Diciembre
Martes 1 de diciembre
Jesusca michij illajlla ovejacuna shina cajta ricushpami llaquirirca (Marcos 6:34).
Juchayuj gentecuna ima problemacunata charijpica Jesusca allimi intindij carca. Pai chashna cashcata yachashpaca ¿manachu cushilla sintirinchij? Ari. Jesús cai Allpapi cashpaca cushilla cajcunahuanmi cushicuj carca. Pero llaquilla cajcunahuanca llaquirijmi carca (Romanos 12:15). Por ejemplo, 70 discipulocuna huillanamanta cushilla tigramujpica Jesuspish cushillami sintirirca (Lucas 10:17-21). Cutin Lázaro huañujpica paipaj panicuna huacacujta ricushpami ‘Jesuspish yallitaj llaquirirca’ (Juan 11:33). Jesusca jucha illaj cashpapish gentecunataca llaquijmi carca. ¿Imamantataj gentecunata llaquij carca? Paica shungumantami gentecunata cꞌuyaj carca (Proverbios 8:31). Chaimantami paicunapaj yuyaicunatapish rijsij carca. Apóstol Juanca: ‘Gentecunapaj shungu ima shina cashcataca Jesusca yacharcallami’ ninmi (Juan 2:25). w19.03 pág. 20 párrs. 1, 2
Miércoles 2 de diciembre
Cambaj maquita chutashpa pai imalla charishcacunata quichuiri, manachu cantaca ñahui ñahui millai shimihuan cꞌamin imami, ricungui (Job 1:11).
¿Diabloca Jobtaca ima shinataj llaquichirca? Paipaj tucui charishcacunata quichushpami paipaj sirvijcunatapish huañuchirca. Gentecunapaj ñaupajpipish pingaipimi saquichirca. Shinallataj paipaj chunga cꞌuyashca huahuacunatami huañuchirca. Qꞌuipaca caracha ungüi layahuanmi llaquichirca. Paipaj huarmipish yallitaj sustarishpami Jobtaca Diosta cꞌamishpa huañui nirca. Pero cai runaca huañunata munashpapish Diosta cꞌuyashcamantami paita tucui causaipi cazurca. Satanasca shujtaj layapishmi llaquichirca. Paica quimsa amigocunatami Job runapajman cacharca. Paicunaca cushichinapaj randica ‘Diosmi cantaca llaquichicun. Can paita sirvishpa causajpipish Diospajca mana importanchu’ nircacunami. Shinallataj mana alli runa cashcamanta tucui llaquicunata charina cashcatami intindichircacuna (Job 1:13-22; 2:7-11; 15:4, 5; 22:3-6; 25:4-6). w19.02 pág. 4 párrs. 7, 8
Jueves 3 de diciembre
Yachaipaj callarica, Mandaj Diosta manchanami (Salmo 111:10).
Diosta manchashpaca paipaj shunguta mana llaquichishunchu. Adán, Evaca chai laya manchaita mana charishcamantami Diosta mana cazurcacuna. Chaimi Bibliapica ‘paicunapaj ñahuicuna pascarirca’ nin. ¿Chaica imatataj nisha nin? Juchayujcuna tucushcatami cuentata curcacuna. Chai juchamanta paicunapaj huahua huahuacunapish huañuna cashcatami cuentata curcacuna. Chaita yachashpami pingarishpa paicunapaj aichata taparircacuna (Génesis 3:7, 21). Ñucanchijca Jehová Diospaj shunguta llaquichinatami manchana canchij. Pero huañunataca mana manchanachu canchij. ¿Imamanta? Huiñai causaita charichunmi Diosca paipaj Churita curca. Pero chaipajca ñucanchij juchacunamanta tucui shunguhuan arrepintirishpami Jesucristopi crishcata ricuchina canchij. Chaimi Diosca ñucanchij juchacunata perdonanga. ¿Ima shinataj Jesuspi crishcata ricuchishun? Diosman mingarishpami bautizarina canchij (1 Pedro 3:21). w19.03 págs. 5, 6 párrs. 12, 13
Viernes 4 de diciembre
Jefonepaj churi Calebhuan, Nunpaj churi Josuellahuanmi saquirirca (Números 26:65).
Israelitacunaca tucuimantami Diosta agradicishcata ricuchina carcacuna. Por ejemplo, paicunaca Egipto llajtapimi llaquicunata apacurcacuna. Paicunata quishpichingapajmi Diosca Egipto llajtataca chunga cutin llaquichirca. Chai qꞌuipaca egipcio soldadocunata Puca Cuchapi huañuchishpami cutin israelitacunata quishpichirca. Chaimantami paicunaca Diosta agradicingapaj shuj cantota cantarcacuna. Pero qꞌuipamanca ¿imashi tucurca? Llaquicuna cutin ricurijpica israelitacunaca Jehová Dios paicunamanta tucuita rurashcatami cungarirca. Chaimantami ña mana agradicishcata ricuchircacuna (Salmo 106:7). Bibliapica: “Chai shitashca pambapimi tandanacushca tucui israelcunaca Moisestapish, Aarontapish juchachishpa rimarcacuna” ninmi. Chashna rimashpaca Jehová Diosta juchachicushca layami carca (Éxodo 16:2, 8). Chaimantami Diosca ‘ñucata cungarijcunaca cai shitashca pambapimi huañungacuna. Josué, Calebllami mana huañungacuna’ nircami (Números 14:22-24). w19.02 pág. 17 párrs. 12, 13
Sábado 5 de diciembre
Ñucaca manso, mana jatun tucushca shungumi cani (Mateo 11:29).
