Olketa Pikinini Bilong Iumi—Wanfala Spesol Present
“Olketa son nao present wea kam from Jehovah; frut bilong bele hem wanfala reward.”—PSALM 127:3.
1. Hao nao Jehovah mekem wei for fasfala baby hem born?
TINGIM olketa nambawan samting wea savve kamap from wei wea Jehovah God creatim fasfala man and woman. Wanfala part bilong Adam and bilong Eve, wea dadi and mami, join tugeta for mekem wanfala cell grow insaed long bele bilong Eve, and gogo datwan kamap fasfala baby. (Genesis 4:1) Kam kasem distaem, wei wea pikinini start and born hem samting wea mekem iumi sapraes and staka pipol kolem diswan wanfala mirakol.
2. Why nao hem fitim iumi for sei samting wea happen insaed bele bilong woman wea babule hem wanfala mirakol?
2 Insaed samting olsem 270 day, fasfala cell wea start for grow insaed bele bilong mami hem kamap wanfala baby wea garem staka maka staka cell. Datfala fasfala cell hem garem instruction for wakem winim 200 difren kaen cell moa. Olketa cell hia followim datfala nambawan instruction, wea winim wanem man savve minim, and long stretfala wei wea followim order olketa grow for kamap wanfala niu person!
3. Why nao staka pipol wea garem fasin for luksavve agree hao God nao mekem wei for wanfala baby hem born?
3 So, hu nao iu ting hem really wakem wanfala baby? Hem nao Datwan wea startim laef long fastaem. Man wea raetem psalm hem sing olsem: “Iufala mas savve Jehovah nao hem God. Hem nao wakem iumi, and iumi no wakem iumiseleva.” (Psalm 100:3) Parents, iu masbi luksavve finis hao wei wea iu garem wanfala naes baby hem no from iu garem barava bigfala savve. God wea garem bigfala wisdom nomoa hem fit for wakem wanfala niu person olsem. For staka thousand year finis, pipol wea garem fasin for luksavve givim praise long Nambawan Creator for wei wea baby hem grow insaed long bele bilong mami. Waswe, iu duim olsem tu?—Psalm 139:13-16.
4. Long wanem wei nao Jehovah hem no olsem samfala man?
4 Bat waswe, Jehovah hem wanfala Creator wea no garem feeling, wea only samting hem interest for duim nomoa hem for mekem wei for man and woman fit for garem pikinini? Samfala man no garem feeling, bat Jehovah hem no olsem. (Psalm 78:38-40) Bible hem sei olsem long Psalm 127:3: “Olketa son [and olketa dota tu] nao present wea kam from Jehovah; frut bilong bele hem wanfala reward.” Bae iumi lukim wanem nao wanfala present, and wanem nao diswan pruvim long iumi.
Wanfala Present and Reward
5. Why nao olketa pikinini olketa present?
5 Samting wea iumi kasem from narawan hem wanfala present. Staka taem parents waka hard for redim samting for pasim go long pikinini bilong olketa long future. Maet datwan hem selen, land, or maet spesol samting olketa ownim. Nomata wanem, diswan hem showimaot love bilong parents. Bible sei God hem givim pikinini olsem present long parents. Love nao muvim hem for givim diswan long olketa. Sapos iu wanfala dadi or mami, waswe, samting iu duim hem showimaot iu ting long pikinini bilong iu olsem wanfala present wea Creator bilong universe hem givim long iu?
6. Wanem nao goal bilong God for creatim olketa man long wei wea olketa fit for garem pikinini?
6 Goal bilong Jehovah for givim Adam and Eve disfala present hem for fulimap earth witim olketa pikinini bilong tufala. (Genesis 1:27, 28; Isaiah 45:18) Jehovah no creatim man wanwan, olsem wei wea hem creatim plande million angel long heven. (Psalm 104:4; Revelation 4:11) Nomoa, God hem chus for creatim olketa man long wei wea olketa bae fit for garem pikinini wea olsem parents bilong hem long plande difren wei. Hem nambawan privilege for mami and dadi garem and luk aftarem wanfala niu person olsem! Parents, waswe, iu sei thankiu long Jehovah from hem openem wei for iu garem and hapi long disfala spesol present?
Lane From Example Bilong Jesus
7. Long wei wea difren from samfala parents, hao nao Jesus showimaot hem interest and garem feeling for “olketa son bilong man”?
