Walaan Ka ta na Pananisian Singa ed si Abraham?
“Sano onla dia so Anak na too, makaromog kasi na pananisia ed dalin?”—Lucas 18:8.
1. Akin a mairap a pansiansiaen a mabiskeg so pananisia na sakey natan?
MAIRAP a pansiansiaen a mabiskeg so pananisia na sakey natan. Dedesdesen a tuloy na mundo iray Kristiano ta pian niarawi imano ra’d espiritual a bengabengatla. (Lucas 21:34; 1 Juan 2:15, 16) Dakel so kaukolan a mipuligesgesan ta pian naliktaran iray bakal, desyang, sakit, odino eras. (Lucas 21:10, 11) Walaray bansan mabiskeg so agmarelihyoson kultura ra, tan siopaman a manbilay unong ed pananisia ra so ipapasen bilang agmakatunongan tan panatiko ni ingen. Niarum ni, dakel a Kristiano so napapasegsegang lapud pananisia ra. (Mateo 24:9) Matukotukoy sirin so tepet a pinawala nen Jesus, ngalngali 2,000 lan taon ed apalabas: “Sano onla dia so Anak na too, makaromog kasi na pananisia ed dalin?”—Lucas 18:8.
2. (a) Akin a makana so mabiskeg a pananisia parad sakey a Kristiano? (b) Siopan alimbawa na pananisia so marakep a nonoten tayo?
2 Say katuaan to et makana so mabiskeg a pananisia pian matalonay bilay tayo natan tan nagamoran so insipan ya andi-anggaan a bilay ed arapen. Diad impangaon ed saray salita nen Jehova ed si Habacuc, insulat nen apostol Pablo: “Say matunong ko manbilay naani lapu ed pananisia: Et no wala naani onsener, ag-onliket so kamarerwak ed sikato. . . . No anggapo so pananisia agnayarin paliketen [so Dios].” (Hebreos 10:38–11:6; Habacuc 2:4) Oniay imbaga nen Pablo ed si Timoteo: “Mibakal ka ed maabig a pibabakal na pananisia, bembenan mo so bilay ya andi-angga, a sikato so atawagan mo.” (1 Timoteo 6:12) Panon sirin a posibli pakawalaan na agnabuyak a pananisia? Diad pangonsidera ed satan a tepet, marakep no usisaen tayo so nipaakar ed sakey a toon nambilay na manga 4,000 taon la’d apalabas, ingen say pananisia to et siansian igagalang ni ed taloran manunan relihyon—Islam, Judaismo, tan Inkakristiano. Satan a too et si Abraham. Balet, akin a say pananisia to et ontanlan makatantanda? Kasin sikatoy naalig tayo natan?
Katutulok ed Panangidirehi na Dios
3, 4. Akin ya inyalis nen Tare so pamilya to ed Haran a manlapud Ur?
3 Si Abraham (a datin atawag ya Abram) so inmunan abitla ed bandad unaan na Biblia. Diad Genesis 11:26, nabasa tayo: ‘Inilalak nen Tare ira di Abram, Nacor tan Aran.’ Si Tare tan say pamilya to so nanayam ed Ur na saray Caldeo, sakey a maaligwas a syudad diad mamaabalaten na Mesopotamia. Balet ta ag-ira nanpirmi ditan. “Si Tare inala toy Abram a laki ya anak to tan si Lot a laki ya anak nen Aran a laki ya anak na laki ya anak to, tan si Sarai [Sara] a bii a manugang to ya asawa nen Abram a laki ya anak to; et tinmaynan ira pati sikara a nanlapu ed Ur na saray Caldeanos ya angga ed dalin na Canaan; tan sinmabi ra ed Haran, et nanayam irad’ man.” (Genesis 11:31) Inyalis met nen Nacor, ya agi nen Abraham, so pamilya to ed Haran. (Genesis 24:10, 15; 28:1, 2; 29:4) Balet, akin a tinaynan nen Tare so maaligwas ya Ur tan amaarap ed arawdawin Haran?
