Educacion—Us’e pa Alaba Jehova
“Esun cu ta papia di parti di su mes ta busca su mes gloria; pero esun cu ta busca e gloria di esun cu a mand’é, esun aki ta berdadero.”—JUAN 7:18.
1. Na ki tempu i con e proceso di educacion a haña su comienso?
EDUCACION a cuminsá hopi, hopi tempu pasá. Tabata pronto despues cu Jehova Dios, e Gran Educador i Instructor, a crea su Yu primogénito, cu e proceso di educacion a haña su comienso. (Isaías 30:20; Colosensenan 1:15) Ata aki un persona cu por a siña directamente for dje Gran Educador! Durante miles di aña incontabel di asociacion íntimo cu e Tata, e Yu ei—kende a yega di ta conocí como Jesucristo—a ricibí un educacion di balor incalculabel en cuanto e cualidadnan, obranan i propósitonan di Jehova Dios. Mas despues, como un homber riba tera, Jesus por a bisa: “Mi no ta haci nada di mi mes iniciativa; sino mescos cu e Tata a siñá mi, mi ta papia e cosnan aki.”—Juan 8:28.
2-4, (a) Segun Juan capítulo 7, kico tabata e circunstancianan rondó di Jesus su asistencia n’e Festival di Tabernáculo na 32 E.C.? (b) Pakico e hudiunan a keda asombrá cu Jesus su abilidad di siña?
2 Con Jesus a usa e educacion cu el a ricibí? Durante su ministerio terenal di tres aña i mei, el a compartí incansablemente cu otronan loke el a siña. Sin embargo, esaki tabata cu un propósito principal na mente. I kico esei tabata? Laga nos examiná e palabranan di Jesus den Juan capítulo 7, unda el a splica tantu e orígen como e propósito di su siñansa.
3 Considerá e marco di circunstancia. Tabata otoño [herfst] di 32 E.C., casi tres aña despues di Jesus su bautismo. E hudiunan tabata reuní den Jerusalem p’e Festival di Tabernáculo. Durante e promé par di dianan dje festival, tabatin hopi papiamentu tocante Jesus. Ora e festival tabata na mitar caba, Jesus a bai n’e tempel i a cuminsá siña. (Juan 7:2, 10-14) Manera semper, el a proba cu e ta un gran Maestro.—Mateo 13:54; Lucas 4:22.
4 Versículo 15 di Juan capítulo 7 ta bisa: “P’esei e hudiunan a straña, bisando: ‘Con e homber aki “aki por tin conocimentu di letter, siendo cu e no a studia n’e scolnan?’” Bo ta comprendé pakico nan a keda asombrá? Jesus no a asistí na ningun dje scolnan rabínico, di manera cu e no tabata educá—na nan opinion! Tog, Jesus por a haña i lesa partinan for dje Scritura Sagrado cu facilidad. (Lucas 4:16-21) Imaginá bo, e carpinté galileo aki asta a instruí nan den e ley di Moises! (Juan 7:19-23) Con esaki tabata posibel?
5, 6. (a) Con Jesus a splica e fuente di su siñansa? (b) Den ki manera Jesus a usa su educacion?
5 Jesus a splica, manera nos ta lesa na versículo 16 i 17: “Loke mi ta siña no ta di mi sino, ta pertenecé na esun cu a mandá mi. Si un hende ta deseá di haci Su boluntad, lo e sa tocante e siñansa si e ta for di Dios of si mi ta papia di parti di mi mes.” Nan tabata kier a sa dor di ken Jesus a ser educá, i el a bisa nan claramente cu su educacion tabata for di Dios!—Juan 12:49; 14:10.
6 Con Jesus a usa su educacion? Manera ta pará skirbí na Juan 7:18, Jesus a bisa: “Esun cu ta papia di parti di su mes ta busca su mes gloria; pero esun cu ta busca e gloria di esun cu a mand’é, esun aki ta berdadero, i no tin ningun inhusticia den dje.” Ki apropiado cu Jesus a usa su educacion pa trece gloria na Jehova, “Esun cu ta perfecto den conocimentu”!—Job 37:16.
7, 8. (a) Con educacion mester ser usá? (b) Mencioná cuater meta básico di un educacion balansá.