Jesusca mana shuj jatun micuita rurashpa jatun tucushcata sintircachu. Ashtahuanpish paita catijcunataca cada huata shuj uchilla micuillata rurashpa pai huañushcata yuyarichunmi mandarca (Juan 13:15; 1 Corintios 11:23-25). Ñucanchij Rey Jesucristo humilde cashcata yachashpami achcata cushicunchij. Filipenses 2:5-8 Traducción del Nuevo Mundo Bibliapica: “Jesucristopi tiyashca yuyai shinallataj cancunapipish chai yuyai tiyachun. [...] Paica tucuita saquishpami sirvij shina tucurca. Runacuna shinami tucurca. Runa shinallataj tucushpami, paillataj mana jatun tucurca. Huañungacamami Diosta cazushpa, caspipi huarcushca huañurca” ninmi. Shujtajcunamanta preocuparishpami Jesús laya humildes cashcata ricuchishun (Filipenses 2:3, 4). Jesusca llaquinaita huañunata yachashpapish paita catijcunamantami achcata preocuparirca. Chaimi último tutaca paicunata yachachishpa, animashpa pasarca (Juan 14:25-31). Chashnami Jesusca paillapi yuyanapaj randica shujtajcunamanta preocuparishcata ricuchirca. Ñucanchijpish chai alli ejemplotami cati tucunchij. w19.01 pág. 21 párrs. 5, 6
Domingo 6 de diciembre
Mandaj Dioslla, ñuca shimihuan cantashcata quiquinman cushcaca quiquin munashca shina cachunmi rogani (Salmo 119:108).
Tandanacuicunapi comentariota cunataca achcacunami pingaita charinchij. Pero chashna yuyashpaca mana shujtajcunata yalli cashcata, sino humilde cashcatami ricuchingui. Jehová Diospish humilde cachunmi munan (Salmo 138:6; Filipenses 2:3). Shinallataj paita alabachun, tandanacuipi comentariocunata cushpa shujtajcunata animachunmi munan (1 Tesalonicenses 5:11). Yaya Diosca canta cꞌuyashcamantami ama manchaj cachun ayudanga. Bibliapica, parlacushpaca tucuicunami achca cutin pandarinchijlla ninmi (Santiago 3:2). Yaya Diosca ñucanchijcuna imapi ama pandarichunca mana shuyanchu. Ñucanchij huauqui panicunapish imapi ama pandarichunca mana shuyancunachu (Salmo 103:12-14). Paicunaca ñucanchij familia cashcamantami achcata cꞌuyancuna (Marcos 10:29, 30; Juan 13:35). Maipica ñucanchij munashca shina mana parlai pudishcataca huauqui panicunaca allimi intindincuna. w19.01 págs. 8, 10, 11 párrs. 3, 10, 11
Lunes 7 de diciembre
Chairaj cashpami, canta Ruraj Diostaca yuyarina cangui (Eclesiastés 12:1).
Cunan punllacunapi chaita rurana mana jahualla cajpipish pajtachi tucunguimi. Diosca cambaj causaipi alli richun, cushilla causachunmi munan. Diospaj ayudahuanca mana joven cashca horasllachu alli causangui, ashtahuanpish toda la vidami alli causai tucungui. Caita alli intindingapajca israelitacuna Dios cusha nishca llajtaman yaicungapaj imata rurashcatami ricushun. Diosca pai cusha nishca llajtaman israelitacuna ña yaicugricujpica macanacungapajca mana entrenanachu canguichij nircami (Deuteronomio 28:1, 2). Ashtahuanpish Diosca ñuca mandashcacunata cazushpa ñucapi confiaichij nishpami aconsejarca (Josué 1:7-9). Gentecunapaj ñahuipica chai consejoca mana alli shinami ricurirca. Pero chai consejoca allimi carca. Chai consejota cazushcamantami israelitacunaca Diospaj ayudahuan cananeocunata cutin cutin misharcacuna (Josué 24:11-13). Diosta cazungapajca fetami charina canchij. Feta charijpica tucuimi alli ringa. Chaica ñaupa tiempopi cunan tiempopipish ciertomi can. w18.12 pág. 22 párrs. 3, 4
Martes 8 de diciembre
Mandaj Jesús ¿pipajmantaj rishunri? Canmari huiñai causaita cuj shimicunataca charingui (Juan 6:68).
Huaquincunaca Bibliamanta shuj yuyaita achijyachijpimi ñitcarishcacuna. Cutin maijancunaca apostatacunapaj parte o ñucanchij crishcacunata jarcaj partemi tucushcacuna. Ima shina cashpapish tucui paicunami Jehová Diosmanta, congregacionmantapish ‘anchurishcacuna’ (Hebreos 3:12-14). Paicunaca apóstol Pedro shina Jesuspi tucui shunguhuan confiashca cashpaca allitami ruranman carcacuna. Huaquincunapish asha ashami mana cuentata cushpa Diosmanta caruyashcacuna. Bibliapica chai gentecunataca shuj barco yacu manyamanta asha asha caruyashpa chingarij shinami can ninmi (Hebreos 2:1). Paicunaca Diosmanta mana caruyasha nishpapish asha ashami paihuan alli canata saquishcacuna. w18.11 págs. 10, 11 párrs. 5, 6
Miércoles 9 de diciembre
Quiquinpaj cajcunaca, paicuna quiquinllatajmi shungumantami quiquinman curingacuna (Salmo 110:3).
