Woaktorm ONLINE-BIBLIOTÄKJ
Woaktorm
ONLINE-BIBLIOTÄKJ
Plautdietsch
Ä
  • Ä
  • ä
  • BIBEL
  • BIEEKJA, BLÄDA UN HEFTA
  • TOOPKOMES
  • ijwbq 66. Artikjel
  • Jeft daut de Hal opp iernst? Waut es de Hal no de Schreft no?

Fa dit jeft daut nich een Video.

Daut Video haft nich kunt loden.

  • Jeft daut de Hal opp iernst? Waut es de Hal no de Schreft no?
  • Waut sajcht de Schreft äwa ...?
  • Äwaschreften
  • Änelje Artikjel
  • Waut de Schreft doatoo sajcht
  • Es de Hal eene Städ, wua de Menschen fa emma jekjwält woaren?
  • Waut meent Jesus sien Jlikjnis von dän rikjen Maun un Lazarus?
  • Es de Hal een Jlikjnis doafäa, daut Gott de Menschen aufjewäsen haft?
  • Es doa mol wäa ut de Hal rutjekomen?
  • Wäa kjemt enne Hal?
    Waut sajcht de Schreft äwa ...?
Waut sajcht de Schreft äwa ...?
ijwbq 66. Artikjel
Een Bilt, woo väle Menschen denkjen, woo daut woat sennen, wan de Menschen em Halenfia jekjwält woaren.

Jeft daut de Hal opp iernst? Waut es de Hal no de Schreft no?

Waut de Schreft doatoo sajcht

Miere elre Bibeläwasatungen, soo aus de enjlische King James Version, brucken daut Wuat “Hal” en eenje Bibelvarzhen (Psalm 16:10; Aposteljeschicht 2:27a; vejlikj uk 1. Samuel 2:6 von De Plautdietsche Bibel met de Friesenbibel un de Lutherbibel). Soo aus daut Bilt wiest, waut en disen Artikjel es, jleewen väl Menschen, daut de Hal eene Städ es, wua emma woat Fia sennen un wua de schlajchte Menschen woaren bestroft woaren. Oba waut lieet de Schreft?

Waut wie en disen Artikjel seenen woaren

  • Es de Hal eene Städ, wua de Menschen fa emma jekjwält woaren?

  • Waut meent Jesus sien Jlikjnis von dän rikjen Maun un Lazarus?

  • Es de Hal een Jlikjnis doafäa, daut Gott de Menschen aufjewäsen haft?

  • Es doa mol wäa ut de Hal rutjekomen?

  • Bibelvarzhen, waut von de Hal, ooda daut Grauf, räden

  • De Wieed, waut opp Hebräisch un Griechisch jebrukt worden

  • De Lia von de Hal – von de Vegonenheit bat onse Tiet

Es de Hal eene Städ, wua de Menschen fa emma jekjwält woaren?

Nä. Opp dee Sproaken, wua de Schreft toom ieeschte Mol oppjeschräwen wort, bedieden de Wieed, waut se en eenje elre Biblen met “Hal” äwasat haben, eefach “daut Grauf” – daut Grauf von de Menschheit (opp de hebräische Sproak wia daut daut Wuat “Scheol” un opp de griechische daut Wuat “Hades”). De Schreft wiest, daut de Menschen en “daut Grauf” nich läwen.

  • De Doodes weeten nuscht un dee kjennen uk kjeene Weedoag späaren. “Wan du doot best, waut die uk väasteit, kaust nuscht doonen ooda denkjen, nuscht vestonen ooda weis omgonen” (Liera 9:10, PB). En de Hal sent nich Menschen bennen, waut ut Weedoag stänen. Enne Städ daut sajcht de Schreft: “Lot de gottloose toschaund woaren, un lot dee em Grauf [“in der Hölle”, Lutherbibel] stell sennen” (Psalm 31:18, PB; Psalm 115:17).

