Bo Ta Respetá Nan Dignidad?
GARÁ manera animal i stiwá den un sushedad i holó stinki increibel, africanonan nativo tabata ser barcá manera carga p’e continentenan mericano. Por lo ménos mitar lo mester a muri promé cu nan sikiera a yega nan destino. Miembronan di famia a ser separá cruelmente for di otro, pa no mira otro nunca mas atrobe. E negoshi di catibu tabata entre e páginanan mas scur di hende su trato inhumano contra su próhimo. Otro episodionan manera esaki a tuma lugá ora conkistadónan poderoso a dominá pueblonan nativo cruelmente.
En berdad, priva un hende di su dignidad por ta mas brutal cu golpi físico. E ta devastador p’e spiritu humano. Aunke sclabitud a ser abolí den mayoria pais, ainda tin falta di respet pa dignidad humano, tal bes den formanan mas sutil.
Di otro banda, cristiannan berdadero ta trata na haci caso dje spiertamentu di Jesucristo pa ‘stima nan próhimo mescos cu nan mes.’ P’esei, nan ta puntra nan mes: ‘Mi ta respetá e dignidad personal di otro hende?’—Lucas 10:27.
Ehempel di Dignidad
Dignidad, segun un diccionario, ta e cualidad of condicion di ser digno, onrá of apreciá. Ki un descripcion apropiado dje posicion dje Soberano Universal, Jehova Dios! De facto, bes tras bes e Scritura ta asociá Jehova i su soberania cu dignidad. Moises, Isaías, Ezekiel, Daniel, apostel Juan i otronan tabatin e privilegio di haña visionnan inspirá dje Haltísimo i su residencia celestial, i consistentemente nan descripcionnan a ilustrá mahestuosidad i dignidad asombroso. (Exodo 24:9-11; Isaías 6:1; Ezekiel 1:26-28; Daniel 7:9; Revelacion 4:1-3) Den un oracion di alabansa, Rey David a bisa: “Di bo, O Jehova, ta e grandesa i poder i bunitesa i excelencia i dignidad; pasobra tur loke tin den shelu i riba tera ta di bo.” (1 Crónicanan 29:11) Berdaderamente, ningun persona ta mas digno di onor i respet cu Jehova Dios mes.
Ora Jehova a crea hende den su imágen i semehansa, el a concedé na nan un midí di balor, respet propio i dignidad. (Génesis 1:26) P’esei, den nos trato cu otronan, nos tin cu duna cada persona debido onor i respet. Ora nos haci esei, en efecto, nos ta reconociendo e Fuente di dignidad humano, Jehova Dios.—Salmo 8:4-9.
Dignidad den Relacionnan di Famia
Bou di inspiracion, apostel Pedro, kende tabata un homber casá, a spierta esposonan cristian pa asigná “onor manera na un wea mas débil” na nan esposa. (1 Pedro 3:7; Mateo 8:14) Apostel Pablo a consehá: “En cambio, e esposa mester tin respet profundo pa su esposo.” (Efesionan 5:33) P’esei, den matrimonio, onor i respet p’e dignidad personal di bo casá ta un rekisito bíblico. Den ki maneranan bo por mustra esaki?
Mescos cu awa ta duna bida na un mata cu ta creciendo, abla yen di gracia i gestonan di cariño entre esposo i esposa, den público i den privá, por nutri nan relacion íntimo. Di otro banda, atakenan verbal cruel i insultante of remarkenan humiyante i sarcástico, manera nos por tende hopi biaha den serinan humorístico na television, ta destructivo. Nan por lanta sintimentunan perhudicial di depresion, rencor i di no ta bal nada; nan por asta causa heridanan emocional cu no ta ser curá fácilmente.
Respetá e dignidad personal di otro hende tambe ta nificá aceptá nan manera nan ta, i no purba hinca nan den un of otro ideal formá di antemano of compará nan inhustamente cu otronan. Esaki ta specialmente importante entre esposo i esposa. Caminda comunicacion i expresionnan ta flui libremente i fácilmente sin cu ningun hende tin miedu p’e ser criticá of reprendé, intimidad lo florecé. Ora un persona por ta su mes den un matrimonio, e ora ei di berdad e hogar ta bira un refugio for dje mundu cruel di pafó.
