄ a gaa leredeebah Jɔn a? (Ɛpnage foto.)

5 Doo i naa ɛp ziī nu a bee sira a tɔgɛ kɔ pya ɛnjɛl kumalookɛ̄. Dee bu zua 96 C.E., ziī ɛnjɛl a naa lu ekue ye bee, bee tɔgɛ nɛɛ lɛɛratam Jɔn ziī mɔmanudɛɛ̄ alu nyɛŋia. (Mum 1:1) Jɔn bee doo dogo doodoo wa kumaloo lo mɔmanudɛɛ̄? A bee gbī etaāŋabah lo ɛnjɛl. Mɛ ɛnjɛl a tɔɔ̄ agara ama bee nwaabah ye ɔbɛ, sa kɔ: “Oo ɛrɛ edoo wo! Mda lu zooro doodoo olo le lo pya o wuga, . . . Tuabah kɛ̄ nɛ Bari.” (Mum 19:10) Ɛp kɛ̄ a kumalookɛ̄ doo a! Lo ɛnjɛl naa bee gbī esu lo ka. A bee nwaabah kɔ nɛ Jɔn kɔ a taāŋabah Jɛhova Bari. E lo ɛnjɛl naa bee ɛpnage Jɔn kumakɛ̄. Kereadoo lo ɛnjɛl esiatam nɛ Jɛhova bu gbɛnɛ-edo zua ee Jɔn, sa ye ɛrɛnage ekpo ee, a bee kɔ alɛ luenage zooro dookɛ̄ Jɔn le doo. E kere sɔ̄ lo ɛnjɛl gaa leredeebah Jɔn, a naa kɔgara ye ue ale kɔ ue nɛ nɛɛ lɛɛratam e’anna ama bu ebɛaloo. Taāwo, lo ɛnjɛl bee kɔ ue bu efɛɛloo le fɛgɛ. Naadabah, a bee suā kɔ Jɔn tuabah kɛ̄ ye nɛ nyɔɔbee kɛ̄ nu a muɛ ye lu nyɛŋialoo doo.

Ziī ɛnjɛl gaa ɔbɛ nɛɛ lɛɛratam Jɔn kɔ aa ye uuebeekɛ̄ nɛ sa ye taāŋabah.

Lo ɛnjɛl bee tɔgɛ kumalookɛ̄ sɔ̄ a gaa kɔ ue nɛ Jɔn sa ye leredeebah (Ɛp 5 barakpaɛ̄)


6. Bu mɛ sīdee na i dap nɔ kumalookɛ̄ aāloo pya ɛnjɛl a?

6 Bu mɛ sīdee na i dap nɔ kumalookɛ̄ aāloo pya ɛnjɛl a? Ili dapnage sitam nɛ Bari sa ii kaaga ale gbī esu ka loo nu i doo. (1 Kɔr 4:7) Gbaāloo wo, ii ɛrɛ ekɛɛrɛ kɔ i eenyɔɔ pya dɔɔ̄na nyɔɔbee i etaāŋabah Jɛhova bu nyɔɔnyɔɔ sɔ̄ wa ee, ale i ɛrɛ pio dɔtam bu bɔŋanaloo lo alaba naa ɛrɛ. Bu kaka, kumakɛ̄ i ɛrɛ gbɛnɛkpo tam doo, kɛ̄ i agɛrɛnage bah kumalookɛ̄ doolo. (Luk 9:48) Doodoo pya ɛnjɛl, i gbī esitam nɛ pya dɔɔ̄na. Ii gbī edoo kɔ pya dɔɔ̄na a kɛɛrɛ kɔ i lee wa ee.

7. Bu mɛ sīdee na i dap kumalookɛ̄ sɔ̄ i gaa leredeebah ale nɛ zuurabahtɔ̄ nɛɛ a?

7 I dapnage tɔgɛ kumalookɛ̄ sɔ̄ i gaa leredeebah ale zuurabahtɔ̄ pya dɔɔ̄na, dap lu pya i wuga bu bɔŋanaloo ale pya i miɔŋɔ. Pio sɔ̄, a dap lu ebɛɛ̄ kɔ i nɛ zuurabahtɔ̄ a dɔ̄nia. Mɛ dookɛ̄ lo ɛnjɛl bee leredeebah Jɔn bu sīdee alu fɛgɛ doo, ili dapnage nɛ dua zuurabahtɔ̄ a dɔ̄nia doo wo bu sɔ̄ ii doo kɔ bu lo nɛɛ a biira. Lo ii ɛp i loo kɔ i lee ee pya dɔɔ̄na, edoo kɔ a waɛ i bah enɛ zuurabahtɔ̄ a aabu Baibol bu sīdee enwadɛɛ̄ le wereloo le loo.—Kɔl 4:6.

