E Desafio di Diversidad Religioso
Como educador, bo ta ser confrontá cu un desafio cu educadornan den siglonan pasá a enfrentá poco bes—diversidad religioso.
ATRABES dje Edad Media, ciudadanonan dje mésun pais generalmente a practicá e mésun religion. Tan recien como n’e fin dje siglo 19, Europa tabata conocé solamente algun religion principal: catolicismo i protestantismo den occidente, religionnan ortodox i islámico den oriente, i hudaismo. Awendia diversidad religioso ta, sin duda, hopi mas comun den Europa i den henter mundu. Religionnan desconocí a establecé nan mes, sea dor cu nan a ser adoptá dor di algun hende dje poblacion nativo mes of dor cu nan a ser introducí dor di imigrantenan i refugiadonan.
Pues, awe den paisnan manera Alemania, Australia, Francia, Gran Bretania i Merca, nos ta haña hopi moslim, budista i hindú. N’e mes momento, Testigonan di Jehova, como cristiannan, ta sirbiendo activamente den mas cu 230 pais; nan a bira e segundo religion mas grandi na Italia i na Spaña. Den 13 pais, nan tin mas cu 100.000 miembro activo.—Mira cuadro, página 15.
E diversidad di prácticanan religioso local por presentá desafionan p’e educador. Por ehempel, por lanta algun pregunta importante en cuanto celebracionnan popular: Lo mester imponé tur celebracion riba tur alumno—sin importá su religion? E mayoria lo no tin ningun obhecion contra celebracionnan asina. Sin embargo, lo no mester respetá tambe e punto di bista di famianan cu ta pertenecé na un grupo minoritario? I tin un otro factor mas pa considerá: Den paisnan caminda ley ta separá religion for di asuntunan di gobierno i no mester incluí instruccion religioso den e curículum lo no ta inconsistente pa haci celebracionnan asina obligatorio na scol?
Cumpleaño
Por tin asta malcomprendementu cu celebracionnan cu ta parce di tin poco, of ningun, coneccion religioso. Esaki ta e caso cu cumpleaño, celebrá na hopi scol. Aunke Testigonan di Jehova ta respetá e derecho di otronan pa celebrá cumpleaño, sin duda bo ta bon na altura cu nan ta scoge pa no participá den tal celebracionnan. Pero tal bes bo no ta na altura dje motibunan pakico nan i nan yunan a dicidí pa no participá den e celebracionnan aki.
Le livre des religions (E Buki di Religionnan), un enciclopedia ampliamente distribuí na Francia, ta yama e custumber aki un ritual i ta clasifik’é bou di “ritonan seglar.” Aunke awe e ta ser considerá como un custumber seglar inofensivo, celebracion di cumpleaño en realidad tin rais den paganismo.
The Encyclopedia Americana (edicion di 1991) ta declará: “E mundu antiguo di Egipto, Grecia, Roma i Persia a celebrá e cumpleaño di diosnan, reynan i noblenan.” E autornan Ralph i Adelin Linton ta revelá e motibu tras di esaki. Den nan buki The Lore of Birthdays, nan ta skirbi: “Mesopotamia i Egipto, e cunanan di civilisacion, tambe tabata e promé lugánan unda hende a recordá i a onra nan fecha di cumpleaño. Den tempu di antigua tabata importante pa mantené un registro dje fechanan di nacementu principalmente pasobra un fecha di nacementu tabata esencial pa formulá e horóscopo.” E coneccion directo aki cu astrologia ta un motibu di gran preocupacion pa cualkier hende cu ta evitá astrologia debí na loke Bijbel ta bisa di dje.—Isaías 47:13-15.
No ta straño anto cu nos ta lesa den The World Book Encyclopedia: “E cristiannan di promé no a celebrá [Cristo] Su nacementu pasobra nan a considerá e celebracion di cualkier hende su nacementu como un custumber pagano.”—Volúmen 3, página 416.
Teniendo lo anterior na mente, Testigonan di Jehova ta scoge pa no participá den festividadnan di cumpleaño. Siguramente, e nacementu di un yu ta un ocasion felis i maraviyoso. Naturalmente, tur mayor ta alegrá segun cu nan yunan ta crece i ta desaroyá cu cada aña cu ta pasa. Tambe Testigonan di Jehova ta haña gran goso den demostrá nan amor pa nan famia i amigunan dor di duna regalo i pasa bon huntu. Sin embargo, en bista dje orígen dje celebracion di cumpleaño, nan ta preferá pa haci esaki na otro ocasionnan durante e aña.—Lucas 15:22-25; Echonan 20:35.
Pascu di Nacementu
Pascu di nacementu ta wordu celebrá na tur parti di mundu, asta den hopi pais no-cristian. Ya cu e fiesta aki ta ser aceptá dor di mayoria dje religionnan di cristiandad, e por parce un poco straño cu Testigonan di Jehova ta scoge pa no celebr’é. Pakico esei ta asina?
Manera hopi enciclopedia ta declará claramente, Jesus su fecha di nacementu a ser fihá arbitrariamente riba 25 di december pa cuadra cu un fiesta pagano romano. Tuma nota dje siguiente declaracionnan tumá for di diferente publicacionnan di referencia:
“E fecha di Cristo su nacementu no ta conocí. E Evangelionan no ta indicá ni e dia ni e luna.”—New Catholic Encyclopedia, Volúmen III, página 656.
“Mayoria dje custumbernan di Pascu cu awor ta prevalecé den Europa, of cu a ser registrá for di tempunan pasá, no ta custumbernan berdaderamente cristian, sino custumbernan pagano cu a ser absorbá of tolerá dor di Iglesia. . . . E Saturnalia na Roma a suministrá e modelo pa mayoria dje custumbernan alegre dje época di Pascu.”—Encyclopædia of Religion and Ethics (Edinburgh, 1910), redactá pa James Hastings, Volúmen III, página 608-9.