4 Manga 2,000 taon kayari impanbilay nen Abraham, insalaysay nen matoor ya Esteban iyan nikaduman inyalis na pamilyan Tare sanen nansalita ed arap na Judion Sanhedrin. Inkuanto: “Say Dios na gloria pinmanengneng ed ama tayo a si Abraham, sanen sikatoy wadman ed Mesopotamia, nen agni nanayam ed Haran. Et inkuanto ed sikato: Ompaway ka ed dalin mo, tan ed kanayon mo, et onla ka ed dalin ya ipanengneng ko ed sika. Dia ed saman, pinmaway ed dalin na taga Caldea, et nanayam ed Haran.” (Gawa 7:2-4) Tinumbok nen Tare so linawa nen Jehova parad si Abraham sanen inyalis toy dilin sankaabungan to ed Haran.
5. Iner so nila nen Abraham kayari impatey na ama to? Akin?
5 Nanpirmi so pamilya nen Tare ed balon syudad da. Pigaran taon ed saginonor sanen sinaglawi nen Abraham so nipaakar ed “dalin ko,” say tutukoyen to et say lugar a Haran, aliwan say Ur. (Genesis 24:4) Balet, agnanpirmi si Abraham ed Haran. Unong ed si Esteban, “sanen inatey so ama [nen Abraham], inyalis na Dios ed sayan dalin a sikato so panaayaman tayo natan.” (Gawa 7:4) Lapud katutulok ed panangidirehi nen Jehova, bineltang nen Abraham a kaibay Lot so Eufrates, ya amaarap ira’d dalin na Canaan.a
6. Anton sipan so imbalikas nen Jehova ed si Abraham?
6 Akin a pinaonla nen Jehova si Abraham ed Canaan? Say rason et nisisiglaot ed saray gagala na Dios parad satan a matoor a laki. Inkuan nen Jehova ed si Abraham: “Paway ka dia ed dalin mo, tan onarawi ka ed saray kakanayon mo, taynan ka ed abung nen amam ta onla ka ya angga ed sakey a dalin ya iturok ed sika: Tan dia ed sika so panggawaan ko na sakey a baleg a nasyon, tan papalaren ta ka, tan gawaen so ngaran mo ya abalbaleg; et sika naani sakey a pomapalar: Bendisionan ko naani so saray manpilalek na kapalaran mo, tan isambak so mangisamba ed sika: tan dia ed sika so pikapalaranan da naani na amin a pamilyas dia ed dalin.” (Genesis 12:1-3) Si Abraham so magmaliw ya ama na baleg a nasyon a manggayaga’d proteksion nen Jehova tan mangayarian ed dalin na Canaan. Marakerakep a sipan! Balet kaukolan a manggawa si Abraham na baleg a pananguman ed bilay to ta pian natawir to itan a dalin.
7. Antoran pananguman so kaukolan a panparaanan nen Abraham a gawaen ta pian natawir toy insipan nen Jehova?
7 Sanen tinaynan nen Abraham so Ur, tinaynan to met so maaligwas a syudad tan maseguron pati say apalaknab a pamilya nen ama to—saray manunan lapuan na seguridad ed saraman a panaon na patriarka. Sanen tinaynan toy Haran, imbiig to lay inkasikato ed sankaabungan nen ama to, pati say pamilya nen agi ton Nacor, tan inmalis ed ag-amtan dalin. Sanen walad Canaan, agto nampasalimbeng ed saray padir na syudad. Akin ya andi? Ta kayarin tuloy na inloob nen Abraham ed dalin, inkuan nen Jehova ed sikato: “Alagey ka, akaren mo a bataken so ondoy tan benlag to; ta sikato so iter ko ed sika.” (Genesis 13:17) Tinumbok na 75 años ya Abraham tan 65 años ya akulaw ton si Sarah irayan bilin. “Lapu ed pananisia nanayam a singa sankaili ed dalin ya insipan, a singa dia ed dalin ya agto kien, a manaayam ed saray tolda.”—Hebreos 11:9; Genesis 12:4.