PYA ƐNJƐL WERELOO MIƆŊƆ NƐƐ

8. (a) Dookɛ̄ Luk 15:10 kɔ doo, bu mɛ sīdee na pya ɛnjɛl tɔgɛ kɔ ba wereeloo pya nɛɛ a? (b) Bu mɛ sīdee na pya ɛnjɛl wee i yerebah nɛ bu tam zue ue a? (Ɛpnage foto a le nyɔɔ .)

8 Pya ɛnjɛl naa eeloo nɛ nyɔɔ ale ɛp kɔ ba kiie nyɔɔ ee pya miɔŋɔ nɛɛ. Ba wereloo pya nɛɛ. Ba ɛɛŋa sɔ̄ ziī nɛɛ pɔrɔ kiiya, lo a le sɔ̄ ziī naana pee ebee pe obia pii Jɛhova, ale sɔ̄ ziī nɛɛ nyaana ye dogo sa obia lu bu kaka. (Buū Luk 15:10.) Pya ɛnjɛl gaa yerenage kpotɛ̄ tam zue ue Buɛ̄-mɛnɛ. (Mum 14:6) Kere ba naa zue ue nɛ nɛɛ sī le sī, ba dap doo kɔ pya a gaa zue ue a zɔ̄ŋia nɛɛ a gbī enɔ nu akiiloo Jɛhova. Kerewo, ii le edap suā taɛ nɛɛ pya ɛnjɛl bee doo kɔ pya zue ue a zɔ̄ŋia. Nyɔnɛbee Jɛhova dap su pya dɔɔ̄na sīdee doodoo ye kaɛ edɔɔ̄ yeābah nɛ pya nɛɛ a gbī enɔ nu a ye kiiloo, ale leredeebah pya ye zooro sa doo kɔ ba a zɔ̄ŋia wa. (Doonu Pya Nɛɛ Lɛɛratam 16:​6, 7) Kerewo, a wee su pya ye ɛnjɛl i yeābah nɛ sɔ̄ i gaa zue ue. Nyɔɔwo, sɔ̄ i gaa zue le yereue, i suā leere kɔ pya ɛnjɛl gaa le yerebah i nɛ.—Ɛp ekpo a kura “Bee Lu E’agara Wa Kara.”b

Dam le wa a gaa kiā nyɔɔ ebadee, e kpe yere kpa bu kigere le wa bah. A ɛrɛ pya ɛnjɛl a le deenyɔɔ sa gaa doo kɔ lo wuga nɛɛwa a muɛ ziī zege wa a le ɛŋɛtɛ̄ nyɔɔ kasi bu ekiɛ̄nu.

Ziī dam le wa gaa aa uwe zue ue taɛkɛ̄. Sɔ̄ ba gaa kii be, lo wuga nɛɛwa bee muɛ wa a bee kɔ a le bu gbɛnɛ ekiɛ̄nu. Lo wuga nɛɛwa bee nyɛŋiabu kɔ pya ɛnjɛl dap doo kɔ i muɛ pya a gbī yerebah bu edɔɔ̄. Nyɔɔwo, kɛ̄tɔɔ̄ lo wa bee ye tɔāloo sa a bee ye zū kɔ a kɔ ue egbɔ̄nyiɛ ye nɛ (Ɛp 8 barakpaɛ̄)


Bee Lu E’agara Wa Kara

Dapge lu kɔ Jɛhova bee su pya ɛnjɛl āŋana kara bu pya kɛ̄tɔɔ̄ a gaa le lu ekɔ ama ni?

  • Ziī nɛɛ zue ue elua 12 zua le ye ka bee zue ue tɛ̄manyɔɔ fon nɛ ziī wa a gaa bee bara Bari kɔ a doo kɔ a muɛ nɛɛ eyerebah ye nɛ. Lo wa bee ɛp kue lo nwiīnɛɛwa bee ye kue nyɔɔ fon nua agara loo kara a bee yere, sa a bee yiga lo enɔ Baibol. Sɔ̄ sɔ̄ naa binia, a bee bɔātɛ̄ esi enɔānu.