7 Sorre samting, samfala parents no ting long pikinini olsem wanfala reward. Staka no showimaot fasin for kea long pikinini bilong olketa. Parents olsem no garem tingting bilong Jehovah or Son bilong hem. (Psalm 27:10; Isaiah 49:15) Bat tingim wei wea Jesus interest long olketa young wan. Nomata bifor Jesus kam long earth olsem wanfala man—taem hem wanfala strongfala spirit long heven—Bible sei “samting [hem] laekem tumas nao hem olketa son bilong man.” (Proverbs 8:31, Rotherham) Hem garem barava bigfala love for olketa man dastawe hem willing for givim laef bilong hem olsem wanfala ransom mekem iumi savve kasem laef olowe.—Matthew 20:28; John 10:18.
8. Long wanem wei nao Jesus showimaot gudfala example for parents?
8 Taem Jesus stap long earth, hem showimaot nambawan example for parents. Tingim samting wea hem duim. Hem spendem taem witim olketa pikinini, nomata taem hem busy fogud and kasem hevi. Hem lukluk long olketa pikinini taem olketa plei long market, and hem iusim samting wea hem lukim olketa duim olsem example taem hem teach. (Matthew 11:16, 17) Long last taem wea Jesus gogo for Jerusalem, hem savve bae hem safa and pipol bae killim hem dae. So taem pipol tekem kam olketa pikinini for lukim hem, olketa disaepol bilong Jesus trae for raosem olketa pikinini hia, maet from olketa no laekem hem for kasem moa hevi. Bat Jesus hotem olketa disaepol bilong hem. Hem showimaot wei wea hem “laekem tumas” olketa pikinini taem hem sei: “Iufala letem olketa smol pikinini kam long mi; no trae for stopem olketa.”—Mark 10:13, 14.
9. Why nao samting wea iumi duim hem moa important winim samting wea iumi talem?
9 Iumi savve lanem samting from example bilong Jesus. Taem olketa pikinini kam long iumi, wanem nao iumi duim, nomata maet iumi busy? Waswe, iumi duim samting wea Jesus duim? Samting wea pikinini needim, especially from parents, hem samting wea Jesus willing for givim long olketa pikinini, hem nao, taem and interest wea hem showimaot long olketa. Hem tru, olketa toktok olsem “Mi lovem iu” hem important. Bat, samting wea man duim hem garem moa paoa winim samting wea hem talem. Hem gud for talem pikinini iu lovem hem, bat hem barava important for love bilong iu showaot long samting iu duim. Diswan showaot long wei wea iu spendem taem, showimaot interest, and kea for pikinini bilong iu. Bat, nomata iu duim evri samting hia, maet iu no barava lukim gud samting kamaot from datwan, or maet iu no savve helpem olketa kwiktaem olsem hao iu laekem. Iu need for patient. Iumi savve lane for patient sapos iumi followim wei wea Jesus deal witim olketa disaepol bilong hem.
Love and Patient Fasin Bilong Jesus
10. Hao nao Jesus teachim hambol fasin long olketa disaepol bilong hem, and waswe, olketa lanem diswan kwiktaem?
10 Jesus hem savve long raoa wea gohed midolwan olketa disaepol bilong hem for garem big nem. Wanday, bihaen hem and olketa disaepol arrive long Capernaum, hem askem olketa olsem: “‘Wanem nao iufala argue abaotem long road?’ Olketa stap kwaet, bikos long road olketa raoa abaotem hu long olketa nao hem important winim narawan.” Jesus no hotem olketa bat long patient wei hem teachim olketa wanfala leson saed long hambol fasin. (Mark 9:33-37) Waswe, diswan helpem olketa olsem wanem Jesus laekem? No stretawe. Sixfala month bihaen, James and John talem mami bilong tufala for askem Jesus for givim tufala hae position insaed Kingdom. So, Jesus patient moa for stretem tingting bilong olketa.—Matthew 20:20-28.
11. (a) Wanem kastom wea pipol duim evritaem nao olketa aposol bilong Jesus no duim bihaen evriwan kasem rum wea stap antap? (b) Wanem nao Jesus duim for olketa disaepol, and waswe, hem win for helpem olketa changem tingting bilong olketa long datfala taem?
11 No longtaem bihaen datwan, hem Passover bilong 33 C.E., and Jesus and olketa disaepol bilong hem stap seleva for celebratem datwan. Taem olketa kasem rum wea stap antap, no eniwan long 12-fala aposol duim samting for followim kastom wea pipol long datfala taem duim evritaem, hem nao for wasim dust from leg bilong olketa narawan. Diswan hem waka wea wanfala slave or woman long famili nao savve duim. (1 Samuel 25:41; 1 Timothy 5:10) Masbi Jesus feel nogud tumas taem hem lukim hao olketa disaepol bilong hem still aftarem hae position! So Jesus wasim leg bilong each wan and then hem barava encouragem olketa for followim example bilong hem for servem nara pipol. (John 13:4-17) Waswe, olketa followim example bilong Jesus? Bible sei long datfala sem evening “wanfala big raoa kamap midolwan long olketa abaotem hu nao important winim narawan.”—Luke 22:24.