7 Asina nos ta siña un les balioso for di Jesus—educacion mester ser usá, no pa glorificá nos mes, sino pa trece alabansa na Jehova. No tin un mihó manera pa usa educacion. Con anto, bo por usa educacion pa trece alabansa na Jehova?
8 Educá ta nificá “entrená mediante instruccion formal i práctica bou di supervision, spec[ialmente] den un abilidad, fishi of profesion.” Laga nos considerá awor cuater meta básico di un educacion balansá i con cada un di esakinan por ser usá pa alabá Jehova. Un educacion balansá mester yuda nos (1) lesa bon, (2) skirbi cu letra comprendibel, (3) desaroyá mentalmente i moralmente, i (4) adkerí e entrenamentu práctico necesario pa bida diario.
Siña Lesa Bon
9. Pakico ta importante pa ser un bon lesador?
9 E promé meta ta pa siña lesa bon. Pakico ta asina importante pa ser un bon lesador? The World Book Encyclopedia ta splica: “Lesamentu ... ta forma e base pa siña i ta un dje abilidadnan di mas importante den bida diario. .. . Lesadornan ábil ta contribuí na crea un comunidad próspero i productivo. Na mes momento, nan mes ta disfrutá di un bida mas completo i mas satisfaciente.”
10. Con lesamentu dje Palabra di Dios ta yuda nos disfrutá di un bida mas completo i mas satisfaciente?
10 Si lesamentu en general por yuda nos disfrutá di “un bida mas completo i mas satisfaciente,” cuantu mas esaki ta cierto di lesamentu dje Palabra di Dios! E lesamentu ei ta habri nos mente i curason pa Jehova su pensamentu i propósitonan, i un comprendimentu claro di esakinan ta duna nos bida nificacion. Ademas, “e palabra di Dios ta bibu i ta ehercé poder,” Hebreonan 4:12 ta bisa. Segun cu nos ta lesa e Palabra di Dios i ta meditá riba dje, nos ta ser atraí na su Autor, i nos ta ser motivá pa haci cambionan den nos bida pa agrad’é mas. (Galationan 5:22, 23; Efesionan 4:22-24) Tambe nos ta ser impulsá pa compartí e berdadnan precioso cu nos ta lesa cu otro hende. Tur esaki ta trece alabansa n’e Gran Educador, Jehova Dios. Sin duda no tin un mihó manera pa usa nos abilidad di lesa!
11. Kico mester ta incluí den un programa balansá di studio personal?
11 Sea cu nos ta hóben of bieu, nos ta ser animá pa siña lesa bon, pasobra lesamentu ta hunga un papel importante den nos bida cristian. Banda dje lesamentu regular dje Palabra di Dios, un programa balansá di studio personal lo incluí consideracion dje texto bíblico for di Examinando e Scritura Diariamente, lesamentu di E Toren di Vigilancia i Spierta! di kaft pa kaft i preparacion pa reunionnan cristian. I kico dje ministerio cristian? Claramente, e trabou di predicacion público, di rebishitá personanan interesá i di conducí studionan di Bijbel na cas tur ta rekerí un bon abilidad di lesa.
Siña Skirbi cu Letra Comprendibel
12. (a) Pakico ta importante pa siña skirbi cu letra comprendibel? (b) Cua tabata e skirbimentu di mas importante den tur historia?
12 Un di dos meta ta cu un educacion balansá mester yuda nos siña skirbi cu letra comprendibel. Skirbimentu no solamente ta transmití nos palabranan i ideanan sino tambe e ta conserbá nan. Hopi, hopi siglo pasá, rond di 40 homber hudiu a inscribí riba papiro of perkament e palabranan cu a yega na forma e Scritura inspirá. (2 Timoteo 3:16) Siguramente esaki tabata e skirbimentu di mas importante den tur historia! No tin duda cu Jehova a guia e copiamentu i recopiamentu dje palabranan sagrado ei atrabes dje siglonan, di manera cu nan a yega na nos den un forma confiabel. Nos no ta gradicidu cu Jehova a percurá pa su palabranan ser skirbí, en bes di confia riba transmision di un boca pa otro?—Compará cu Exodo 34:27, 28.
