ਫੁਟਨੋਟ
a ਸੀਸਮੋਗ੍ਰਾਫ਼ ਅਜਿਹਾ ਉਪਕਰਣ ਹੈ ਜੋ ਭੁਚਾਲ ਦੌਰਾਨ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਹਲਚਲ ਨੂੰ ਰਿਕਾਰਡ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਉਪਕਰਣ ਦੀ ਕਾਢ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 1890 ਵਿਚ ਕੱਢੀ ਗਈ ਸੀ। ਅੱਜ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿਚ 4,000 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੀਸਮੋਗ੍ਰਾਫ਼ ਸਟੇਸ਼ਨ ਹਨ।
a ਸੀਸਮੋਗ੍ਰਾਫ਼ ਅਜਿਹਾ ਉਪਕਰਣ ਹੈ ਜੋ ਭੁਚਾਲ ਦੌਰਾਨ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਹਲਚਲ ਨੂੰ ਰਿਕਾਰਡ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਉਪਕਰਣ ਦੀ ਕਾਢ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 1890 ਵਿਚ ਕੱਢੀ ਗਈ ਸੀ। ਅੱਜ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿਚ 4,000 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੀਸਮੋਗ੍ਰਾਫ਼ ਸਟੇਸ਼ਨ ਹਨ।