ENỌ IPHUPHẸN A NỌ
Marhẹ Mi Ne Ru Kẹnoma Rẹn Iroro Esọsọ?
Ukẹro ọgo wa ha ni oma?
Re roro kpahen oborẹ orhomurun ọvo rọ nọ phia
“Mia damoma ru oborẹ ọnọ lẹrhẹ oma rha merhen mẹ, neneyo mi ja rha tuekwẹre. Mia damoma ni mi rha chẹẹ ji ghọghọ kẹdẹkẹdẹ.”—Valerie.
Re roro kpahen oborẹ obiomurun ọvo rọ nọ phia
“Orhianẹ oborẹ orhomurun ọ phiare, ogege, ni mie roro, emru omana ọ sabu phia-a.”—Rebecca.
Re vwo iroro ro serhọ kpahen erhirhiẹ na
“Re roro kpahen oborẹ orhomurun ọvo rọ nọ phia ọ lẹrhẹ ẹhẹn ohworho seriotọre, re roro kpahen oborẹ obiomurun ọvo rọ nọ phia, ọ lẹrhẹ ohworho mwuomarhọ. Re vwo iroro ro serhọ kpahen erhirhiẹ na, ọ lẹrhe mẹ ha ukẹro ro serhọ ni ekwakwa lele oborẹ aye i havwọ.”—Anna.
Mesoriẹ o fo ne roro kpahiẹn?
Baibol na ọ tare taghene, “ọro vwo ọmudu rọ sasare, ọ riorẹ ọke ephian.” (Proverbs 15:15) Itiọrurhomẹmro, ihworho ra kẹnoma rẹn iroro ri sọre jeghwai ha ukẹro ro serhọ ni ekwakwa, a mẹrẹn omamerhomẹ. Aye e vwo igbehian buebun. Jerẹ oborẹ ọ havwọ, o vwo ohworho rọ guọlọ rhiẹ ugbehian ohworho ro mwughwarorhọ ọke ephia-an.
Ọrẹn, dedevwo wa ha ukẹro ro serhọ nẹ oborẹ ọ phia, o ji vwo ebẹnbẹn ezẹko re rhiẹromẹrẹn. Jerẹ udje:
Uvuẹn iyẹnrẹn ra haphia, we rhon kpahen uvweri, ilogbozighi, yanghene ozighi egbe.
Wu na sabu dẹrughwaroghwu ebẹnbẹn uvuẹn ekruon.
Wu ji vwo ekete we seriotọre wu guọlọ ru rhomurhọ.
Ọkezẹko ugbehian o ru ruo sọ nyoma oborẹ o ruru yanghene oborẹ ọ tare.
Ukperẹ wu na kpariroro vrẹn ebẹnbẹn enana, yanghene roro kpahen aye ọke ephian, ha ukẹro ro serhọ ni erhirhiẹ na. Wu rha ha ukẹro ro serhọ nie, ọnọ lẹrhuọ je vwo ọfiamu, ukperẹ ọnọ lẹrhẹ ẹhọn seriotọre.
Wu na sabu fi erhirhiẹ ebẹnbẹn akpọ kparobọ rhẹ imwẹro na taghene ekwakwa ine rhomurhọ obaro na
Oborẹ wu na sabu ru
Mẹrẹnvwrurhe taghene wa gba-a.
Baibol na ọrhọ ta: “O vwo onyakpọ owuorowu uvuẹn akpọ na ro ruẹ oborẹ orhomurun ọke ephian ro vwo ruẹ ọdanda-an.” (Ecclesiastes 7:20, Good News Translation) Dedevwo we ruẹ sọ, ọrana o djephia taghene wẹwẹ onyakpọ, ọrana o mevirhọ taghene wẹwẹ ọvwọko-on.
Oborẹ wu ne ru ha ukẹro ro serhọ ni oma: Rhe ruẹ rhomẹrhọ uvuẹn uruemru ọnọ, ji karorhọ taghene wẹwẹ ohworho rọ vwọ gba. “Mi vwa tẹnroviẹ orusọ mẹ-ẹ,” omaran idama owu re se i Caleb ọ tare. “Ukpomaran, mia damoma yono kpahen oborẹ mi ne ru ru rhomurhọ ọke ọrọrọ.”
Kẹnoma rẹn uruemru ra ha oma vwanvwọn awọrọ.
Baibol na ọrhọ ta: “E vwe jene roro taghene e rhomu ghwẹ awọrọ-ọ, re ne simoma rhẹ owuowọnwa-an, ra na rioma kpahen owuowọnwa-an.” (Galatians 5:26) We rhe ni ifoto igbehian i fi rhẹ itanẹti ọke aye a riakpọ, ọrẹn, aye a ha use wẹ-ẹn, ọnọ sabu lẹrhuọ tuekwẹre. Ọnọ sabu lẹrhuọ rhe roro taghene igbehian e vwo ẹguọlọ kpahuọ-ọn.