¿Jehová Diosta ashtahuan sirvingapaj capacitacionta chasquinata munanguichu? Escuela para Evangelizadores del Reinoman ringapaj ñachari listo cangui. Cai escuelapica tiempo completopi sirvij huauqui panicunamanmi ashtahuan capacitacionta cun. Shinami imata rurangapajpish Diospaj organizacionpica paicunata alli utilizan. Cai escuelaman rijcunaca maipipish Diosta sirvinaman cachachunmi shuyancuna. Cai escuelaman rishpa ¿Diosta ashtahuan sirvinata munanguichu? (1 Corintios 9:23). Diosta sirvijcunaca mana mitsashpami shujtajcunaman imatapish cunata munanchij. Paicunataca cꞌuyashcatami ricuchinchij, ima allicunatapish ruranchij y tucui punllacunami paicunamanta preocuparinchij. Chaita rurashpami cushilla, sumajta causanchij (Gálatas 5:22, 23). Ima laya causaita charishpapish Jehová Dios shina mana mitsa cashpa, paihuan trabajajcunapurapi cashpaca cushillami causashun (Proverbios 3:9, 10). w18.08 pág. 26 párrs. 16-18
Jueves 10 de diciembre
Dios tandachishcataca, ni pi amataj chꞌicanyachichun (Mateo 19:6).
Huaquincunaca ¿Diosta sirvijcunaca divorciarishpa tigra cazarai tucunchijchu? nishpachari tapurincuna. Jesusca divorciarinamanta imata yuyashcata ricuchingapajca: ‘Maijan cashpapish paipaj huarmimanta divorciarishpa shujtajhuan cazarajca huainayanmi. Chashna rurashpaca paipaj huarmitapish llaquichinmi. Huarmipish cusamanta divorciarishpa shujtajhuan cazarashpaca huainayanmi’ nircami (Marcos 10:11, 12, NM ; Lucas 16:18, NM ). Chashna nishpami Jesusca matrimoniota achcata respetashcata ricuchirca. Paica shujtajcunapish chashnallataj yuyachunmi munarca. Pipish shuj pretextota churashpa, paipaj alli cusamanta o paipaj alli huarmimanta divorciarishpa shujtajhuan cazarajca huainayashcatami ricuchij carca. ¿Imamanta shina ninchij? Diospaj ñaupajpica divorcioca matrimoniotaca mana chaipichu tucuchin. Paipajca ishquindijmi ‘shuj aichalla’ shina catin. Shinallataj Jesusca maijan cusapish huarmimanta divorciarijpica shujtajhuanmi huainayachin nircami. ¿Imamanta shina nirca? Chai tiempopica divorciarishca huarmi pailla mana mantiniri tucushcamantami shujtaj cusata charisha ninman carca. Chai qꞌuipa cazamientoca huainayashca layallatajmi carca. w18.12 pág. 11 párrs. 8, 9
Viernes 11 de diciembre
Chapachun ñucata churashcapimi shayacusha, torre jahuapica shayacushallami (Habacuc 2:1).
Jehová Dioshuan parlanacushcamantami Habacucca shungupi tranquilo sintirirca. Chaimi Diosllataj imata rurana cashcata shuyarca. Qꞌuipapish paica sustarishca cashpaca Diospimi shuyashpa catisha nirca (Habacuc 3:16, NM ). ¿Habacucmantaca imatataj yachacunchij? Ima llaquicunata charishpapish Diosta mañanataca manataj saquinachu canchij. Shinallataj Bibliapi ima nishcata, paipaj organizacionpi ima nishcatapishmi cazuna canchij. Chashnallataj ñucanchij llaquicunata Dios agllashca horaspi allichichunmi pacienciahuan shuyana canchij. Chaita rurashpaca Habacuc shinami ñucanchijpish llaquicunata ahuantashpa shungu ucupi tranquilo sintirishun. Shinallataj esperanzata charishpami ima problemacunahuan cashpapish cushilla cashun, pacienciatapish charishun (Romanos 12:12). w18.11 pág. 18 párrs. 11, 12
Sábado 12 de diciembre
Huarmicunaca sumaj churanacunata churarishpaca, ama pinganayajta maipish cachun churarichun (1 Timoteo 2:9).
Maipica shuj huauqui o panica paipaj ruraicunahuan, nishcacunahuanmi shujtajcuna Diosta ama sirvichun o juchata rurachun ñitcachincuna. Chaita rurajpica ¿Diosca imatataj yuyan? Jesusca: “Cai uchilla huahuacuna shina ñucata crij tucujpi pandachijtaca, maijan cajpipish cutana rumita cungapi huatashpa, mama cuchapi ucujta shitanami ashtahuan alli” canman nircami (Marcos 9:42). Cai shimicunahuanmi Jesusca shujtajcunata ñitcachinaca shuj jatun jucha cashcata ricuchirca. Jesusca Jehová Dios shinami imatapish yuyan, imatapish ruran. Chaimantami shuj huauqui o pani paipaj ruraicunahuan Jesusta catijcunata ñitcachijpica Yayitu Diospajpish shuj jatun jucha cashcata intindinchij (Juan 14:9). ¿Ñucanchijpish Jehová Dios shina Jesús shinachu yuyanchij? ¿Ñucanchij ruraicunaca imatataj ricuchin? Por ejemplo, ñucanchij munashca shinachari ropataca churarinchij. Pero chashna churarishcamantami huaquin huauqui panicunapaj ñaupajpi mana alli ricurishcata cuentata cunchij. O mapa munaicunata chari tucushcatapishmi cuentata cunchij. Chashna yuyaicunata charijpica ¿imatataj rurashun? Huauqui panicunata cꞌuyashpaca ñucanchij munashca shina churarinataca ladomanmi saquishun. w18.11 pág. 29 párrs. 9, 10
Domingo 13 de diciembre
Satanasca, Mandaj Diostaca cashna nirca: Chai Jobca, can Diostaca mana yangamanta manchanchu. Shina cajpipish cunanca cambaj maquita chutashpa pai imalla charishcacunata quichuiri, manachu cantaca ñahui ñahui millai shimihuan cꞌamin imami, ricungui nircami (Job 1:9, 11).
