Say Biblia—Kasin Salita na Dios Odino Too?
Kapitulo 11
Say Intiramintin Impantutunosan na Biblia
Isipen pa so sakey a librarya na 66 libron insulat na ngalngali 40 nanduruman totoo ed loob na masulok a 1,600 taon. Taloran lenguahe so inusar na sarayan managsulat a nanayam ed dakel a daldalin. Amin a managsulat so walaan na nanduruman personalidad, abilidad, tan nanlapuan. Balet sanen diad kaunoran et impantitipon iray libron insulat da, pinmatnag a say peteg ya atibukel et saksakey a baleg a libro ya ontutumbok ed saksakey a manunan tema manlapud gapo anggad sampot. Saya so mairap ya isipen, agta ontan? Ingen, say Biblia so onian nengneng na librarya.
1. (Ilaktip so introduksion.) Anton makapakelaw ya impantunosan so mamaneknek a say Biblia so impuyan na Dios?
Anggapo so matuan estudyanten agnasagyat ed katuaan a say Biblia, anggaman sakey a koleksyon na nanduruman libro, so sakey a nankakasakey a palapagan. Manlapud gapo ya anggad sampot et nankakasakey itan lapud iyaalibansa to so alenleneg a Dios a walaan na agbalot manguman iran kalidad, tan amin iray libro to so manitibukel na sakey a matalonan tema. Sayan intiramintin impantutunosan so mabiskeg ya ebidensian say Biblia so diad peteg et Salita na Dios.
2, 3. Anton propesiyan nibesngaw ed Eden so angiter na basiyan na ilalo, tan antoran sirkumstansia so angipaarap ed impangibesngaw ed sayan propesiya?
2 Say manunan tema na Biblia so niparungtal ed sankaunaan iran kapitulo na mismon unonan libro to, say Genesis. Diman, nabasa tayo a say inmunan atateng tayo, si Adan tan si Eva, so apalsan ayadyari tan impasen ed sakey a paraison tanamanan, say Eden. Anggaman ontan, si Eva so inasinggeran na sakey ya uleg ya anuppiat ed inkasusto na saray ganggan na Dios tan pinalikdo to ed panamegley na masilib iran tila ya angipaarap ed kurang na kasalanan. Sikato so tinumbok nen Adan tan tinmunganga met ed Dios. Say nansumpalan? Sikaran dua so pinapaway ed Eden tan akondena ed patey. Liliknaen tayo natan iray resulta na sayan inmunan rebelyon. Amin tayo so akatawir na kasalanan tan patey ed inmunan atateng tayo.—Genesis 3:1-7, 19, 24; Roma 5:12.
3 Anggaman ontan, diad saman a makadesyang a panaon imbesngaw na Dios so propesiyan angiter na basiyan parad ilalo. Say propesiya so nibaga ed uleg, balet nipadngel iya ed si Adan tan Eva pian nibaga ra ed saray ananak da. Nia so inkuan na Dios: “Tan mangyan ak naani na gulaan ed baetan sika tan say bii, tan gulaan ed saray ilalak mo tan ilalak to. Sikato sugaten to so ulom, et sika sugaten mo so mukor to.”—Genesis 3:15; Roma 8:20, 21.
4. Sioparan persona so asalambit ed propesiya nen Jehova diad Eden, tan panon so ikiwas dan misiglaotan ed balang sakey diad ilabas na saray siglo?
4 Imanoen so apatiran persona a nasasalambit ed sayan tema na bersikulo: say uleg tan say bini to ontan met ed bii tan say bini to. Sarayan persona so walaan na manunan betang ed saray ebento ed onsabin nilibon taon. Niwala so mantultuloy a gulaan ed baetan na bii tan say bini to ed sakey a dapag tan say uleg tan bini to ed sananey. Laktipen na sayan gulaan so peles ya irangan ed baetan na tuan panagdayew tan ed palso, suston kondukta tan karelmengan. Diad sakey a peryodo, singa akalamang so uleg sanen sinugatan to so mukor na bini na bii. Anggaman ontan, diad kaunoran et mekmeken na bini na bii so ulo na uleg, tan say Dios a mismo so niyalangon sano amin a pakasuysuyan na inmunan rebelyon so naekal.
5. Panon so pakaamta tayo ya aliwan si Eva so bii ed propesiya?
5 Siopa so bii tan say uleg? Tan sioparay bini ra? Sanen inyanak nen Eva so inmunan anak a laki, si Cain, inkuanto: “Akala ak na sakey a laki a nanlapu ed Jehova.” (Genesis 4:1) Anganko ta liknaen ton sikato so bii ed propesiya tan say anak ton laki so magmaliw a bini. Anggaman ontan, si Cain so walaan na mauges ya espiritu a singa say uleg. Sikato so nagmaliw a managpatey, a pinatey to so mismon yugtan ton si Abel. (Genesis 4:8) Malinew, say propesiya so walaan na araldalem, simbolikon kabaliksan a say Dios lambengat so makapangipaliwawa. Tan saya so kankaninot ton ginawa. Diad nanduruman dalan, amin a 66 a libro na Biblia so tinmulong diad impangiparungtal ed kabaliksan na saya, say unonan propesiya ed Biblia.