  • Ziī wa a le Romania a gaa bee nɔ nu bee ɔbɛ sɔ̄ pio sɔ̄ etɛ̄na. Sɔ̄ esaa, sɔ̄ a gaa bee sitam nɛ ziī butɔ li Italy, a bee gbī esikɛ̄ nɔnu. Nyɔɔbee a naa suāloo lɔgɔ Pya Ekeebee a le lo barasī a, a bee yere kara bara yerebah aābah Jɛhova. Nwīgbagbara sɔ̄ aā lo sɔ̄, pya butɔ a gaa bee sitam nɛ bee ye lɛɛratam kɔ a si wee yaɛ nu wa nɛ. Ba bee ye kɔ nɛ kɔ aa nyɔɔnɛ nɛɛ a ɛrɛ lo tɔ oo nu kɔnia ue doo pippip. Ba bee ye kɔ nɛ kɔ, “Nɛɛ a ɛrɛ tɔ oo nu ama ɛɛ Nɛɛ Ekeebee Jɛhova, e a wee kɔ ue a aabu Baibol nɛ pya a wee ye yaɛ nu bah.” Bu kaka, a sira taɛ kɛ̄ ba bee kɔ doo, lo wuga nɛɛdam bee zue ue nɛ lo wa, e lo wa bee muɛ kɔ Bari e’agara ye kara. A bee sikɛ̄ bɔātɛ̄ nɔ Baibol sa kwabahloo gbɛnɛ-edo nu bu ye dum lokwa a dap taāŋabah Jɛhova. Nyɔɔbee kɛ̄ ye tɔɔ̄dum bee nia ziī ye nwiīnɛɛdam doo, a bee bɔātɛ̄ enɔ Baibol sa si enɔānu Pya Nɛɛ Kraist.

  • Ziī dam le wa alu Pya Ekeebee bee biaɛfii lo e’oo wa fah. Sɔ̄ ziī dam le wa bee lu wee ɛp lo fah, lo Nɛɛ Ekeebee a bee su lo sɔ̄ ye kɔā nɛ kɔ, nu anua ba gaa ooe lo fah na bee ba gbī edoo kɔ wa sīdee tɔɔ̄dum a waɛbah, lɛɛ ba kɔ nu akiiloo i tam nɔɛ̄ Baibol pya nɛɛ wa nɛ. Dam lo wa a gaa bee gbī eyaɛ lo fah a bee kɔ: “Nyɔɔ’ee a m bee yere kara kɔ: ‘Soosoo Bari doo kɔ m zɔ̄ŋia nɛɛ edap mɛ yerebah nɛ. Mm ɛrɛ lɔgɔ bɛābu, e m gbī esuā a loo.’” A bee ɛp wa zɔ̄zɔ̄ŋia nua ture loo ye kara. Alɛ le ye wa bee yiga lo enɔ Baibol, baɛ wa zege miɔŋɔ nɛɛwa bee bɔānagetɛ̄ enɔ. Lo butɔ gaa si enɔānu Pya Nɛɛ Kraist anyaawo.

9. Bu mɛ sīdee na i dap nɔ wereloo pya ɛnjɛl ɛrɛ kumaloo pya nɛɛ a?

9 Bu mɛ sīdee na i dap nɔ kɛ̄ pya ɛnjɛl wereloo pya miɔŋɔ nɛɛ doo a? Sɔ̄ i dā kɔ elua e’obia su ziī nɛɛ nua bu bɔŋanaloo, i gaa le ɛɛŋa dookɛ̄ pya ɛnjɛl ɛɛŋa doo. I yiiloo lo nɛɛ sa ye kāna muɛ̄ lo etɔgɛ kɔ i were ye loo. (Luk 15:​4-7; 2 Kɔr 2:​6-8) I dapnage nɔ pya ɛnjɛl tɛ̄maloo esu dɛ̄dɛɛ̄ i mɛm siātam zue ue. (Eklis 11:6) E dookɛ̄ pya ɛnjɛl wee i yerebah nɛ bu tam zue ue doo, ili dapnage gbī pya sīdee i yerebah nɛ pya i wuga nɛɛdam le nɛɛwa bu tam zue ue. Bu edobah, i dapge nɔɔ lo enyɔɔnɛ nɛɛ a sii para zue ue siniātam ni? I dapge yerebah nɛ pya nama nɛɛ ale pya i wuga nɛɛdam le nɛɛwa loo naa nwaɛ̄ lokwa ba dap zue ue ni?

