Incliná Bo Curason na Dicernimentu
“Jehova mes ta duna sabiduria; for di su boca tin conocimentu i dicernimentu.”—PROVERBIONAN 2:6.
1. Con nos por incliná nos curason na dicernimentu?
JEHOVA ta nos Magnífico Instructor. (Isaías 30:20, 21) Pero kico nos tin cu haci pa beneficiá for di “e conocimentu mes di Dios” revelá den su Palabra? En parte, nos tin cu ‘incliná nos curason na dicernimentu’—tene un deseo sincero pa adkerí i desplegá e cualidad aki. Pa esaki, nos tin cu acudí na Dios, pasobra e homber sabí a bisa: “Jehova mes ta duna sabiduria; for di su boca tin conocimentu i dicernimentu.” (Proverbionan 2:1-6) Kico ta conocimentu, sabiduria i dicernimentu?
2. (a) Kico ta conocimentu? (b) Con lo bo definí sabiduria? (c) Kico ta dicernimentu?
2 Conocimentu ta familiaridad cu echonan adkerí dor di experencia, observacion of estudio. Sabiduria ta e abilidad pa pone conocimentu na práctica. (Mateo 11:19) Rey Sálomon a desplegá sabiduria ora dos señora a pretendé di ta mama dje mésun yu i el a usa su conocimentu di un mama su debocion na su yu pa resolvé e disputa. (1 Reynan 3:16-28) Dicernimentu ta “e abilidad di husga cu perspicacia.” Esei ta “e poder of facultad dje mente mediante cua e ta distinguí un cos for di otro.” (Webster’s Universal Dictionary) Si nos incliná nos curason na dicernimentu, Jehova lo dun’é na nos mediante su Yu. (2 Timoteo 2:1, 7) Pero con dicernimentu por afectá vários aspecto di bida?
Dicernimentu i Nos Abla
3. Con lo bo splica Proverbionan 11:12, 13 i loke ta nificá “tin falta di curason”?
3 Dicernimentu ta yuda nos realisá cu tin “un tempu pa keda ketu i un tempu pa papia.” (Eclesiástes 3:7) Tambe e cualidad aki ta haci nos cauteloso tocante kico nos ta bisa. Proverbionan 11:12, 13 ta declará: “Esun cu tin falta di curason a despreciá su propio semehante, pero e homber di dicernimentu amplio ta un cu ta warda silencio. Esun cu ta cana rond como calumniador ta saca papiamentu confidencial na cla, pero esun fiel den spiritu ta tapa un asuntu.” Sí, un homber of muher cu ta despreciá un otro persona “tin falta di curason.” Segun lexicógrafo Wilhelm Gesenius, un individuo asina “falta comprendimentu.” E falta bon huicio, i e uso dje término “curason” ta mustra cu cualidadnan positivo dje persona interior ta deficiente. Si un persona cu ta profesá di ta cristian hiba su redu te n’e punto di calumnia of zundramentu, ancianonan nombrá mester actua pa pone fin n’e situacion insaludabel aki den e congregacion.—Levítico 19:16; Salmo 101:5; 1 Corintionan 5:11.
4. Kico cristiannan dicernidor i fiel ta haci relacioná cu informacion confidencial?
4 Distinto di esnan cu “tin falta di curason,” individuonan di “dicernimentu amplio” ta warda silencio ora esei ta apropiado. Nan no ta traicioná un confiansa. (Proverbionan 20:19) Sabiendo cu papiamentu pa loco por causa daño, personanan cu dicernimentu ta “fiel den spiritu.” Nan ta leal na compañeronan creyente i no ta divulgá asuntunan confidencial cu lo por hinca compañeronan creyente den peliger. Si cristiannan dicernidor ricibí cualkier clase di informacion confidencial cu ta relacioná cu e congregacion, nan ta ten’é pa nan mes te ora e organisacion di Jehova haña ta apropiado pa haci esei conocí mediante su propio medionan di publicacion.
