Saray Reperensya Parad Workbook ed Aral
HUNYO 3-9
KAYAMANAN ED SALITA NA DIOS | GALACIA 4-6
“Simbolikon Drama ya Walay Kabaliksan Tod Sikatayo”
(Galacia 4:24, 25) Walaan iraya na simbolikon kabaliksan; ta sarayan bibii et mankabaliksay duaran sipanan, say sakey et ginawa ed Palandey Sinai, a mamapawala na saray anak a magmaliw ya ariripen tan satan a sipanan et si Hagar. 25 Sayan Hagar et mankabaliksan na Sinai, sakey a palandey ed Arabia, tan irerepresenta toy Jerusalem natan, ta sikatoy aripen a kaiba iray anak to.
it-1 1018 ¶2
Hagar
Base ed si apostol Pablo, diad simbolikon drama et irerepresenta nen Hagar so nasyon na Israel, ya akisipan ed si Jehova panamegley na Ganggan a sipanan ya ginawa diad Palandey Sinai, sakey ya sipanan ya amawala na “saray anak a magmaliw ya ariripen.” Lapud makasalanan iray Israelita, agda sigpot ya atumbok iray totontonen na satan a sipanan. Bilang sakop na satan, ag-ira nagmaliw ya bulos ya totoo noagta niyabawag iran makasalanan a makanepegan ed patey; kanian sikaray ariripen. (Jn 8:34; Rom 8:1-3) Say Jerusalem diad panaon nen Pablo et mipetekan ed si Hagar, ta say kapital ya Jerusalem ya mangirerepresenta ed organisasyon na Israel et naaripen a kaiba iray anak to. Balet, saray nilanaan na espiritu ya Kristiano et ananak na “Jerusalem ed tagey,” say simbolikon asawa na Dios. Sayan Jerusalem, singa si Sara ya bulos a bii, et agbalot nagmaliw ya aripen. Balet singa si Isaac ya pinasegsegang nen Ismael, saray ananak na “Jerusalem ed tagey,” ya imbulos na Anak, et pinasegsegang met na ananak na naaripen ya Jerusalem. Anggaman ontan, si Hagar tan saray anak to et pinataynan, ya satan et irerepresenta toy impangikaindan nen Jehova ed nasyon na Israel.—Gal 4:21-31; nengnengen met so Jn 8:31-40.
(Galacia 4:26, 27) Balet say Jerusalem ed tagey et bulos, tan sikato so ina tayo. 27 Ta nisulat: “Manliket ka, sikan lepes a bii ya agnin balot nananak; eyag kad liket, sika ya agni nampasakit; ta saray anak na biin pinaulyanan et mas dakel nen saray anak na biin walaay asawa.”
Paeleten so Pananisiam ed Panarian na Dios
11 Inmunan asumpal so Abrahamikon sipanan nen tinawir na saray ilalak nen Abraham so Insipan a Dalin, balet ipapanengneng na Biblia ya sayan sipanan et walaan met na espiritual ya kasumpalan. (Gal. 4:22-25) Pinuyanan si apostol Pablo ya mangipaliwawad sayan mas baleg a kasumpalan. Imbaga ton say manunan kabiangan na ilalak nen Abraham et si Kristo tan say komaduan kabiangan et say 144,000 ya alanaan iran Kristiano. (Gal. 3:16, 29; Apo. 5:9, 10; 14:1, 4) Say biin panlapuan na ilalak et “say Jerusalem ed tagey”—say kabiangan na organisasyon na Dios ya walad tawen, ya tugyopen na matoor iran espiritun pinalsa. (Gal. 4:26, 31) Singa ed samay imbaga nen Jehova ed Abrahamikon sipanan, say ilalak na bii so mamendisyon ed amin a totoo.
(Galacia 4:28-31) Natan, agagi, sikayoy ananak diad panamegley na sipan, a singa si Isaac. 29 Balet no panon a pinasegsegang na samay niyanak diad natural a paraan imay niyanak diad panamegley na espiritu, ontan met natan. 30 Anggaman ontan, antoy ibabaga na kasulatan? “Pataynan moy aripen a bii tan say anak to, ta say anak na aripen a bii et agbalot magmaliw a tomatawir a kaibay anak na bulos a bii.” 31 Kanian agagi, aliwa itayon ananak na aripen a bii, noagta ananak na bulos a bii.
Pankotkot na Espiritual a Kayamanan
(Galacia 4:6) Natan lapud ananak kayo, imbaki na Dios so espiritu na Anak to ed kapusoan tayo, tan ibabaga na satan: “Abba, Ama!”
Kasin Antam La?
Akin a diad pikakasi nen Jesus et tinawag toy Jehova ya “Abba, Ama”?
Say Aramaikon salita ya ʼab·baʼʹ et mankabaliksan na balanglan “say ama” odino “O Ama.” Diad saramay taloran pakaromogan ed satan a balikas diad Biblia, kabiangan itan ed pikakasi, tan pananawag itan ed Ama tayo ed tawen a si Jehova. Anto so kabaliksan na satan a salita?
