‘Qhawariychis imaynatachus uyarisqaykichista’

UYARISPALLAN imatapas yachasunman, mayninqa chaymantan kanman kawsaypas wañuypas. Egiptomanta manaraq Jehová Dios llaqtanta kacharichishaspan, Moiseswan umalli Israel runakunaman willachirqan imakunatas ruwananku karqan phiwi churikunata sipiq angelmanta qespichinankupaq chayta (Éxo. 12:21-23). Umallikunataq sapanka familiaman chayta willarqanku. Simillawantaq willakurqan chayqa, llapankupas allintan uyarinanku karqan. ¿Imatan ruwarqanku chayta uyarispa? Biblian nin: “Llapa Israel runakunan Moisesta Aarontawan Señor Diospa kamachisqanman hina ruwarqanku”, nispa (Éxo. 12:28, 50, 51). Chhaynapin Israel runakuna kacharichisqa karqanku.

Kay tiempopipas Jehová Diosqa ancha hatun kacharichiyninchispaqmi preparawashanchis, chaymi huñunakuykunapi yachachiwasqanchista allinta uyarinanchis. ¿Allintachu yanapachikushanki huñunakuykunapi yachachikusqanwan? Chaypaqqa tukuy yuyaywanmi uyarinayki.

¿Yuyashankichu allin yachachikuykuna uyarimusqaykita? ¿Sapa semanachu yuyaymanashanki chayman hina kawsanaykipaq otaq runamasiykiman yachachinaykipaqpas?

Tukuy sonqoykiwan chaskikuy Diospa yachachikuyninta

Huñunakuykunamanqa hamunanchis tukuy sonqowan yachayta munaspan, chhaynapin chaypi yachasqanchis allinninchispaq kanqa. Yachasunchis Judá llaqta rey Josafatmanta. Paymi sonqopas-sonqo Diosta servirqan, chaymi “orqokunapi yupaychana cheqaskunata ch’usaqyachirqan”, ‘oficialninkunatataq kacharqan Judá llaqtakunapi runakunaman kamachikuy simita yachachimunankupaq’. Chaywanpas “wak’a dios yupaychana cheqaskunaqa manan thunisqachu karqan” (2 Cró. 17:6-9; 20:33). Chay cheqaskunapin idolokunata yupaychaqku, Jehová Diostapas chaypin yupaychaqku ichaqa manan kamachikusqanman hinachu; chay ruwaymanmi yachasqa kasharqanku chaymi mana saqerqankuchu.

¿Imaraykun mana kasukurqankuchu Diospa Kamachiyninkunata Josafat willachimuqtin? Biblian willan: ‘Runakunaqa manan ñawpa taytankuq Diosninta tukuy sonqochu servirqanku’, nispa. Uyarirqankuña Diospa yachachikuyninkunata chaypas, manan kasukurqankuchu. Paykunaqa nishu sasapaqchá qhawarirqanku Jerusalenpi kaq yupaychana wasiman rispa sacrificiokuna haywayta. Imaynaña karqan chaypas mana iñiyniyoq runakunan karqanku.

Saqraq makinman ama urmananchispaqqa, tukuy sonqowanmi Jehová Diospa yachachikuyninkunata chaskikunanchis, chhaynapi allinta entiendenanchispaq. Chaypaqmi paymanta mañakunanchis: “Yanapaway yachachikuyniykikunata agradecekuywan chaskikunaypaq”, nispa (Sal. 27:4; 95:2). Chhaynata mañakuspaqa allinpaqmi qhawarisunchis Diospa llaqtanpi yachachikuqkunata, mayninpi pantankuña chaypas kallpachakushankun Diospa nisqanman hina yachachinankupaq. Chaymantapas sonqomantapachan Kamaqninchista agradecekusun yachachiwasqanchismanta, ñawpaqpi yachasqanchiskunata aswan allinpaq qhawariy atisqanchismantapas. Ñoqanchisqa maytan munanchis Diospa munaynin hunt’ayta, chaymi khaynata mañakunchis: “Señor Diosníy, ñanniyki puriyta yachachiway [...]. Qanta tukuy sonqo serviqta ruwaway”, nispa (Sal. 86:11).