Siopa so Uleg?
6-8. Antoran balikas nen Jesus so ontulong ed sikatayon mamidbir ed pakayarin walad benegan na uleg? Ipaliwawa.
6 Unona, siopa so uleg ya asalambit ed Genesis 3:15? Ibabaga na salaysay a literal ya uleg so sinmingger ed si Eva diad Eden, balet saray literal ya uleg so agmakapansalita. Peteg a wala so arum a pakayarin walad benegan na uleg ya amakiwas ed sikaton manggawa na ontan. Anto itan a pakayari? Say pakabidbiran ed sayan pakayari so malinew a niparungtal lambengat sanen inmunan siglo na Komon a Panaon tayo, sanen gagawaen nen Jesus so ministeryo to dia ed dalin.
7 Aminsan, si Jesus so mitotongtong ed arum a mantunongtunongan iran Judion relihyoson pangulo a nanpasirayew a sikaray anak nen Abraham. Ingen, matangas dan sinumpa so katuaan ya impulong nen Jesus. Kanian inkuan nen Jesus ed sikara: “Sikayo kien kayo na ama yo a Diablo, et saray kalikaliktan nen ama yo sikato so labay yo a gawaen. Sikato so akapatey nanlapu ed gapo, tan agtinmalindeg ed katuaan, ta anggapo ed inkasikato so katuaan. Bangno mansalita na tila, mansalita nipaakar ed kayarian to, ta sikato matila, tan ama na tila.”—Juan 8:44.
8 Saray salita nen Jesus so mabiskeg tan diretsaan. Dineskribe to so Diablo a ‘managpatey’ tan “ama na tila.” Natan, say sankaunaan a nirekord a tila et saramay sinalita na uleg ed Eden. Siopaman a mansalita na saraman a tila so peteg ya “ama na tila.” Niarum ni, saraman a tila so nansumpal ed impatey nen Adan tan Eva, a nanggawa ed sayan kadaanan a matila a managpatey. Sirin, mabitar a say pakayarin walad benegan na uleg ed Eden et si Satanas a Diablo, tan si Jehova so peteg a mitotongtong ed si Satanas ed saman a kadaanan a propesiya.
9. Panon a niwala si Satanas?
9 Arum so mantetepet: No maong so Dios, akin a pinalsa to so Diablo? Saray salita nen Jesus so ontulong met ed sikatayon onebat ed satan a tepet. Inkuan nen Jesus ed si Satanas: “Sikato so akapatey nanlapu ed gapo.” Kanian sanen tinilaan nen Satanas si Eva, saman so impagmaliw ton Satanas—a manlapud Hebreon salita a kabaliksan to so “sumusumpa.” Agpinalsa na Dios si Satanas. Inabuloyan na datin matoor ya anghel so mauges a pilalek a natibukel ed puso to kanian sikato so nagmaliw a Satanas.—Deuteronomio 32:4; ikompara so Job 1:6-12; 2:1-10; Santiago 1:13-15.
Say Bini na Uleg
10, 11. Panon itayon tulongan nen Jesus tan si apostol Juan a mamidbir ed bini na Uleg?
10 Anggaman ontan, anto so nipaakar ed ‘bini [odino ilalak] na uleg’? Saray balikas nen Jesus so ontulong met ed sikatayon manresolbi ed sayan kabiangan na gotgotan. Inkuanto ed saray Judion relihyoson pangulo: “Sikayo kien kayo na ama yo a Diablo, et saray kalikaliktan nen ama yo sikato so labay yo a gawaen.” Sarayan Judios so kailalakan nen Abraham, unong ya impasirayew da. Ingen say marelmeng a kondukta ra so nanggawa’d sikaran espiritual ya ananak nen Satanas, say manangigapo na kasalanan.
11 Si apostol Juan, a nansulat ed kaunoran na inmunan siglo, so angipaliwawan malinew no siopa so kien na bini na Uleg, si Satanas. Insulat to: “Say manggawa na kasalanan kien na Diablo; ta say Diablo nankasalanan nanlapu ed gapo. . . . Diad saya mapatnag ira so anak na Dios tan saray anak na Diablo: Anggan siopa a manggawa na agkatunongan agkien na Dios, anggan say agto aroen so agi to.” (1 Juan 3:8, 10) Mabitar, say bini na Uleg so aktibon tuloy ed intiron atoaan ya awaran!
(Ituloy ed ontumbok a paway.)