Pananisia Natan a Singa ed si Abraham
8. Lapud alimbawa nen Abraham tan ed arum nin tastasi nensaman, antoy kaukolan tayon bayuboan?
8 Nibilang si Abraham tan say pamilya to ed samay baleg a “lurem na saray tasi [sakbay na Kristiano]” ya asalambit ed Hebreos kapitulo 11. Lapud pananisia na sarayan inmunan lingkor na Dios, papasesegen nen Pablo iray Kristiano ya “ikaindan [da] so amin a pakabelatan, tan say kasalanan [kakulangay pananisia] ya akaliktob a sankainomayan ed sikatayo.” (Hebreos 12:1) On, say kakulangay pananisia so ‘mainomay a makaliktob ed sikatayo.’ Balet diad agew nen Pablo tan ed sikatayo, abayuboan la na saray tuan Kristiano so mabiskeg a pananisian mipara ed samay pananisia nen Abraham tan arum ni nensaman. Diad panutukoy ed inkasikato tan ed saray kaparan Kristiano, kuan nen Pablo: “Aliwa kami ya iba na saray onsener pian pakabalangan; noag ingen iba na saray walaan na pananisia ed kilalaban na kamarerwa.”—Hebreos 10:39.
9, 10. Antoy walan ebidensia a dakel natan so walaan na pananisian singa ed si Abraham?
9 Tua, duma lay mundo ed samay panaon nen Abraham. Anggaman kuan, siansian panlilingkoran tayo so parehon “Dios nen Abraham,” tan agto manguuman. (Gawa 3:13; Malaquias 3:6) Kanepegan nen Jehova so nadayew natan a singa ed panaon nen Abraham. (Apocalipsis 4:11) Dakel so sigpot ya angidedika na inkasikara ed si Jehova tan, singa si Abraham, so manggagawa na antokaman a pananguman a kapilitan ed bilay da ta pian nagawa ray linawa na Dios. Nen katantaon, 316,092 so amaneknek ed publiko na dedikasyon da diad impanpabautismo ed danum diad “ngaray Ama, tan say Anak, tan say espiritu santo.”—Mateo 28:19.
10 Maslak ed sarayan balo nin Kristiano so agla kaukolan ya onla’d arawin sankaili a daldalin ta pian sumpaley dedikasyon da. Anggaman diad espiritual a pantalos et dakel ed sikara so nambiahe na andukey a distansia. Alimbawa, diad Mauritius, si Elsie so datin managkulam. Sikato so tatakotan na amin. Inyuksoy na sakey ya special pioneer so pangiyaral ed anak a bii nen Elsie, tan saya so angilukas na dalan pian si Elsie so ‘ompawil ed liwawa a manlapu ed kabilungetan.’ (Gawa 26:18) Nisesengeg ed interes na anak to, inmabobon si Elsie a paiyaralay My Book of Bible Stories. Sikatoy amitlo’d sakey simba ya inyaralan lapud kaukolan toy regular a panamaseseg. Saray okultismon agamil to so agmamapaliket ed sikato, tan dakel iray personal a problema to. Balet ag-abayag, akompleto toy andukey a biahe manlapud demonismo ya amaarap ed tuan panagdayew. Sano asinggeray totoo nisesengeg ed saray serbisyo to, isalaysay ton si Jehova lambengat so makasalimbeng ed sikara manlapud mauges. Si Elsie so sakey lan bautismadon Tasi natan, tan 14 ed saray kapamilyaan tan kabkabat to so angawat ed katuaan.