¿Imamantataj cada uno Diosta tucui causaipi cazuna canchij? Satanasca Jehová Diosmanta, ñucanchijmantapishmi llullashca. Cai millai angelca, Jehová Diosca paillapi yuyaj, millai mandajmi can nishpami Diospaj shutitaca mana allipi saquirca. Adán, Evapish Edén huertapica Diosta cꞌuyashcatami ricuchina carcacuna. Pero Satanás Diospaj contra tucujpica paicunaca Satanaspaj ladomi tucurcacuna. Chashnami Diosta mana tucui shunguhuan cꞌuyashcata ricuchircacuna (Génesis 3:1-6). Achca huatacuna qꞌuipaca Job runami cai Allpapi causarca. Chai punllacunapica ¿gentecunaca Diosta cꞌuyashcamantachu paita tucui causaipi cazuncuna? nishca tapuitami cutichina minishtirirca (Job 1:8-11). Jobca ñucanchij shinallataj juchayuj cashcamantami maipica pandarijlla carca. Chashna jahuapish cazuj cashcamantami Diosca paita cꞌuyarca. w19.02 págs. 3, 4 párrs. 6, 7
Lunes 14 de diciembre
Paica, paipaj tucui charishcacunata cꞌatushpami chai perlataca randin (Mateo 13:46).
Dios churashca Mandanamanta yachana achca valishca cashcata intindichingapajmi Jesusca alli perlata mashcashpa purij runamanta parlarca. Chai runaca tucuimanta yalli alli perlata tarishpaca, “paipaj tucui charishcacunata cꞌatushpami” chai perlata randirca (Mateo 13:45, 46). Dios churashca Mandanamanta alli yachanapish, Bibliamanta shujtaj yachaicunapish chai alli perla shinallatajmi achca valishca can. Chaimantami chaicunata charingapaj imata saquina cashpapish enseguida saquircanchij. Caicunata valorashpa catishpaca nunca mana tigra cꞌatushunchu (Proverbios 23:23). Pero huaquin huauqui panicunaca mana llullaj shimita valorashpa catinatami saquishcacuna o cꞌatushcacuna. Pero chaitaca amataj rurashunchijchu. Ashtahuanpish Bibliapi nishca shinaca “mana llullapi” purishpa catishunchij (3 Juan 2-4). Chaipajca Yaya Diostami punta lugarpi churana canchij. Shinallataj Bibliapi yachashca shinami comportarina canchij. w18.11 pág. 10 párr. 3
Martes 15 de diciembre
Crishcamantami canchis punllata Israelcuna muyushca qꞌuipaca, Jericó muyundij pircacunaca urmarca (Hebreos 11:30).
Yaya Diosca israelcunataca Jericó llajtataca ama llaquichinguichij nishpami mandarca. Ashtahuanpish paicunaca chai llajtapaj pirca huashatami sujta punllacunataca cada punlla shuj cutin muyuna carcacuna. Cutin canchis punllapica canchis cutinmi muyuna carcacuna. Shinapish maijan soldacunaca chaita rurashpaca tiempota, fuerzastami yangamanta pirdicunchij nishpami yuyashcangacuna. Pero Israel llajtata pushaj Jehová Diosca imata ruracushcataca allimi yacharca. Dios nishca shina rurashcamantami israelcunaca chai llajtata japircacuna. Paicunapaj crishcacunapish ashtahuanmi sinchiyarca. Ashtahuancarin Jericó soldadocunahuan macanacunamantami librarircacuna (Josué 6:2-5). ¿Josuehuan israelcunahuan ima pasashcamantaca imatataj yachacunchij? Diospaj organizacionpi ima cambiocuna tiyajpica maipica mana alli intindinchijchu. Por ejemplo, ñaupaca Bibliata estudiacushpa, huillacushpa y tandanacuicunapica celularta tabletacunata utilizanaca mana tanto alli canchu nishpachari yuyarcanchij. Pero cunanca chaicunata utilizashpami beneficiocuna tiyashcata tal vez ricui pudishcanchij. Chaimantami callaripi ima dudata charishpapish Diospaj organización nishcacunataca cazuna canchij. Cambiocuna tiyashcamanta alli resultado tiyashcata ricushpaca ñucanchij crishcacunami ashtahuan sinchiyan. Huauqui panicunahuanpish ashtahuanmi tandalla canchij. w18.10 págs. 17, 18 párrs. 8, 9
Miércoles 16 de diciembre
Mandaj Jesús ¿cunanllatajchu ñucanchij llajtata mandacujpaj maquimanta quichushpa ñucanchij judiocunallataj mandaj cachun churangui? (Hechos 1:6).