Tukuy yuyaywan uyariy

Huñunakuypi kashaspaqa yaqapaschá hukkunaq purisqanku rimasqanku ima distraechiwasunman, otaq llakipi tarikusqanchisrayku, onqosqa kasqanchisrayku mana tukuy yuyaywanchu uyarisunman. Tayta-mamakunapas manan allintachu uyarinkuman huch’uy wawankuta atiendesqankurayku. Chhaynaqa, ¿imatan ruwana tukuy yuyaywan uyarinapaq?

Rimamuqtan makilla qhawanayki. Bibliapi textokuna nimusqantapas maskhanaykin, yachankiña chay textokunapi nisqanta chaypas, leesqantapas qatipay. Ama ima kaqtinpas huk ladotaqa qhawariychu, mana chayqa manan llapantachu uyarinki.

Sichus ‘sonqoykita llakikuna ñit’iykusqanrayku’ mana tukuy yuyaywanchu uyarishanki chayqa, Jehová Diosmanta mañakuy thak-kayta qonasuykipaq (Sal. 94:19; Fili. 4:6, 7). Chaywanpas sonqoyki mana tiyaykuqtinqa, yapa-yapapas mañakuwaqmi (Mat. 7:7, 8). Jehová Diosqa allinninchista munaspan huñunakuykunata qowanchis, chaymi yanapawasun tukuy yuyaywan uyarinanchispaq (1 Juan 5:14, 15).

Rimamuqkunaq yachachisqanta uyarispa

Yaqapaschá huñunakuypi rimamuqkunaq allin yuyaychasqanta yuyashanki. Ichaqa manan allin yuyaychaykunaraykullachu yachachisqankutaqa uyarinchis. Rimamuqkunaq yachachisqanqa viajashawaqpas hinan: viajaspaqa munay cheqaskunatan rikunki, ichaqa manan chaychu aswan importanteqa aswanpas maymanchus chayanaykin. Chhaynatan rimamuqkunapas uyariqninkuta yanapanku imatapas allinta entiendenankupaq otaq chayman hina ruwanankupaq.

Josué 24:1-15 textokunapin willashan Israel runakunaman Josuepa rimaykusqanmanta. Chaywanmi Josueqa paykunata kallpacharqan Diosta yupaychayninkupi qaqata sayanankupaq, ídolo yupaychasqankuta saqepunankupaqpas. ¿Imaraykun chayta ruwananku karqan? Pantasqa religión sinchi mast’arisqa kasqanraykun. Chayqa Jehová Dioswan allinpi kasqankutan waqllichinman karqan. Chaymi Josuepa rimasqanta uyarispa Israel runakuna nirqanku: “¡Ñoqaykuqa manan hayk’aqpas Señor Dios serviytaqa saqeykumanchu wak dioskunata servinaykupaqqa! [...] Señor Diosllatapunin servisaqku”, nispa. Hunt’arqankutaqmi nisqankuta (Jos. 24:16, 18, 31).

Huñunakuypi rimamuqpa yachachisqanta uyarispaqa reparay imapaqsi chay yachachikuy kasqanta. Hinaspa chayta ama qonqaspa uyariy rimamuqpa ima nisqantapas, tapukuytaq: “¿Ima ruwanaypaqmi kallpachawan?” nispa.

Tapuykunata kutichiykunatawan ruwakuqtin

Predicayta Yachanapaq Huñunakuypi wakin yachachikuykunamantan uyariqkunata tapuspa ruwakun. Qhawaq revistata Estudianapaq Huñunakuypi, Biblia Estudianapaq Huñunakuypipas uyariqkunata tapuspan huk qelqata estudiakullantaq.