13. Kico ta indicá cu e israelitanan tabata sa skirbi?
13 Den antigwedad, solamente cierto clasenan privilegiá, manera e escribanan na Mesopotamia i Egipto, tabata por a lesa i skirbi. Na contraste skerpi cu e nacionnan, den Israel tur hende a ser animá pa por lesa i skirbi. E mandamentu na Deuteronomio 6:8, 9 p’e israelitanan skirbi riba kozijn di porta di nan cas, aunke aparentemente den sentido figurativo, ta indicá cu nan tabata sa skirbi. For di un edad trempan, muchanan tabata ser siñá con pa skirbi. Algun escolástico ta kere cu e Calender di Gezer, un dje ehempelnan mas bieu dje antiguo skirbimentu hebreo, ta un ehercicio di memoria pa muchanan di scol.
14, 15. Cua ta algun manera positivo i sano pausa e abilidad di skirbi?
14 Pero con nos por usa e abilidad di skirbi den un manera sano i positivo? Siguramente dor di haci notanan na reunion, asamblea i congresonan cristian. Un carta, asta si e ta skirbí “cu poco palabra,” por duna animacion na un persona cu ta enfermo of por expresá gratitud na un ruman spiritual cu tabata bondadoso of hospitalario cu nos. (1 Pedro 5:12) Si un persona den e congregacion a perde un stimá den morto, un carta corticu of un tarheta por “papia di un manera consolador” cu e persona ei pa nos. (1 Tesalonicensenan 5:14) Un ruman muher cristian kende su mama a muri di cancer a splica: “Un amiga a skirbí mi un bunita carta. Esei realmente a yudá mi pasobra mi por a les’é bes tras bes.”
15 Un manera excelente pa usa e abilidad di skirbi pa trece alabansa na Jehova ta dor di skirbi carta pa duna testimonio dje Reino. Tin biaha esei por ta necesario pa tene contacto cu personanan recien interesá cu ta biba den áreanan hopi isolá. Malesa por hacié temporalmente difícil pa bo bai di cas pa cas. Tal bes un carta por bisa riba papel loke normalmente lo bo a bisa en persona.
16, 17. (a) Ki experencia ta demostrá e balor di skirbi carta pa duna testimonio di Reino? (b) Bo por relatá un experencia similar?
16 Considerá un experencia. Hopi aña pasá un Testigo a skirbi un carta dunando testimonio di Reino n’e biuda di un homber kende su morto a ser anunciá den e corant local. E no a haña ningun contesta. Anto, na november 1994, mas cu 21 aña despues, e Testigo a ricibí un carta for dje yu muher dje señora. E yu muher a skirbi:
17 “Na april 1973, bo a skirbi mi mama pa consol’é despues dje morto di mi tata. Ami tabatin nuebe aña di edad e tempu ei. Mi mama en berdad a studia Bijbel, pero te ainda e no ta un sirbidor di Jehova. Sin embargo, cu tempu su studio a hibá mi den contacto cu e berdad. Na 1988, mi a cuminsá mi studio di Bijbel—15 aña despues di ricibí bo carta. Dia 9 di mart, 1990, mi a ser bautisá. Mi ta masha gradicidu pa bo carta di hopi aña pasá i mi ta masha contentu pa lagá bo sa cu e simianan ei cu bo a planta sí a crece, cu Jehova su yudansa. Mi mama a duná mi bo carta pa mi keda cuné, i lo mi tin gana di conocé bo. Mi ta spera cu e carta aki ta yega cerca bo.” E carta dje yu muher, cu a incluí su adres i number di telefon, en berdad a alcansá e Testigo cu a skirbi su mama asina tantu aña pasá. Imaginá e sorpresa dje muher hóben ora el a ricibí un yamada di telefon dje Testigo—kende ainda ta skirbi carta pa compartí e speransa di Reino cu otronan!