Oniay ibabaga na The International Standard Bible Encyclopedia: “Diad inagew-agew a panagsalita na saray totoo nen panaon nen Jesus, say ʼabbāʼ et manunan uusaren bilang panangipanengneng na maapit a liknaan tan respeto na ananak ed kaamaan da.” Maaro itan a pananawag ed tatay tan sakey itan ed saray sankaunaan a salitan naaralan a nibalikas na sakey ya ugaw. Satan so imbalikas nen Jesus sanen masimsimoon a manpipikasi ed Ama to. Diad hardin na Getsemani, pigaran oras labat la sakbay na ipatey nen Jesus, tinawag toy Jehova ed saray salitan “Abba, Ama.”—Marcos 14:36.
“Diad sulsulat na saray Judio nen panaon na uley na Gresya ya anggad uley na Roma, mataltalag a nausar so ʼabbāʼ bilang tawag ed Dios, seguradon say rason et lapud ipapasen dan aliwan marespeto a tawagen so Dios ed ontan a pappamilyar a termino,” so intuloy ni na samay asalambit ya ensayklopedia. Anggaman ontan, “say . . . impangusar nen Jesus ed satan a termino diad pikakasi to et pakanengnengan a tua imay ipapabitar ton sikatoy maap-apit ed Dios.” Say duara nin pakaromogan na salitan “Abba” et diad sulsulat nen apostol Pablo. Nanengneng ed saraya a sasalambiten met na saray inmunan siglon Kristiano itan a termino diad pikakasi ra.—Roma 8:15; Galacia 4:6.
(Galacia 6:17) Manlapud natan et anggapo komon so manggulo ed siak, ta walad laman ko iray marka a pakabidbiran a sakey ak ya aripen nen Jesus.
Kasin Antam La?
Antoy tutukoyen nen apostol Pablo sanen imbaga to ya walad laman to ‘iray marka a pakabidbiran na sakey ya aripen nen Jesus’?—Galacia 6:17.
▪ Diad sayan imbaga nen Pablo et nayarin nandurumay pakatalos na saray ondedengel ed sikato nen inmunan siglo. Singa bilang, inusar nensaman so ampetapetang ya balatyang pian markaan iray narel ed guerra, matatakew ed templo, tan saray takas ya aripen. Kanian no usaren iya ed totoo diad onian paraan, ipapasen itan ya makapabaing.
Balet, saray ontan ya panagmarka et aliwan lanang ya ipapasen ya negatibo. Nensaman, uusaren itan na dakel a totoo pian nanengneng ya membro ira na sakey ya tribu odino sakey ya relihyon. Singa bilang, base ed Theological Dictionary of the New Testament, “Indedika na saray Siryano so sarili da ed saray dios dan si Hadad tan Atargatis panamegley na marka diad baetan na taklay tan lima da odino diad beklew da . . . Diad saray deboto nen Dionysus, tatatakan ira na kurti bulong ya ivy.”
Diad panaon tayo, ibabaga na dakel ya komentarista ya say tutukoyen nen Pablo et saray piglat ed laman to lapud aminpigan impamairap ed sikato legan na kimey to bilang Kristianon misionero. (2 Corinto 11:23-27) Balet ompan aliwan literal ya marka so tutukoyen nen Pablo noagta say paraan na kabibilay to ya pakabidbiran ya sikatoy sakey a Kristiano.
Panagbasa ed Biblia
(Galacia 4:1-20) Natan ibagak a no say tomatawir et sakey a melag nin ugaw, anggapoy pidumaan to ed sakey ya aripen, anggano sikatoy katawan na amin a bengatla, 2 balet sikatoy walad pudir na saray manag-asikaso ed ugugaw tan manag-asikaso ed sankaabungan anggad agew ya inggana na ama to. 3 Mipadpara, sanen ugugaw itayo ni, aripen itayo met na saray inuugaw a bengatla na mundo. 4 Balet sanen asumpal lay niganan panaon, imbaki na Dios so Anak to, ya inyanak na sakey a bii tan sakop na ganggan, 5 pian nibulos to iramay sakop na ganggan diad pangaliw tod sikara, diad ontan et natagibi itayo bilang ananak. 6 Natan lapud ananak kayo, imbaki na Dios so espiritu na Anak to ed kapusoan tayo, tan ibabaga na satan: “Abba, Ama!” 7 Kanian aliwa ka lan aripen noagta anak; tan no anak ka, tomatawir ka met diad panamegley na Dios. 8 Balet, sanen agyo ni kabat so Dios, aripen kayo na saramay aliwan peteg a dirios. 9 Balet natan ta kabat yo lay Dios, odino kabat kayo la na Dios, akin et ompapawil kayo lamet ed saray makapuy tan andi-kakanaan ya inuugaw iran bengatla tan labay yo lamet so manpaaripen ed saratan? 10 Estrikto yon ngingilinan iray agew tan saray bulan tan saray panaon tan saray taon. 11 Napapagaan ak ed sikayo, ompano pinerdik labat iray sagpot kod sikayo. 12 Agagi, mikakasi ak ed sikayo, magmaliw kayon singa siak, lapud ontan ak met nensaman ed sikayo. Anggapoy makapuy a ginawa yod siak. 13 Balet amta yo a lapud sakit ko et nipulong kod sikayo so maong a balita diad unonan pankanawnawa. 14 Tan anggano sakey a subok ed sikayo so kondisyon na laman ko, agyo ak nileglemew odino dinimla; noagta inawat yo ak a singa sakey ya anghel na Dios, singa si Kristo Jesus. 15 Kawalaan la na liket ya alikna yo nensaman? Ta segurado ak a no nayari labat komon et sinukit yo la ray mata yo tan inter yod siak. 16 No ontan sirin, kasin nagmaliw ak a kabusol yo lapud ibabagak ed sikayo so katuaan? 17 Maseseg ira a manatangguyor ed sikayo, balet aliwan maabig so gagala ra; labay da kayon iyarawi ed siak, pian sikara so tumboken yo. 18 Balet, aliwan mauges no say sakey et maabig so gagala to ed maseseg a panatangguyor ed sikayo, aliwa labat lan sano wadtan ak a kaiba yo. 19 Inad-arok ya ananak, lapud sikayo et naliliknak lamet so irap na sakey a biin manpapasakit, tan mantultuloy iya anggad nipatnag yo so Kristo. 20 Labay ko komon a wadtan ak natan tan umanen koy paraan na pitotongtong ko, ta napapagaan ak ed sikayo.
