¿Atiwaqchu kusisqa kawsakuyta?

IMAYNA kawsasqankuwan kusisqa kasqankumanta piensaqkunam ninku: “Kusisqaqa kayman...

• ... achka qullqiyuq kaspaymi”.

• ... casado vidaypi allin kaspaymi”.

• ... mana unquspaymi”.

Ichaqa manam imapas haypasqanchikwanchu nitaq ima castamanta kasqanchikwanchuqaya kusisqaqa kawsakusun, aswanqa imayna kayninchikmantam. Chayna kasqanqa allinpunim. ¿Imanasqa? Ñuqanchikmantañam kanman kusisqa utaq llakisqa kayninchikqa.

“ALLIN HAMPI”

Bibliam nin: ‘Kusisqa sunquqa allin hampim, llakikuymi ichaqa runata unquchin’, nispa (Proverbios 17:22, CQ12). Chaynaqa kawsakuyninchikpi kusisqa kanapaqqa kikinchik imayna kasqanchikmantam kanqa. Chayqa kanmanmi imapas munasqanchikta haypay utaq mana haypay munasqanchikmanta. Kanmantaqmi ima sasachakuytapas imayna atipananchikpaq tanteayninchik.

Wakin runakunam ichaqa mana chaynatachu piensanmanku, ichapas ninmanku:

• “Imapas mana allin kaptinqa, ¿imapaqtaq niyman allin kasqanta?”.

• “Sasachakuykunata atipanaypaq kallpanchakuptiypas sasachakuykunaqa manam chinkanqachu”.

• “Imam kasqantam qawanay”.

Chaynata niyqa yaqapaschá allin kanman. Ichaqa, sasachakuykunata imayna qawayqa yanapakunmanmi. Kaypi yuyaymanasun.

Alexwan Brayanmi llamkasqankupi sapaq ruwayniyuq kanku. Llamkayninkupi patronninkum imapas mana allinta ruwasqankuta iskayninman qawachirqa. ¿Allinpaqchu hapirqaku?

• 

  Alex: “¡Kallpanchakuspaypas mana allintam ruwarusqani! Manam kay llamkaypaqchu kani. Tukuytaña ruwaptiypas manachusmi haykapipas allintaqa ruwasaqchu”.

• 

  Brayan: “Patronniymi allin llamkasqayta niwarqa, ichaqa wakinpim pantarusqani. Qatiqninpaqqa aswan allinta ruwanaypaqmi kallpanchakusaq”.

¿IMA NIWAQTAQ?

• Suqta killamantaqa, ¿mayqintaq aswan allin llamkaq kanqa?

• Qamqa, ¿mayqinnintataq akllawan hinalla llamkapusunaykipaq?

• Sasachakuykunapi tarikuspaykiqa, ¿mayqinnin hinataq piensanki?

Andreawan Brendam wakinpi sapallanku hina tarikunku. Paykunam sasachakuyninkuta imayna atipanankupaq sapakama tanteanku.

• 

  Andreaqa kikillanpim piensan. Pipas paypaq imatapas ruwaptinñam payqa yanapaykun. Payqa ninmi wakin mana yanapaptinqa paykunapaq imapas ruwayqa yanqapaq kasqanta.

• 

  Brendaqa kallpanchakunmi kuyakuywan runamasin yanapaypi, mana imata chaskinan kaptinpas. Payqa runamasinpaq allin kaqkunatam ruwan, runakuna allin kaqkunata paypaq ruwananta munaspan (Lucas 6:31). Chay ruwasqanmi kusichin.

¿IMA NIWAQTAQ?

• ¿Mayqintataq amistadniki kananpaq akllawaq?

• ¿Mayqinnintaq runakunawan hawkalla kanqa?

• Sapallayki hina tarikuspaykiqa ¿mayqinnin hinataq tanteanki?

Riqsinkipaschá Brayan hinaspa Brenda hina runakunata. Ichapas paykuna hina kasqaykita musyakunki. Chayna kaptinqa allintachá musyakunki imayna kasqayki kawsakuynikipi yanapasusqaykimanta. Sichum Alexman utaq Andreaman rikchakusqaykita musyakuspaykiqa, bibliawanmi yanapachikuwaq sasachakuynikikunata atipanaykipaq. Qawasunchikyá kimsa yanapakuykunata.

1 AMA CHAYLLA HUKMANYAYCHU

BIBLIAM NIN: ‘Sasachakusqayki punchawpi hukmanyaruspaqa pisi kallpayuqñam rikurirunki qamqa’ (Proverbios 24:10).

¿IMA NINANTAQ? Mana kallpanchakuq kasqaykiqa astawanmi sasachasunkiman.