Jesusta catijcunaca, Jesusca cai Allpapimi mandanga nishpami yuyashcacuna canga. Chaimi galileocuna Jesús alli yachachij cajta ricushpa, ungushcacunatapish jambijta ricushpa, yaricachijcunamanpish carangapaj poderta charijta ricushpami paicunaca rey cachun munarcacuna. Shuj punllacarin Jesusca casi cinco mil cꞌaricunamanmi cararca. Chaimi chai runacunaca ‘paita jatun Mandajta rurangapaj huaicanacushun’ ninacurcacuna. Chaita yachashpami Jesusca ‘pailla cutin jahua urcuman rirca’ (Juan 6:10-15). Cayandij punlla galileocuna casilla cajta ricushpami Jesusca cancuna minishtishca cosascunata cunamanca mana shamurcanichu. Ashtahuantajca Dios churashca Mandanamanta huillanamanmi shamurcani nirca. Chaimantami: “Chingarijlla micunataca ama mashcaichijchu, ashtahuanpish mana tucurij huiñai causaipaj micunata mashcaichij” nirca (Juan 6:25-27). w18.06 págs. 4, 5 párrs. 4, 5
Jueves 17 de diciembre
Pꞌaquirinalla carrizotapish mana pꞌaquingachu. Huañunalla cushnicuj mechatapish mana huañuchingachu (Isaías 42:3).
Jesusca gentecuna ima shina sintirishcatami intindij carca. Huaquin gentecunaca pꞌaquirinalla carrizo shina o huañunalla cushnicuj mecha shinami llaquilla, fuerza illaj sintirircacuna. Jesusca paicunata intindishcamantami llaquishpa, mana utca pꞌiñarishpa alli trataj carca (Marcos 10:14). Ñucanchijca mana Jesús shinachu gentecunata ima shina cashcata alli intindishpa yachachi tucunchij. Pero gentecunaman Diosmanta huillacushpaca paicunamanta preocuparishcatami ricuchina canchij. Chaipajca paicunahuan ima shina parlanata, ima horas parlanata, mashna tiempota parlanatami ricuna canchij. Cunan punllacunapica jatun negociota pushajcuna, politicocuna o religionta pushajcunaca shuhua o millai gentecunami can. Chaimantami achca gentecunaca shitashca shina o llaquichishca shina sintirincuna (Mateo 9:36). Achcacunaca ña ni imapi mana confiancunachu, ima esperanzatapish mana charincunachu. Chaimantami ñucanchij parlashcacunaca cꞌuyaj, llaquij persona cashcata ricuchina can. Huaquinpica gentecunaca Bibliamanta alli yachachij cajllapica mana ñucanchijta uyancunachu. Sino paicunamanta preocuparishcata ricuchijpi, respetashcata ricuchijpimi uyanata munancuna. w18.09 pág. 31 párrs. 13, 14
Viernes 18 de diciembre
Espiritupi huajcha cajcunaca cushichishcami (Mateo 5:3).
Espiritupi huajcha cashpaca Yaya Diosta alli rijsinata minishtishcata, pai ñucanchijta ayudachun, pushachun minishtishcatami ricuchishun. ¿Chaitaca ima shinataj rurashun? Bibliata estudiashpa, Diospaj mandashcacunata cazushpa, paita sirvinata punta lugarpi churashpa. Chaita rurashpaca cushillami sintirishun. Jehová Dios cusha nishcacuna ñalla pajtarinatapish tucui shunguhuanmi crishun (Tito 2:13). Ima llaquicuna ricurijpipish cushilla cashpa catingapajca Dioshuanmi alli amigo cana canchij. Bibliapica: “Cashcata ruraj runaca, Mandaj Dioshuanmari cushicunga” ninmi (Salmo 64:10). Jehová Dioshuan alli amigo cangapajca Dios cushca yachaitami charina canchij (Proverbios 3:13, 18). Cushilla causashpa catingapajca Bibliapi yachashcacunatami cazushpa catina canchij. Jesusca chaita rurana importante cashcata ricuchingapajmi: “Cai nishcacunata alli intindishpa chaitataj rurashpaca cushichishcami canguichij” nirca (Juan 13:17; Santiago 1:25). Shinami Dios ñucanchijta pushachun saquishun y cushi causaitapish charishun. w18.09 pág. 16 párrs. 4-6
Sábado 19 de diciembre
Epafrasca, cancunamanta Diosta mañanapica, mana shaicushpa rogacunlla (Colosenses 4:12).
Epafrasca huauqui panicunataca allimi rijsirca, paicunamantapish achcatami preocuparij carca. Epafrasca apóstol Pablohuanmi prezupi cashca carca. Chashna jahuapish shujtajcuna imata minishticujpica ayudajllami carca (Filemón 23). Chaimantami huauqui panicunamanta Diosta mañaj carca. Ñucanchijpish pai shinami cai pudinchij. Huauqui panicunapaj shuticunata nombrashpa Yaya Diosta mañashpaca achcatami paicunata ayudashun (2 Corintios 1:11; Santiago 5:16). ¿Picunamantataj Diosman mañai tucunchij? ¿Pipaj shutita yuyaringuichu? Congregacionpi maijan amigocuna o familiacuna llaquita apacujcunapi yuyai. Tal vez paicunaca importante decisioncunatami agllana can o tentacioncunatami chꞌimbapuracuncuna. Shinallataj familia huañujpi llaquilla cajcunamanta, terremoto o acapana tiyajpi llaquita apacujcunamanta, guerrapi quishpirijcunamanta, cullqui illaj, micuna illaj saquirijcunamanta Diosta mañanatapish ama cungarishunchij. Achca huauqui panicunami paicunamanta mañachun minishtincuna. w18.09 págs. 5, 6 párrs. 12, 13
Domingo 20 de diciembre
Imatapish cujmi, cushcata japijta yalli cushicun (Hechos 20:35).