HUNYO 10-16
KAYAMANAN ED SALITA NA DIOS | EFESO 1-3
“Administrasyon nen Jehova tan Say Gagawaen na Satan”
(Efeso 1:8, 9) Iikdan to itayo na daakan ya agnaparaan a kaabigan tekep na amin a karunongan tan pakatalos, 9 diad impangipaamta tod sikatayo na sagradon sekreto na linawa to. Nanliketan to tan mitunosan ed gagala to
it-2 837 ¶4
Sagradon Sekreto
Say Mesianikon Panarian. Diad saray sulat nen Pablo, sikatoy angiter na malinew ya detalye ya mangipapaamta ed sagradon sekreto na Kristo. Diad Efeso 1:9-11, imbaga to ya impaamta na Dios so “sagradon sekreto” na linawa To, tan kuan nen Pablo: “Nanliketan to tan mitunosan ed gagala to so sakey ya administrasyon a nagawa legan a nasusumpal so aturon panaon, salanti, pian tiponen so amin a bengatla diad Kristo, saray bengatla ed tawen tan saray bengatla ed dalin. On, diad sikato et nikasakey kami tan aturo kami bilang tomatawir, ta pinili kami la nensaman unong ed gagala na Dios, a nagagawaan toy amin a bengatlan denesidi to unong ed linawa to.” Sayan “sagradon sekreto” et nipaakar ed sakey ya gobierno, say Mesianikon Panarian na Dios. “Saray bengatla ed tawen” ya tutukoyen nen Pablo et saray magmaliw ya tomatawir na Panarian ed tawen ya kaiba nen Kristo. “Saray bengatla ed dalin” et saray uleyan na satan diad dalin. Impaimano nen Jesus ed saray disipulo to ya say sagradon sekreto et ontutukoy ed Panarian sanen imbaga tod sikara: “Niiter ed sikayo so sagradon sekreto na Panarian na Dios.”—Mar 4:11.
(Efeso 1:10) so sakey ya administrasyon a nagawa legan a nasusumpal so aturon panaon, salanti, pian tiponen so amin a bengatla diad Kristo, saray bengatla ed tawen tan saray bengatla ed dalin. On, diad sikato
Titiponen nen Jehova so Pamilya To
3 Oniay imbaga nen Moises ed saray Israelita: “Si Jehova a Dios tayo sikato so sakey a Jehova.” (Deu. 6:4) Mantunosan so kiwas tan gagala nen Jehova. Kanian pian “nasumpal iray aturon panaon,” angiletneg so Dios na “sakey ya administrasyon,”—sakey ya uksoyan pian pankakasakeyen so amin ya intelihentin pinalsa. (Basaen so Efeso 1:8-10.) Walay duaran kabiangan na sayan administrasyon. Say unonan kabiangan et say pangiparaan na Dios ed saray alanaan a mantultuloy a mankimey ed tawen diad panangidaulo nen Jesu-Kristo ya Ulo ra. Ginmapo itan nen Pentecostes 33 C.E. sanen ginapoan nen Jehova a tiponen iramay kaiba nen Kristo a manuley ed tawen. (Gawa 2:1-4) Lapud saray alanaan et niyabawag lan matunong panamegley na dondon a binayaran na Kristo, bibidbiren dan sikaray tinagibi bilang “ananak na Dios.”—Roma 3:23, 24; 5:1; 8:15-17.
4 Say komaduan kabiangan na satan ya administrasyon et say pangiparaan na Dios ed saray manayam ed Paraison dalin panamegley na Mesianikon Panarian ya uleyan na Kristo. Say “baleg ya ulop” a makaliktar ed Armagedon so unonan manayam ed Paraiso. (Apo. 7:9, 13-17; 21:1-5) Legan na Sanlibon Taon ya Uley na Kristo, nakaiba da ray binilyon a napaoli. (Apo. 20:12, 13) Talagan ipatnag na kioli so pankakasakey tayo! Diad pansampot na sanlibon taon, saray ‘bengatlan walad dalin’ et onarap ed unor a subok. Saramay manmatoor et natagibi bilang “ananak na Dios” diad dalin.—Roma 8:21; Apo. 20:7, 8.
Pankotkot na Espiritual a Kayamanan
(Efeso 3:13) Kanian mikakasi ak ya agkayo komon onsusuko lapud saray irap ya asagmak ko nisengeg ed sikayo, ta saraya et kigloriaan yo.