10. Ena i dap nɔ aāloo nu a bee siraloo Sara a?

10 Ena i doo lo a le i kɛ̄tɔɔ̄ naa nɛ i dee kɔ i doo dɛ̄dɛɛ̄ nu ebee i nia edoo bu esiatam Jɛhova a? I dap gbī pya dɔɔ̄na sīdee lo edoo kɔ i nyɔɔnɛ pya ɛnjɛl siniātam bu tam zue ue. Doo i naa ɛp nu a bee siraloo ziī wuga nɛɛwa a tɔɔ̄ India, lo ye bee kura Sarac. Sɔ̄ esiatam sɛmdee bu nu alu 20 zua, loo Sara bee dumɛ sa a bee bia aba nyɔɔ daɛ sa naa dapna kiā. I suā leere kɔ kɛ̄tɔɔ̄ ama bee ye nua gbɛnɛ ekiɛ̄nu nyɔɔ. Mɛ tɛ̄maloo yerebah a aabah pya wuga bu bɔŋanaloo gbaāloo buū Baibol dɛ̄dɛɛ̄ sɔ̄, kinakina Sara bee sikɛ̄ ɛrɛ ɛɛbu. Kɛādoo, nyɔɔbee ye kɛ̄tɔɔ̄ nwanaloo, a bee gbī pya dɔɔ̄na sīdee esu zuema ue. Kuma sɔ̄ a naa dap ɛŋɛtɛ̄kɛ̄ lo e’ɛm lɛta a, zue ue tɛ̄ma bu fon na a bee doo a. Nyɔɔwo, a bee kue pya a wee nɔɛ nu nyɔɔ fon, e pya lo nɛɛ bee dobah pya dɔɔ̄na a ɛrɛ taɛ ye nɛ. Ena a bee sira aabu a? Sɔ̄ pio enɔɔ̄ etɛ̄na, Sara bee ɛrɛ 70 pya nɛɛ a gaa nɔɛ Baibol! E aba ɛɛ naa bee dapna nɔɛ nu dɛ̄dɛɛ̄ aba! Nyɔɔwo, a bee lɛa siga aba bah nɛ pya dɔɔ̄na nɛɛ bu bɔŋanaloo. Gbɛnɛkpo pya a gaa nɔɛ nu e’ina gaa si enɔānu anyaawo. Naa ɛp kɛ̄ bu pya ɛnjɛl e’ɛɛ doo lo enyɔɔnɛ pya wuga nɛɛdam le nɛɛwa a le doodoo Sara siniātam, lo ba gaa doo dɛ̄dɛɛ̄ nu ba dap doo bu tam zue ue!

PYA ƐNJƐL ƐRƐ EGEREBU

11. Bu mɛ sīdee na pya ɛnjɛl a bɔloo eture nyiɛ loo tɔgɛ egerebu alu keebee a?

11 Pya ɛnjɛl a bɔ ture nyiɛ loo lu le edobah i nɛ aāloo kɛ̄ ba tɔgɛ egerebu alu keebee doo. Ba egerebu loo pɔrɔ biaɛ le bag dogo elua edoo bu booboo zua. Ba bee muɛ sɔ̄ Setan le pya dɔɔ̄na ɛnjɛl bee lɛɛbeekɛɛ̄ Jɛhova. (Jɛn 3:1; 6:​1, 2; Jud 6) Baibol kɔ nu akiiloo ziī ɛnjɛl a bɔloo eture nyiɛ loo lo ziī ka pɔrɔ edɔɔ̄ bee ye gbānasī. (Dan 10:13) Gbaāloo wo, aā sɔ̄ a bee lu edɛm nɛɛ, pya ɛnjɛl emɔna kɔ aba nwīepoo loo nɛɛ na a gaa taāŋabah Bari bu kaka sīdee a. Mɛ kaɛlɛɛ dɛ̄dɛɛ̄ nu ama, pya ɛnjɛl a bɔloo eture nyiɛ loo ama gaa kiisī lo esu ɛɛbu le mɛm siātam nɛ Jɛhova. Ba suā kɔ Bari gaa le lɛɛ pɔrɔ biaɛ taɛ sɔ̄ a bɔloo.