Desaroyando Mentalmente, Moralmente i Spiritualmente
18. Den tempu bíblico, con mayornan tabata percurá p’e educacion mental i moral di nan yunan?
18 Un di tres meta ta cu un educacion balansá mester yuda nos desaroyá mentalmente i moralmente. Den tempu bíblico, e educacion mental i moral di yunan a ser considerá como un dje debernan principal di mayornan. Yunan no solamente a ser siñá con pa lesa i skirbi, sino, mas importante ainda, a ser educá den e Ley di Dios, locual a enbolbé tur nan actividadnan di bida. Pues, educacion a incluí instruccion en cuanto nan obligacionnan religioso i e principionan cu ta dirigí matrimonio, relacionnan di famia i moralidad sexual, i tambe nan obligacionnan pa cu nan próhimo. Un educacion asina a yuda nan desaroyá, no solamente mentalmente i moralmente sino tambe spiritualmente.—Deuteronomio 6:4-9, 20, 21; 11:18-21.
19. Unda nos por haña educacion cu ta mustra nos con pa biba segun e mihó balornan moral i cu ta yuda nos desaroyá spiritualmente?
19 Kico di awe? Un bon educacion seglar ta importante. E ta yuda nos desaroyá mentalmente. Pero na unda nos por acudí pa haña educacion cu lo mustra nos con pa biba segun e mihó balornan moral i cu lo yuda nos desaroyá spiritualmente? Den e congregacion cristian, nos tin acceso na un programa di educacion teocrático cu no ta obtenibel na ningun otro parti riba tera. Mediante nos studio personal di Bijbel i publicacionnan basá riba Bijbel, i tambe mediante e instruccion duná na reunionnan di congregacion, asambleanan i congresonan, nos por ricibí e educacion continuo aki di un balor incalculabel—educacion divino—grátis. Kico e ta siña nos?
20. Kico educacion divino ta siña nos, i kico ta resultá for di esei?
20 Ora nos cuminsá studia Bijbel, nos ta siña siñansanan bíblico básico, ‘e doctrinanan primario.’ (Hebreonan 6:1) Segun cu nos ta sigui, nos ta adkerí “alimento sólido” —esta, e berdadnan mas profundo. (Hebreonan 5:14) Pero, mas cu esei, nos ta siña principionan piadoso cu ta siña nos con pa biba manera Dios kier pa nos biba. Por ehempel, nos ta siña evitá custumbernan i prácticanan cu ta ‘contaminá e carni’ i pa tene respet pa autoridad i pa otro hende su persona i propiedad. (2 Corintionan 7:1; Tito 3:1, 2; Hebreonan 13:4) Ademas, nos ta yega na comprendé e importancia di ser onrado i diligente den nos trabou i e balor di biba segun mandamentunan bíblico relacioná cu moralidad sexual. (1 Corintionan 6:9, 10; Efesionan 4:28) Segun cu nos haci progreso den aplicá e principionan aki den nos bida, nos ta crece spiritualmente, i nos relacion cu Dios ta bira mas íntimo. Ademas, nos conducta piadoso ta haci nos bon ciudadano, sin importá unda nos ta biba. I esaki por impulsá otronan pa glorificá e Fuente di educacion divino—Jehova Dios.—1 Pedro 2:12.
Entrenamentu Práctico pa Bida Diario
21. Ki entrenamentu práctico yunan a ricibí den tempu bíblico?
21 Un di cuater meta di un educacion balansá ta pa duna un persona e entrenamentu práctico necesario pa bida diario. Educacion di mayornan den tempu bíblico a incluí entrenamentu práctico. Mucha muhernan a ser siñá pa haci trabou di cas. E último capítulo di Proverbionan ta mustra cu esakinan mester tabata hopi i variá. Asina, mucha muhernan a siña hila, weef i cushiná i percurá pa maneho general di cas, haci negoshi i transaccionnan di compra i benta di propiedad. Por lo general mucha hombernan a ser siñá e fishi seglar di nan tata, sea ta agricultura of algun otro fishi. Jesus a siña e trabou di carpinté for di su tata di criansa, Josef; p’esei, el a ser yamá no solamente “yu dje carpinté” sino tambe “e carpinté.”—Mateo 13:55; Marco 6:3.
22, 23. (a) Kico educacion mester prepará yunan p’e? (b) Kico mester ta nos motivacion den scoge educacion adicional ora esel por parce necesario?