Dicernimentu i Nos Conducta
5. Con ‘esnan estúpido’ ta mira libertinahe, i pakico?
5 Proverbionan bíblico ta yuda nos dicerní i evitá conducta incorecto. Por ehempel, Proverbionan 10:23 ta bisa: “Pa esun estúpido ocupando su mes cu libertinahe ta manera un wega, pero sabiduria ta pa e homber di dicernimentu.” Esnan pa ken libertinahe ta “manera un wega” ta ciegu pa wak cu nan caminda ta robes i ta descartá e echo cu Dios ta esun na ken tur hende tin cu rindi cuenta. (Romanonan 14:12) ‘Esnan estúpido’ ei ta bira trocí den nan razonamentu te n’e grado cu nan ta asumí cu Dios no ta mira nan malecho. Cu nan accionnan, en efecto nan ta bisa: “No tin Jehova.” (Salmo 14:1-3; Isaías 29:15, 16) Dor cu nan no ta ser guiá pa principionan divino, nan falta dicernimentu i no por husga asuntunan corectamente.—Proverbionan 28:5.
6. Pakico libertinahe ta estúpido, i con nos lo mir’é si nos tin dicernimentu?
6 “E homber di dicernimentu” ta realisá cu libertinahe no ta “un wega.” E sa cu esei ta desagradá Dios i por destruí nos relacion cuné. Un conducta asina ta estúpido pasobra e ta horta hende di respet propio, ta ruiná matrimonio, ta perhudicá tantu mente como curpa i ta hiba na perdementu di spiritualidad. P’esei laga nos incliná nos curason na dicernimentu i evitá libertinahe of cualkier clase di inmoralidad.—Proverbionan 5:1-23.
Dicernimentu i Nos Spiritu
7. Cua ta algun efecto físico di rabia?
7 Inclinando nos curason na dicernimentu tambe ta yuda nos controlá nos spiritu. “Esun cu ta slow pa rabia ta abundá den dicernimentu,” Proverbionan 14:29 ta bisa, “pero un hende cu ta impaciente ta halsa bobedad.” Un motibu pakico un persona dicernidor ta haci esfuerso pa evitá rabia descontrolá ta cu esei tin efectonan adverso riba su mes físicamente. E por hisa nos presion di sanger i causa problema cu halamentu di rosea. Dokternan a mencioná rabia i furia como emocionnan cu ta causa of empeorá malesanan manera asma, enfermedad di cueru, problema cu digestion i úlcera.
8. Ser impaciente por hiba na kico, pero con dicernimentu por yuda nos pa cu esaki?
8 No ta djis pa evitá di afectá nos salú nos mester usa dicernimentu i ser “slow pa rabia.” Ser impaciente por hiba na accionnan bobo cu nos lo lamentá despues. Dicernimentu ta pone nos considerá kico lo por resultá for di abla desenfrená of actua sin pensa i asina protehá nos di “halsa bobedad” dor di haci algu imprudente. Specialmente dicernimentu ta yuda nos realisá cu furia por alterá nos proceso di pensa, di manera cu nos no por usa sano huicio. Esaki lo perhudicá nos abilidad di haci e boluntad divino i biba segun e principionan hustu di Dios. Sí, entregando na rabia descontrolá ta spiritualmente perhudicial. De facto, “atake di rabia” ta ser clasificá entre e “obranan di carni” detestabel cu lo stroba nos di heredá e Reino di Dios. (Galationan 5:19-21) Como cristiannan dicernidor, anto, laga nos ser “lihé pa tende, slow pa papia, slow pa rabia.”—Santiago 1:19.
