Record Buk Bilong Noah—Waswe, Hem Garem Mining for Iumi?
TAEM hem talem profesi abaotem saen wea showaot hem stap moa and taem bilong end bilong disfala system, Jesus sei: “Olsem long taem bilong Noah, taem wea Son bilong man stap moa bae olsem tu.” (Matthew 24:3, 37) Hem klia tumas, Jesus talem hao samting wea happen long taem bilong iumi hem bae semsem olsem taem bilong Noah. Wanfala stretfala record wea iumi fit for trustim abaotem olketa samting wea happen long taem bilong Noah hem samting wea savve barava helpem iumi.
Waswe, record buk bilong Noah nao datwan? Waswe, eni samting stap for pruvim hao hem wanfala trufala buk bilong history? Waswe, iumi really savve faendaot wanem taem nao Flood hem happen?
Wanem Taem Nao Flood Happen?
Bible provaedem information followim taem wea olketa samting happen mekem iumi savve kaont go bak kasem start long history bilong olketa man. Long Genesis 5:1-29, iumi savve lukim laen bilong olketa man wea start witim firstfala man, Adam, go kasem taem Noah hem born. Datfala Flood hem kamap “long mek-six handred year bilong laef bilong Noah.”—Genesis 7:11.
For faendaot wanem taem nao Flood hem start, iumi need for start witim wanfala important date. Iumi need for chusim wanfala date wea olketa man acceptim olsem part bilong history and wea markem wanfala samting wea happen insaed Bible. Taem iumi chusim finis date hia then bae iumi savve start for kaont from datwan and bae iumi savve markem datfala date bilong Flood long Gregorian kalenda wea planti pipol iusim distaem.
Wanfala important date hem 539 B.C.E., year wea King Cyrus bilong Persia winim Babylon. Olketa information wea stap abaotem datfala taem hem olketa ston raeting bilong Babylon and olketa information bilong Diodorus, Africanus, Eusebius, and Ptolemy. From komand bilong Cyrus, wanfala sekson bilong olketa Jew lusim Babylon and kasem bak homland bilong olketa long 537 B.C.E. Datwan hem markem end bilong 70 year wea Judah stap emti, wea record bilong Bible sei hem start long 607 B.C.E. Sapos iumi kaontem taem wea olketa judge and olketa king bilong Israel rul, iumi bae lukim hao olketa Israelite kamaot from Egypt long 1513 B.C.E. Sapos iumi followim olketa year insaed Bible and iumi kaont go bak 430 year start from 1513 B.C.E., bae iumi kasem 1943 B.C.E, year wea Abraham kasem datfala covenant. Next samting iumi mas kaontem olketa year bilong laef bilong Terah, Nahor, Serug, Reu, Peleg, Eber, and Shelah, and tu bilong Arpachshad, wea born “tufala year bihaen flood.” (Genesis 11:10-32) Dastawe iumi savve markem start bilong Flood long year 2370 B.C.E.a
Rain Bilong Flood Start
Bifor iumi reviewim olketa samting wea happen long taem bilong Noah, plis readim Genesis chapter 7 verse 11 go kasem chapter 8 verse 4. Hem sei olsem abaotem datfala hevi rain: “Long mek-six handred year bilong laef bilong Noah [2370 B.C.E.], long mek-tu month, long mek-seventin day bilong datfala month, long datfala day evri wata bilong bigfala deep wata hem brek open and olketa floodgate bilong heven olketa open.”—Genesis 7:11.
Noah hem divaedem year go long 12-fala month wea each month garem 30 day. Long taem bifor, first month hem start long samting olsem midol long September bilong kalenda wea iumi iusim distaem. Rain hem start long “mek-tu month, long mek-seventin day bilong datfala month” and hem go ahed for rain for 40 day and 40 naet insaed olketa month bilong November and December 2370 B.C.E.