11. Antoran panangiyarunsa so mabulos a gawaen na saramay idedika ray inkasikara ed si Jehova?
11 Maslak ed saramay indedika ray inkasikara nen katantaon a manlingkor ed Dios so agla nanggawa na pirmin impanguman. Balet amin so anguman manlapud kipapasen ya inatey ed espiritual ed kipapasen a mabilay ed espiritual. (Efeso 2:1) Anggaman literal a wadia ni ed mundo, agla ra kabiangan na satan. (Juan 17:15, 16) Mipadpara’d saray alanaan a Kristiano, a “say pibabaley [da] wala ed tawen,” sikara met so singa “sankaili tan manakarakar.” (Filipos 3:20; 1 Pedro 2:11) Intunos day bilay da unong ed saray estandarte na Dios, a manunan pinakiwas na aro ed Dios tan ed kaparan too. (Mateo 22:37-39) Agda gegegemtanen iray kalat a masiblet tan materialistiko odino panpirawatay personal a kapenek ed sayan mundo. Imbes, iyaapasakey day imano ra ed insipan ‘iran tawen a balo tan dalin a balo, a panayaman na inkatunong.’—2 Pedro 3:13; 2 Corinto 4:18.
12. Anton nireport a kimey nen katantaon so mamapaneknek a legay kiwawala nen Jesus et akaromog ‘na pananisia ed dalin’?
12 Sanen inmalis si Abraham ed Canaan, sikara labat a sankapamilyaan so wadman tan si Jehova so makasuporta tan makaprotekta lambengat ed sikara. Balet, sarayan 316,092 balo niran bautismadon Kristiano so petepeteg ya agda bukbukor. On, susuportaan tan proprotektaan ira nen Jehova diad panamegley na espiritu to, a singa ginawa to’d si Abraham. (Uliran 18:10) Sakey ni et susuportaan tora diad panamegley na mabiskeg, internasyonal a “nasyon” a mas dakel so ombaley to nen say arum a nasyon natan ed mundo. (Isaias 66:8) Nen katantaon, sakey a pantok na 5,888,650 a mibabaley ed satan a nasyon so angipatnag na aktibon pananisia ra diad impangitongtong ed kapara ran totoo nipaakar ed sipasipan na Dios. (Marcos 13:10) Akapangusar ira na ekstraordinaryon 1,186,666,708 ya oras ed sayan kimey, diad panaanap na saray interesado. Bilang resulta, 4,302,852 a panangiyaral na Biblia so nikondukta ed saramay labay dan bayuboay pananisia ra. Sakey nin pakapatnagay seseg da et 698,781 ed sayan “nasyon” so akibiang ed panagpayunir, balanglan diad sigpot-panaon odino diad loob na sakey bulan odino onsulok ni. (Saray detalyi na kimey na Tastasi nen Jehova nen katantaon so naromog ed pahina 12 ya anggad 15.) Sayan makatantandan rekord so sakey a positibo, mabilay ya ebat ed tepet nen Jesus, “Sano onla dia so Anak na too, makaromog kasi na pananisia ed dalin?”
Matoor Anggaman Nasusubok
13, 14. Maneskribe na pigaran kairapan a nabet nen Abraham tan say pamilya to ed Canaan.
13 Mabetbet a mairap so kipapasen nen Abraham tan say sankaabungan to ed Canaan. Diad sakey ya inkagawa, lapud pirmin eras et sikatoy adagdag ya ontaynan ed Canaan a mamaarap ed Ehipto. Niarum ni, namparan say manuley na Ehipto tan say manuley na Gerar (asingger ed Gaza) so analin mangala ed akulaw nen Abraham, a si Sara, parad inkasikara. (Genesis 12:10-20; 20:1-18) Wadtan met iray balingaan ed baetan na saray pumapastol na pulok nen Abraham ed saramay pumapastol nen Lot, tan sengegan iya na impansian na duaran sankaabungan. Andi-siblet a pinauna nen Abraham si Lot a manpili, tan pinili nen Lot so manayam ed Distrito na Jordan, ya ompatnag a singa Eden no nipaakar ed inkabuna tan karakpan.—Genesis 13:5-13.