Pablo chashna nishpaca charishca cosascunallata cunamantaca mana nicurcachu. Ashtahuanpish shujtajcunaman animota cuna cashcamanta, Bibliapaj consejocunata cuna cashcamantami nicurca. Pi imata minishtijpipish ayudana cashcamantami parlacurca (Hechos 20:31-35). Pabloca paipaj nishcacunahuan, ruraicunahuanmi ñucanchij tiempohuan, fuerzahuan cꞌuyaita ricuchishpa shujtajcunaman cuj canata yachachirca. Gentecuna ima laya cajta estudiajcunaca, mana mitsashpa cujcuna cushilla causajtami cuentata cushcacuna. Shuj informacionpica: “Gentecunaca shujtajcunamanta ima allita rurashcamantami cushilla sintirincuna” ninmi. Yachajcunaca, gentecunaca shujtajcunata ayudashpami mana yangamanta causacushcata sintincuna ninmi. Shinallataj huaquin yachaj runacunaca alli saludta charisha nishpa, cushilla causasha nishpaca shujtajcunatami mana cobrashpa ayudana canguichij nincunami. Pero ñucanchijpajca chaica mana mushuj yachaichu can. Jehová Diosca imatapish cushpa cushilla causanataca siempremi yachachicushca (2 Timoteo 3:16, 17). w18.08 págs. 19, 20 párrs. 17, 18
Lunes 21 de diciembre
Mana alli yuyachijllapica ama juchachichijchu. Ashtahuanpish ima shina cashcata alli yachashpataj mana allichu nichigari (Juan 7:24).
Jesús ima shina canamanta parlashpami Isaiasca: “Pai mandacushpaca ñahuita ricushpallaca mana llaquichingachu. Paica shujtajcuna huillashcata uyashcallahuanca mana allichingachu. Ashtahuanpish paica piman mana tucushpami, huajchacunataca cashcata rurashpa allichinga” nirca (Isaías 11:3, 4). Cai shimicunata uyashpami achcata animarinchij. ¿Imamantataj chaita ninchij? Cai millai mundopica gentecunaca ñahuita ricushpallami juzgancuna o imatapish nincuna. Pero Jesusca cashcata ruraj Juezmi can. Paica mana ñahuita ricushpalla juzgangachu. Chaimantami Jesús juzgana punlla ña chayamuchun shuyacunchij. Tucui punllacunami shujtajcunamanta paicuna ima shina cashcata yuyanchij. Pero juchayujcuna cashcamantami mana Jesús shina shujtajcunata alli juzgai tucunchij. Ashtahuanpish ñahuita ricushpallami imatapish ninchij o juchachinchij. Jesús cai Allpapi cashpaca: “Mana alli yuyachijllapica ama juchachichijchu. Ashtahuanpish ima shina cashcata alli yachashpataj mana allichu nichigari” nishpami mandarca. Jesusca paipaj ejemplota catishpa ama jahua ricuillata ricushpa juzgachunmi munan. w18.08 pág. 9 párrs. 1, 2
Martes 22 de diciembre
Cancunaca cancunapaj huashamantaca: ‘Caimari ñan, paillapi purichij’ nishca shimicunatami uyanguichij (Isaías 30:21).
Jehová Diosca mana jahua pachamantachu riman. Ashtahuanpish paipaj Shimita cushpami ñucanchijhuan rimacuj shina can. Chaimantami paipaj Shimipi imalla mandashcacunata yachana canchij. Shinallataj Diosca “alli cazuj alli yuyaiyuj” sirvij huauquicunata cushpami ñucanchijhuan rimacuj shina can. Paicunaca espíritu santota chasquishcamantami revistacunahuan, videocunahuan, uyanacunahuan ñucanchijman yachachin (Lucas 12:42, QC, 1989). Shinaca ¿manachu achca yachaicunata charinchij? Dios nishcacunaca Bibliapimi tiyacun. ¿Bibliata liyishpaca imatataj rurashun? Diablo, paipaj parte gentecuna llaquichijpipish Dios chai llaquicunata tucuchinatami tucui shunguhuan crishun. Shinashpaca, Dios nishcacunata alli uyashunchij. Chaimi cunanpish shamuj punllapish llaquicunata ahuantashun. Bibliapica: “Diospaj munaita ruraj cangapajca, mana pꞌiñarijmi cana. Chashna cashpami Dios cusha nishcataca japinguichij” ninmi (Hebreos 10:36). w19.03 pág. 13 párrs. 17, 18
Miércoles 23 de diciembre
Jehová Diosca Josuetaca: “Ñucapajta ruraj Moisesca ñami huañun. Cunanca canmi paipaj randi shayarishpa tucui israelcunandij cai Jordán jatun yacuta chꞌimbana cangui” nircami (Josué 1:1, 2).
Moisesca achca huatacunatami israelcunata pushaj cashcarca. Chaimi Josueca, cunanca ñuca pushacujpica israelcunaca imatashi ningacuna nishpa yuyashcanga (Deuteronomio 34:8, 10-12). Bibliamanta parlaj shuj libroca Josué 1:1, 2-manta parlashpami: “Ñaupa punllacunapish cunan punllacunapish shuj llajtata pushachun mushuj mandajta churan punllacunami ashtahuan problemacunaca tiyan” ninmi. Josueca mana yangamanta manchaita charircachu. Shinapish Yaya Diospi confiashpami pai mandashcacunataca utca pajtachirca (Josué 1:9-11). Jehová Diosca Josué paipi confiajpimi bendiciarca. Chaimantami paitapish israelcunatapish pushachun shuj angelta cacharca. Chai angelca “Rimashca” shuti, Diospaj punta Churimi cashcanga (Éxodo 23:20-23; Juan 1:1). Josué paicunata mandai callarijpica Jehová Diospaj ayudahuanmi israelitacunaca acostumbrarircacuna. w18.10 págs. 16, 17 párrs. 1-4
Jueves 24 de diciembre
Mandaj Diosca maijanlla paita manchashpa causajcunapaj shuticunataca paipaj libropimi quillcachirca (Malaquías 3:16).