Bible sei olsem tu abaotem Flood: “Wata hem go ahed for kavarem earth for wan handred and fifti day. . . . And wata start for gogo daon from earth, hem isisi gogo daon; and taem hem kasem end bilong wan handred and fifti day wata no staka nao. And long mek-seven month, long mek-seventin day long datfala month, datfala ark hem sidaon long olketa maunten bilong Ararat.” (Genesis 7:24–8:4) So from taem wea wata kavarem earth go kasem taem wea wata hem katdaon hem 150 day, or faevfala month. So ark hem kam sidaon antap long olketa maunten bilong Ararat long April 2369 B.C.E.
Distaem hem gud for readim Genesis 8:5-17. Olketa top part bilong olketa maunten hia hem showaot klosap tu and haf month (73 day) bihaen, long “mek-ten month [June], long first day bilong datfala month.” (Genesis 8:5)b Thrifala month (90 day) bihaen—long “mek-six handred and wan year,” bilong Noah “long first month, long first day bilong datfala month,” wea hem midol long September, 2369 B.C.E.—Noah hem aotem kava bilong ark. Hem lukim hao “graon hem kamap drae nao.” (Genesis 8:13) Wan month and 27 day (57 day) bihaen, “long mek-tu month, long mek-twenti seven day long datfala month [midol long November, 2369 B.C.E.], earth hem drae nao.” Then Noah and famili bilong hem kamaot from ark and wakabaot long drae graon. So, Noah and olketa narawan witim hem stap insaed long ark for wan year and tenfala day (370 day) wea olketa kaontem followim moon.—Genesis 8:14.
Wanem nao disfala stretfala record bilong evri samting wea happen, and olketa date hem pruvim? Hem pruvim hao: Datfala Hebrew profet Moses, wea raetem Genesis from olketa record wea hem kasem, storyim samting wea hem really tru, no wanfala kastom story. So datfala Flood hem garem big mining for iumi distaem.
Wanem Tingting Abaotem Flood Nao Olketa wea Raetem Bible Garem?
For join witim datfala record long Genesis, Bible planti taem story abaotem Noah or Flood. Olsem example:
(1) Ezra wea hem man for duim research hem raetem nem bilong Noah and olketa son bilong hem (Shem, Ham, and Japheth) long laen bilong nation bilong Israel.—1 Chronicles 1:4-17.
(2) Luke wea hem doctor and man wea raetem Gospel hem raetem nem bilong Noah insaed list bilong olketa laen dadi bilong Jesus Christ.—Luke 3:36.
(3) Aposol Peter hem story planti taem abaotem Flood taem hem raet go long olketa Christian.—2 Peter 2:5; 3:5, 6.
(4) Aposol Paul hem tok abaotem bigfala faith wea Noah showimaot taem hem wakem datfala ark for sevem famili bilong hem.—Hebrews 11:7.
Waswe, iumi fit for daotem hao olketa man hia wea kasem holy spirit for raetem Bible olketa bilivim record bilong Genesis abaotem Flood? Olketa barava bilivim hao diswan hem samting wea really happen.
Jesus and Datfala Flood
Jesus Christ hem garem laef bifor hem kamap wanfala man. (Proverbs 8:30, 31) Long taem bilong Flood, hem wanfala spirit creature long heven. From hem lukim evri samting wea happen, Jesus nao savve givim iumi main pruv long Bible abaotem Noah and datfala Flood. Jesus sei: “Olsem long taem bilong Noah, taem wea Son bilong man stap moa bae olsem tu. From olsem olketa duim bifor long flood, olketa kaikai and drink, olketa man marit and givim olketa woman for marit, go kasem taem wea Noah hem go insaed long ark; and olketa nating lisin gogo flood hem kam and swipim olketa go, bae olsem tu long taem wea Son bilong man stap moa.”—Matthew 24:37-39.
Waswe, Jesus bae iusim kastom story for warnim iumi abaotem end bilong disfala system? Barava nomoa! Iumi sure hem iusim wanfala samting wea really happen olsem example bilong wei wea God judgem and distroem olketa wea wicked. Tru, planti dae datfala taem, bat iumi savve kasem comfort from iumi savve dat Noah and famili bilong hem sev long taem bilong Flood.