12. Long wanem wei nao parents savve followim Jesus for trainim pikinini bilong olketa?
12 Taem pikinini bilong iu no followim kaonsel bilong iu, waswe parents, iu minim feeling bilong Jesus taem sem samting kasem hem? Tingim hao Jesus no givap for trae helpem olketa aposol bilong hem, nomata olketa no kwiktaem for stretem olketa wik point bilong olketa. Gogo patient fasin wea hem showimaot kasem gud samting. (1 John 3:14, 18) Parents, iu shud followim love and patient fasin wea Jesus showimaot, no givap long wei wea iu traem best for trainim pikinini bilong iu.
13. Why nao mami or dadi shud no katem toktok bilong pikinini?
13 Olketa pikinini need for feel savve hao parents bilong olketa lovem and interest long olketa. Jesus laek for savve long tingting bilong olketa disaepol bilong hem, dastawe hem lisin taem olketa askem hem kwestin. Hem askem tingting bilong olketa long samfala samting. (Matthew 17:25-27) Tru tumas, for teach long gudfala wei hem minim tu for lisin gud and barava showimaot interest. Mami or dadi shud traem best for no katem toktok bilong pikinini olsem: “Iu go! Iu no lukim mi busy?” Sapos hem really busy, hem shud talem pikinini bae tufala story bihaen. Then hem shud mek sure tufala mas duim datwan. Taem hem duim datwan, pikinini bae feel savve hao mami or dadi hia really interest long hem, and bae hem feel moa free for story witim parents abaotem olketa problem or wari bilong hem.
14. Wanem nao parents savve lanem from Jesus saed long wei for showimaot feeling long pikinini bilong olketa?
14 Waswe, hem fitim for parents showimaot love bilong olketa for pikinini long wei for holem and huggim olketa? Long diswan tu parents savve lane from example bilong Jesus. Bible sei hem “holem olketa pikinini hia insaed arm bilong hem and start for blessim olketa, long wei for putim hand bilong hem antap long olketa.” (Mark 10:16) Hao nao iu ting olketa young wan hia feel? For sure olketa laek stap witim Jesus! Sapos parents and pikinini garem trufala feeling and love for each other, bae olketa pikinini moa willing for acceptim wei wea parents disciplinem and teachim olketa.
Haomas Taem
15, 16. Wanem nao wanfala idea wea staka pipol tinghae long hem, and hao nao disfala idea kamap?
15 Samfala pipol no really sure sapos pikinini needim parents for spendem staka taem and showimaot love long olketa. Wanfala idea for trainim pikinini wea pipol tinghae long hem nao, hem wei wea parents no need for spendem staka taem witim pikinini, bat taem olketa spendem witim pikinini hem taem wea olketa mas planim gud and barava showimaot interest long pikinini. Waswe, disfala idea, wea pipol duim bikos olketa laek for helpem olketa young wan, hem gudfala idea?
16 Wanfala man for raet wea story witim staka pikinini sei samting olketa pikinini “barava laekem from parents nao hem for tufala spendem moa taem witim olketa,” and tu, for “no busy for duim nara samting taem olketa spendem taem hia tugeta.” Barava interesting samting, wanfala college teacher hem sei: “Datfala idea hem kamaot from wei wea parents feel guilty. Pipol laek mekem excuse for no spendem staka taem witim pikinini bilong olketa.” So, haomas taem nao parents shud spendem witim pikinini bilong olketa?
17. Wanem nao pikinini needim from parents bilong hem?
17 Bible hem no talem. Nomata olsem, parents long Israel kasem encouragement for story witim pikinini taem olketa stap long haos, taem olketa wakabaot long road, taem olketa leidaon, and taem olketa getap. (Deuteronomy 6:7) So hem klia hao evriday parents mas gohed for story witim and teachim pikinini bilong olketa.
18. Long wanem wei nao Jesus iusim olketa chance for trainim olketa disaepol bilong hem, and wanem nao parents savve lanem from diswan?
18 Jesus hem win for trainim olketa disaepol bilong hem taem hem kaikai witim olketa, wakabaot witim olketa, and taem hem rest witim olketa. Hem iusim evri chance wea hem garem for teachim olketa. (Mark 6:31, 32; Luke 8:1; 22:14) Long sem wei, Christian parents shud luksavve and iusim evri chance wea kamap for garem and gohed for keepim gudfala wei for story witim pikinini, and trainim olketa long olketa wei bilong Jehovah.
