Jehovällam yanapamantsik rasumpa kushishqa kanapaq

1, 2. (1) ¿Imanötan kanan tiempu nunakuna sientikuyan? (2) ¿Imatataq këchö yachakushun?

KANAN TIEMPU nunakunaqa, kushishqa këta munarmi imëkata rurayan. Peru imëkata rurarpis, juk tiempullapam kushishqa kayan. Y wakinkunaqa llakishqallam kawakuyan. Capazchi Jehoväpa sirweqninkunapis wakinkunaqa tsënö sientikuyan. “Alläpa mana alli” tiempuchömi kawantsik, tsëmi imëka mana allikunapa pasantsik y llakikuntsik (2 Tim. 3:1).

² Këchömi yachakushun imakuna llakitsimanqantsikta y yapë kushishqa kanantsikpaq imakunata ruranapaq kaqta. Peru puntata yachakurishun rasumpa kushishqa kanapaq pï yanapamanqantsikta.

JEHOVÄLLAM RASUMPA KUSHISHQA KANAPAQ YANAPAMANTSIK

3. Llapan kamanqankunata rikarnin, ¿Jehovä Diosnintsik imanö kanqantataq cuentata qokuntsik? (Fötukunata rikäri).

³ Jehovä Diosnintsikqa kushishqa Diosmi y pënölla kushishqa kanantsiktam munan. Tsëmi kë Patsata imëkayoqta ruramushqa: tukuyläya colorkunatam rikantsik, mikunapaqpis tukuyläya mikuykunam kan y hasta animalkunata pukllaqta rikarmi kushikuntsik. Tsëkunataqa Jehovä ruramushqa kuyamarnintsikmi y kushishqa kawakunata munarmi.

Llullu elefanti: Image © Romi Gamit/Shutterstock; Llullu pingüinukuna: Vladimir Seliverstov/500px via Getty Images; Llullu cabrakuna: Rita Kochmarjova/stock.adobe.com; ishkë delfinkuna: georgeclerk/E+ via Getty Images

4. (1) ¿Imanirtan Jehovä Diosnintsikqa nunakuna alläpa sufriyanqanta rikëkarpis kushishqalla këkan? (2) ¿Imanötan Jehoväqa yanapamantsik? (Salmus 16:11).

⁴ Jehovä Diosnintsikqa “kushishqa” Dios karpis, nunakuna alläpa sufriyanqantaqa allim musyan (1 Tim. 1:11). Peru tsëta musyëkarpis, pëqa kushishqallam këkan. ¿Imanirtan kushishqa këkan? Tsë sufrimientukunata imë ushakätsinampaq kaqta musyarmi. ¡Tsë junaqtam pacienciawan shuyarëkan! Peru tsë junaq chämunqanyaqqa, ¿imatataq rurëkan? Atentum këkan imanö sientikunqantsikta, y kushishqa kanantsikpaqmi yanapëkämantsik (leyi Salmus 16:11). Yachakurishun Tsurin Jesusta kushishqa kanampaq imanö yanapanqanta.

5, 6. ¿Imanirtan Jesusqa imëpis kushishqa këkan?

⁵ ¿Imanirtan Jesusqa Teytan Jehovänö imëpis kushishqa këkan? Teytan niraq karmi. Pëpitam imëkata yachakushqa (Col. 1:15; 1 Tim. 6:15). Y Teytan Jehoväwan atska tiempupa juntu kashqa karmi.

⁶ ¿Imanir mastan Jesusqa kushishqa sientikun? Teytan mandanqanta imëpis cäsukurmi (Prov. 8:30, 31; Juan 8:29). Y cäsukuptin Teytan kuyanqanta musyarmi (Mat. 3:17).

7. ¿Imakunatataq ruranantsik rasumpa kushishqa kanantsikpaq?

⁷ Noqantsikpis Jehoväpa mas amïgun karqa kushishqam sientikushun. Peru tsëpaqqa pëpitam seguïdu yachakunantsik y pënö kanapaqmi kallpachakunantsik, tsënöpam kushishqa sientikushun. Tsënöllam kushishqa kanapaqqa yanapamäshun Jehovä munanqankunata ruranqantsik, tsëmi cäsukoq kanqantsikpita kuyamanqantsikta musyarnin kushishqa sientikushun (Sal. 33:12).a Peru tsëkunata rurëkarpis höraqa llakikushunmi. Tsënö llakikurqa, ¿Jehovä Diosnintsik manana kuyamanqantsiktatsuraq pensashwan? Manam. Jehovä Diosnintsikqa musyanmi jutsasapa kanqantsikta, höra höra llakikunqantsikta y yarpachakunqantsikta (Sal. 103:14). Kananqa yachakurishun imakuna llakitsimanqantsikta y yapë kushishqa kanapaq imakunata ruranapaq kaqta.