KAYPI YUYAYMANAY: Yulizam warma kasqanpi llumpayta ñakarirqa. Taytanmi sinkakuqllaña karqa hinaspapas wakcham karqaku. Sapa kutim sapaq wasikunapi yachaqku. Imayna kawsakusqanmanta sapa kuti ñakakuspanpas, manañan ñakakurqañachu. ¿Imataq yanaparqa? Paymi nin: “Wasiypi tukuy ima manaraq allichakuptinpas bibliam yanapawarqa kawsakuyniypi manaña hukmanyanaypaq. Kunankamapas hinallam yachachikuyninkunaqa mana chaylla hukmanyanaypaq yanapawan. Runakuna sientichiwaptinpas piensarinim imanasqa chayna kasqankuta”, nispa.

Yulizam qawarqa Diospa palabranpa yachachikuyninkunaqa anchata yanapakusqanta. Qamtapas sasachakuynikikunata atipanaykipaqmi yanapasunkiman. Bibliam nin: “Hinallayá imayna piensasqaykichikta musuqyachiychik”, nispa (Efesios 4:23, NM).

Bibliapa chayna nisqanqa qawachinmi imayna piensayninchikta musuqyachiyta atisqanchikmanta. Chaynaqa atiwaqmi imayna kaynikita musuqyachiytapas. Chaytaqa pisi-pisimantam atinki.

2 ALLIN KAQKUNALLAPIYÁ YUYAYMANAY

BIBLIAM NIN: ‘Llakisqa sunquyuq runapaqqa sapa punchawmi sasachakuylla, kusisqa sunquyuq runapaqmi ichaqa sapa punchaw kusikuylla’ (Proverbios 15:15, CQ12).

¿IMA NINANTAQ? Mana allinkunallapi astawan piensaspaqa sapa punchawmi hukmanyasqa tarikunki. Allin kaqkunapi piensaspam ichaqa allinta kawsakunki hinaspapas kusisqam tarikunki. Chayqa kikikimantañam.

KAYPI YUYAYMANAY: Yanko runatam achka kutita umanta kichaspanku tumorta hurqurqaku. Chayraykum allin puriyta hinaspa allin rimaytapas manaña atirqachu. Imatapas ruwayta manaña atisqanpi piensaspanmi, achka watakuna hukmanyasqa tarikurqa. Paymi chayna kasqanta atipananpaq tanteakurqa. Paymi nin: “Unqusqa kasqaypi piensanaymantaqa imapas kallpanchawasqanpim astawan yuyaymanani”, nispa.

Kallpanchasqa kananpaqmi Yankoqa sapa kuti bibliata ñawinchan. Ninmi: “Allin kaqkunapi yuyaymananaypaqmi yanapawan. Imakuna ruway atisqaykunapim astawan piensani, chaywanqa manam ima haypay munasqayta saqiruymantachu nichkani. Hukmanyasqa kanaymantaqa imapas allin kaqkunapi yuyaymananaypaqmi kallpanchakuni”, nispa.

Qampas atiwaqmi imapas hukmanyachisusqaykita chinkachiytaqa. Yanko hina unquspapas utaq ima sasachakuyniyuq kaspapas kayta tapukuy: “¿Hinallachu kayna sasachakuypi kasaq? ¿Atiparuymanchu kay sasachakuyta?”, nispa. Chaynaqa allin kaqkunapi yuyaymananaykipaqyá kallpanchakuy.

3 HUKKUNATA YANAPAY

BIBLIAM NIN: ‘Ima chaskiqmantapas aswan kusisqaqa imapas quqmi’ (Hechos 20:35).

¿IMA NINANTAQ? Mana imata suyaspa runamasinchikta yanapakuymi kusichikun. Diosqa unanchawarqanchik manam kikillanchikpaq munaqllatachu aswanqa wakinkunapaq munaqtam (Filipenses 2:3, 4; 1 Juan 4:11). Wakinta imapipas yanapasqaykiwan kusichisqaykiqa yanapasunkim sasachakuynikiwan mana llumpayta hukmanyanaykipaq.

KAYPI YUYAYMANAY: Josué runam espina bífida sutiyuq unquywan ñakarin. Chayqa wasa urqunpi tullu mana allinta wichqakusqanraykum nerviokuna dañakun, chaymi llumpayta nanakun. Paymi ichaqa runakunata yanapaspan kusikun. Ninmi: “‘Manam atinichu’ ninaymantaqa, kallpanchakunim atisqayman hina runamasiyta yanapaypi. Chaywanmi anchata kusikuni”, nispa.

KAYTA RUWAY

Imaynata runamasikita yanapanaykipaq yuyaymanay. Ichapas huk kaqnin unquqpaq mikuyta ruwarapuwaq. Utaq yuyaqkunata imallapipas wasinpi yanapaykuwaq.

Imayna kaynikiqa tupanmi huertaykita sumaqta allichasqaykiman. Sunquykimanta hurquy mana allin pensamientokunata, mana allin qurata hurquchkawaqpas hina. Hinaspa allin kaqkunallata sunquykipi hatalliy. Chaynata ruwaspaykiqa allinmi kawsakunki. Chaynaqa ¿atiwaqchu kusisqa kawsakuyta?