Amaña phiñachinakuy kananpaq

SASACHAKUYKUNA

¿Manachu thak sonqolla sasachakuyniykichista allichayta atinkichis? ¿Dinamita patapipas sayashawaqchis hinapaqchu qhawarikunkichis, imallawanpas qonqaylla phatanman hinata?

Chhayna kaqtinqa ama pisikallpayaychischu, atiwaqchismi aswan allin kawsaytaqa, chaypaqqa ñawpaqtan yachanaykichis imarayku phiñanachikusqaykichista.

¿IMAYNAPIN QALLARIN?

Mana entiendenakuqtinku.

Lilianana nin: “Mayninpin qosayta ima niytapas munani ichaqa manan munasqay simikunatachu nini. Mayninpiqa imatapas ninaypaq yuyaykusqaytan mana nishaspay nini: ‘Nirqaykin, nirqaykin’, nispa. Manan llullakushanichu”, nispa.

Mana kaqllata yuyaykuqtinku.

Kaqllataña yuyaykunku manaña chaypas, sapankankupas hukniraymantapunin imatapas qhawarinqaku. ¿Imanaqtin? Manapunin iskay runaqa kaqllapuniqa kankumanchu, chaykunan casarakuy kawsayta munayyachin, ichaqa phiñachinakuytapas apamullanmantaqmi. Wakinpaqqa phiñachinakuytan astawan apamun.

Mana allin kaqkunata rikusqanku.

Raquelmi nin: “Tayta-mamayqa manan respetanakuqkuchu tukuy tiempon maqanakushallaqku, chaymi ñoqapas casarakuspayqa imaynan mamay taytayta rimapayaq chhaynallatataq qosayta rimapayayta qallarirqani. Manan respetoyoq kayta yachasqanichu”, nispa.

Imaynapi sasachakuypa qallarisqan.

Mayninpiqa manan reparakunchu imaynapi phiñachinakuy qallarisqan. Yaqapaschá huk esposa qosanta ninman: “Qanqa sapa kutillanmi tardeta chayamunki”, nispa. Sasachakuyqa manapaschá tardeta chayamusqanchu, aswanpas esposanmi chay ruwasqanta qhawarin manapas respetashanmanchu hinata.

Imamantaña phiñachinakunkuman chaypas, sapa kutilla chayta ruwasqankuqa onqochinmanmi otaq t’aqanachinmanpas. ¿Imatan ruwawaqchis amaña phiñachinakuy kananpaq?

KAYTAN RUWAWAQCHIS

Ñawpaqtaqa imarayku sasachakuy kasqantan tarinaykichis. Thak tarikusqaykichis ratopi kayta ruwaychis:

1. Sapankaykichis qelqaychis imamantachus chayllaraq phiñachinakusqaykichismanta. Qosaqa yaqapaschá qelqanman: “Amigaykikunawanmi ch’isiyamurqanki, manataqmi huk kutillatapas waqyamuwarqankichu”, nispa. Esposataq qelqanman: “Amigaykunawan kamusqaymantan phiñakurqanki”, nispa.

2. Sasachakuyta allichaypi yuyaykuspa tapukuychis: ¿Phiñakunapaq hinapunichu karqan? ¿Aswan allinchu kanman karqan pampachay? Thaklla kawsanaykichispaqqa yachanaykichismi mayninpiqa mana kaqllatachu imatapas qhawarisqaykichista, hinaspapas munakuymi yanapasunkichis pampachanaykichispaq. (Bibliapi yanapay: Proverbios 17:9.)

Sichus aguantanapaq hina chay sasachakuy karqan chayqa pampachanakuychis hinaspataq qonqapuychis. (Bibliapi yanapay: Colosenses 3:13, 14.)

Sichus hukniykichis mana aguantanapaq hinata qhawarin chayqa qatimuqpi kaqta ruwaychis.

3. Phiñachinakusqaykichis ratopi imaynachus sientekusqaykichismanta anotaychis. Qosaqa qelqanmanmi: “Amigaykikunawanpas astawan kayta munawaq hinatan qhawarirqani”, nispa. Esposaqa qelqanmanmi: “Huk wawata hinan sientechiwarqanki, taytantapas sapa rato waqyanan kanman hinata”, nispa.

4. Qelqasqaykichista cambiaychis leenaykichispaq. ¿Imaynatan sientekurqan qosayki otaq esposayki phiñachinakusqaykichis ratopi? Rimaychis imatachus ruwawaqchis karqan imapunichus sasachakuy kasqanta allichanaykichispaq chayta, chhaynapi mana phiñachinakuy kananpaq. (Bibliapi yanapay: Proverbios 29:11.)

5. Chay qelqasqaykichismanta imatachus yachasqaykichista rimaychis. ¿Imaynatan yanapasunkichisman qhepaman ama phiñachinakunaykichispaq, otaq phiñachinakuyta qallarishaqtiykichis reparakunaykichispaq?