Ag-onaabuloy a Walay Makaamper ed Pangawat Moy Kagalangan
15 No mansungdo itayod panggaway linawa na Dios, natulongan tayoy arum ya mangawat na kagalangan o gloria. Oniay insulat nen Pablo ed kongregasyon diad Efeso: “Mikakasi ak ya agkayo komon onkakapuy lapud sarayan kairapan ko nisengeg ed sikayo, ta kigloriaan yo iraya.” (Efe. 3:13) Akin et imbaga nen Pablo ya saray kairapan to et “kigloriaan” na saray taga Efeso? Lapud mabulos ya impanlingkor nen Pablo anggaman wala ray subok, impanengneng tod saray taga Efeso ya sankaimportantian itan ed sikato bilang Kristiano. No sinmuko si Pablo ed saraman ya kairapan, ompan ipasen na arum ya aliwan importante so relasyon dad si Jehova, say ministeryo ra, tan say ilalo ra. Lapud impansungdo nen Pablo, nipanengneng tod saray kaagian ya baliwalay impansakripisyo to ta pinabpabli toy pagmaliw a disipulo nen Kristo.
(Efeso 3:19) tan naamtaan yoy aro na Kristo, a napapalumbasan toy kakabatan, pian sigpot a niwala ed sikayo so amin a kualidad na Dios ya iiter to.
‘Pian Amtaen so Aro nen Kristo’
21 Say Griegon termino a nipatalos ya ‘amtaen’ et kabaliksan toy pangamta “ed praktikal a paraan, panamegley na eksperiensya.” Sano ipanengneng tayo so panangaro a singa ed impangipanengneng nen Jesus—say andi-siblet a pangiter tayoy inkasikatayo nisengeg ed arum, a maabagey ya onkiwas ed saray pankaukolan da, pamerdona ed sikara manlapud puso—diad ontan et peteg a natalosan tayo iray liknaan to. Diad onian paraan, diad panamegley na eksperiensya et ‘naamtaan [tayo] so aro nen Kristo a manalonggaring ed kakabatan.’ Tan agtayo lilingwanan a no lalon magmaliw itayon singa si Kristo, lalon napaapit itayo ed sakey a nagnap ya inalig nen Jesus, say maaron Dios tayo, si Jehova.
Panagbasa ed Biblia
(Efeso 1:1-14) Siak, si Pablo, ya apostol nen Kristo Jesus diad linawa na Dios, et nansulat ak ed saray masanto a walad Efeso tan matoor a disipulo nen Kristo Jesus: 2 Nawalaan kayo komon na agnaparaan a kaabigan tan kareenan a manlalapu ed Dios ya Ama tayo tan ed Katawan a Jesu-Kristo. 3 Narayew komon so Dios tan Ama na Katawan tayon Jesu-Kristo, ta inikdan to itayo na amin ya espiritual a bendisyon diad tawen bilang nikasakey ed Kristo, 4 ta pinili to itayo a mikasakey ed sikato antis a niletneg so mundo, pian magmaliw itayon masanto tan anggapoy pakabalawan diad arapan to lapud aro. 5 Ta pinili to itayo la nensaman pian natagibi bilang dilin ananak to diad panamegley nen Jesu-Kristo, unong ed panliketan to tan linawa to, 6 pian sikatoy nirayew lapud maglorian agnaparaan a kaabigan to, a mabulos ton impagamor ed sikatayo diad panamegley na inad-aro ton Anak. 7 Diad panamegley to et dinondon itayo tan nibulos itayo, on, aperdona iray kasalanan tayo diad panamegley na dala to, unong ed daakan ya agnaparaan a kaabigan na Dios. 8 Iikdan to itayo na daakan ya agnaparaan a kaabigan tekep na amin a karunongan tan pakatalos, 9 diad impangipaamta tod sikatayo na sagradon sekreto na linawa to. Nanliketan to tan mitunosan ed gagala to 10 so sakey ya administrasyon a nagawa legan a nasusumpal so aturon panaon, salanti, pian tiponen so amin a bengatla diad Kristo, saray bengatla ed tawen tan saray bengatla ed dalin. On, diad sikato 11 et nikasakey kami tan aturo kami bilang tomatawir, ta pinili kami la nensaman unong ed gagala na Dios, a nagagawaan toy amin a bengatlan denesidi to unong ed linawa to, 12 pian diad panamegley mi ya akaunan nanilalo ed Kristo et narayew tan nigloria so Dios. 13 Balet maniilalo kayo met lad sikato kayari yon nadngel so salita na katuaan, say maong a balita nipaakar ed kililiktar yo. Sanen anisia kayo, diad panamegley to et atatakan kayo na insipan a masanton espiritu, 14 a saya so garantiya na tawir tayo, pian nibulos so dilin kayarian na Dios diad panamegley na dondon, parad kirayewan tan kigloriaan to.