Yunan ta bou dje mandamentu bíblico pa respetá i obedecé nan mayornan. En buelta, mayornan sabí i amoroso lo haci bon di reconocé e dignidad di nan yunan. Encomendacion caluroso pa bon conducta, combiná cu disiplina cu pacenshi ora ta necesario, ta contribuí hopi na reforsá e “regulacion mental di Jehova.” Crítica constante, gritamentu i dunamentu di nomber cu términonan humiyante manera “estúpido” of “idiot” solamente lo iritá nan.—Efesionan 6:4.
Un anciano i tata cristian, cu ta lantando tres yu homber i tres yu muher, ta bisa: “Na Salon di Reino, nos tabata duna disiplina necesario mas ketu posibel. Generalmente, un stot chikitu of un mirada serio tabata suficiente. Si disiplina mas pisá tabata necesario, nos tabata dun’é den e privacidad di nos cas i leu for dje otro muchanan. Awor cu e muchanan ta mas grandi, disiplina ta encerá duna cada un e conseho amoroso i sabí for dje Palabra di Dios segun nan necesidadnan individual. Nos ta purba mantené confidencialidad den e asuntunan personal aki, mustrando asina respet pa cada yu su derecho riba privacidad i dignidad.”
No por pasa por haltu dje necesidad pa mustra bon manera den palabra i accion den famia. E echo cu e miembronan ta famia di otro no mester sofocá palabranan manera “por fabor,” “danki,” “disculpá mi” i “despensá mi.” Bon manera ta fundamental tantu pa mantené bo mes dignidad como pa respetá esun di otronan.
Den Congregacion Cristian
Jesus a bisa: “Bini cerca mi, boso tur cu ta afaná i cargá, i lo mi refrescá boso.” (Mateo 11:28) Esnan oprimí, deprimí, asta e muchanan chikitu, tur a ser atraé iresistiblemente na Jesus. Clero i lidernan dje tempu ei cu tabata arogante i hustu den nan mes bista a despreciá nan. Pero den Jesus nan a haña un persona cu a duna nan e dignidad cu nan a merecé.
Imitando Jesus, nos tambe kier ta un fuente di refrescamentu pa nos compañeronan creyente. Esaki ta nificá busca oportunidadnan pa edificá nan cu nos abla i accionnan. Semper ta apropiado pa ta sinceramente generoso cu comentarionan bondadoso i positivo den nos combersacion. (Romanonan 1:11, 12; 1 Tesalonicensenan 5:11) Nos ta mustra cu nos ta tene cuenta cu sintimentu di otronan dor di paga tinu na loke nos ta bisa i tambe con nos ta bis’é. (Colosensenan 4:6) Bistí apropiado i bon manera na reunionnan cristian tambe ta reflehá respet profundo p’e dignidad di nos Dios, su adoracion i nos co-adoradónan.
Jesus a respetá dignidad di hende asta ora el a rindi un sirbishi na nan. Nunca el a halsa su mes a costo di otro hende of dor di rebahá nan. Ora un leproso a bini cerca dje pa busca cura, Jesus no a consider’é un homber impuru i indigno anto core cuné, ni e no a forma un espectáculo dor di hala atencion na su mes. Mas bien, ora e leproso a roga Jesus, “Señor, si bo solamente kier bo por hací mi limpi.” El a dignificá e leproso bisando: “Mi kier.” (Lucas 5:12, 13) Ta ki maraviyoso pa nos no solamente yuda esnan den necesidad, sino tambe sigurá nan cu nan no ta un carga sino ta kerí i stimá! Esnan tímido, deprimí i hendikep generalmente ta ser neglishá, rechasá of humiyá den mundu. Pero nan mester haña berdadero compañerismo i aceptacion ora nan ta entre nan rumannan cristian. Nos tin cu duna di nos banda pa contribuí n’e spiritu aki.
Jesus a stima su disipelnan como “esnan di dje” i “a stima nan te na fin” apesar di nan limitacion i rasgonan peculiar den nan personalidad. (Juan 13:1) Den nan el a mira curasonnan puru i debocion di henter alma na su Tata. Di igual manera, nos nunca mester atribuí mal motibunan na nos co-adoradónan djis pasobra nan no ta haci cosnan na nos manera of pasobra nan custumber of personalidadnan por iritá nos. Respet p’e dignidad di nos rumannan lo impulsá nos pa stima i aceptá nan manera nan ta, confiando cu nan tambe ta stima Jehova i ta sirbié cu motibunan puru.—1 Pedro 4:8-10.
