Con Bo Futuro Lo Ta?
SI DIOS Todopoderoso ta omnisapiente, sabiendo tur cos di pasado, presente i futuro, tur cos no ta destiná pa sosodé exactamente manera Dios a premirá nan? Si Dios a premirá i a decretá e curso i destino final di tur hende, di berdad nos por bisa cu nos ta liber pa scoge nos curso di bida, nos futuro?
Pa siglonan hende a debatí riba e preguntanan aki. Ainda e controversia ta dividí religionnan principal. Por armonisá Dios su abilidad di conocé futuro delantá cu hende su boluntad liber? Na unda nos tin cu acudí pa haña contesta?
Miyones di hende rond mundu lo ta di acuerdo cu Dios a comunicá cu humanidad mediante su Palabra skirbí manera su boceronan, e profetanan, a transmitié. Por ehempel, e Koran ta referí na revelacionnan como procedente di Dios: e Taurāh (Tora, e Ley, of cincu bukinan di Moises), e Zabūr (e Salmonan), i e Injīl (e Evangelio, Scritura Griego Cristian, of “Testament Nobo”), i tambe loke a ser revelá n’e profetanan di Israel.
Den e Scritura Griego Cristian, nos ta lesa: “Tur Scritura ta inspirá di Dios i ta probechoso pa siña, pa reprendé, pa rectificá cosnan.” (2 Timoteo 3:16) Claramente, cualkier guia of iluminacion cu nos ricibí finalmente mester bini for di Dios mes. Lo no ta sabí anto pa examiná e skirbimentunan di Dios su profetanan di antigwedad? Kico nan ta revelá tocante nos futuro?
Futuro Skirbí Delantá
Ken cu a lesa e Scritura Santu sa cu e ta contené literalmente cientos di profecia. Sucesonan histórico manera e caida di Babilonia di antigwedad, e reconstruccion di Jerusalem (siglo seis pa cincu P.E.C.), i e asencion i caida dje reynan di antiguo Medo-Persia i Grecia tur a ser predicí en detaye. (Isaías 13:17-19; 44:24–45:1; Daniel 8:1-7, 20-22) E cumplimentu dje profecianan ei ta un dje pruebanan di mas poderoso cu e Scritura Santu en berdad ta e Palabra di Dios, pasobra Dios so tin e poder pa tantu premirá como determiná loke lo sosodé den futuro. Den e sentido aki e Scritura Santu en berdad ta registrá e futuro skirbí delantá.
Dios mes ta declará: “Ami ta Esun Divino i no tin ningun otro Dios, ni ningun manera ami; Esun cu ta declará desde e principio e final, i for di hopi tempu atras e cosnan cu no a ser hací; Esun bisando: ‘Mi mes conseho lo ser realisá, i tur loke ta mi deleite lo mi haci’ . . . Mi a asta papi’é; lo mi lagu’é bini tambe. Mi a form’é, lo mi hacié tambe.” (Isaías 46:9-11; 55:10, 11) E nomber mes cu cua Dios a identificá su mes na su profetanan di antigwedad ta Jehova, cu ta nificá literalmente: “E Ta Causa pa Yega di Ser.”a (Génesis 12:7, 8; Exodo 3:13-15; Salmo 83:18) Dios ta revelá su mes como Esun cu ta bira e Cumplidor di su palabra, Esun cu semper ta soru pa su propósitonan ser realisá.
Pues Dios ta usa su facultad di sa cosnan delantá den e realisacion di su propósitonan. Hopi bes el a us’é pa spierta e malbadonan di binidero huicio i tambe pa duna su sirbidónan speransa pa salbacion. Pero Dios ta usa e facultad aki na un manera ilimitá? Acaso den e Scritura Santu tin evidencia di cosnan cu Dios a scoge pa no sa delantá?
Dios Sa Tur Cos Delantá?
Tur e argumentonan cu ta apoyá predestinacion ta basá riba e suposicion cu ya cu Dios innegablemente tin e facultad di sa cosnan delantá i determiná futuro sucesonan, e mester sa tur cos delantá, incluso e futuro accionnan di tur individuo. Sin embargo, e suposicion aki ta corecto? Loke Dios ta revelá den su Scritura Santu ta indicá otro cos.
Por ehempel, e Scritura ta bisa cu “Dios a pone Abraham na prueba” dor di mand’é sacrificá su yu Isaac como un ofrenda kimá. Ora Abraham tabata na punto di sacrificá Isaac, Dios a stop e i a bisa: “Awor mi sa di berdad cu bo ta temeroso di Dios, siendo cu bo no a retené bo yu, bo único, for di mi.” (Génesis 22:1-12) Dios lo a haci e declaracion ei si e tabata sa delantá cu Abraham lo a obedecé e mandamentu aki? Lo e tabata un prueba onesto?
Ademas, e profetanan di antigwedad ta informá cu bes tras bes Dios a bisa cu el a ‘sinti duele’ di algu cu el a haci of a pensa di haci. Por ehempel, Dios a bisa cu a “duel e [for dje palabra hebreo na·chamʹ] cu el a haci Saul rey riba Israel.” (1 Samuel 15:11, 35; compará cu Jeremías 18:7-10; Jónas 3:10.) Dor cu Dios ta perfecto, e versículonan aki no por nificá cu Dios a haci un eror ora el a scoge Saul como e promé rey di Israel. Mas bien, nan mester ta indicá cu Dios a sinti duele cu Saul a resultá di ta un persona sin fe i desobediente. E echo cu Dios a usa un expresion asina ora el a referí na su mes lo no tin sentido si e tabata conocé Saul su accionnan delantá.
