Aungowen fa daut Schoolheft fa Läwen un Deenst
2.-8. OKTOOBA
SCHAZA UT GOTT SIEN WUAT | DANIEL 7-9
No jeistelje Schaza sieekjen
w01-X 15. 5. 27
Waut Läsa weeten wellen
Wanea wort daut “Aulaheilijchste” enjesaulft, soo aus daut en Daniel 9:24 (Friesenbibel) verutjesajcht es?
Daniel 9:24-27 es eene Profezeiunk, wanea “Gott sien Enjesaulwda Leida”, de Christus, komen wudd. Dit wiest, daut hia nich daut ensaulwen von daut “Aulaheilijchste” (Friesenbibel) en dän Tempel en Jerusalem verutjesajcht es. Enne Städ daut rät daut von daut ensaulwen von daut himlische Aulaheilichste en Jehova sienen grooten jeisteljen Tempel, wua hee siene Woninj haft (Hebräa 8:1-5; 9:2-10, 23).
Wanea funk Gott sien jeistelja Tempel aun to oabeiden? Denkj wie mol doaräwa no, waut doa aunjinkj, aus Jesus sikj aune 29 deepen leet. Von doa aun deed Jesus daut, waut en Psalm 40:7-9 verutjesajcht wia. Lota wees de Apostel Paulus, waut Jesus mol to Gott jebät haud: “Opfa un Gowen wust du nich; oba du hast mie eenen Kjarpa jejäft” (Hebräa 10:5). Jesus wist, Gott wull nich, daut doa emma Tierenopfa en dän Tempel en Jerusalem jebrocht worden. Enne Städ daut haud Jehova fa Jesus eenen volkomnen menscheljen Kjarpa jemoakt, waut doa kunn aus Opfa jebrocht woaren. Jesus säd, waut hee sikj von Hoaten wenscht: “Kjikj emol, ekj sie jekomen, Gott, dienen Wellen to doonen, soo aus em Buak von mie jeschräwen steit” (Hebräa 10:7). Un woo docht Jehova doaräwa? Daut Evangelium von Matäus sajcht: “Un sooboolt aus Jesus jedeept wia, kjeem hee utem Wota rut, un dan muak sikj de Himmel äwa am op, un hee sach Gott sien Jeist, soo aus eene Duw rauf komen un sikj opp am saten. Un eene Stemm vom Himmel säd: Dit es mien leewa Sän, met däm ekj sea tofräd sie” (Matäus 3:16-17).
Aus Jesus säd, daut hee sienen Kjarpa aus Opfa jäwen wull, un Jehova Gott doamet envestonen wia, wort doa soo to sajen een jratra Aultoa oppjestalt aus dee, waut em Tempel en Jerusalem wia. Dis jratra Aultoa stalt Gott sienen “Wellen” väa, daut dee Jesus sien Menschenläwen aus Opfa aunnämen wudd (Hebräa 10:10). Aus Jesus met dän heiljen Jeist jesaulft wort, wees daut, daut Gott dän gaunzen jeisteljen Tempel nu oppjestalt haud. Doawäajen wort Gott siene himlische Woninj jesaulft ooda toom Aulaheilichsten von dän grooten jeisteljen Tempel bestemt, aus Jesus sikj deepen leet.
w07-X 1. 9. 20 V. 4
9:27, NW – Waut fa een Bunt bleef fa de väle jeltich, bat de 70. Wäakj von Joaren aune 36 n. Chr. äwa wia? Daut wia nich de Bunt von daut Jesaz, wiels dee wort aune 33 äwatsied jeschauft, aus Jesus aum Pol storf. Daut wia Gott sien Bunt met Abraham, waut fa daut Volkj Israel noch bat daut Joa 36 jeltich bleef. Soo kunnen de Juden noch een Stootje lenja met Jehova siene besondre Jnod räakjnen, wäajen dee Abraham siene Nokomen wieren. Fa “Gott sien Israel” blift de Bunt met Abraham wieda jeltich (Galata 3:7-9, 14-18, 29; 6:16).
9.-15. OKTOOBA
SCHAZA UT GOTT SIEN WUAT | DANIEL 10-12
No jeistelje Schaza sieekjen
w13-X 15. 7. 13 V. 16, Enjnoot
“Velot junt doaropp, ekj sie emma bie junt”
Daniel 12:3 sajcht: “Dee waut weis sent [de jesaulwde Christen], woaren dachen aus de kloara Himmel”. Soo lang aus dee oppe Ieed sent, doonen dee daut derch daut Prädichtwoakj. Oba Matäus 13:43 rät von de Tiet, wan dee en daut himlische Kjennichrikj woaren dach schienen. Ea docht wie, de beid Bibelvarzh räden von dautselwje – von daut Prädichtwoakj.
dp-X 315 V. 18
Jehova vesprakjt Daniel eene sea goode Beloonunk
18 Aum Enj von daut Buak Daniel es eent von de scheenste Vespräakjen, waut Gott eenen Mensch jeemols jejäft haft. Jehova sien Enjel säd to Daniel: “Du woascht oppstonen en de Städ dee fa die es, aum Enj von de Doag.” Waut meend de Enjel doamet? Na, jroz ea räd dee doa von “reiwen” un meend doamet dän Doot. Doawäajen mott met daut Vespräakjen, daut Daniel lota noch mol “oppstonen” wudd, daut Oppstonen vom Doot jemeent sennen. Eenje Jelieede sajen, daut et en Daniel, Kapitel 12 toom ieeschte Mol en de Hebräische Schreften soo dietlich von daut Oppstonen vom Doot rät (Daniel 12:2). Oba daut stemt nich. Daniel wia sea bekaunt doamet, daut de Doodes wudden oppstonen.