¿IMANIRTAN LLAKIKUSHWAN?

8. ¿Imanötan sientikushwan imëka mana allikunapa pasarnin?

⁸ Juk: mana allikunapa pasarmi. Capazchi desgraciakunapa pasashwan, mikunantsikpaq faltapakushwan, qeshyapäkushwan, edäna kashwan o Diosnintsikta sirwinqantsikrëkur nunakuna chikimashwan. Tsëkunapa pasarqa, ima rurëtapis mana puëdirmi alläpa llakikushwan. Tsëmi Bibliachöqa nin “shonqunkunachö llakishqa karqa” imëpis llakishqalla kawakuyanqanta (Prov. 15:13). Parlarishun juk wawqi pasanqampaq. Pëqa anciänum karqan y chusku watallachömi wawqin, papänin y mamänin wanukuyarqan. Pëkuna manaraq wanukuyaptin imanö sientikunqantam kënö cuentakun: “Alläpam yarpachakurqä, y pipis yanapamëta mana puëdinampaq kaqtam pensarqä. Imëkakunatam ruranä karqan, tsëmi manaraq wanukuyaptin wawqïwan, mamänïwan y papänïwan juntu këta munarpis puëdirqätsu, tsëmi alläpa llakikurqä”. Rikärinqantsiknömi imëka mana allikunapa pasarninqa, llakikushun y kallpannaq sientikushun.

9. ¿Imatataq rurashwan yapë kushishqa kanantsikpaq? (Jeremïas 29:4-7, 10).

⁹ ¿Imatataq rurashwan yapë kushishqa kanantsikpaq? Altsëta mana puëdinapaq kaqman yarpachakunapa rantinmi agradecikoq kanantsik. Diosta mana sirweq nunakunaqa pensayan imëka mana allikunapa pasarqa, kushishqa këta mana puëdiyänampaq kaqtam. Peru tsëqa manam rasumpatsu. Imëka mana allikunapa pasëkarpis, kushishqa këtaqa puëdintsikmi. Këllaman pensarishun: Babiloniachö këkaq judïukunatam Jehovä Diosnintsik nirqan mana allikunapa pasëkarpis kushishqa kawakuyta kallpachakuyänampaq (leyi Jeremïas 29:4-7, 10). ¿Imatataq yachakuntsik? Imëka sufrimientupa pasarpis, masqa alli kaqkunamanmi pensanantsik y tsëkunapitam agradecikunantsik. Tsënöllam yarpänantsik Jehovä Diosnintsik läduntsikchö imëpis këkanqanta y yanapëkämanqantsikta (Sal. 63:7; 146:5). Parlarishun Efi jutiyoq panintsikpaq. Pëqa accidentäkurirmi purita puëdirqannatsu. Kënömi nin: “Jehovä, familiäkuna y congregacionchö turikuna y nanakunam alläpa yanapayämashqa. Pasamanqampita llakikurlla kakurqa, manachi yanapayämanqampita agradecikuykämantsu. Tsëmi imëpis kushishqa kanäpaq kallpachakü”.

10. ¿Imanirtan imëka problëmakunapa pasarpis kushishqa këta puëdintsik?

¹⁰ Imëka problëmakunapa pasashqapis o familiantsikkuna problëmakunapa pasayaptimpis, kushishqa këtaqa puëdintsikmi (Sal. 126:5).b Yarpäshun, rasumpa kushishqaqa kantsik manam problëmantsikkuna mana kaptintsu. Marïa jutiyoq precursöram kënö nin: “Problëmakunapa pasarqa, Jehovä Diosnintsik änikunqankunaman pensarmi kushishqa sientikuntsik. Rasunmi, problëmakunapa pasarqa, llakikuntsikmi y waqantsikmi. Peru Jehovä Diosnintsikmi imëpis kushishqa kanapaq yanapamantsik”. Yarpäshun, imëka problëmakunapa pasanqantsikkunaqa ichik tiempullachönam ushakanqa. Këllaman pensarishun: imanömi nänipa ëwashqa allpachö quedaq rastruntsikta tamya chipyëpa borrarin, tsënömi Jehovä Diosnintsikpis llapan problëmantsikkunata ichik tiempullachöna chipyëpa ushakäratsinqa.