HUNYO 17-23
KAYAMANAN ED SALITA NA DIOS | EFESO 4-6
“Isulong Yoy Kompleton Armas ya Inter na Dios”
(Efeso 6:11-13) Isulong yoy kompleton armas ya inter na Dios pian nalabanan yo iray masilib a pakana na Diablo; 12 lapud mipupuligesgesan itayo, aliwan diad totoo, noagta diad saray gobierno, saray autoridad, saray manuley na sayan ambilunget a mundo, saray armada na mauges ya espiritu ed tawen. 13 Lapud saya, isulong yo so kompleton armas ya inter na Dios, pian makalaban kayo sano onsabi so mauges ya agew, tan sano agawaan yo lan amin so kaukolan yon gawaen et makatalindeg kayo.
Sikayo Ran Kabataan—Labanan Yoy Diablo
INKOMPARA nen apostol Pablo so bilay tayo ran Kristiano ed saray sundalo ya arap-arapan a milalaban. Siempre, aliwan literal so pilalaban tayo noagta diad espiritual. Balet talagan wala ray kalaban tayo. Si Satanas tan saray demonyo to et marunong tan eksperiensyado. No isipen tayo et singa anggapoy pag-asa tayon manalo. Lalo lad saray kabataan ya singa anggapoy kalaban-laban da. Panon dan nalabanan iray walaan na nikaduman pakayari, saray mauges ya espiritu? Diad tua, sarag day manalo, tan manatalo ira! Akin? Lapud ‘mantutultuloy iran onggagamor na biskeg ed Katawan.’ Pero wala ni arum ya gagawaen da likud ed iyasingger ed pakayari na Dios. Akasulong ira na armas a pan-guerra. Singa saray nipasal a maong ya sundalo, ‘akasulong iray kompleton armas ya inter na Dios.’—Basaen so Efeso 6:10-12.
(Efeso 6:14, 15) Kanian nepeg ya akaparaan kayon milaban, ya akasulong ed awak yo so balkes na katuaan, tan say pagew yo et walaay samben na inkatunong, 15 tan saray sali yo et akasandalyas pian akaparaan kayon mangiyabawag na maong a balita na kareenan.
Sikayo Ran Kabataan—Labanan Yoy Diablo
4 Mipadpara, saray katuaan ya naaralan tayod Salita na Dios so manprotekta ed sikatayo manlapud saray palson bangat ya maneral ed espiritualidad tayo. (Juan 8:31, 32; 1 Juan 4:1) Tan no kapigan tayo naaaro so katuaan diman tayo met mas mainomay ya awiten so “samben,” say pambilay base ed saray maptek ya estandarte na Dios. (Sal. 111:7, 8; 1 Juan 5:3) Ontan met, no natatalosan tayon maong iray katuaan ya walad Salita na Dios, makapansiansia tayon akaalagey tan nidepensa tayo iratan ed saray onsusumpa.—1 Ped. 3:15.
7 Talagan dugaruga itan ya simbolo na matunong iran estandarte nen Jehova ya manprotekta ed piguratibon puso tayo! (Pro. 4:23) No panon ya ag-isalat na sakey a sundalo so samben ton gawad balatyang ed sakey ya samben a gawad abeban klase na metal, agtayo met isalat iray estandarte nen Jehova ed no antoy iisipen tayon duga. Limitado so dilin pakatalos tayo, agniiter na satan so proteksion ya kaukolan tayo. (Pro. 3:5, 6) Imbes, nepeg ya lanang tayon nengnengen no say samben tayo ya inter nen Jehova et akapeket a malet ed puso tayo.
10 No say sandalyas ya isusulong na saray Romanon sundalo et mausa-usar ed piguerra da, say simbolikon sandalyas ya isusulong na saray Kristiano et mausa-usar met ed pangiyaabawag day mensahe na kareenan. (Isa. 52:7; Roma 10:15) Anggaman ontan, kaukolan so pakpel pian makapansalita no walay pankanawnawa. “Natatakot kon pulongan iray kaklasek,” so imbaga nen Bo, a mantaon na 20. “Seguro nababaingan ak. No nanonotan ko, agko amta no akin et onman ak. Natan et maliket ko lan pupulongan iray kaedaran ko.”
(Efeso 6:16, 17) Nilikud nid saraya, ala yoy baleg a samper na pananisia, a diad panamegley na satan et naerep yoy amin a mandarlang a pana na samay mauges. 17 Ontan met, awat yoy hilmit na kililiktar, tan say espada na masanton espiritu, salanti, say salita na Dios,
Sikayo Ran Kabataan—Labanan Yoy Diablo
13 Say arum ed saray “mandarlang a pana” ya nayarin ikena nen Satanas ed sika et saray tila nipaakar ed si Jehova—ya anggapo kunoy panangiyansakit tod sika tan anggapoy mangaaro ed sika. Si Ida ya mantaon na 19 et nilabanan toy nalilikna ton singa anggapoy kana to. Imbaga to, “Naynay kon nalilikna ya singa aliwan maapit ed siak si Jehova tan agto ak labay ya magmaliw ya kaaro to.” Panon ton asarag itan ya liknaan? “Baleg a tulong ed siak so pipiaral pian ombiskeg so pananisiak,” so imbaga nen Ida. “Dati et akayurong ak labat tan agmankomenton balot, iisipen kon anggapo met lanlamang so malabay ya ondengel ed ibagak. Balet natan, manpaparaan ak lad saray aral tan sasalien koy onebat na mamidua odino mamitlo. Mairap, pero balibali liknaan ko no nagagawaan ko itan. Tan makapaseseg a maong iray agagi. Kada no onsesempet ak manlapud aral, naliliknak ya inar-aro ak nen Jehova.”