  • Gott säd, daut de Strof fa de Sind de Doot wia un nich fa emma en een Halenfia jekjwält woaren. Gott säd dän ieeschten Mensch Adam daut, waut de Strof wudd sennen, wan hee Gott sien Jesaz wudd ojjehuarsom sennen. Un daut wia de Doot (1. Mose 2:17). Hee räd rein nuscht von een Fia, wua dee wudd eewich jekjwält woaren. Un lota, aus Adam ieescht jesindicht haud, säd Gott dän, waut siene Strof wia: “Du best von de Ieed jenomen, un du woascht wada Ieed woaren” (1. Mose 3:19, PB). Daut bedied dan, dee wudd veschwinjen un dän wudd daut nich mea jäwen. Wan Gott dän wudd haben wult en een Halenfia nenschmieten, dan wudd dee dän daut secha aul ea haben weeten loten. Un Gott haft de Strof nich jeendat, wan wäa sien Jesaz ojjehuarsom es. Lang lota, aus Adam ieescht jesindicht haud, leet Gott enne Schreft oppschriewen: “De Loon dän de Sind tolt es de Doot” (Reema 6:23, PB; von ons dunkel jemoakt). Doa es kjeene aundre Strof needich, wäajens de Schreft sajcht: “Wäa jestorwen es, es frie von Sind” (Reema 6:7, PB).

  • De Iedee, wäm eewich to kjwälen, es Gott sea jäajenaun (Jeremia 7:31; 32:35). Un daut paust uk sea lang nich met daut toop, waut de Schreft äwajens lieet: “Gott es Leew” (1. Johanes 4:8, JHF). Hee well, daut wie am ut Leew deenen un nich ut Angst, daut wie woaren fa emma jekjwält woaren (Matäus 22:36-38).

  • Goode Menschen kjeemen no de Hal. Soone Biblen, waut daut Wuat “Hal” brucken, sajen, daut true Mana soo aus Jakob un Hiob wisten, daut see wudden no de Hal komen (1. Mose 37:35; Hiob 14:13, Lutherbibel). Mau rajcht von Jesus Christus woat jesajcht, daut hee enne Hal wia dee Tiet, aus hee doot wia (Aposteljeschicht 2:31-32). Wie kjennen seenen, soo aus dise Biblen daut Wuat “Hal” brucken, meent eefach daut Grauf.b

Waut meent Jesus sien Jlikjnis von dän rikjen Maun un Lazarus?

Daut Jlikjnis vetald Jesus un daut finj wie en Lukas 16:19-31. Jlikjnisen lieren eenem, woo eena sikj em Läwen oppstalen saul ooda woo Gott äwa waut denkjt. Daut Jlikjnis von dän rikjen Maun un Lazarus wia nich eene woare Jeschicht (Matäus 13:34). Wan du mea von dit Jlikjnis west weeten, dan see dän Artikjel “Wäa wieren de rikja Maun un Lazarus?”

Es de Hal een Jlikjnis doafäa, daut Gott de Menschen aufjewäsen haft?

Nä. Eenje lieren, daut de Doodes daut kjennen enwoaren, daut Gott an aufjewäsen haft. Oba daut es nich, waut de Schreft lieet, wiels de Schreft sajcht daut gaunz kloa, daut de Doodes nuscht enwoaren un nuscht weeten (Psalm 146:3-4; Liera 9:5).

Es doa mol wäa ut de Hal rutjekomen?

Jo. De Schreft rät von näajen Menschen, waut en daut Grauf wieren (waut en eenje Biblen met “Hal” äwasat woat) un dee wort wada toom läwen jebrocht.c Wan dee wieren bie kloaret Vestaunt jewast en eene Hal, dan wudden dee lota uk haben kunt doavon räden, wiels dee daut selfst beläft hauden. Oba to bewundren es, daut kjeena von dee von eene Kwol räd, ooda daut dee verheipts von waut wieren enjeworden. Wuarom nich? Wäajens de Schreft emma wada lieet, daut de Vestorwne von nuscht weeten un soo sent aus en eenen deepen Schlop (Johanes 11:11-14; 1. Korinta 15:3-6).

a De mieeschte niemootsche Biblen brucken en Aposteljeschicht 2:27 nich daut Wuat “Hal”. Dee brucken Wieed soo aus “bie de Doodes” (PB, NTR) ooda “Doodesrikj” (JHF). Aundre Biblen loten bloos daut griechische Wuat “Hades” (Elberfelder Bibel, Holman Christian Standard Bible, NET Bible, New American Standard Bible, English Standard Version).

b See dän Kausten “De Wieed, waut opp Hebräisch un Griechisch jebrukt worden”

c See 1. Kjennichs 17:17-24; 2. Kjennichs 4:32-37; 13:20-21; Matäus 28:5-6; Lukas 7:11-17; 8:40-56; Johanes 11:38-44; Aposteljeschicht 9:36-42; 20:7-12.