16.-22. OKTOOBA
SCHAZA UT GOTT SIEN WUAT | HOSEA 1-7
No jeistelje Schaza sieekjen
w07-X 15. 9. 14 V. 7
Besondret von daut Buak Hosea
1:7 – Wanea erboarmd Jehova sikj äwa Juda un holp dee? Dit erfeld sikj aune 732 v. Chr., aus Hiskia de Kjennich wia. De Assiera hauden jeräakjent, Jerusalem entonämen, oba Jehova muak een Enj met dee äaren Plon. Derch eenen Enjel leet hee 185 000 assierische Soldoten en eene Nacht ombrinjen (2. Kjennichs 19:34-35). Soo rad Jehova Juda. Daut wia “nich met dän Boagen, daut Schwieet, daut Kjrich Jereetschoft ooda Pieed un Woages”, oba derch eenen Enjel.
w05-X 15. 11. 20 V. 16
Hosea siene Profezeiunk wiest ons, woo wie kjennen met Gott gonen
16 Gott erfeld uk daut Vespräakjen: “Ekj [woa] fa junt een Bunt moaken met de Tieren, dee oppe Ieed sent, met dee waut en de Ieed wonen, un met de Väajel, waut enne Loft flieejen. Un ekj woa dän Boagen, daut Schwieet un daut Kjrichsjereetschoft em Launt tosied saten, un jie woaren junt nich enjsten, wan jie junt dolajen” (Hosea 2:20). De äwajebläwne Juden, waut no äa Launt trigjtrocken, läwden en Sechaheit un durwen fa kjeen Tia Angst haben. Dise Profezeiunk erfeld sikj noch eemol aune 1919, aus de Äwajebläwne von daut jeistelje Israel von daut groote Babel friekjeemen, von aule faulsche Gloowes von oppe gaunze Welt. Dee kjennen nu en Sechaheit en een jeisteljet Paradies läwen met äare Poatna toop, waut de Hopninj haben, eewich oppe Ieed to läwen. Mank dise woare Christen es daut uk frädlich, dee sent nich soo aus jefäadelje Tieren (Openboarunk 14:8; Jesaja 11:6-9; Galata 6:16).
g05-X 8. 9. 12 V. 2
Wan äwaraul Eenichkjeit sennen woat
Dan woat oppe Ieed soone Eenichkjeit sennen, aus daut noch nich ea jejäft haft, wiels Gott woat aul dee, waut am tru unjadon sent, lieren, woo see sikj kjennen goot om de Ieed kjemren. Dee woat mau rajcht met de jefäadelje Tieren “een Bunt moaken”, daut dee de Menschen frädlich unjadon sent (Hosea 2:20; 1. Mose 1:26-28; Jesaja 11:6-8).
23.-29. OKTOOBA
SCHAZA UT GOTT SIEN WUAT | HOSEA 8-14
No jeistelje Schaza sieekjen
w05-X 15. 11. 28 V. 7
“Däm HARN siene Wäaj sent rajcht”
7 Wan wie Jehova opprechtich un rajcht deenen, dan woat hee ons truhoatje Leew wiesen. De ieejenkopje Israeliten wort jesajcht: “Seit jerajcht sennen, un arnt, waut de truhoatje Leew drajcht. Plieecht de Broak noch eemol un sieekjt däm HARN, daut hee kjemt un junt halpt jerajcht sennen, soo aus een erfreschenda Räajen” (Hosea 10:12).
w11-X 15. 8. 10 V. 10
Dee luaden no dän Messias
10 De Messias wudd krakjt soo aus de Israeliten ut Ägipten jeroopt woaren (Hos. 11:1). Ea Herodes dän Plon utfieed, de Kjinja omtobrinjen, säd een Enjel, daut Josef, Maria un Jesus sullen no Ägipten reisen. Doa bleewen dee, “bat Herodes doot wia, daut sikj erfellen wudd waut de Har derch dän Profeet [Hosea] jesajcht haud: ‘Ut Ägipten hab ekj mienen Sän jeroopt’ ” (Mat. 2:13-15). Secha haft Jesus daut nich kunt selfst soo handreien, daut sikj jieda Profezeiunk von siene Jeburt un Kjintheit erfeld.
30. OKTOOBA – 5. NOWAMBA
SCHAZA UT GOTT SIEN WUAT | JOEL 1-4
No jeistelje Schaza sieekjen
w07-X 1. 10. 13 V. 5
Besondret von daut Buak Joel un Amos
2:12-13. Een iernstet Leetsennen kjemt von Hoaten. Wan eenem waut opp iernst leet es, haft eena “een jebroaknet Hoat” un nich bloos “een verätnet Kjleet”.
w07-X 1. 10. 13 V. 3
Besondret von daut Buak Joel un Amos
3:14, NW – Waut es “daut Tol von de Entscheidunk”? Daut es een Jlikjnis fa de Städ, wua Gott sien Jerecht utjefieet woat. En de Tiet von dän Kjennich Joschafat von Juda – dän sien Nomen bediet “Jehova es Rechta” – muak Gott Juda von de Nobavelkja frie, doaderch daut hee dee äare Soldoten derchenaunda brocht. Doawäajen woat uk jesajcht, dee Städ heet “daut Joschafat Tol” (Joel 4:2, 12). En onse Tiet es daut een Jlikjnis fa de Städ, wua de Velkja soo aus Wiendruwen en eene Wienpras woaren vekjwatscht woaren (Openboarunk 19:15).