14 Insan, alanor si Lot ed panbabakal na say ari na arawin Elam a kaiba iray alyado to sumpad arari na limaran syudad ed Abeban Patar na Siddim. Tinalo na dayon arari iray lokal ya arari tan dakel so sinamsam da, pati si Lot tan saray kayarian to. Sanen abalitaan nen Abraham so agawa, andi takot ton inusilan iray dayon arari tan abawi toy Lot tan say sankaabungan to, pati saray kayarian na ararin taga-diman. (Genesis 14:1-16) Balet, aliwan satan so sankagrabian ya asagmak nen Lot ed Canaan. Lapud arum a rason et sikato so nanpirmi ed Sodoma, anggaman bantog itan a syudad ed imoralidad.b (2 Pedro 2:6-8) Sanen pinasakbayan na duaran anghel a say syudad et naderal, si Lot so binmatik a kaibay asawa tan mamarikit to. Balet, binaliwala na asawa nen Lot iray espisipikon bilin na saray anghel tan, bilang resulta, nagmaliw ya asin. Inmirap so kipapasen nen Lot, ta nanayam ed sakey ya ungib na Zoar a kaibay duaran mamarikit to. (Genesis 19:1-30) Maseguron sarayan agawa so amaaburidon tuloy ed si Abraham, nagkalalo la ta si Lot so sinmabi ed Canaan bilang kabiangan na sankaabungan nen Abraham.
15. Anggaman ed saray probleman inarap nen Abraham legay panaayam to’d saray tolda ed sankailin dalin, anton negatibon kaisipan so mapatnag a pinaliisan to?
15 Kasin nanumamengan nen Abraham no sikara nen Lot so nanpirmi komon ed seguridad na Ur a kaibay apalaknab a pamilya nen ama to odino dia ed Haran a kaibay agi ton Nacor? Kasin nanpirawatan toy impanpirmi komon ed salimbeng na apadiran a syudad imbes a manayam ed saray tolda? Agto kasi sinuppiat so kakabatay impansasakripisyo to bilang manteyengteyeng diad sankailin dalin? Diad panasaglawi ed si Abraham tan say pamilya to, imbaga nen apostol Pablo: “Tua a no nanonotan da komon so nanlapuan dan baley wala so baraan da komon ya ompawil.” (Hebreos 11:15) Ingen, ag-ira pinmawil. Ag-adismaya lapud saray irap, nansiansia ra ed lugar a kinaliktan nen Jehova a panayaman da.
Panagsungdo Natan
16, 17. (a) Antoran kairapan so aarapen na dakel a Kristiano natan? (b) Anton positibon awawey so wala natan ed Kristiano? Akin?
16 Ontan met a panagsungdo so naiimano ed saray Kristiano natan. Anggaman say panaglingkor ed Dios so lapuay baleg a gayaga parad sikara, aliwan mainomay so bilay parad saray tuan Kristiano ed sarayan kaunoran ya agew. Anggaman manbibilay la ra ed espiritual a paraiso, sasagmaken day parehon kairapay panagbilay a nasasagmak met na kakaabay da. (Isaias 11:6-9) Dakel lay nagmaliw ya inosentin biktima diad panbabakal na saray nasyon, tan walaray pinmopobrin maong lapud arum. Niarum ni, susungdoan daray problema lapud pagmamaliw dan agpopular a minoridad. Diad dakel a daldalin et ipupulong day maong a balita anggaman ed alabas ya agpananginenen. Diad arum et nasasagmak daray masilib a panangataki na saramay ‘mansasaol ed ganggan’ tan “dusaen da so andi kasalanan a dala.” (Salmo 94:20, 21) Anggan diad saray bansan agnaaataki iray Kristiano tan pandidinayewan ira na arum lapud atagey iran estandarte ra, sikaray sinononot ed pagmaliw dan duma ed saray kaeskuela tan katrabahoan da—imbes a singa si Abraham, a nanayam ed saray tolda bangta say karaklan a totoo ed kabangibang to so manaayam ed saray syudad. On, aliwan mainomay so manbilay ed mundo ingen ‘agtaga’ ditan.—Juan 17:14.