11. Apostol Pabluta pasanqampitaqa, ¿imatataq yachakuntsik?

¹¹ Peru capazchi höraqa, problëmakunapa pasarnin pensashwan Jehovä Diosnintsik manana kuyamanqantsikta. Tsënö pensarqa, ¿imatataq rurashwan? Jehovä Diosnintsikpa unë sirweqninkuna pasayanqankunamanmi pensanantsik. Pensarishun apostol Pabluman. Pëtaqa kikin Jesusmi akrarqan mëtsë nacion nunakunata, gobernantikunata y Israel nunakunata Diosnintsikpita yachatsinampaq (Hëch. 9:15). Tsënö akrëkaptimpis, apostol Pabluqa imëka mana allikunapam pasarqan (2 Cor. 11:23-27). ¿Diosnintsik dejarishqa kaptinku apostol Pabluqa imëka mana allikunapa pasarqan? Manam. Tsëpa rantinqa, Jehovä Diosnintsik yanapaptinmi imëka problëmakunata aguantarqan (Rom. 5:3-5). Y qamtaqa, ¿Jehovä Diosnintsik yanapëkäshunkitsuraq pasëkanqëki problëmata aguantanëkipaq? Alli aguantëkarqa, segürum kanëki Jehovä Diosnintsik yanapëkäshunqëkita.

12. ¿Imanötan sientikushwan rurëta munanqantsikkunata cumplïta mana puëdir?

¹² Ishkë: rurëta munanqantsikkunata cumplïta mana puëdirmi (Prov. 13:12). Jehoväta kuyarmi y agradecikoq karmi imëkachöpis yanapakuyta munantsik. Peru rurëta munanqantsikkunata cumplïta mana puëdirqa, alläpam llakikuntsik (Prov. 17:22). Holly jutiyoq precursöram kënö nin: “Noqaqa munarqä Diospa Gobiernumpita Yachatsikoqkunapaq Escuëlaman ëwëta, juk nacionchö yanapakuyta o Rämapuchö rurëkäyanqan trabäjuchö yanapakuytam. Peru vïdächö cambiukuna kariptinmi ni mëqanmampis ëwëta puëdirqätsu, tsëmi alläpa llakikurqä. Rurëta munanqantsikkunata cumplïta mana puëdirqa, alläpam llakikuntsik”. Pënömi mëtsikaq wawqikuna y panikuna sientikuyan.

13. Pensanqantsikkunata rurëta mana puëdirpis, ¿imakunachötan yanapakuyta puëdishwan?

¹³ ¿Imatataq rurashwan yapë kushishqa kanantsikpaq? Rurëta puëdinqantsikpita masta ruranantsikta Jehovä mana shuyaranqantam yarpänantsik. Jehovä Diosnintsikqa sirweqninkunata kuyan manam carguyoq kayanqampitatsu, sinöqa pë munanqannö nuna kayanqampitam. Pëqa imëkata ruranqantsikpitapis masqa valoran humildi kanqantsikta y munanqannö kawakunqantsiktam (Miq. 6:8; 1 Cor. 4:2). Jehovä Diosnintsik tsënö këkaptinqa, ¿allitsuraq kanman rurëta mana puëdikarpis masta rurëta munanqantsik?c Manam. Tsëmi mas alliqa kanqa rurëta puëdinqantsik kaqkunallata ruranantsik. Tsëqa, ¿imanötan yanapakunkiman? Allim kanman congregacionnikichö juk jövinta Jehoväta maslla sirwinampaq yanapanqëki, juk mayorna wawqita o panita imallachöpis yanapanqëki, pillatapis animarinëkipaq wayinman visitarinqëki, telëfunupa qayarinqëki o mensäjita mandanqëki. Puëdinqëkillata ruranëkipaq kallpachakuptikiqa, Jehovä Diosnintsik bendicishunkim. Y yarpänëkim, Shumaq Patsachöqa llapan munanqëkitam, hasta mana pensanqëkitapis Jehoväpaq rurëta puëdinki. Punta kaq pärrafuchö parlanqantsik Holly jutiyoq panintsikmi kënö nin: “Rurëta mana puëdinqäpita llakikunqä hörakunam, Jehovä Diosnintsikpaq Shumaq Patsachö imëkata rurëta puëdinäpaq kaqman pensä. Musyänam imakunata ruranäpaq kaqta y Jehovä Diosnintsikmi cumplinäpaq yanapamanqa”.

