¿Imaynatan tariwaq qanpaq jina warmita qharitapas?

1, 2. a) Mayqen iñiqpas casarakuyta munashan chayqa, ¿imapin ñaupaqta piensanan? b) ¿Imamantan rimashanchis reqsinakuymanta rimaspa? (Qhaway “Yachanapaq willakuy” nisqata).

¿MUNAWAQCHU casarakuyta? Ichaqa kusisqa kausanapaqqa manan casarasqaraqchu kana, chaywanpas askha hermanokuna hermanakuna iman munanku casarakuyta. Ichaqa pipas casarakuyta munaqqa allin preparasqan kashanan, yuyayninpipas iñiyninpipas allin poqosqan kanan, yachanantaqmi imayna mantenekuytapas (1 Cor. 7:36).a Chaykunapi allin preparasqa kanqa chayqa casarakuspaqa kusisqan kausanqa.

² Chaywanpas mayninqa manan facilchu pitapas casarakunapaq jina tariyqa (Prov. 31:10). Tariwaqña chaypas manapaschá facilchu kanqa paywan lloqsiyqa ni reqsinakuypas.b Kaypin yachasun imas juj solterota solteratapas yanapanman allin hermanata hermanotapas tarinanpaq chayta, imaynatas paywan reqsinakuyta qallarinman chaytapas. Yachasunmi imaynatas wakin iñiqmasikunapas paykunata yanapankuman chaytapas.

¿IMAYNATAN QANPAQ JINA WARMITA OTAQ QHARITA TARIWAQ?

3. ¿Imapin juj soltero cristiano piensanan manaraq piwanpas reqsinakushaspa?

³ Manaraq piwanpas reqsinakushaspan allinta yachanayki imayna clase runatas munanki chayta. Manachus chaypi piensanki chayqa yaqapaschá qanpaq jina kaqta jinata saqerparipunki, pichus mana qanpaq jinachu kashan chaywantaq lloqsiyta qallarinki. Ichaqa imaynaña kanman chaypas bautizasqan payqa kanan testigotaqmi kananpas (1 Cor. 7:39). Chaywanpas manapaschá llapa bautizasqachu qanpaq jina kanqa. Chaymi kay tapuykunapi piensanayki: “¿Ima ruwaymanmi kay vidapi qokuyta munanki? ¿Imaynapunin chay maskhasqayki runa kanan? ¿Atinkichu payta tariyta?”.

4. ¿Imakunatan Jehová Diosman willakurqanku wakin solterokuna?

⁴ Casarakuyta munashanki chayqa, ñachá Jehová Diosmanqa willakurqankiña chay munasqaykita (Filip. 4:6). Ichaqa, Jehová Diosqa manan pimanpas prometerqanchu pitapas maskhapunanpaqqa. Chaywanpas payqa piensanmi imaynas tarikushanki chaypi, imakunatas munashanki chaypipas, yanapasunkitaqmi payqa. Chhaynaqa willakushallay paymanqa imatas sonqoyki munashan chayta (Sal. 62:8). Mañakuy pacienciata yachayta qonasuykipaq (Sant. 1:5). Estados Unidos nacionpi Johnc sutiyoq soltero hermanomanta yachasun. Paymi willakun imakunamantas riman Diosmanta mañakuspa chayta, ninmi: “Jehová Dioswan rimaspaqa imayna hermanatas maskhakushani chaytan willakuni, “mayllapipas tariymanpaschá” nispan nini. Mañakunin noqatapas allin sonqo sumaq sonqo kanaypaq yanapawananpaq”, nispa. Sri Lanka ladomanta Tanya sutiyoq hermanan nillantaq: “Jehová Diosmantan mañakuni noqapaq jinata qosata maskhanaykama pay sonqollapuni, kusisqallapuni kanaypaq”, nispa. Unayña maskhashanki chaypas, ¿manaraq pitapas tarinkichu chayri? Chaywanpas Jehová Diosqa tukuy ima necesitasqaykitan qosunki, yanapasunkipunin payqa (Sal. 55:22).

5. ¿Iman solterokunata yanapanman Dios sonqo runakunata reqsinankupaq? (1 Corintios 15:58). (Qhaway kay parrafopaq fotokunata).