16 No panon ya naprotektaan na hilmit so utek na sundalo, naprotektaan met na “ilalon kililiktar” so kanonotan tayo, say abilidad tayon mannonot. (1 Tes. 5:8; Pro. 3:21) No walay ilalo tayo, mansiansia itayon akapokus ed saray sipan na Dios tan makatulong itan pian nawalaan tayoy dugan panmoria ed saray problema. (Sal. 27:1, 14; Gawa 24:15) Balet pian magmaliw ya mausar so “hilmit” tayo, nepeg tayon isulong itan, aliwan basta egnaan labat.
20 Inkompara nen Pablo ed espada so Salita na Dios ya inter nen Jehova ed sikatayo. Balet kaukolan tayon aralen no panon tayon marundunong ya nausar itan no idedepensa tayo ray papanisiaan tayo—odino no ipepetek tayoy mismon panagnonot tayo. (2 Cor. 10:4, 5; 2 Tim. 2:15) Panon kan magmaliw ya marunong? Oniay imbaga nen Sebastian, ya mantaon na 21: “Mangisusulat ak na sakey a bersikulo ed kada kapitulo diad pambabasak na Biblia. Titiponen ko iray isusulat kon paboritok ya teksto. Diad ontan et mas naliliknak ya miparad si Jehova so panagnonot ko.” Oniay imbaga nen Daniel ya abitlad gapo: “No manbabasa ak na Biblia, pipilien ko ray bersikulo ya iisipen kon makatulong ed totoo ya napulongan ko. Apaneknekan kon mas maabig so pangawat na totoo no nanengneng dan marunong mon uusaren so Biblia tan gagawaen moy anggaay nayarian mon tulongan ira.”
Pankotkot na Espiritual a Kayamanan
(Efeso 4:30) Ontan met, agyo papaermenen so masanton espiritu na Dios, a satan so intatak ed sikayo parad agew na kibulos diad panamegley na dondon.
it-1 1128 ¶3
Inkasanto
Masanton espiritu. Say aktibon puersa odino espiritu nen Jehova ya kontrolado to tan naynay ya manusumpal ed gagala to. Malinis, puro, sagrado, tan nibiig itan ya usaren na Dios. Kanian tinawag itan ya “masanton espiritu.” (Sal 51:11; Luc 11:13; Rom 1:4; Efe 1:13) Say masanton espiritu ya onkikiwas ed sakey ya persona et puersa na inkasanto odino kalinisan. Antokaman ya marutak o aliwan kagagawa et onkokontra odino ‘mamapaermen’ ed satan ya espiritu. (Efe 4:30) Anggano aliwan persona so masanton espiritu, napatnagan ed satan so masanton personalidad na Dios kanian nayarin ‘napaermen.’ No iyugali so panggawa na aliwa, ‘naerep so apoy na espiritu.’ (1Te 5:19) No itultuloy ya gawaen itan na sakey, nibagan ‘napaermen’ to so masanton espiritu na Dios, tan lapud satan et magmaliw lan kalaban na Dios itan ya sakey a rebelde. (Isa 63:10) Say sakey ya papaermenen toy masanton espiritu et nayarin onsabid punto ya mudmoraen to itan, tan unong ed si Jesu-Kristo, say ontan ya kasalanan et aglan balot naperdona balanglan diad sayan sistema na mundo odino diad arapen.—Mat 12:31, 32; Mar 3:28-30.
(Efeso 5:5) Ta amta yo, on, bibidbiren yon mismo ya anggapo so toon manggagawa na seksual ya imoralidad odino agmalinis a too odino maagum a too, a miparad sakey a mandadayew ed idolo, a walaan na tawir ed Panarian na Kristo tan say Dios.
it-1 1006 ¶2
Agum
Napatnagan ed Kagagawa. Say inkaagum et napatnagan ed saray parungtalan ya kagagawa ya mangipanengneng ed mauges tan alablabas ya pampilpilalek na sakey. Imbaga nen Santiago, sakey ed saray nansulat ed Biblia, ya say mauges a pilalek, sano nanlukon et iyanak toy kasalanan. (San 1:14, 15) Kanian, nalikas so inkaagum na sakey diad saray gagawaen to. Imbaga nen Pablo ya say maagum a too et mipara ed sakey ya mandadayew ed idolo. (Efe 5:5) Lapud maagum ya pampilpilalek to, magmaliw lan dios to so pipilaleken to, atan la so iyuuna to imbes ya say panaglingkor tan panagdayew tod Manamalsa.—Rom 1:24, 25.