12. Ena edap i yerebah nɛ kɔ i egerebu a?

12 Bu mɛ sīdee na i dap nɔ egerebu aāloo pya ɛnjɛl a? Doodoo pya ɛnjɛl, i dap muɛ sɔ̄ a gaa lu ebiaɛ pɔrɔ biaɛ loo pya dɔɔ̄na ale i dap kpesī gbānasī. Mɛ i nyɔɔnɛ pya ɛnjɛl yiga kɔ Bari elɛɛ dɛ̄dɛɛ̄ bag dogo taɛ sɔ̄ a bɔloo. Doodoo pya ɛnjɛl a bɔloo eture nyiɛ loo, i doo “kɔ loo i beenyiɛ aa ɔ bu doo kaāna dogo.” (Gal 6:9) E Bari yira yii kɔ eyereebah i nɛ lokwa i dap egerebu. (1 Kɔr 10:13) I dap yere kara bara kɔ Jɛhova a nɛ i ye kaɛ edɔɔ̄, lo edoo kɔ i ɛrɛ egerebu le ɛɛbu. (Gal 5:22; Kɔl 1:11) E lo o kpesī gbānasī ni a? Dɛrɛ nyiɛ nyɔɔ Jɛhova, e o aa ɛrɛ bɔɔ. Jɛhova gaa le kiisī lo eyere a mɛm loo sa a yerebah nɛ.—Hib 13:6.

PYA ƐNJƐL WEE YEREBAH LO EDOO KƆ BƆŊANALOO A BIA ƐƐ

13. Amunu keebee tam na pya ɛnjɛl gaa si bu kpɛdumɛ dee ama a? (Matiu 13:​47-49)

13 Bu sɔ̄ kpɛdumɛ ama, Jɛhova enɛā ziī keebee tam pya ɛnjɛl. (Buū Matiu 13:​47-49.) Gbɛnɛ-edo miliɔn pya nɛɛ a aa dɛ̄dɛɛ̄ kɛ̄ a le bu nyɔuwe gaa tɔgɛ taɛ bu le yereue. Pio aba nyaana wa dum sa doo nu Bari gbī, kerewo, pya dɔɔ̄na naa doo wo. Ebee lu enɛ tam pya ɛnjɛl kɔ ba a “poo pya pɔrɔ lɛɛ loo pya kaāna dogo.” Lo ama kura kɔ elua enɛ wa tam lo ekpega bɔŋanaloo doo kɔ a bia ɛɛ. Lo ama naa kura kɔ ɛrɛgebah nɛɛ a ɔbɛ egbaa i loo nyɔɔ ziī nu ale lo dɔɔ̄na naale edapna obia lu. E a naa kuranage kɔ taāŋa naa dap sira bu bɔŋanaloo. Kerewo, i suā leere kɔ pya ɛnjɛl gaa piiga lo edoo kɔ ziī ziī i bɔŋanaloo a bia ɛɛ.

14-15. Bu mɛ sīdee na i dap nɔ kɛ̄ pya ɛnjɛl gbī kɔ bɔŋanaloo a bia ɛɛ bu edɔɔ̄ doo a? (Ɛpnage foto.)

14 Bu mɛ sīdee na i dap nɔ kɛ̄ pya ɛnjɛl gbī kɔ bɔŋanaloo a bia ɛɛ doo a? Tɛ̄maloo edoo nu a i kuu kɔ i doo lokwa bɔŋanaloo bia ɛɛ. Nyɔɔwo, i piiga lo ebaɛloo i beenyiɛ tɛ̄maloo eyii le gbo sa kpooraloo lɛɛ loo ɛrɛgebah nu egbee gbanialoo i nyɔɔnɛ Jɛhova ɛnia. (Yɔɔ 101:3) I dapnage yerebah nɛ pya nɛɛ le ii gaa gbaa taāŋabah Bari kɔ ba a tɔɔ̄ agara nɛ Jɛhova. Bu edobah, ena i doo lo i suā kɔ ziī wuga le ii gaa gbaa taāŋabah Jɛhova si gbɛnɛ pɔrɔ a? Nyɔɔbee wereloo i ɛrɛ loo lo nɛɛ, i yere ye mɛm loo kɔ a kɔ nɛ pya kanɛɛ. Lo a le lo nɛɛ naa si, ili i doo kɔ pya kanɛɛ a suā. I gbī kɔ ɛrɛgebah nɛɛ wuga a ɔloo bu edɔɔ̄ a nwaabah ɛrɛ yerebah!—Jem 5:​14, 15.