⁵ Bibliapi nisqan jina, “Señorpa llank’ananpi tukuy tiempo” ocupasqa kay (leey 1 Corintios 15:58). Chayta ruwanki chayqa askha hermanokunawan hermanakunawan iman reqsinakunki. Askha amigakunata amigokunata iman tarinkipas, reqsinakunkin Dios sonqo juj solterokunawanpas. Chaymantapas, tukuy atisqaykitataq ruwashanki Diospa munaynin ruwanaykipaq chayqa kusisqan kanki.

6. ¿Ima ruwaymanmi yuyayta churananku casarakuy munaq solterakuna solterokunapas?

⁶ Ichaqa manan pareja maskhayllapiñachu yuyayniykiqa kanan, manan chayllamanñachu qokunayki (Filip. 1:10). Diosta serviqkunaqa manan casarasqa kaspachu ni soltero kaspachu kusisqaqa kanku, aswanpas Jehová Diosta servispankun (Mat. 5:3). Chaymantapas, solterolla solteralla kanki chayqa, manan sasachu kanqa Diospa munaynin ruwayman astawan tiempota qonaykipaq (1 Cor. 7:​32, 33). Chhaynaqa, kallpachakuy soltero tiempoykita Diosman qonaykipaq. Estados Unidos nacionpi Jessica sutiyoq hermanamanta yachasun, payqa yaqa tawa chunka watanpi kashaspas casarakusqa. Paymi nin: “Arí, noqaqa casarakuytan munasharqani, ichaqa Diospa munaynin ruwayman tiempoyta qospan kusisqa karqani”, nispa.

TIEMPOTA JAP’IY PAYTA ALLINTA QHAWARINAYKIPAQ

7. Piwanpas reqsinakuyta munashanki chayqa, ¿imaraykun allintaraq qhawarinayki manaraq imatapas willashaspa? (Proverbios 13:16).

⁷ Pitapas tarirunki qanpaq jina warmita otaq qharita ¿chayri? ¿Imatan ruwanayki? ¿Apuraychu phawanayki jinaspa chayta willakunayki payman? Manan, chaymanta rimaspan Bibliapi nin: “Allin yuyayniyoq runaqa yachaywanmi imatapas ruwan”, nispa (leey Proverbios 13:16). Chhaynaqa pitapas tarinki chayqa mana reparachikuq jinallan juj tiempo qhawarinayki, chaymantañan imatapas willanayki. Países Bajos nisqa ladomanta Albert sutiyoq hermanon nin: “Mayninqa juj ratullan pipas gustaruwasunman, chayraykun mana apuraychu pimanpas willakunanchis imatachus paymanta piensanchis chaytaqa. Aswanmi juj tiempo allinta payta qhawarinanchis”, nispa. Chaymantapas pacienciawan qhawarinki chayqa, yaqapaschá reparanki payqa mana qanpaq jinachu kasqanta.

8. ¿Imaynatan juj soltero qhawarinman piwanchus reqsinakuyta munashan payta? (Qhaway kay parrafopaq fotokunata)

⁸ Yaqapaschá nishanki: “¿Imaynatataq pitapas qhawayman mana reparachikuq jinallari?”, nispa. Chaytaqa ruwawaq juñunakuykunapi, hermanokunawan kusirikunapaq juñunakuykunapi iman. Chaypin reparanki imaynas pay chayta, imaynatas imatapas ruwan, imaynas iñiyninpi kashan chaytapas. ¿Pikunawanmi juñukun? ¿Imaynan rimayninpas? Chaykunatan qhawarinayki (Luc. 6:45). ¿Imakunatan ruwayta munashanki? ¿Qan jinachu paypas imatapas ruwayta munashanman? Chaykunapi piensay. Chaymantapas yaqapaschá iñiq t’aqanpi umalliqkunaq yanapayninta mañakuwaq, payta reqsiq allin iñiyniyoq hermanokunawanpas parlariwaqmi (Prov. 20:18). Yaqapaschá paykunata tapuriwaq imaynas chay reqsiyta munasqayki runa, imayna sonqoyoqsi chayta (Rut 2:11). Ichaqa chaykunata ruwaspaqa manan p’enqaymanqa churanaykichu paytaqa. Aswanmi respetanayki, manataqmi nishutaqa metekunaykichu vidanmanqa.

9. ¿Imapaqmi listo kashanayki reqsiyta munasqayki runaman manaraq imatapas willashaspayki?