Jehová Diosca paita tucui shunguhuan sirvijcunataca allimi rijsin. Chaimantami paicunapaj shuticunataca “paipaj libropi” quillcan. Jehová Dios ñucanchij shuticunata paipaj libromanta ama pꞌichachunca ¿imatataj rurana canchij? Malaquiasca Jehová Diosta manchashpa, paita yuyarishpami causana canchij nircami. Shujtaj cosascunata adorajpi o gentecunata diosta shina ricujpica Jehová Diosca huiñaita causanapaj libromantami ñucanchij shutitaca anchuchinga (Éxodo 32:33; Apocalipsis 3:5). Shuj cutinllami Diostaca cambaj munaitami ruragrini nishpa bautizarinchij. Pero mana chaita rurashpallachu saquirina canchij. Tucui punllacunami ñucanchij ruraicunahuan Diosta cazushcata ricuchina canchij. Chashnami paipaj lado cashcata, paita sirvijcuna cashcata ricuchishun (1 Pedro 4:1, 2). w18.07 págs. 22, 23 párrs. 7-9
Viernes 25 de diciembre
Callaripi Cristomanta chaillatataj chaillatataj yachacushcata saquishpa, ashtahuan sinchiyangapaj ñaupajman rishunchij (Hebreos 6:1).
Achca huatacunata Diosta sirvicushcallamantaca espiritualmente mana sinchi cashunchu. Sinchi cangapajca Diostami ashtahuan rijsina canchij. Imatapish alli yuyashpami rurana canchij. Chaipajca Bibliata cada punlla liyingapajmi esforzarina canchij (Salmo 1:1-3). Chashnami Dios mandashcacunata, paipaj yuyaicunata ashtahuan intindishun. Tucui mandashcacunamantaca cꞌuyaimi yalli alli can. Jesusca paita catijcunamanca: “Caishuj chaishuj cꞌuyanacujpimi, cancunataca ñuca yachacujcunataj cashcata tucuicuna rijsingacuna” nircami (Juan 13:35). Santiagopish tucui mandashcacunamanta cꞌuyaimi yalli alli can nircami (Santiago 2:8). Pablopish: “Shujtajta cꞌuyajmi, Mandashcata pajtachin” nircami (Romanos 13:10). Jehová Diosca cꞌuyajmi can. Chaimantami Bibliapica cꞌuyaita ricuchina importante cashcata huillan (1 Juan 4:8). w18.06 pág. 19 párrs. 14, 15
Sábado 26 de diciembre
Paicuna paipaj shunguta yallitaj llaquichijpimi, Moisesca imata rimacushcata mana yachashpa rimarirca (Salmo 106:33).
Israelitacuna Jehová Diosta pꞌiñachijpipish Moisesmi yallitaj llaquirishpa pꞌiñarirca. Mana jarcarishpa rimarishcamantami llaquicuna shamunapica mana yuyarca. Punta cutin israelitacuna yacuta mana charinchijchu nijpica Moisesca Dios mandashca shinami rurarca (Éxodo 7:6). Pero cunanca Moisesca israelitacuna ima shina comportarishcapi yuyailla cashpami Diosta mana ricurarca. Paica achca huatacunatami mana cazuj israelitacunata pushana carca. Chaimantami shaicurishpa pꞌiñarishca canga. Chashna sintirishcamantami Diosta jatunyachinatapish cungarishcanga. Moisesca Diosta alli sirvij cashpapish juchapimi urmarca. Ñucanchijpish chashnallatajmi pandari tucunchij. Moisesca Dios cusha nishca llajtamanmi ñalla yaicugrirca. Ñucanchijpish paraíso Allpapimi ñalla causagrinchij (2 Pedro 3:13). Chaimi chaipi causana bendiciontaca mana chꞌingachisha ninchij. Chaipajca Diospaj munaita rurashpami paita ricurashpa catina canchij (1 Juan 2:17). w18.07 págs. 12, 13 párrs. 14-16
Domingo 27 de diciembre
Diablotaca mishashcanguichijmi (1 Juan 2:14).
Diabloca ñucanchij ima mana munashcata rurachunca mana obligai tucunchu (Santiago 1:14). Achca gentecunaca Diablopaj parte cashcataca mana cuentata cuncunachu. Pero Yaya Diosta rijsishpami paita sirvinata o mana sirvinata decidina can (Hechos 3:17; 17:30). Diosta tucui shunguhuan sirvinata munajpica Diabloca mana jarcai tucungachu (Job 2:3; 27:5). Bibliapica Diablopish demoniocunapish ñucanchij shungupi imata yuyacushcataca mana yachai tucunchu ninmi. Ashtahuanpish Jehová Dios, Jesusllami ñucanchij shungupi imata yuyacushcataca yachai tucun (1 Samuel 16:7; Marcos 2:8). Ñucanchij rimaipipish ruraipipish Dios munashca shina causajpica Jehová Diosca Diablo llaquichichunca manataj saquingachu (Salmo 34:7). Ñucanchij enemigo Diablotaca allimi rijsina canchij. Pero pai ima shina cashcata yachashpaca mana yallitaj manchanachu canchij. Juchayujcuna cashpapish Diospaj ayudahuanmi Diablota mishai tucunchij. Diablo ñucanchijmanta caruyachunca paipaj trampacunapi ama urmangapajmi esforzarina canchij (Santiago 4:7; 1 Pedro 5:9). w18.05 pág. 20 párrs. 15-17
Lunes 28 de diciembre
Can imata ruranataca Mandaj Diospaj maquipi mingai. Paimi can yuyacushcataca, chashnataj rurachinga (Proverbios 16:3).