Ancianonan, specialmente, mester paga tinu pa nan no causa indebido ansiedad na esnan bou di nan cuido. (1 Pedro 5:2, 3) Ora ancianonan ta reuní cu un miembro dje congregacion cu a cai den picá, lo ta bon p’e ancianonan suavisá nan palabranan cu bondad i consideracion i evitá di haci preguntanan bergonsoso innecesariamente. (Galationan 6:1) Asta ora reprendimentu of disiplina severo ta na su lugá, nan mester sigui onra e malechor su legítimo dignidad i respet propio.—1 Timoteo 5:1, 2.
Manteniendo Dignidad Personal
Siendo creá den imágen i semehansa di Dios, nos tin cu reflehá mas tantu posibel, e cualidadnan magnífico di Dios—incluyendo su dignidad—den nos bida diario. (Génesis 1:26) Asina tambe, e mandamentu pa “stima bo próhimo mescos cu bo mes” ta implicá e necesidad pa un midí balansá di dignidad personal i respet propio. (Mateo 22:39) Echo ta cu si nos kier pa otronan mustra nos respet i otorgá nos dignidad, nos tin cu demostrá cu nos merecé esei.
Un factor importante pa mantené respet propio i dignidad personal ta mantené un concenshi limpi. Un concenshi sushi i remordimentu fácilmente ta hiba na sintimentunan di frustracion, depresion i di no ta bal nada. P’esei, si un persona a cometé un malecho serio, e mester dal pasonan inmediato pa repentí i busca e yudansa spiritual dje ancianonan pa asina disfrutá di “temporadanan di refrescamentu . . . di parti dje persona di Jehova.” E restoracion di un hende su dignidad personal i respet propio ta incluí den e refrescamentu.—Echonan 3:19.
Ta mihó ainda pa haci un esfuerso constante pa protehá nos concenshi entrená bíblicamente, i no permití nada manch’é of debilit’é. Eherciendo dominio propio den tur área di nos bida diario—comementu, bebementu, negoshi, entretenimentu, trato cu esnan dje sexo opuesto—lo yuda nos mantené un concenshi limpi i permití nos reflehá e gloria i dignidad di Dios den nos bida.—1 Corintionan 10:31.
Kico si sintimentu di culpa debí na nos picánan no kier kita? Of kico si recuerdonan di maltratonan cu nos a sufri ta sigui ta doloroso? E sintimentunan aki por aplastá nos dignidad personal i causa depresion intenso. Ki un consuelo e palabranan di Rey David na Salmo 34:18 ta: “Jehova ta cerca di esnan kibrá di curason; i esnan cu tin un spiritu aplastá e ta salba”! Jehova ta cla i dispuesto pa sostené su sirbidónan ora nan haña nan confrontá cu depresion i ta sinti cu nan no bal nada. Súplica na dje huntu cu busca e yudansa di esnan cu tin cualificacion spiritual, manera mayornan cristian, ancianonan i otro rumannan maduro den e congregacion, ta e medio pa restorá respet propio i dignidad personal.—Santiago 5:13-15.
Di otro banda, nos tin cu vigilá pa nos no crusa e liña entre dignidad personal i arogancia. E conseho bíblico ta “pa no pensa mas di [bo] mes cu ta necesario pa pensa; sino pensa [pa bo] por tin sano huicio, cada un segun cu Dios a distribuí na dje un midí di fe.” (Romanonan 12:3) Aunke ta apropiado pa cultivá respet propio, nos no kier exagerá nos mes balor ni confundí dignidad humano cu e esfuersonan egoista i extremo cu algun persona ta haci pa scapa cara dilanti otronan.
Sí, respet pa otro su dignidad ta un rekisito cristian. Nos miembronan di famia i nos compañeronan cristian tur ta digno i ta merecé nos respet, onor i aprecio. Jehova a otorgá cada un di nos un midí di dignidad i onor cu nos mester reconocé i mantené. Pero riba tur cos, nos tin cu cultivá reverencia profundo p’e dignidad i mahestuosidad superior di nos Tata celestial, Jehova Dios.
[Plachi na página 31]
Hóbennan por mustra respet pa esnan cu ta hendikep