“Taem bilong Noah” hem garem bigfala mining for olketa wea stap distaem, insaed “taem wea Son bilong man stap moa,” Jesus Christ. Taem iumi readim record bilong Noah wea storyim evribit datfala Flood, iumi savve feel sure hao diswan hem wanfala trufala story bilong history. And datfala record long Genesis wea God muvim Moses for raetem abaotem Flood hem garem big mining for iumi. Olsem wei wea Noah, olketa son bilong hem, and olketa waef bilong olketa garem faith long samting wea God provaedem for sevem olketa, iumi distaem tu savve kasem protection bilong Jehovah thru long faith bilong iumi long ransom sakrifaes bilong Jesus. (Matthew 20:28) And tu, iumi savve garem hope for stap laef thru long end bilong disfala wicked system olsem record bilong Noah hem showimaot hao hem and famili bilong hem olketa laef thru long datfala Flood wea finisim datfala world wea no followim God.
[Olketa Footnote]
a For savve moa abaotem hao for faendemaot date bilong Flood, lukim Volume 1, page 458-60, bilong Insight on the Scriptures, wea Olketa Jehovah’s Witness pablisim.
b Keil-Delitzsch Commentary on the Old Testament, Volume 1, page 148, hem sei: “Maet 73 day bihaen ark sidaon antap maunten, olketa top bilong maunten hem showaot, hem nao olketa top bilong maunten bilong Armenia, wea stap raonem ark.”
[Box long page 5]
Waswe, Olketa Laef Longtaem Olsem?
BIBLE hem sei: “Olketa day bilong Noah hem kasem naen handred and fifti year and then hem dae.” (Genesis 9:29) Grandadi bilong Noah, Methuselah hem laef for 969 year—hem nomoa only man wea record showimaot hem laef longtaem olsem. Start long Adam go kasem Noah, pipol laef for samting olsem 850 year. (Genesis 5:5-31) Waswe, pipol long datfala taem laef longtaem olsem?
Purpose bilong God long firstaem hem for man laef for olowe. Datfala first man, Adam, hem kasem chance for enjoyim laef wea no garem end sapos hem obeyim God. (Genesis 2:15-17) Bat Adam hem no obey and hem lusim datfala chance. Bihaen hem laef for 930 year, wea insaed dat taem hem isisi gogo for dae, Adam hem go bak long graon, ples wea hem kam from. (Genesis 3:19; 5:5) Datfala first man pasim go sin and dae long evri pikinini bilong hem.—Romans 5:12.
Nomata olsem, pipol wea laef long datfala taem olketa moa klos long perfect laef wea Adam garem firstaem and luk olsem from diswan olketa laef for longfala taem winim olketa wea born bihaen. Dastawe, insaed datfala taem bifor Flood laef bilong olketa man hem klosap kasem wan thousand year, then bihaen Flood namba bilong olketa year wea man laef hem kwiktaem katdaon. Olsem example, Abraham hem laef nomoa for 175 year. (Genesis 25:7) And samting olsem 400 year bihaen faithful Abraham hem dae, profet Moses hem raet olsem: “Olketa day bilong olketa year bilong mifala hem seventi year; and sapos man garem spesol strong hem eiti year, bat olketa barava fulap witim trabol and olketa nogud samting.” (Psalm 90:10) Long bilong laef bilong olketa man distaem hem semsem olsem tu.
[Chart/Olketa Piksa long page 6, 7]
Kaont From Taem wea Cyrus Givim Komand for Letem Olketa Jew Go Bak Go Kasem Flood Long Taem Bilong Noah
537 Komand bilong Cyrusc
539 Taem wea Cyrus Bilong Persia
Hem Winim Babylon
68 year
607 70-year wea Judah stap emti hem start
906 year wea
olketa leader,
judge, and olketa
king bilong Israel
olketa rul
1513 Taem Israel kamaot from Egypt
430 year 430-year wea olketa son bilong Israel
stap long land bilong Egypt and long Canaan
1943 Strongim covenant bilong Abraham
205 year
2148 Taem Terah born
222 year
2370 Start bilong Flood
[Footnote]
c Cyrus talem komand for olketa Jew kamap free from wei for olsem prisoner “long firstfala year bilong Cyrus king bilong Persia,” luk olsem diswan hem long year 538 B.C.E. or maet long start bilong 537 B.C.E.