Panagbasa ed Biblia
(Efeso 4:17-32) Kanian, saya so ibagak tan paneknekan ko ed sikayo diad arapan na Katawan, ya agkayo la nepeg a manbilay a singa ed saray nasyon a manbibilay unong ed andi-kakanaan a panagnonot da. 18 Ambilbilunget so kanonotan da tan nisian ira ed bilay a manlalapud Dios, lapud anggapoy amta ra tan agmakaliknay puso ra. 19 Lapud agla ran balot makakaliknay kababaingan, inlebleb day inkasikara ed anggapoy-baing a kagagawa pian gawaen so amin a klase na karutakan ya ag-iran balot napepenek. 20 Balet naaralan yo ya aliwan ontan so Kristo, 21 no talagan nadngel yo tan nibangat kayo diad panamegley to, unong ed katuaan ya imbangat nen Jesus. 22 Imbangat kayo a nepeg yon lakseben so daan a personalidad a mitunosan ed datin kabibilay yo tan nadederal lapud mapalikdo iran pilalek na satan. 23 Tan nepeg yon itultuloy a pasimbaloen so paraan na panagnonot yo, 24 tan nepeg yon isulong so balon personalidad a pinalsa unong ed linawa na Dios tan mitunosan ed saray kakaukolanen na tuan inkatunong tan katooran. 25 Kanian, natan ta nilakseb yo lay katilaan, kada sakey ed sikayo so mansalita na katuaan ed kapara ton too, lapud amin tayo et kabiangan na saksakey a laman. 26 No onsasanok kayo, agkayo komon mankakasalanan; agyo aabuloyan ya onselek so agew a wala ni pasnok yo; 27 agyo iikdan na pankanawnawa so Diablo. 28 Komon ta say matakew et agla mantakew; imbes, sikatoy mansagpot, a manggawa na maabig a kimey diad panamegley na saray lima to, pian walay inabang to ed siopaman a mankaukolan. 29 Agkomon ompaway ed sangi yo so abulok a salita, noag say maabig a salita labat a makapabiskeg unong a nakaukolan, pian nagunggonaan iray ondedengel ed satan. 30 Ontan met, agyo papaermenen so masanton espiritu na Dios, a satan so intatak ed sikayo parad agew na kibulos diad panamegley na dondon. 31 Ekal yod inkasikayo so amin a klase na paneem-em na sakit na linawa, pasnok, sanok, paneyag, tan makapasakit a salita, pati say amin a bengatlan makaderal. 32 Balet ipanengneng yoy kaabigan ed sakey tan sakey, magmaliw kayon maabagey, a mabulos kayon manpeperdonaan no panon a sikayoy mabulos a pinerdona met na Dios diad panamegley nen Kristo.
HUNYO 24-30
KAYAMANAN ED SALITA NA DIOS | FILIPOS 1-4
“Agkayo Mapagpaga ed Antokaman”
(Filipos 4:6) Agkayo mapagpaga ed antokaman, noagta diad amin a bengatla et ipaamta yo ed Dios iray kerew yo diad panamegley na pikakasi tan masimoon a pikekerew tekep na pisasalamat;
“Say Kareenan na Dios . . . Palumbasan Toy Amin a Pakatalos”
10 Antoy makatulong pian agtayo mapagpaga ed antokaman tan niwalad sikatayo so “kareenan na Dios”? Ipapanengneng na saray insulat nen Pablo ed saray taga Filipos ya say pangontra ed kapagaan et pikakasi. Kanian no mapagpaga tayo, kaukolan tayoy manpikasi. (Basaen so 1 Pedro 5:6, 7.) Manpikasi kad si Jehova tan sigpot kan manmatalek ya iyaansakit to ka. Manpikasi kad sikato “tekep na pisasalamat,” ya nodnonot mo ray nanaawat mon bendisyon. Ombiskeg so panagmatalek tayod sikato no nodnonoten tayo ya “sarasarag ton gawaen so mas ni nen say amin a bengatlan kekerewen odino iisipen tayo.”—Efe. 3:20.
(Filipos 4:7) tan say kareenan na Dios a palumbasan toy amin a pakatalos so manbantay ed saray puso tan nonot yo diad panamegley nen Kristo Jesus.
“Say Kareenan na Dios . . . Palumbasan Toy Amin a Pakatalos”
7 Nen abasa na saray agagi ed Filipos so sulat nen Pablo, seguradon anonotan da imay agawa ed sikato tan no panon ya agda inilaloan ya onkiwas si Jehova ed onman ya paraan. Anton leksion so labay ya ibangat nen Pablo ed sikara? Agda kaukolan so manpaga. Manpikasi ra, pian niwala ed sikaray kareenan na Dios. Balet imanoen a say “kareenan na Dios . . . palumbasan toy amin a pakatalos.” Antoy labay ya ibaga na satan? Impatalos itan na arum bilang “talonaan ton amin a pakatalos” odino “palabsanan toy pakatalos na too.” Singa ibabaga nen Pablo ya say “kareenan na Dios” et mas makapakelaw nen say nayarin naisip tayo. Kanian anggano diad sikatayo ran totoo et agtayo amta so solusyon ed saray problema tayo, amta itan nen Jehova, tan sarag ton gawaen iray ag-iilaloan.—Basaen so 2 Pedro 2:9.
“Say Kareenan na Dios . . . Palumbasan Toy Amin a Pakatalos”
16 Anto ray resulta no walad sikatayo so “kareenan na Dios a palumbasan toy amin a pakatalos”? Ibabaga na Biblia ya satan so ‘manbantay ed saray puso tan nonot tayo diad panamegley nen Kristo Jesus.’ (Fil. 4:7) Say orihinal ya lenguahen inusar parad salitan “manbantay” et uusaren ed militar. Tutukoyen na saya iray grupo na sundalo ya akapuesto pian manbantay ed apadiran ya syudad nensaman. Ontan so kipapasen ed syudad na Filipos. Masamit so ugip na saray taga Filipos ta amta dan wala ray sundalon manbabantay ed saray puerta na syudad da. Ontan met, no walad sikatayo so “kareenan na Dios,” mareen so puso tan nonot tayo. Amta tayo ya iyaansakit itayo nen Jehova tan labay ton maliket so bilay tayo. (1 Ped. 5:10) Say pakaamta ed satan so manbantay ed sikatayo pian agtayo masyadon mapagpaga odino nadismaya.