22 Awe, tambe, un educacion bon balansá ta incluí preparacion pa percurá p’e necesidadnan di un famia algun dia. Apostel Pablo su palabranan hañá na 1 Timoteo 5:8 ta indicá cu percuracion pa bo famia ta un obligacion sagrado. El a skirbi: “Siguramente si un hende no ta percurá pa esnan cu ta di dje mes, i specialmente pa esnan cu ta miembro di su famia, el a nenga e fe i ta pió cu un persona sin fe.” Educacion, anto, mester prepará yunan p’e responsabilidadnan cu nan lo carga den bida i tambe ekipá nan pa bira miembronan trahador dje comunidad.
23 Cuantu educacion seglar nos mester sigui? Esaki por varia di un pais pa otro. Pero si e mercado di empleo ta exigí entrenamentu ademas di esun mínimo rekerí pa ley, ta keda na mayornan pa guia han yunan pa tuma un decision tocante educacion of entrenamentu cu ta completá esun cu nan a haña caba, evaluando tantu e beneficionan potencial como e desbentahanan di tal estudionan adicional. Sin embargo, kico mester ta nos motivacion den scoge educacion adicional ora esei por parce necesario? Siguramente esei no mester ta rikesa, gloria personal of elogio. (Proverbionan 15:25; 1 Timoteo 6:17) Corda e les cu nos a siña for di Jesus su ehempel—educacion mester ser usá pa trece alabansa na Jehova. Si nos scoge pa mas educacion, nos motivacion mester ta e deseo pa sostené nos mes adecuadamente di manera cu nos por sirbi Jehova mas completo posibel den e ministerio cristian.—Colosensenan 3:23, 24.
24. Ki les cu nos a siña for di Jesus nos no mester lubidá nunca?
24 P’esel, laga nos ser diligente den nos esfuersonan pa adkerí un educacion seglar balansá. Laga nos saca pleno probecho dje programa continuo di educacion divino cu ta ser percurá den Jehova su organisacion. I laga nos nunca lubidá e les balioso cu nos a siña for di Jesucristo, e homber mihó educá cu a yega di cana riba e tera aki—educacion mester ser usá, no pa glorificá nos mes, sino pa trece alabansa n’e Educador di mas grandi di tur, Jehova Dios!
Kico Ta Bo Contesta?
◻ Con Jesus a usa su educacion?
◻ Pakico ta importante pa lesa bon?
◻ Con nos por usa e abilidad di skirbi pa trece alabansa na Jehova?
◻ Con educacion divino ta yuda nos desaroyá tantu moralmente como spiritualmente?
◻ Ki entrenamentu práctico un educacion balansá mester incluí?
[Kuadro na página 13]
Yudansa Práctico pa Educadornan
N’e Congresonan di Districto “Alabadornan Gososo” durante 1995/96, e Sociedad Watch Tower a presentá un foyeto nobo titulá Testigonan di Jehova i Educacion. E foyeto aki di 32 página tur na color a ser publicá specialmente pa educadornan. Te asina leu el a ser tradusí na 58 idioma.
Pakico un foyeto pa educadornan? Pa yuda nan comprondé mihó e creencianan di alumnonan cu ta yunan di Testigonan di Jehova. Kico e foyeto ta contené? Den un tono claro i positivo, e ta splica nos punto di bista riba cuestionnan manera educacion suplementario, celebracion di cumpleaños i Pascu di Nacementu, i saludamentu di bandera. Tambe e foyeto ta sigurá educadornan cu nos kier pa nos yunan saca e máximo probecho for di nan siñansa na scol i cu nos sinceramente kier cooperá cu educadornan, mustrando un interes activo den e educacion di nos yunan.
Con e foyeto Educacion por ser usá? Ya cu el a ser prepará pa educadornan, laga nos compartié cu maestronan, cabesnan di scol i otro funcionarionan di scol. Laga e foyeto nobo aki yuda tur e educadornan ei comprondé nos punto di bista i creencianan i pakico tin biaha nos ta para riba e derecho pa ser diferente. Mayornan ta ser animá pa usa e foyeto como base pa un combersacion personal cu e educadornan di nan yunan.
[Plachi na página 10]
Den Israel antiguo educacion a ricibi un balor haltu