17 Pagbabawian tayo ta sirin so dedikasyon tayo ed Dios? Pilalek tayo ta a nansiansia ti la komon a kabiangay mundo, a singa ed karaklan? Panermenan tayo ta iray pansasakripisyo tayo lapud serbisyo ed si Jehova? Andin balot! Imbes a panpirawatay apalabas, bidbiren tayo ya antokaman ya insakripisyo tayo et baliwala iratan no ikompara ed saray bendision a panggagayagaan tayo natan tan saramay panggayagaan ni ed arapen. (Lucas 9:62; Filipos 3:8) Nilikud ni, talaga ta’n maliket iray totoo ed mundo? Say katuaan to et dakel ed sikara so manaanap na ebaebat ya amta ti la. Maniirap ira lapud agpanutumbok ed panangigiya na Dios a tutumboken tayo diad panamegley na saray pahina na Biblia. (Salmo 119:105) Tan panpipirawatan na dakel ed sikara so nengneng na piuulop na Kristiano tan makapaligsan pitutuyaw a panggagayagaan tayo sano kaiba iray kapananisiaan.—Salmo 133:1; Colosas 3:14.
18. Antoy resulta ed kaunoran sano manpakpel so Kristiano a singa ed si Abraham?
18 Tua, nepeg tayoy manpakpel no maminsan a singa si Abraham sanen inusilan toray angautibo ed si Lot. Balet no manpakpel itayo, pagmaliwen nen Jehova a matalonay pansumpalan. Alimbawa, diad Mamaamianen ya Irlandya et linmoor so panamusol lapud karawalan ed saray sekta, tan talagan kaukolay panpakpel ed pagmaliw a neutral. Balet ta tutumboken na matoor a Kristianos iray salita nen Jehova ed si Josue: “Manpabiskeg ka tan manpabayani ka a maong; agka antakot, tan agka napunaw: ta si Jehova a Dios mo wala ed sika ed anggan iner a laen mo.” (Josue 1:9; Salmo 27:14) Nisesengeg ed andi-takot a talindeg da ed loob na saray taon sikaray nirespeto, diad ontan et sikaray bulos la natan a manpulong ed amin a komunidad na satan a bansa.
19. Iner so pakapanliketan na saray Kristiano, tan anton pansumpalan so makompiyansa ran iilaloan sano tumboken day panangidirehi nen Jehova?
19 Agtayon balot panduduaruwaan so antokaman a situasyon a kidungetan tayo, no tutumboken tayoy panangidirehi nen Jehova, say pinal a pansumpalan et diad kigloriaan to tan ed magnayon a kagunggunaan tayo. Anggaman wadtan iray angat tan sakripisyo, anggapo lay labay tayon kilugaran noagta say serbisyo ed si Jehova, a panggayagaay pitutuyaw ed saray Kristianon agagi tan makompiyansan manilalo ed magnayon ya arapen ya insipan la na Dios.
[Saray paimano ed leksab]
a Anganko ta tinagibi nen Abraham so kaanakan ton Lot sanen inatey so ama nen Lot, ya agi nen Abraham.—Genesis 11:27, 28; 12:5.
b Walaray mangisusuherin nanpirmi si Lot ed syudad ta pian nagamoray babaleg a seguridad kayarin asagmak so impakakautibo na apatiran arari.
Kasin Nanonotan Yo?
◻ Akin a makanay mabiskeg a pananisia?
◻ Panon ya impanengneng nen Abraham a sikatoy walaan na mabiskeg a pananisia?
◻ Panon a say dedikasyon et uulopen na saray pananguman ed bilay na sakey?
◻ Akin a maliket itayon manlilingkor ed Dios anggaman ed antokaman iran probleman nayarin arapen tayo?
[Saray litrato ed pahina 7]
Mabulos si Abraham a nanggawa na baleg iran pananguman ed bilay to pian natawir toy sipan
[Saray litrato ed pahina 9]
Ipapanengneng na ebidensia a si Jesus et aromog toy “pananisia ed dalin” kaleganay kiwawala to