“Pascu a ser celebrá riba 25 di december den tur iglesia cristian desde siglo cuater. N’e tempu ei, esaki tabata e fecha dje fiesta pagano dje solsticio di winter yamá ‘Nacementu (na latin, natale) dje Solo,’ ya cu a parce cu e solo a nace di nobo segun cu e dianan tabata birando mas largu atrobe. Na Roma, e Iglesia a adoptá e custumber sumamente popular aki . . . dor di dun’é un nificacion nobo.”—Encyclopædia Universalis, 1968, (na frances) Volúmen 19, página 1375.
“E desaroyo dje fiesta di Pascu a ser influenciá dor dje contraste cu e celebracionnan pagano dje Sol Invictus [e Solo Invencibel] (Mitra). Di otro banda, 25 di december, siendo cu e ta e dia dje solsticio di winter, a ser asociá cu e lus cu a resplandecé den e mundu mediante Cristo, i asina e simbolismo dje Sol Invictus a ser transferí na Cristo.”—Brockhaus Enzyklopädie, (na aleman) Volúmen 20, página 125.
Despues di a haña sa e echonan tocante Pascu, con algun a reaccioná? The Encyclopædia Britannica ta comentá: “Na 1644 e puritanonan ingles a prohibí pa ley di Parlamento cualkier festividad of sirbishi religioso, riba e base cu e [Pascu] tabata un fiesta pagano i a ordená pa e ser observá como un yunamentu. Charles II a rebibá e fiesta, pero e escosesnan a pega na e punto di bista puritano.” E cristiannan di promé no a celebrá Pascu, i Testigonan di Jehova tampoco ta celebr’é awe ni ta tuma parti den actividadnan cu ta asociá cu Pascu.
Sin embargo, Bijbel ta papia bon di dunamentu di regalo of di invitá famia i amigunan na un cena gososo na otro ocasionnan. E ta animá mayornan pa entrená nan yunan pa ta sinceramente generoso, en bes di duna regalo simplemente ora esaki ta ser socialmente sperá. (Mateo 6:2, 3) Yunan di Testigonan di Jehova ta ser siñá pa ta tolerante i respetuoso, i esaki ta incluí reconocé e derecho di otronan pa celebrá Pascu. Na nan turno, nan ta apreciá ora nan decision pa no participá den celebracionnan di Pascu ta ser respetá.
Otro Celebracionnan
Testigonan di Jehova ta tuma e mésun posicion pa cu otro dianan di fiesta religioso of semireligioso cu ta tuma lugá durante e aña escolar den diferente pais, manera e festivalnan pa conmemorá “santunan” durante e luna di juni na Brazil, Dia di Tres Rey na Francia, Carnaval na Alemania, Setsubun [fiesta pa core cu demoño i deseá otro bon suerte] na Hapon, i ‘Halloween’ na Merca. Relacioná cu esaki i otro celebracionnan specífico cu no a ser mencioná aki, siguramente mayornan Testigo of nan yunan gustosamente lo contestá cualkier pregunta cu bo por tin.
[Komentario na página 17]
“E Saturnalia na Roma a suministrá e modelo pa mayoria dje custumbernan alegre dje época di Pascu.”—Encyclopædia of Religion and Ethics
[Kuadro na página 15]
Testigonan di Jehova Un Religion Mundial
Miembro
Pais Activo
Alemania 167.878
Argentina 105.650
Brazil 385.099
Cánada 110.659
E.U. di Merca 936.264
Filipínas 118.446
Francia 123.718
Gran Bretania 129.852
Hapon 194.608
Italia 208.016
México 404.593
Nigeria 180.813
Polonia 117.958
[Kuadro na página 18]
Loke e Muchanan Ta Bisa
“Aunke mi no ta haña regalo riba mi fecha di nacementu, tog mi mayornan ta cumpra regalo pa mi na otro ocasionnan. Mi ta gusta asina pasobra mi ta wordu sorpresá.”—Gregory, 11 aña.
“E manera cu mayoria mucha ta mira Pascu ta cu e ta djis un tempu pa haña hopi regalo. Pero ami ta haña regalo i ta keiru henter aña. Mi famia a hibá mi na otro paisnan, manera Fidji, Nueva Zelandia i Brazil.”—Caleb, 10 aña.
“Mi ta pasa bon cu mi amiganan i nos ta sorpresá otro de bes en cuando cu regalonan.”—Nicole, 14 aña.
“Hopi mucha na mi scol ta puntrá mi con mi por soportá di keda sin celebrá Pascu of otro dianan di fiesta. Mi no ta ser privá di pasa bon. Ami i mi famia hopi bes ta haci cos huntu. Nos tin amigunan excelente cu ken nos ta gusta bai vacansi. Nos ta bai kampeer i ski i hopi bes nos tin ‘get-together’ na cas. Mi ta kere cu si otronan tabata sa con bon nos ta pasa, nan lo keda sorprendí!”—Andriana, 13 aña.
“Nunca mi ta sintí mi excluí debí cu mi no ta celebrá Pascu of otro dianan di fiesta. Durante e dianan di fiesta, ora nos ta liber di scol i Papi ta liber di trabou, nos ta hunga wega, ta bai cine, ta wak television. Nos ta pasa hopi tempu haciendo cosnan huntu como famia.”—Brian, 10 aña.
[Plachi na página 16]
Testigonan ta disfrutá di pasa bon huntu
[Plachi Rekonosementu na página 17]
Culver Pictures