9. Con dicernimentu i amor fraternal por yuda nos resolvé desacuerdonan?
9 Si nos rabia, dicernimentu por indicá cu nos mester keda ketu pa asina evitá un guera. Proverbionan 17:27 ta bisa: “Cualkier un cu ta retené su dichonan ta poseé conocimentu, i un homber di dicernimentu ta calmu di spiritu.” Dicernimentu i amor fraternal lo yuda nos mira e necesidad pa controlá un impulso pa bisa algu perhudicial impulsivamente. Si un explosion di rabia a tuma lugá caba, amor i humildad lo impulsá nos pa pidi dispensa i drecha cos. Pero suponé cu un persona a ofendé nos. E ora ei laga nos papia den privá cuné den un manera suave i humilde i cu e meta principal pa promové pas.—Mateo 5:23, 24; 18:15-17.
Dicernimentu i Nos Famia
10. Ki papel sabiduria i dicernimentu ta hunga den bida di famia?
10 Miembronan di famia mester mustra sabiduria i dicernimentu, pasobra e cualidadnan aki lo edificá un famia di cas. Proverbionan 24:3, 4 ta bisa: “Cu sabiduria un famia di cas lo ser edificá, i cu dicernimentu lo e resultá di ta firmemente establecí. I cu conocimentu e kambernan interior lo ser yená cu tur cos precioso i agradabel di balor.” Sabiduria i dicernimentu ta manera bon bloki di construccion pa un bida di famia exitoso. Dicernimentu ta yuda mayornan cristian saca e sintimentu i preocupacionnan cu ta biba den nan yunan. Un persona dicernidor ta capas pa comunicá, pa scucha i haña comprendimentu penetrante den e sintimentu i pensamentunan di su casá.—Proverbionan 20:5.
11. Con un muher casá dicernidor por “edificá su cas”?
11 Sabiduria i dicernimentu ta incuestionablemente vital pa un bida di famia felis. Por ehempel, Proverbionan 14:1 ta bisa: “E muher berdaderamente sabí a edificá su cas, pero esun bobo ta bash’é abou cu su propio mannan.” Un muher casá cu ta sabí i dicernidor den sumision apropiado na su esposo lo traha duru p’e bienestar di su famia di cas i di e manera ei lo yuda edificá su famia. Un cos cu lo “edificá su cas” ta cu e semper ta papia bon di su esposo i asina ta aumentá e respet cu otronan tin p’e homber. I un esposa capas i dicernidor cu tin e temor reverencial di Jehova ta gana alabansa pa su mes.—Proverbionan 12:4; 31:28, 30.
Dicernimentu i Nos Curso den Bida
12. Con esnan cu “tin falta di curason” ta mira bobedad, i pakico?
12 Dicernimentu ta yuda nos mantené un curso corecto den tur nos asuntunan. Esaki ta ser indicá na Proverbionan 15:21, cu ta bisa: “Bobedad ta un alegria pa esun cu tin falta di curason, pero e homber di dicernimentu ta esun cu ta bai stret padilanti.” Con nos tin cu comprendé e proverbio aki? Un curso di bobedad, of disparate, ta un causa di goso pa homber, muher i hóbennan insensato. Nan “tin falta di curason,” faltando bon motibu, i ta asina imprudente cu nan ta alegrá den bobedad.
13. Kico Sálomon a dicerní tocante harimentu i falta di seriedad?
13 Israel su rey dicernidor, Sálomon, a siña cu falta di seriedad ta di masha poco importancia. El a admití: “Mi a bisa, ami mes, den mi curason: ‘Di berdad bini awor, lagá mi purbá bo cu alegria. Tambe, wak loke ta bon.’ I, mira! esei tambe tabata banidad. Mi a bisa na harimentu: ‘Locura!’ i na alegria: ‘Kico esaki ta haci?’” (Eclesiástes 2:1, 2) Como un homber di dicernimentu, Sálomon a haña cu alegria i harimentu so no ta duna satisfaccion, pasobra nan no ta producí felicidad berdadero i duradero. Harimentu por yuda nos lubidá nos problemanan pa un ratu, pero despues nan por surgi na un grado asta mas grandi. Cu bon motibu Sálomon por a papia di harimentu como “locura.” Pakico? Pasobra harimentu pa loco ta nubla sano huicio. E por pone nos mira cosnan hopi serio di un manera leve. E clase di alegria asociá cu e palabra i accionnan di un payaso di palacio real no a producí algu cu ta bale la pena. Dicirniendo e importancia di Sálomon su experimento cu harimentu i alegria ta yuda nos evitá di ta “stimador di placer mas bien cu stimador di Dios.”—2 Timoteo 3:1, 4.