⁹ Ichaqa, ¿may tukuy unaytaq qhawarinayki pitachus reqsiyta munashanki paytari? Apuraylla imatapas ninki chayqa, yaqapaschá mana piensaspa rimaqta jina qhawarisunkiman (Prov. 29:20). Ichaqa, paychus reparakunqa reqsiy munasqaykita manataq imaninkipaschu chayqa, yaqapaschá qhawarisunkiman imatapas yanqa ruwaqta jina (Ecl. 11:4). Pimanpas sonqoykipi imachus piensasqaykita willanaykipaqqa, manan “paywanpunin casarakusaq” ninaykichu. Ichaqa preparasqan kashanayki casarakunaykipaq, allintataqmi sonqoykipi piensaykunayki imaynas paywan casarakuwaq chayta.

10. Yaqapaschá pipas qanwan reqsinakuyta munashanman qantaq mana munankichu, ¿imatan ruwawaq chhaynapi tarikuspa?

¹⁰ Pipas qanwan reqsinakuyta munashanman ¿chayri? ¿Imatan ruwawaq? Manachus munashanki chayqa sut’intan chayta ninayki, sut’itan chayqa rikukunan ima ruwasqaykipipas. Ichaqa sichus paywan kayta munaq jina imatapas ruwanki chayqa, manan allinchu kanman, sonqontan k’iriwaq (1 Cor. 10:24; Efes. 4:25).

11. Wakin llaqtakunapi familiankuña amigonkuña solterapaq solteropaq parejata ajllapun chaypas, ¿imakunapin paykuna allinta piensananku?

¹¹ Wakin partekunapiqa tayta-mamakunan ajllapunku soltero soltera wawankupaq juj parejata, mayninqa juj kuraq runakunan chayta ruwanku. Wakin partekunapitaq juj familianku otaq amigonkuna chayta ruwapunku, chaymantataq rimanakunku reqsinakunankupaq, chhaynapi allintachus apanakunku icha manachus chayta yachanankupaq. Chaypi yanapananchispaqchus pipas valekuwasun chayqa, allintan yachananchis imatas sapankanku munanku chayta, imatas necesitanku chaytapas. Paypaq jina pitapas taripusun chayqa, allintan yachananchis imaynas pay, imayna sonqos, imaynas iñiyninpipas kashan chaykunata. Dioswan allin amigontin kaymi qolqemantapas, educacionmantapas, qhapaq kaykunamantapas aswan allinqa. Chaykunapiña noqanchis yanapasun chaypas, paykunamantan kanqa casarakunqakuchus icha manachus chayqa (Gál. 6:5).

¿IMAYNATAN PIWANPAS REQSINAKUWAQ?

12. Piwanpas reqsinakuyta munashanki chayqa, ¿imaynatan chayta niwaq payman?

¹² Piwanpas reqsinakuyta munashanki chayqa, paywan pareja kayta munashanki chayqa, ¿imaynatan chayta niwaq payman? d Yaqapaschá uya-uyapura chayta paywan parlariwaq otaq telefononta rimawaqchis. Paywan rimaspaqa sut’inta willay imaynas paypi piensashanki chayta, imaynas paywan reqsinakuyta munashanki chayta (1 Cor. 14:9). “Tiempochata qoyway piensarinaypaq” nisunki chayqa, qollay tiempochata (Prov. 15:28). “Manan atikunmanraqchu, manan chaypiqa piensaniraqchu” nisunki chayqa, respetay paypa piensayninta.

13. ¿Imatan ruwawaq pipas “qanwanmi reqsinakuyta munashani” nispa nisuqtiyki? (Colosenses 4:6).

¹³ Pipas nisunkiman “qanwanmi reqsinakuyta munashani” nispa ¿chayri? ¿Imatan ruwawaq? Chaykuna rimayqa manan facilchu wakinpaqqa, maytachá payqa kallpata jap’inan karqan chayta ninasuykipaqqa, chhaynaqa respetowan payta qhawariy (leey Colosenses 4:6). Piensarinaykipaq tiempota necesitanki chayqa sut’inta chayta willay, ichaqa ama nishu unaytaqa suyachinkichu (Prov. 13:12). Manachus paywan reqsinakuyta munanki chayqa sut’inta chayta willay, ichaqa munayllatan chaytaqa ninayki. Austria nacionmanta Hans sutiyoq hermanomanta yachasun, juj hermanas paywan astawan reqsinakuyta munasqa, payqa munayllatas chay hermanaman willasqa imachus piensasqanta. Paymi nin: “Noqaqa munayllatan nirqani imaynas manaraq chaypiqa piensasharqanichu chayta. Chaytaqa mana nishuta piensaspan nirqani, chhaynapi ama yanqa suyashawananpaq. Chaymantapachaqa cuidakuqmi kani, chhaynapi ama ima ruwasqaywanpas ni rimasqaywanpas jujta piensananpaq”, nispa. Ichaqa sichus qanpas munashanki paywan reqsinakuyta chayqa, paywan parlariy chayta, rimaychistaq imaynatas chay reqsinakunaykichis tiempota aparinkichis chayta. Yaqapaschá sapankapas jujnirayta piensankichis, chayqa maypichus kashankichis imayna uywasqachus karqankichis chaymantan kanqa.