Chhayna estudiayqa hukwanpas rimashawaq hinan, chaymi tukuy yuyaywan uyarinki chayqa llapanta entiendenki. Allinta entiendey imamanta rimakushasqanta, imaynatas huñunakuyta aparichiq importante yachachikuykunata allinta reparachishan chaytapas. Umallaykipi kutichiy tapuykunata, hukkunaq kutichisqankutapas makilla uyariy, yaqapaschá mana reparasqaykikunata sut’inchankuman. Hinaspapas yanapakuy tapuykunata kutichispa, chhaynapin iñiyniykipi kallpachasqa kanki iñiqmasiykikunatapas kallpachanki (Rom. 1:12).

Ñawpaqmanta preparakusqaykin yanapasunki tapuykunata kutichinaykipaq, hukkunaq kutichisqanta entiendenaykipaqpas. Sichus imapas kasqanrayku mana tiempoyki aypasunkichu allinta preparakunaykipaq chayqa, ratollapas leenaykin chay qelqakunata. Chayta ruwaspa huñunakuyman rispaykiqa aswan allintan entiendenki mana leespa rinaykimantaqa.

Hatun huñunakuykunapi

Hatun huñunakuykunapiqa aswan sasaraqmi kanman tukuy yuyaywan uyariyqa imaymanakuna kasqanrayku. ¿Iman yanapawasunman allinta uyarinapaq?

Allinta samaspan hamunanchis, manaraq huñunakuy qallarishaqtintaq programa nisqa hojapi sapa p’unchaypaq churasqa temata umanchispi hap’isunman, hinallataq discursokunaq titulonta leespa yuyaymanasunman imakunamantas rimakamunqa chayta. Chaymantapas rimamuqpa nisqan textokunatan makilla maskhananchis, anotasunmantaq uyarisqanchisman hina imapas allin kaqta, hinallataq kawsayninchispaq predicayninchispaq allin yuyaychaykunatapas. Hinaspapas huñunakuyman rishaspa otaq kutimpushaspapas hukkunawan rimasunman yachamusqanchismanta. Chhaynapin mana qonqasunchu yachamusqanchista.

Wawaykikunata yachachiy uyarinankupaq

Cristiano tayta-mamakunaqa wawankutan huch’uychanmantapacha yanapanku yachayniyoq kanankupaq chhaynapi ‘qespikunankupaq’, chaymi huñunakuykunaman, hatun huñunakuykunamanpas apanku (2 Tim. 3:15). Wawakunaqa manan kaqllatachu kallpachakunku uyarinankupaq, nitaq kaq yuyayniyoqchu kanku, chaymi allin reparaq kanaykichis sapankankuta yanapanaykichispaq. Chaypaqmi qatimuq yuyaychaykuna yanapasunkichisman.

Wawaykichiskunata wasipi qasillata tiyachiychis qelqanchiskunata leenankupaq otaq dibujonkunata qhawanankupaqpas. Huñunakuykunapiqa ama qoychischu pukllanakunata. Paykunaqa “uyarinankupaq” ‘yachanankupaqmi’ huñunakuykunamanqa rinku (Deu. 31:12). Allin kaqtinqa, wakin tayta-mamakunaqa huch’uy wawankumanpas qonkumanmi huñunakuypi estudiananku qelqakunata. Wawakunaq wiñasqanman hinan yanapawaqchis huñunakuykunapi tapuykuna kutichinankupaq.

Bibliaq nisqan hina, Jehová Diosta uyarinchis chayqa kasukunanchismi, chaytan yachanchis Israel runakunata Moisespa nisqanpi, paymi nirqan: “Willaykichismi wañuymantapas kawsaymantapas, hinallataq saminchaymantapas ñakaymantapas. Akllakuychis kawsayta, [...] Diosniykichis Señor Diosta munakuychis, payta kasuychis [“uyariychis”, NM]”, nispa (Deu. 30:19, 20). Kunanpas uyarinanchismi Jehová Diospa yachachiwasqanchista, chayman hinataq kawsananchispas, chhaynapin paywan allinpi kasunchis wiñay kawsaytapas chaskikusunchis. Chaypaqmi kasukunanchis Jesuspa nisqanta, paymi nirqan: “Qhawariychisyá imaynatachus uyarisqaykichista”, nispa (Luc. 8:18, MR).