14. ¿Imatan kushishqa kanata permitimashwantsu?

¹⁴ Kima: kikintsikllaman y munanqantsikllaman yarpararmi. Wakin nunakunaqa kushishqa kayanqanta jukkuna musyayänampaqmi viajayanqankunata, imatapis rantiyanqanta, o imatapis rurayanqanta Internetpa willakuyan. Imatapis gustamanqantsikkunata rurarnin kushikunqantsikqa allillam. Y rasumpa kaqchöqa, tsënö kushikunapaqmi Jehovä Diosnintsik kamamarquntsik. Tsënö kaptimpis, mëtsikaq nunakunam cuentata qokuyashqa imëkata rurarpis kushishqa mana kayanqanta. Ëva jutiyoq precursöram kënö nin: “Kikintsik munanqantsikllata rurarqa, manam kushishqatsu kantsik, sinöqa mastam munantsik”. Rikärinqantsiknömi, nunakunaqa rurayanqankunawan kushishqa kayänampa rantin mas llakishqa ushayan.

15. ¿Imanötan Salomon sientikurqan, y imatataq tsëpita yachakuntsik?

¹⁵ Pensarishun gobernanti Salomonman. Pëqa juk tiempupam alli mikuykunata mikurqan, alli müsicakunata wiyarqan y alläpa cuestaq cösaskunata rantirqan. ¿Imanirtan tsëkunata rurarqan? Tsëkunawan kushishqa o mana kushishqa kanampaq kaqta musyëta munarmi. Peru ¿kushishqaku sientikurqan? Manam. Alläpa llakishqa sientikurmi kënö nirqan: “Nawiqa manam rikëta ajayantsu, tsënöllam rinripis wiyëta ajayantsu” (Ecl. 1:8; 2:1-11). Diosta mana sirweq nunakuna kushishqa kayänampaq rurayanqankunaqa falsu qellënömi, manam rasumpa kushishqa kayänampaq yanapakuntsu.

16. Jukkunata yanaparqa, ¿imanirtan kushishqa sientikushun? (Fötukunata rikäri).

¹⁶ ¿Imatataq rurashwan yapë kushishqa kanantsikpaq? Jesusmi kënö nirqan: “Imatapis chaskir kushikunqantsikpitaqa, imatapis qarakurmi masqa kushikuntsik” (Hëch. 20:35). Alëkos jutiyoq anciänum kënö nin: “Imallawampis jukkunata yanapanäpaqmi kallpachakü. Jukkunaman pensarqa, manam kikïman alläpa pensanätsu y kushishqam sientikü”. Y qamqa, ¿imanötan jukkunata yanaparinkiman? Pillapis mana allikunapa pasëkanqanta musyarqa animarinkimanmi. Capazchi problëmantaqa altsëta puëdinkitsu, peru cuentashunqëkita shumaq wiyaptiki y imanö sientikunqanta Jehoväta willanampaq animaptikiqa kushishqam sientikunqa (Sal. 55:22; 68:19). Tsënöllam yarpäratsinkiman Jehovä Diosnintsik imëpis mana dejanampaq kaqta (Sal. 37:28; Is. 59:1). ¿Y ima mastataq rurankiman? Puëdirninqa imallatapis mikunampaqmi qararinkiman, mëllatapis yarquyta munaptinqa compañankimanmi, o yachatsikoq yarquyänëkipaqmi invitarinkiman. Tsëkunata ruraptikiqa, alläpam kushikunqa. Kikikillaman pensanëkipa rantin jukkunata yanaparqa, Jehovä munanqantam rurëkanki y kushishqam sientikunki (Prov. 11:25).

17. Kushishqa këta munarqa, ¿imatataq ruranantsik? (Salmus 43:4).

¹⁷ Jehovä Diosnintsikpa mas amïgun karqa, mas kushishqam sientikushun. Bibliachömi nimantsik Jehoväta sirwirqa, imëpis “kushishqa” kanqantsikta (leyi Salmus 43:4). Tsëmi imëka mana allikunapa pasarpis, alläpaqa yarpachakushunnatsu. Llapan shonquntsikwan Jehoväman confiakushun; pëmi yanapamäshun imëpis kushishqa kanantsikpaq (Sal. 144:15).