ਬੁਰਾਈ ਦਾ ਪੂਰਾ ਹੋਣਾ

ਪੁਰਾਣੇ ਸਮਿਆਂ ਵਿਚ ਇਨਸਾਨਾਂ ਨਾਲ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੇ ਵਰਤਾਉ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਅਸੀਂ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਅਕਸਰ ਆਪਣੇ ਨਿਆਂ ਨੂੰ ਉਦੋਂ ਤਕ ਰੋਕੀ ਰੱਖਿਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤਕ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਈ ਉਮੀਦ ਹੀ ਨਾ ਰਹੀ। ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ, ਜਦੋਂ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਨੇ ਕਨਾਨੀਆਂ ਦਾ ਨਿਆਂ ਕੀਤਾ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਾਪਾਂ ਬਾਰੇ ਅਬਰਾਹਾਮ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਦੱਸ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਪਰ ਉਦੋਂ ਉਸ ਦੇ ਨਿਆਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਉਚਿਤ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਕਿਉਂ? ਬਾਈਬਲ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ: “ਕਿਉਂਜੋ ਅਮੋਰੀਆਂ [ਕਨਾਨੀਆਂ] ਦੀ ਬੁਰਿਆਈ ਅਜੇ ਪੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੋਈ” ਸੀ, ਜਾਂ ਜਿਵੇਂ ਨੌਕਸ ਵਰਯਨ ਇਸ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਦਾ ਹੈ: “ਅਮੋਰੀਆਂ ਦੀ ਬੁਰਾਈ ਅਜੇ ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਹੱਦ ਤਕ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚੀ ਹੈ।”—ਉਤਪਤ 15:16.a

ਪਰੰਤੂ, ਲਗਭਗ 400 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੇ ਨਿਆਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਆਇਆ ਅਤੇ ਅਬਰਾਹਾਮ ਦੀ ਅੰਸ, ਇਸਰਾਏਲੀਆਂ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ। ਰਾਹਾਬ ਅਤੇ ਗਿਬਓਨੀਆਂ ਵਰਗੇ ਕੁਝ ਕਨਾਨੀ ਲੋਕ ਹੀ ਆਪਣੇ ਰਵੱਈਏ ਅਤੇ ਕੰਮਾਂ ਕਰਕੇ ਬਚਾਏ ਗਏ, ਪਰ ਆਧੁਨਿਕ ਪੁਰਾਤੱਤਵੀ ਖੁਦਾਈਆਂ ਦੁਆਰਾ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕਨਾਨੀਆਂ ਦੀ ਬੁਰਾਈ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ ਤਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਸੀ। ਉਹ ਲਿੰਗ-ਪੂਜਾ, ਮੰਦਰ ਵਿਚ ਵੇਸਵਾ-ਗਮਨ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਬਲੀ ਦੇਣ ਵਰਗੇ ਘਿਣਾਉਣੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਹੈਲੀ ਦੀ ਬਾਈਬਲ ਹੈਂਡਬੁੱਕ ਦੱਸਦੀ ਹੈ: “ਪੁਰਾਤੱਤਵ-ਵਿਗਿਆਨੀ ਜੋ ਕਨਾਨੀ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਖੰਡਰਾਂ ਦੀ ਖੁਦਾਈ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਹੈਰਾਨ ਹਨ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਨਾਸ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।” ਅਖ਼ੀਰ ਵਿਚ, ਕਨਾਨੀਆਂ ਦੇ ‘ਪਾਪ ਦਾ ਘੜਾ ਭਰ ਗਿਆ ਸੀ’; ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬੁਰਾਈ ‘ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਹੱਦ ਤਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ’ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਬੁਰਾਈ ਤੋਂ ਸ਼ੁੱਧ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸਹੀ ਮਨੋਬਿਰਤੀ ਦਿਖਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਬਚਾ ਲਿਆ, ਤਾਂ ਉਦੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਜਾਇਜ਼ ਤੌਰ ਤੇ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਉੱਤੇ ਅਨਿਆਈ ਹੋਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਨਹੀਂ ਲਗਾ ਸਕਦਾ ਸੀ।