Pankotkot na Espiritual a Kayamanan
(Filipos 2:17) Balet anggano singa ak apay ya iinumen ya iyiibung ed bagat nipaakar ed masanton panaglingkor a gagawaen yo lapud pananisia yo, maliket ak tan mililiket ak ed sikayon amin.
it-2 528 ¶5
Apay, Saray
Saray apay ya iinumen. Saray apay ya iinumen et ibabagat kaiba iray arum nin iyaapay, lalo la sanen nanayam lad Insipan a Dalin iray Israelita. (Nu 15:2, 5, 8-10) Say uusaren ed saya et alak (“de-alkohol ya iinumen”) tan iyiibung itan ed altar. (Nu 28:7, 14; ikompara so Ex 30:9; Nu 15:10.) Oniay insulat nen apostol Pablo ed saray Kristiano diad Filipos: “Singa ak apay ya iinumen ya iyiibung ed bagat nipaakar ed masanton panaglingkor a gagawaen yo lapud pananisia yo, maliket ak.” Diad saya et inusar to so apay ya iinumen bilang simbolo na inkamabulos ton pausar parad saray kapara ton Kristiano. (Fil 2:17) Ag-abayag antis na impatey to, insulat tod si Timoteo: “Iyiibung ak la a singa apay ya iinumen, tan magano lay panaon na kibulos ko.”—2Ti 4:6.
(Filipos 3:11) pian nanengneng ko no kasin posible a sakey ak ed saray unonan paolien manlapud inaatey.
Nagagawa La Natan so ‘Unonan Kikioli’!
5 Insan, saray alanaan a membro na “Israel na Dios” so kaukolan a nakaiba na Katawan a Jesu-Kristo diad maglorian kipapasen ed tawen, a ‘miayam ira lawas ed Katawan.’ (Galacia 6:16; 1 Tesalonica 4:17) Sayan nagawa et atawag ya “asasakbay a kikioli” odino “say unona a kioli ed bilay.” (Filipos 3:10, 11, NW; Apocalipsis 20:6) Kayari na sayan klase na kikioli, nagawa so kioli na minilyon a totoo diad dalin a walaay ilalon manbilay ya andi-anggaan diad Paraiso. Kanian, interesado itayon maong ed “unona a kioli,” balanglan say ilalo tayo et parad tawen odino parad dalin. Anton klase na kikioli itan? Kapigan itan nagawa?
Panagbasa ed Biblia
(Filipos 4:10-23) Malikeliket ak bilang lingkor na Katawan ta ipapanengneng yo lamet a nononoten yo ak. Anggano sankanonot yo ak nensaman, anggapoy pankanawnawa yon ipanengneng itan. 11 Agko ibabaga iya lapud mankaukolan ak, ta naaralan ko la a pasaragen no antoy wala, antokaman so kipapasen ko. 12 Amtak no panon so manbilay ed dagdaiset tan no panon so manbilay ed dakdakel. Diad amin a bengatla tan diad amin a kipapasen et naaralan koy sekreto no panon so manbilay, balanglan naksel odino narasan ak, balanglan walaan ak na dakdakel odino mankaukolan ak. 13 Walay biskeg kon arapen so amin a bengatla lapud samay mangiiter ed siak na pakayari. 14 Anggaman ontan, maabig so ginawa yon panusuporta ed siak diad kairapan ko. 15 Diad tua et amta yo met, sikayo ran taga Filipos, a sanen unonan naaralan yo so nipaakar ed maong a balita, tan sanen tinmaynan ak ed Macedonia, anggapoy kongregasyon a sinmuportad siak nipaakar ed panangiter tan panangawat, noagta sikayo labat; 16 ta legan a wala ak ed Tesalonica, aliwa labat ya aminsan noagta amidua kayon angipawit na tulong a nakaukolan ko. 17 Aliwan lapud manaanap ak na regalo, noagta labay kon nanengneng so bunga a mangarum na kayamanan yo. 18 Balet, amin a nakaukolan ko et wala lad siak tan sobra ni ingen. Anggapo lay kulang ko ta naawat ko la iramay impawit yod si Epafrodito, a satan et ambalbalingit, naabobonan a bagat, a makapaliket ed Dios. 19 Diad ontan, say Dios ko et iter toy amin a nakaukolan yo unong ed magloria iran kayamanan to diad panamegley nen Kristo Jesus. 20 Say Dios tan Ama tayo et nigloria komon ya anggad angga. Amen. 21 Ikumustaan yo ak ed balang masanto a disipulo nen Kristo Jesus. Manpapakumusta met ed sikayo iray agagin kakaibak. 22 Manpapakumusta ed sikayo so amin a masanto, nagkalalo la ed saramay walad sankaabungan na Cesar. 23 Niwala komon so agnaparaan a kaabigan na Katawan a Jesu-Kristo ed espiritun ipapatnag yo.