E mésun término ta aparecé den e parti mas bieu dje Scritura caminda, refiriendo n’e dianan di Noe, e ta bisa: “Jehova a sinti duele cu el a traha hende riba tera, i el a sintié ofendí den su curason. Di manera cu Jehova a bisa: ‘Mi ta bai eliminá hende cu mi a crea for di riba superficie dje suela . . . pasobra di berdad ta duel mi cu mi a traha nan.’” (Génesis 6:6, 7) Aki atrobe, esaki ta indicá cu Dios no ta predestiná hende su accionnan. Dios a haña duele, el a sinti su mes tristu, i asta ofendí, no pa motibu cu el a faya den su accionnan, sino pa motibu cu hende su maldad a bira abundante. E Creador a lamentá cu a bira necesario pa destruí henter humanidad cu excepcion di Noe i su famia. Dios ta sigurá nos: ‘Mi no tin deleite den e morto dje malbado.’—Ezekiel 33:11; compará cu Deuteronomio 32:4, 5.
Pues anto, Dios tabata sa delantá i asta a decretá e caida di Adam den picá, i tambe e consecuencianan calamitoso cu esaki lo a trece riba e famia humano? Loke nos a considerá ta mustra cu esaki no por ta cierto. Ademas, si Dios tabata sa tur esaki delantá, lo el a bira e autor di picá ora el a traha hende i Dios lo ta deliberadamente responsabel pa tur maldad i sufrimentu humano. Ta claro cu no por armonisá esaki cu loke Dios ta revelá tocante su mes den e Scritura. E ta un Dios di amor i husticia cu ta odia maldad.—Salmo 33:5; Proverbionan 15:9; 1 Juan 4:8.
Dos Destino pa Hende
E Scritura Santu no ta revelá cu Dios di un of otro manera a determiná delantá, of predestiná, nos futuro individual. Mas bien, loke e ta revelá ta cu Dios a predicí solamente dos posibel destino pa hende. Dios ta duna tur hende e boluntad liber pa scoge su mes destino. Hopi tempu pasá profeta Moises a declará n’e israelitanan: “Mi a pone bida i morto bo dilanti, . . . i bo tin cu scoge bida pa bo por keda na bida, abo i bo desendencia, dor di stima Jehova bo Dios, dor di scucha na su bos i dor di pega na dje; pasobra e ta bo bida i largura di bo dianan.” (Deuteronomio 30:19, 20) E profeta di Dios, Jesus, a spierta delantá: “Drenta p’e porta smal; pasobra hanchu i spacioso ta e caminda cu ta hiba na destruccion, i hopi ta esnan cu ta drenta dor di dje; miéntras cu smal ta e porta i pertá e caminda cu ta hiba na bida, i poco ta esnan cu ta hañ’é.” (Mateo 7:13, 14) Dos caminda, dos destino. Nos futuro ta dependé di nos mes accionnan. Obedecé Dios ta nificá bida, desobedec’é ta nificá morto.—Romanonan 6:23.
Dios “ta bisando humanidad cu nan tur na tur parti mester repentí. Pasobra el a fiha un dia den cua e tin e propósito di husga e tera habitá den husticia.” (Echonan 17:30, 31) Mescos cu e mayoria di humanidad den tempu di Noe a scoge pa desobedecé Dios i a ser anikilá, mescos awe e mayoria no ta obedecé e mandamentunan di Dios. Tog, Dios no a dicidí caba ken lo ser destruí i ken lo ricibí salbacion. De facto, e Palabra di Dios ta bisa cu e “no ta deseá pa ningun hende ser destruí sino ta deseá pa tur alcansá repentimentu.” (2 Pedro 3:9) Asta hende hopi malbado por repentí, bira obediente, i haci e cambionan necesario pa gana e fabor di Dios.—Isaías 1:18-20; 55:6, 7; Ezekiel 33:14-16; Romanonan 2:4-8.
Na esnan cu ta obediente, Dios ta primintí bida eterno den un paradijs pacífico, un tera limpiá di tur maldad, violencia i guera, un mundu caminda lo no tin hamber, ni sufrimentu, ni enfermedad ni morto mas. (Salmo 37:9-11; 46:9; Isaías 2:4; 11:6-9; 25:6-8; 35:5, 6; Revelacion 21:4) Asta e mortonan lo ser resucitá i lo haña e oportunidad pa sirbi Dios.—Daniel 12:2; Juan 5:28, 29.
“Vigilá esun cu ta liber di culpa i mantené esun recto na bista,” e salmista ta bisa, “pasobra e futuro dje homber ei lo ta pacífico. Pero e transgresornan mes sigur lo ser anikilá huntu; e futuro dje malbadonan berdaderamente lo ser cortá.” (Salmo 37:37, 38) Con bo futuro lo ta? Tur cos ta dependé di bo. E publicadónan dje revista aki gustosamente lo duná bo mas informacion pa permití bo sigurá pa bo mes un futuro felis i pacífico.
[Nota]
a E nomber Jehova ta aparecé mas cu 7.000 bes den e Scritura Santu; mira e tratado The Greatest Name, publicá na 1995 dor di Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
[Komentario na página 6]
Dios ta usa su facultad di sa cosnan delantá den e realisacion di su propósitonan
[Komentario na página 8]
Dios “no ta deseá pa ningun hende ser destruí sino ta deseá pa tur alcansá repentimentu.” 2 Pedro 3:9
[Plachi na página 7]
Si Dios tabata sa delantá cu Abraham lo tabata dispuesto pa sacrificá su yu homber, lo e tabata un prueba onesto?