Bibelvarzhen, waut von de Hal, ooda daut Grauf, räden

Hiob 14:13: “Wan du mie doch em Doodenrikj [“in der Hölle”, Lutherbibel] vestuakst, . . . un dan om jewesse Tiet aun mie dochst” (PB).

Waut daut bediet: De trua Maun Hiob wist, daut de Hal (ooda daut Grauf) am daut wudd von aul siene Weedoag leichta moaken un Gott wudd am dan von doa wada toom läwen brinjen.

Psalm 145:20: “De HAR woakt äwa aul dee, dee am goot sent, oba de gottloose woat hee aula ombrinjen” (PB).

Waut daut bediet: Gott woat de Schlajchte ombrinjen, ooda fa emma venichten. Hee woat dee nich en eene Hal aum läwen hoolen toom dee doa kjwälen.

Liera 9:10: “Wan du doot best, [“enne Hal”, Douay-Rheims Version] . . . kaust nuscht doonen ooda denkjen, nuscht vestonen ooda weis omgonen” (PB).

Waut daut bediet: Dee, waut en daut Grauf sent, ooda enne Hal, weeten nuscht un kjennen uk nich lieden. Un dan uk noch: To wäm säd dis Bibelschriewa dise weise Wieed? Doa wieren secha uk goode Menschen met en.

Aposteljeschicht 2:31: “Hee [sach] em verut un räd doavon, daut Christus vom Doot oppstonen wudd, un daut siene Seel nich wudd bie de Doodes [“enne Hal”, King James Version] jeloten woaren” (PB).

Waut daut bediet: Jesus Christus kjeem no de Hal (aulsoo no daut Grauf), aus hee storf.

Reema 6:23: “De Loon dän de Sind tolt es de Doot” (PB).

Waut daut bediet: De gaunze Strof fa onse Sind es de Doot; nich fa emma enne Hal jekjwält woaren.

Openboarunk 20:13: “De Doot un de Hal jeewen de Doodes rut, dee doabennen wieren” (PB).

Waut daut bediet: Dee, waut enne Hal sent, sent doot. Un dee woaren wada toom läwen komen, wan de Doodes ieescht woaren oppstonen.

Openboarunk 20:14: “Dee Doot en de Hal worde enn daen Fiasee enenn jeschmaete” (NTR).

Waut daut bediet: Wan de Doodes ieescht woaren oppjestonen sennen, dan woat de Hal (ooda daut Grauf) fa emma venicht woaren, soo aus met een Fia. Un dan no daut woat kjeena mea stoawen brucken wäajen de Sind, waut Adam äwa de Menschen jebrocht haft (Reema 5:12).

De Wieed, waut opp Hebräisch un Griechisch jebrukt worden

Soo aus de List hia unjen wiest, worden doa veschiedne Wieed jebrukt, aus de Schreft toom ieeschte Mol oppjeschräwen wort. Oba de Bibeläwasata haben fa aul dee veschiedne Wieed daut Wuat “Hal” jebrukt un soo de Läsa derchenaunda jekjräajen. Opp Städen schient daut soo, daut dee met Fliet wullen haben, daut de Menschen sullen jleewen, daut de Schlajchte wudden fa eewich jekjwält woaren, enne Städ fa emma venicht woaren.

  • Scheol (Hebräisch: שְׁאוֹל), Hades (Griechisch: ᾅδης)

    Waut daut bediet: Grauf von de Menschheit (Psalm 16:10; Aposteljeschicht 2:31)

    Woo daut äwasat wort: Grauf; Hal; Loch (King James Version); Doodesrikj (JHF)

  • Gehenna (Griechisch: γέεννα)

    Waut daut bediet: Eewje Venichtunk (Matäus 5:30).