¿IMAYNATAN PAYKUNATA YANAPASUNMAN?

14. Solterokunata yanapayta munanchis chayqa, ¿imakunatan ruwananchis?

¹⁴ ¿Imaynatan casarakuy munaq solterokunata solterakunatapas yanapasunman? Paykunata yanapanapaqqa allintan qhawarikunanchis imatas rimashanchis chayta (Efes. 4:29). Sapankan tapukunanchis: “¿Nishutachu paykunamanta chansakunata rimani? Juj solterowan juj solterawan rimaqtinku, ¿imañapas karushankuman jinatachu qhawarini?”, nispa (1 Tim. 5:13). Chaymantapas manan soltero otaq soltera kasqankuraykuchu paykunataqa pisipaq qhawarichinanchis. 13 parrafopi rimamusqanchis Hans sutiyoq hermanon nin: “Wakin hermanokunan ninku: ¿Manachu casarakapuwaq? Manamá nishu waynañachu kashanki, tiempowanqa manan atinkiñachu casarakuyta, nispa. Chhayna rimaykunaqa manan solterokunataqa imapipas yanapanchu, aswanmi pisipaq qhawarichin, casarakunankupaqpas nishu mat’ipayasqa kashankuman jinan tarikunku”, nispa. Chhaynaqa, allinta piensaykuspan imatapas rimananchis, astawanqa kallpachaq simikunatan ninanchis (1 Tes. 5:11).

15. a) Romanos 15:2 nisqan jina, ¿imapin piensananchis manaraq pipaqpas juj parejata maskhapushaspa? (Qhaway kay parrafopaq fotota) b) ¿Imakunatan yachasunman Iñisqankuraykun imaymanata aguantashanku: Solterokuna nisqa videomanta?

¹⁵ Mayqen solterotapas solteratapas qhawarispanchis nisunman: “Paykunaqa allinchus jina casarakuspaqa kankuman” nispa ¿chayrí? Bibliaq willasqan jina, allintan piensananchis imaynatachus paykuna chayta qhawarinku chaypi (leey Romanos 15:2). Wakin solterokunaqa solterakunapas manan munankuchu pipas chaymanta rimapayananta, ni paywan kay ninankutapas; respetananchismi paykunataqa (2 Tes. 3:11). Wakinmi ichaqa munanku jujkunaq yanaparinanta. Ichaqa paykuna niwallaqtinchismi noqanchisqa yanaparinanchis (Prov. 3:27).e Wakinmi ichaqa jujniraymanta yanaparinata munanku. Alemania nacionmanta Lydia sutiyoq hermanan nin: “Yaqapaschá juj jatun grupo ukhupi chay soltero hermanota hermanatawan invitawaq. Tupanankupaqpas yanapashawaq jinan chayqa kanqa, chaymantaqa paykunamantañan imapas kanqa”, nispa.

16. ¿Imatan solterokuna yuyarinanku?

¹⁶ Solteroña casadoña kashanchis chaypas llapanchispas atisunmanmi sumaq kausayta, kusisqa kausayta (Sal. 128:1). Chhaynaqa, casarakuytachus munashanki, manaraqtaq qanpaq jina pitapas tarinkichu chayqa kallpachakushallay Jehová Dios serviypi yuyayniyki kananpaq. Macao ladomanta Sin Yi sutiyoq hermanan nin: “Paraisopiqa may unaychá pipas esposanwanpas qosanwanpas tiempota pasanqa, soltera kaymi ichaqa mana nishu unaypaqchu; chhaynaqa aprovechay soltera soltero kasqaykita”, nispa. Ichaqa tarirunkiña pitapas, ñataq reqsinakushankichisña ¿chayri? ¿Imatan ruwawaqchis? Qatimuq yachachikuypin yachasun imaynatas chay tiempota munayta apariwaqchis chayta.