14. Con e homber di dicernimentu ta bai “stret padilanti”?
14 Den ki manera e homber di dicernimentu ta bai “stret padilanti”? Dicernimentu spiritual i aplicacion di principionan divino ta guia hende den un curso recto i onrado. E traduccion di Byington ta bisa francamente: “Bobedad ta felicidad pa un hende kens, pero un hende inteligente lo cana stret.” “E homber di dicernimentu” ta traha caminda stret pa su pianan i ta capas pa distinguí bon for di malu pasobra e ta aplicá e Palabra di Dios den bida.—Hebreonan 5:14; 12:12, 13.
Semper Acudí na Jehova pa Dicernimentu
15. Kico nos ta siña for di Proverbionan 2:6-9?
15 Pa sigui un curso recto den bida, nos tur tin cu reconocé nos imperfeccion i acudí na Jehova pa dicernimentu spiritual. Proverbionan 2:6-9 ta bisa: “Jehova mes ta duna sabiduria; for di su boca tin conocimentu i dicernimentu. I pa esnan recto lo e atesorá sabiduria práctico; pa esnan cu ta cana den integridad e ta un escudo, dor di observá e camindanan di huicio, i lo e vigilá e caminda mes di esnan cu ta leal na dje. Den e caso ei lo bo comprendé husticia i huicio i rectitud, henter e curso di loke ta bon.”—Compará cu Santiago 4:6.
16. Pakico no tin sabiduria, dicernimentu ni conseho na oposicion cu Jehova?
16 Reconociendo nos dependencia riba Jehova, cu humildad laga nos trata na dicerní su boluntad dor di coba profundamente den su Palabra. E ta poseé sabiduria den e sentido absoluto, i su conseho ta semper beneficioso. (Isaías 40:13; Romanonan 11:34) De facto, cualkier conseho cu ta contradicí e Palabra di Dios ta sin balor. Proverbionan 21:30 ta declará: “No tin sabiduria, ni ningun dicernimentu, ni ningun conseho na oposicion cu Jehova.” (Compará cu Proverbionan 19:21.) Solamente dicernimentu spiritual, desaroyá mediante un studio dje Palabra di Dios cu yudansa di publicacionnan cu ta ser percurá dor di “e esclabo fiel i discreto,” lo yuda nos sigui un curso corecto den bida. (Mateo 24:45-47) P’esei laga nos dirigí nos bida na armonia cu e conseho di Jehova, sabiendo cu sin importá con razonabel conseho contrario por parce, e no por ni para banda di su Palabra.
17. Kico por ta e resultado si e conseho robes ser duná?
17 Cristiannan dicernidor cu ta duna conseho ta realisá cu esei mester ta basá firmemente riba e Palabra di Dios i cu promé cu nan contestá un pregunta nan tin cu studia i meditá riba Bijbel. (Proverbionan 15:28) Si preguntanan tocante asuntunan serio ta ser contestá incorectamente, esei por resultá den hopi daño. P’esei, ancianonan cristian mester tin dicernimentu spiritual i mester pidi den oracion p’e guia di Jehova ora nan ta trata na yuda compañeronan cristian spiritualmente.