15 Alu ekiɛ̄nu kɔ pio pya a bee si gbɛnɛ pɔrɔ naa kiiya, e lo ama doo kɔ alu elɛɛ wa bu bɔŋanaloo. Sɔ̄ a sira doo wo, ii le e “suloo i yere loo” pya a le doo wo.d (1 Kɔr 5:​9-13) Nɔɔnɔɔnu ama yerebah lo edoo kɔ bɔŋanaloo a bia ɛɛ. Lo a eetɔɔ̄, sɔ̄ ii gbaaloo pya alu elɛɛ bu bɔŋanaloo, i gaa wa tɔgɛ fɛgɛ dogo kumaloo. Sɔ̄ i yira agara doo wo, a dap wa zū kɔ ba a sikɛ̄ obia lu. E lo ba doo wo, i nyɔɔnɛ Jɛhova le pya ɛnjɛl ɛrɛ ɛɛbu.—Luk 15:7.

Foto: 1. Baɛ wuga nɛɛwa le ɛŋɛtɛ̄ nyɔɔ kasi sa gaa ɔ̄ kɔfi. Sɔ̄ ziī lo wuga nɛɛwa gaa kɔ ue, eluaa gaa ɛp dɔɔ̄na kɛ̄. 2. Sɔ̄ esaa, lo wuga nɛɛwa a gaa bee kɔ ue a siloo baɛ nɛɛ kanɛɛ sa gaa wa kɔ ue nɛ bie Tɔ Nɔnu Buɛ̄-mɛnɛ.

Ena i doo lo i suā kɔ ziī wuga bu bɔŋanaloo si gbɛnɛ pɔrɔ a? (Ɛp 14 barakpaɛ̄)e


16. Bu pya amunu sīdee na olo edap piiga lo enɔ pya ɛnjɛl a?

16 Alu gbɛnɛ dee a i kpaānɛ kɔ Jɛhova lɛɛ i bahloo kɔ i nɔ nu akiiloo pya ɛnjɛl sa wa nyɔɔnɛ siniātam! Dooraa i nɔ wa lele elap dogo doodoo: wa kumalookɛ̄, kɛ̄ ba wereloo miɔŋɔ nɛɛ doo, wa egerebu, le kɛ̄ ba gbī kɔ bɔŋanaloo a bia ɛɛ bu edɔɔ̄ doo. Lo i nɔ pya ɛnjɛl a yira agara, ili i dapnage le yɛɛ pya a le butɔ Jɛhova mmɛ deedee.

BU MƐ SĪDEE NA I DAP NƆ PYA ƐNJƐL . . .

  • bu kɛ̄ ba kumalookɛ̄ doo a?

  • bu kɛ̄ ba wereloo pya nɛɛ doo a?

  • bu kɛ̄ ba piiga lo edoo kɔ bɔŋanaloo a bia ɛɛ doo a?

YƆƆ 123 Wee Nyɔɔnɛ Nɔɔnɔɔ Nu Jɛhova

a Yɛɛ booboo miliɔn pya ɛnjɛl a le, aba baɛ ka ɛnjɛl lo a le Maikiɛl le Gebrɛl na alu ekue bee bu Baibol a.—Dan 12:1; Luk 1:19.

b O dap muɛ pya dɔɔ̄na nu a bee siraloo pya nɛɛ bu Watchtower Publications Index kɛɛ̄ ekobee ue a kura “Angels” le kɛɛ̄ nwīgbagbara ekobee ue a kura “angelic direction (examples).”

c Elua enyaana pio bee ama.

d Dookɛ̄ a bee lu ekɔ doo bu #2 Ue A Aabah Eku A Baɛbee Lo 2024, lo a le nɛɛ a bee lu elɛɛ bu bɔŋanaloo si enɔānu, ziī ziī nɛɛ esu ye ekɛɛrɛ beenyiɛ Baibol ekpɔā su biaɛma fii lo a le ekāna muɛ̄ lo nɛɛ ale a naale ekāna, kerewo, a naale enyɔɔnɛ ye kɔnia sɔh.

e UE A BAATƐ̄ FOTO: Wuga nɛɛwa a gaa yere mɛm loo ye gbo kɔ a si wee kɔ ue nɛ pya kanɛɛ. Sɔ̄ pio sɔ̄ etɛ̄na, sa ye gbo naa yiga ekɔ lo ue, lo wuga nɛɛwa bee doo kɔ pya kanɛɛ a suā.

    Pya Kpa alu E’ɛm bu Khana (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Khana
    • Share
    • Kɛ̄ enia a doo
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kɛ̄ elu Esu Daānu Doo
    • Lok Pya a Ɛrɛ Nɛ
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share