Oborẹ wu ne ru ha ukẹro ro serhọ ni oma: Rhe taghene orhiẹ ọsoso akpẹriọ ya na ha use wẹ-ẹn. Habaye, ifoto re fi rhẹ uvuẹn itanẹti o vwo dje kpahen ọsoso oborẹ ọ phiare-e. Uphuphẹn ọgbọtọ owu re se Alexis ọrhọ ta, “Ekete ro dje kpahen omamerhomẹ ihworho ọvo yẹ aye e fiẹ rhẹ uvuẹn itanẹti. Ihworho i vwe fi ekete ri vwa merhen rhọye-e.”
Rhiẹ ohworho ufuoma—maido uvuẹn ekruon.
Baibol na ọrhọ ta: “Orho rhiẹ oborẹ are ina sabu ru, are i lele ihworho ephian nyerẹn ọrẹ ufuoma.” (Romans 12:18) We vwo omẹgbanhon wu na sabu sun oborẹ ihworho e ruo-o, ọrẹn, wu na sabu sun oborẹ wu na kpahenrhọ ye lele. Wu na sabu rhiẹ ohworho ufuoma.
Oborẹ wu ne ru ha ukẹro ro serhọ ni oma: Brorhiẹn wu ne je toroba ebẹnbẹn uvuẹn ekruon, ukpomaran, rhiẹ ohworho ufuoma uvuẹn ekruon jerẹ oborẹ onyerẹnkugbe ọnọ rhẹ igbehian ọ havwọ. “O vwo ohworho rọ gbare-e, omarana, a sabu ruẹ ọreva ọwan sọ,” omaran uphuphẹn owu re se i Melinda ọ tare. “O fori ne brorhiẹn oborẹ ene ruo—sẹ ene rhiẹ ohworho ufuoma yanghene ru emru ọrọrọ.”
Vwo uruemru re dje ekpẹmẹ phia.
Baibol na ọrhọ ta: “Are i jeghwai dje ekpẹmẹ phia.” (Colossians 3:15) We rhe dje ekpẹmẹ phia, nọyẹ wa tẹnroviẹ ekwakwa irhorhomu uvuẹn akpenyerẹn ọnọ, ukperẹ ono rhiẹ ekwakwa wu vwo utuoma kpahen.
Oborẹ wu ne ru ha ukẹro ro serhọ ni oma: Rhe ebẹnbẹn enọ, ọrẹn, wu vwe jenẹ ebrurhọ wa mẹrẹn sẹruọ ẹro-o. Uphuphẹn owu re se i Rebecca ọ tare taghene, “Mia ya emru orhorhomu owu mi rhiẹromẹrẹn rhẹ ẹbe kẹdẹkẹdẹ. Nọ ji habaye, “Mi guọlọ rha karorhọ taghene dedevwo mi vwo ebẹnbẹn, mi ji vwo ebrurhọ buebun mi ne roro kpahen.”
Roro kpahen aruẹ igbehian wu vwori.
Baibol na ọrhọ ta: “Orharhere okugbe o biomu omamọ uruemru.” (1 Corinthians 15:33) Orhianẹ igbehian a tẹmro ibiobiomu ọrhẹ ẹmro hwainhwain kpahen awọrọ, uruemru aye ọnọ sabu biomu omamọ uruemru ọnọ.
Oborẹ wu ne ru ha ukẹro ro serhọ ni oma: Igbehian arha dẹrughwaroghwẹ ebẹnbẹn egbogbanhon, ọnọ lẹrhẹ aye mwuomarhọ uvwrọke owu. Hobọtua aye, ọrẹn, wu vwa lẹrhẹ ebẹnbẹn aye lẹrhẹ ẹhọn seriotọre-e. “Wu vwe kwomakugbe ihworho re roro kpahen ekwakwa ri sọre-e,” omaran uphuphẹn owu re se i Michelle ọ tare.
Se iyẹnrẹn kpahiẹn rhọ
Ọwan e nyerẹn uvuẹn ọke i Baibol na o seri “ọke egbogbanhon ra bẹn enyerẹn.” (2 Timothy 3:1) Ọ bẹn wa sabu ha ukẹro ro serhọ ni akpọ na fọkiẹ ebẹnbẹn re rhiẹromẹrẹn? Se kpahen urhomu-ẹmro na, “Mesoriẹ Ojẹriọ O Bun?”