    Woo daut äwasat wort: Gehenna; Hal (PB, New International Version)

  • Tartarus (Griechisch: ταρταρόω)

    Waut daut bediet: Daut sent de Omstend, en dee de beese Jeista sent, wiels dee von Gott jedeemooticht un aufjewäsen worden (2. Petrus 2:4)

    Woo daut äwasat wort: Tartarus; Hal (PB, JHF); läajre Hal (Douay-Rheims Version)

  • Apoleia (Griechisch: ἀπώλεια)

    Waut daut bediet: Venichtunk (Matäus 7:13)

    Woo daut äwasat wort: Vedoawen; Hal (PB, Good News Bible)

De Lia von de Hal – von de Vegonenheit bat onse Tiet

Dee staumt von de Heiden: En daut oole Ägipten jleewden se aun een Halenfia. Daut Bejrafnis-Buak Ȧm-Ṭuat (Amduat), waut Jeschichtsforscha jleewen, daut et von daut 16. Joahundat v. Chr. es, rät von deejanje, waut “raufjeschmäten woaren en een Loch met Fia; un . . . dee sellen nich kjennen von de Flaumen fuatkomen” (The Egyptian Heaven and Hell).

Dee wort nich von de gaunz ieeschte Christen jelieet: “Daut es oppfaulent, daut en daut N[iee] T[astament] nich jewäsen woat, daut de [ieeschte Christen] von een Halenfia prädjen deeden” (A Dictionary of Christian Theology).

De griechische Iedeeen kjeemen mank de Glooweslieren: “Medden en daut 2. Joahundat [n. Chr.] hauden eenje Christen aul wesse Erkjantnis von de griechische Iedeeen un dee fungen aun, dee Iedeeen mank de Glooweslieren to mischen. De Iedeeen, waut dee daut dolste jleichten, wieren Plato siene [de Lieren von Plato]” (Encyclopædia Britannica). Mank dise Lieren wia uk de Iedee met en, daut Menschen nom Doot em Fia jekjwält worden. Een aundret Buak sajcht uk: “Von aul de griechische Lierasch un äare Iedeeen haud Plato siene Iedee daut mieeschte to de Lia von de Hal jedonen” (Histoire des enfers).

De Lia von de Hal wort aus eene Uträd jebrukt toom aundre kjwälen: En dee Tiet, wua de Kjoakj soone Menschen vefoljen deed, waut waut aundret jleewden, aus waut de Kjoakj lieed, deeden se dee aun eenen Pol vebrennen toom dee wiesen, “woo daut wudd sennen, eewich en de Hal to brennen”. Un daut wia oppem deisent, daut de Menschen sullen omkjieren, ea dee storwen (The Spanish Inquisition, von Jean Plaidy). Krakjt soo wia daut uk met Kjennijin Mary I. von Enjlaunt, waut soo bie 300 Protestanten aum Pol vebrent haft. See minkj sull jesajcht haben: “Wäajens de Seelen von de Jäajna lota aulmols woaren eewich enne Hal brennen, jeft daut nuscht bätret, aus Gott siene Strof fa schlajchte Menschen nodoonen un dee hia oppe Ieed aul vebrennen” (Universal History, von Alexander Tytler).

De Lia von de Hal en onse Tiet: Eenje Kjoakjen lieren nich mea, daut de Hal woat soo schlemm sennen. Oba daut schient soo, daut dee äare Lia jeendat haben, wäajens dee äare Menschen wellen toom Jefaulen läwen un nich wäajens dee jleewen, daut daut eene faulsche Lia es (2. Timotäus 4:3). De Liera Jackson W. Carroll sajcht: “Menschen wellen eenen Gott, waut leeftolich un wieekj to aundre es . . . Daut es bie dise Tiet nich mea Mood, daut eena von Sind un Strof rät.”

    Plautdietsche Bieekja (2006-2025)
    Aufmalden
    Aunmalden
    • Plautdietsch
    • Wäm schekjen
    • Enstalungen
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Räajlen un Rechtlienjes toom dise Sied brucken
    • Schutz fa diene Aungowen
    • Perseenelje Schutz-Enstalungen
    • JW.ORG
    • Aunmalden
    Wäm schekjen