Abundá cu Dicernimentu Spiritual
18. Si un problema mester presentá den e congregacion, con dicernimentu por yuda nos mantené nos balansa spiritual?
18 Pa agradá Jehova, nos mester tin “dicernimentu den tur cos.” (2 Timoteo 2:7) Un studio entusiástico di Bijbel i sumision n’e direccion di Dios su spiritu i organisacion lo yuda nos dicerní kico pa haci ora nos enfrentá situacionnan cu por hiba nos den un curso robes. Por ehempel, suponé cu algu den e congregacion no ta ser tratá manera nos ta haña cu e mester ser tratá. Dicernimentu spiritual lo yuda nos mira cu esaki no ta motibu pa stop di asociá cu Jehova su pueblo i stop di sirbi Dios. Pensa riba nos privilegio pa sirbi Jehova, riba e libertad spiritual cu nos ta disfrutá di dje, riba e goso cu nos ta saca for di nos sirbishi como proclamadornan di Reino. Dicernimentu spiritual ta permití nos haña e cuadro mental corecto i realisá cu nos ta dedicá na Dios i mester atesorá nos relacion cuné, sin importá loke otronan haci. Si no tin nada cu nos por haci di un manera teocrático pa trata un problema, nos tin cu warda cu pacenshi riba Jehova pa remediá e situacion. En bes di renunciá of entregá na desesperacion, laga nos “spera riba Dios.”—Salmo 42:5, 11.
19. (a) Kico tabata e esencia di Pablo su oracion p’e filipensenan? (b) Con dicernimentu por yuda nos si nos no ta comprendé algu bon-bon?
19 Dicernimentu spiritual ta yuda nos keda leal na Dios i na su pueblo. Pablo a bisa cristiannan na Filípos: “Esaki ta loke mi ta sigui pidi den oracion, pa boso amor abundá mas i mas ainda cu conocimentu exacto i pleno dicernimentu; pa boso haci sigur dje cosnan mas importante, pa boso por ta sin defecto i no trompecá otronan te n’e dia di Cristo.” (Filipensenan 1:9, 10) Pa razoná corectamente, nos mester tin “conocimentu exacto i pleno dicernimentu.” E palabra griego traducí aki como “dicernimentu” ta denotá “percepcion moral sensitivo.” Ora nos siña algu, nos kier percibí kico ta su relacion cu Dios i Cristo i meditá riba con e ta engrandecé Jehova su personalidad i percuracionnan. Esaki ta aumentá nos dicernimentu i nos aprecio pa loke Jehova Dios i Jesucristo a haci pa nos. Si nos no ta comprendé algu bon-bon, dicernimentu lo yuda nos realisá cu nos no mester bandoná nos fe den tur e cosnan importante cu nos a siña tocante Dios, Cristo i e propósito divino.
20. Con nos por abundá cu dicernimentu spiritual?
20 Nos lo abundá cu dicernimentu spiritual si nos semper armonisá nos pensamentu i accionnan cu e Palabra di Dios. (2 Corintionan 13:5) Haciendo esaki den un manera constructivo ta yuda nos ser humilde, no terco i crítico riba otronan. Dicernimentu lo yuda nos beneficiá for di coreccion i haci sigur dje cosnan mas importante. (Proverbionan 3:7) Cu un deseo di agradá Jehova, anto, laga nos trata na ser yená cu conocimentu exacto di su Palabra. Esaki lo permití nos dicerní bon for di malu, determiná loke ta berdaderamente importante, i pega lealmente na nos relacion precioso cu Jehova. Tur esaki ta posibel si nos incliná nos curason na dicernimentu. Sin embargo, algu mas ta necesario. Nos tin cu laga dicernimentu protehá nos.
Con Lo Bo Respondé?
◻ Pakico nos mester incliná nos curason na dicernimentu?
◻ Con dicernimentu por afectá nos abla i conducta?
◻ Ki efectonan dicernimentu por tin riba nos spiritu?
◻ Pakico nos semper mester acudí na Jehova pa dicernimentu?
[Plachi na página 13]
Dicernimentu ta yuda nos controlá nos spiritu
[Plachi na página 15]
Rey Sálomon dicernidor a realisá cu falta di seriedad no ta duna berdadero satisfaccion