Ngudi Naye Gubemba Guwendesa Ba?
Wana wendesa gale sendese mualeha. Wana suanguluga nu luholo wana gudiwendesela moto waye nga gamiyo gaye hakhaye. Uvi enya fami yaye nu mafuta aye adi gudisagesa mukunda nu luholo luaye lua guwendesa nu adi mutangiza egi udi naye gubemba guwendesa. Uvi ushigo mukotelesa gishina adi gudisagesela muavula.
Aye nji udi mutagana nu ndaga ya luholo elu ba? Gula idi ngenyi, itshi yajiya gugukuatesa ha gujiya gula udi naye gulandula guwendesa nga ndo?
Mu ifutshi iko, gula muthu wakola nga ndo wabua nu ivo yavula, phamba minganga idi naye gumuhana njila ha guheta permis de conduire yenji. Aklisto ana khala mu ifutshi ya luholo elu adi naye gutumagela mikhuala nu badesizio a mafumu a leta. (Roma 13:1) Ikhale gushigo nu mikhuala ya luholo elu mu gifutshi gienu, uvi gudi nu malongo ajiya gugukuatesa ha gujiya gula udi naye gulandula guwendesa nga ndo.
TADILA LUKO LUHOLO LUAYE LUA GUWENDESA
Mu site internet ya Institut national sur le vieillissement gu États-Unis muana khala nu mihu eyi yalandula wajiya gudihula:
Yana khala lamba gudi ame gutanga ba panneau de signalisation ana khala mu njila nga ha gumona muabonga mu phipha ba?
Ngudi nu luholo lua guzumbula muto wami ha gutala mu rétroviseurs nga ha gumona mafundo anago gumonega muabonga (angles morts) tangua ngudi muwendesa ba?
Yakhala lamba gudi ame ha gukalagala ndaga muphushi gifua gukatula kulu diami ha accélérateur ha gukuata frein ba?
Ngana wendesa mage-mage mu luholo lunu luajiya gutshita egi athu ako akuatagane mu embouteillage ba?
Ngashogi aksida jiavula mu masugu awa abalega ba? Gamiyo gami nga moto wami wafubuga nga ndo udi nu mianji handaga ngadikumi gu ima ba?
Ngakuatewe gudi maphulushi ha mulonga nu luholo luami lua guwendesa ba?
Ngawundugile gale nga lusugu lumoshi tangua ngakhalele muwendesa ba?
Ngudi munua ihemba yajiya gutshita egi nguwendesago muabonga ba?
Enya fami yami nga mafuta ami anguwambelele gale egi adi gudisagesa mukunda nu luholo luami lua guwendesa ba?
Gula wahanyi mvutu egi “ayi” gu muhu umoshi nga mbadi, tshita yagasue ha gusombegesa. Ha gufezegesa, wajiya guzondesa matangua wana wendesa, muavula-muavula mu phipha. Khala guditadila muabonga tangua diagasue ha gujiya gula udi diago musombegesa. Wajiya gutoga muenya fami yaye nga futa diaye ha guguwambela gula wasombegesa gale luholo luaye lua guwendesa. Wajiya nji guvutugila khalasa diana gulongesa luholo luabonga lua guwendesa. Uvi gula wahanyi mvutu egi “ayi” gu mihu yavula, idi ndaga yabonga gula gubemba guwendesa.a
TUMAGELA MALONGO A BIBLIA
Yajiya gukhala lamba ha gukotelesa egi luholo luetu lua guwendesa ludi muya nu gubola. Matangua ako, matangi a gubemba guwendesa ajiya gutuhana khabu nga gisegela. Uvi malongo atshi a Biblia ajiya gugukuatesa ha gutadila mulonga waye mu luholo luabonga nu guzula desizio nu gutema guagasue? Kalegela malongo awa mbadi.
Khala nu gudibulumuisa. (Ish. 11:2) Tangua tuana guya nu gukola, meso etu, matshui etu nu wene muila wetu wagasue wana guya nji nu guleba. Ha gufezegesa, athu avula ana gubemba gutshita saga jiko gula akotelesa egi luholo adi muya nu gukola, gutshita saga jiene guajiya guanamenesa. Idi nji luholo lumoshi nu guwendesa. Muthu wana khala nu khadilo dia gudibulumuisa wana bemba guwendesa gula wakotelesa egi yajiya gumubatela malamba. (Ish. 22:3) Wana tegelela nji gula athu ako amuwambela egi adi gudisagesa ha mulonga nu luholo luenji lua guwendesa.—Fuanesa nu 2 Samuele 21:15-17.
Ukhadigo nu mukudi wa mahatshi. (Mikh. 22:8) Gula muthu gashigo muwendesa muabonga, wajiya gushiya athu. Gula muthu udi mulandula guwendesa ikhale udi mujiya egi luholo luenji lua guwendesa ludi muya nu gubola, udi muhaga monyo wenji nu monyo wa athu ako mu gingonza. Gula washiya nji muthu, wajiya gusala nu mukudi wa mahatshi.
Gula udi naye gubemba guwendesa, utangizago egi athu mbaashigo luko gugunemesa nga ndo mbawushigo luko mukhala nu ndando. Yehowa wana guguzumba mukunda nu makalegelo aye abonga gifua gudibulumuisa nu luholo wana gudisagesa mukunda nu gubonga gua athu ako. Udi gugulaya egi mbawugukuatesa nu mbawuguhana gikhesa. (Yesh. 46:4) Muene mbagashigo gugubemba nga hazonda. Hene, mutoge ha guguhana ndunge nu malongo abonga a Biblia ajiya gugukuatesa ha gujiya gula udi naye gulandula guwendesa nga ndo.
a Wajiya gujiya ndaga jiko jiavula mu longo “Circulation routière : êtes-vous en sécurité ?” mu Réveillez-vous ! ya 22 Aout 2002.