Samting for Teachim and Hao for Duim Datwan
19. (a) For join witim wei for spendem taem witim olketa, wanem nao nara samting wea olketa pikinini needim? (b) Wanem nao main samting wea parents need for teachim long pikinini?
19 For trainim pikinini hem minim moa samting winim wei for spendem taem and teachim olketa nomoa. Barava important samting tu, hem wanem parents teachim long olketa. Lukim wei wea Bible mekhae long wanem nao shud insaed samting parents teachim. Hem sei: “Olketa toktok hia wea mi komandim iu tuday . . . iu mas putim olketa deep insaed long son bilong iu.” Wanem nao “olketa toktok hia” wea parents need for teachim long pikinini? Hem nao disfala toktok: “Iu mas lovem God bilong iu Jehovah witim full heart bilong iu and full soul bilong iu and full strong bilong iu.” (Deuteronomy 6:5-7) Jesus sei disfala komandment bilong God nao winim evri nara komandment. (Mark 12:28-30) Main samting wea parents need for teachim long pikinini hem abaotem Jehovah. Iumi need for explainim why Jehovah nomoa datwan wea fit for iumi worshipim and lovem witim full soul.
20. God komandim parents bifor for teachim wanem samting long pikinini bilong olketa?
20 Bat, “olketa toktok hia” wea parents mas teachim long pikinini hem minim moa samting winim wei for lovem God witim full soul nomoa. Long chapter 5 bilong Deuteronomy, Moses hem talem moa olketa law wea God raetem long ston—Tenfala Komandment. Samfala komand hia nao hem for no laea, no steal, no killim dae nara man, and no duim adultery. (Deuteronomy 5:11-22) So God talem parents bifor hao hem important tumas for teachim stretfala fasin long pikinini. Christian parents distaem need for duim semkaen teaching long pikinini for helpem olketa garem future wea sef and hapi.
21. Wanem nao mining bilong instruction for ‘putim deep’ olketa toktok bilong God insaed olketa young wan?
21 Lukim wei wea parents bifor kasem instruction long hao for teachim “olketa toktok hia,” wea hem minim for teachim olketa komandment long olketa young wan: “Iu mas putim olketa deep insaed son bilong iu.” Datfala word “putim” hem minim “for teachim and strongim long tingting bilong hem thru long wei for evritaem talem and encouragem hem for duim samting.” So really, God hem talem parents for planim wanfala program bilong Bible instruction, wea goal hem for putim olketa spiritual samting deep insaed mind bilong pikinini bilong olketa.
22. God talem parents long Israel for duim wanem samting for teachim pikinini bilong olketa, and wanem nao datwan minim?
22 Parents mas disaed strong and duim best for garem kaen spiritual program olsem. Bible hem sei: “Iu mas taemap [“olketa toktok hia,” wea minim olketa komandment bilong God] olsem wanfala saen long hand bilong iu, and olketa mas olsem samting wea stap front long hed bilong iu; and iu mas raetem olketa long post bilong door bilong haos bilong iu and long gate bilong iu.” (Deuteronomy 6:8, 9) Diswan no minim parents shud raetem olketa law bilong God long post bilong door and gate, or taemap wanfala copy bilong law long hand bilong pikinini, and putim olsem samting wea stap midolwan tufala eye bilong olketa. Main point hem for parents shud evritaem talem olketa teaching bilong God long pikinini bilong olketa. Parents shud olowe teachim pikinini bilong olketa, and long wei olsem, datwan bae hem olsem teaching bilong God stap front long olketa pikinini evritaem.
23. Wanem nao nextfala article bae storyim?
23 Wanem nao samfala barava important samting wea parents need for teachim long pikinini bilong olketa? Why nao hem barava important distaem for olketa pikinini kasem training long hao for protectim olketa seleva? Wanem help nao stap distaem wea parents savve iusim for helpem olketa teachim pikinini long gudfala wei? Nextfala article bae ansarem olketa kwestin hia and samfala nara kwestin tu wea staka parents interest long hem.
Hao Nao Bae Iu Ansa?
• Why nao parents shud ting long pikinini olsem spesol samting?
• Wanem nao parents and olketa narawan tu savve lanem from Jesus?
• Parents shud spendem haomas taem witim pikinini bilong olketa?
• Parents shud teachim wanem samting long pikinini, and hao nao olketa shud duim diswan?
[Piksa long page 10]
Wanem nao parents savve lanem from wei bilong Jesus for teach?
[Piksa long page 11]
Wanem taem and hao nao parents long Israel mas teachim pikinini?
[Piksa long page 12]
Parents shud evritaem putim teaching bilong God front long pikinini