Caipi yuyai: Canca caru llajtapichari shuj importante tandanacuiman rina cangui. Chaipajca shuj bustami japina cangui. Terminalman chayashpaca achca buscunatami ricungui. Pero maiman rina cashcata ña yachashcamantaca mana shujtaj llajtaman apaj bustachu japinguiman. Ashtahuanpish chai llajtaman apaj bustami japinguiman ¿nachu? Causaica caru llajtaman ricushca shinami can. Jovencunaca causaipica achca decisioncunatami agllana can. Chaimantami maipica imata ruranata mana yachancuna. Pero paicunapaj causaipi imata ruranata alli yachashpaca decisioncunata agllanaca jahuallami canga. ¿Jovencuna Diosta ashtahuan sirvishpachu causagringuichij? Chaipajca jovencunaca imata estudianata, imapi trabajanata, pihuan cazaranata agllagricushpaca Yaya Diostami yuyaipi charina canguichij. Chashna rurajpica Yaya Diosca cancunata achcatami bendicianga. Shinallataj cushillami causanguichij. w18.04 págs. 27, 28 párrs. 1-3
Martes 29 de diciembre
¡Aij ñuca huahualla, llaquitatajmi rurangui! Canca ñucataca jatuntamari nanachingui (Jueces 11:35).
Jefteca paipaj ushushita Diospaj carpa huasipi tucui vida sirvichun cachashpami, pai nishcata pajtachirca (Jueces 11:30-35). Jeftepajca chaita ruranaca sinchimi carca. Pero paipaj ushushipajmi ashtahuan sinchi cashca canga. Sinchi cajpipish paipaj yaya nishcatami pajtachirca (Jueces 11:36, 37). ¿Imamantataj sinchi carca? Paica mana cazarai tucurcachu, huahuacunatapish mana chari tucurcachu. Paipaj familiapaj shutipish chingarinami carca. Chaimantami cushichichun, animachun minishtirca. Israelpi causaj solteracunaca cada huatami chuscu punllacunata Jeftepaj ushushita cushichinaman rijcuna carca (Jueces 11:39, 40, NM ). Cunan punllacunapica Diosta ashtahuan sirvingapajmi achca huauqui panicunaca soltero catincuna. Paicunapish felicitachun, animachunmi minishtincuna (1 Corintios 7:32-35). w18.04 pág. 17 párrs. 10, 11
Miércoles 30 de diciembre
Angelcunaca mandaj cachun churashcallapi mana cashun nishpa, ashtahuanpish paicuna causacunmantami anchushpa rirca (Judas 6).
Achca angelcunami Satanaspaj parte tucushpa Diospaj contra tucurcacuna. ¿Chaitaca ima shinataj yachanchij? Manaraj yacu juillu shamujpimi huaquin angelcunaca cai Allpapi causaj huarmicunahuan chayarircacuna. Paicuna cashna juchapi urmachunca Diablomi pandachirca. Chaimantami Bibliapica: ‘Diabloca quimsapi chaupishca shuj parte luzerocunatami, cielomanta Allpa pachaman paipaj chupahuan aisashpa shitarca’ nin (Génesis 6:1-4; Apocalipsis 12:3, 4). Chai angelcuna Diosmanta, shujtaj alli angelcunamantapish caruyajpimi Satanasca paicunata mandai callarirca. Diabloca Dios layallatajmi shuj organizacionta charisha nin. Chaimantami chai millai angelcunataca organizashcata charin. Shinami shuj rey cashcata sintin. Ashtahuancarin cai Allpata mandachunmi millai angelcunaman poderta cushca (Efesios 6:12). Chashna organizado cashcamantami Diabloca cai Allpapi mandajcunata mandai tucun. w18.05 págs. 16, 17 párrs. 5, 6
Jueves 31 de diciembre
Ñucata cunaj Mandaj Diostaca alli nicushallami. Tuta cajpipish ñuca yuyaita yachachicunguillami (Salmo 16:7).
Jehová Diosca cꞌuyaj Yaya cashcamantami ñucanchij imapi pandarijpica ayudan. Davidca paita aconsejajpica valorajmi carca. Davidca Diospaj consejocunata yuyarishpami pai shina yuyangapaj esforzarij carca. Chaimi paipaj causaita cambiashpa ashtahuan cꞌuyaj, llaquij runa tucurca. Canpish chaillatataj rurashpaca Jehová Diosta ashtahuan cꞌuyashpami paita shungumanta cazunata munangui. Shinami feta charingui. Christin shuti panica: “Imalla estudiashcapi cutin cutin yuyashpaca Jehová Dios ñucapaj quillcashcatami cuentata cuni” nircami. Can sinchi crij cajpica Diosca yachaisapatami ruran. Chaimi cai mundopi ima shina causai cashcata intindingui. Shinallataj shamuj punllapipish millai gentecunahuan ima tucuna cashcatami intindingui. ¿Imamantataj Diosca alli yachaita cusha nin? Paica causaipi ima ashtahuan importante cashcata yachachun, alli decisioncunatapish agllachun, shamuj punllapipish ima tiyagrishcata ama manchachunmi ayudasha nin (Isaías 26:3). w18.12 pág. 23 párrs. 9, 10