Eaa i Mate ei Taua Ao Taito Ra?

KARE te Tiruvi i te koropu i tetai tumatetenga natura ua. E akavaanga ia no ko mai i te Atua. Kua orongaia te akamatakite anga, inara kua kopae maataia te reira. No teaa ra? Te akamarama maira a Iesu: “Mei tei te tuatau i muao i te diluvi ra, te kaikai ra [te tangata] e te inu ra, te akaipoipo ra, e te orongaia ra kia akaipoipoia, e tae rava atu ki te rā i tomo ei a Noa ki roto i te araka, Kare rava i kite, e rokoia iora ratou e te diluvi, e ope takiri akera ratou i te mate.”​—Mataio 24:​38, 39.

Tetai Tupu Anga Tere ki Mua

I tetai au tu, kua rekareka te tupu anga tere ki mua i mua atu i te Vaipuke i te au tu meitaki te rauka nei ia tatou i teia tuatau. Ei akaraanga, kua tuatua te au tangata ravarai i te reo okotai. (Genese 11:1) Kua akakeu teia i te au rauka anga i roto i te ati e te au taineti tei umuumu ra i te tauta anga taokotai a te au tangata ravarai ma te au tu karape tuketuke. Pera katoa, te ora anga roa tei rekarekaia e te maata anga o te tangata i taua tuatau tera te aite anga ka rauka ia ratou i te akaputu i tei apiiia e ratou i te au anere mataiti i topa ra.

Kua tuatua etai e kare i roa ana te ora anga o te tangata i taua taime ra e ko te au mataiti tei taikuia i roto i te tataanga Pipiria e au marama tikai. Kua tika ainei te reira? Ina, ka akara ana i te turanga o Maalaleela. Te karanga ra te Pipiria: “E e ono akera ngauru e rima ara to Maalaleela mataiti i te ora anga, anau akera tana, ko Iareda. . . . E to Maalaleela au rā katoa, e varu ïa anere, e iva ngauru, e rima ara te mataiti: e mate iora aia.” (Genese 5:​15-17) Me ko te aite anga o te mataiti e marama ua, kua anau mai a Maalaleela i tana tamaiti i tona rima mataiti! Kare, te vaitata ra te au tangata i taua taime ki te tu apa kore o te tangata mua, ko Adamu. Kua ora tikai ratou no te au anere mataiti. Eaa tei rauka mai ia ratou?

E manganui te au anere mataiti i mua ake i te Vaipuke, kua tupu maata tikai te tangata i te enua nei e kua rauka i te tamaiti a Adamu ko Kaina i te akanoo i tetai oire, tana i tapa e ko Enoka. (Genese 4:17) I te au tuatau i mua atu i te Vaipuke, kua akanooia mai te au ngai angaanga tuketuke. Te vaira te au taunga no “te au taoonga katoa i te auri, e te veo.” (Genese 4:22) Kare e ekoko anga e kua taangaangaia teia au apinga angaanga no te patu anga, te kamuta, te tuitui anga, e te tanutanu anga. Pouroa te au rave angaanga te taikuia ra i roto i te au tataanga no te noo anga o te au tangata i mua ana i te enua ra.

Te kite tei maata mai kua akariro te reira kia rauka i te au uki i aru mai i te akatupu i te au tu kite mei te metallurgy, te agronomy, te akonokonoanga i te au mamoe e te au puakatoro, te tataanga, e te raveanga i te au ati meitaki roa. Ei akaraanga, ko Iubala ko “te momua ïa o te aronga katoa i akatangi i te kinura, e te koê.” (Genese 4:21) Kua tupu maata te tere anga ki mua. Inara, kua ope viviki taua au mea ra. Eaa oki tei tupu?

Eaa tei Tarevake?

Ma tona au tu meitaki ra, kua tupu te tupu anga kino ki te taiate tangata i mua ake i te Vaipuke. Ko tona akanoo anga, ko Adamu, kua meameaau i te Atua. Ko Kaina, te tangata patu i te oire mua tei rekotiia, kua tamate atu i tona uaorai teina. No reira rai i tupu maata ei te kino! Te au tupu anga kino o te au mea tei akarukeia mai e Adamu no tana uanga kua kino maata atu.​—Roma 5:12.

I te akaraanga kua taeria e te au mea te take i te akataka anga a Iehova e ka akatika ua aia i taua turanga kia tupu ua atu no etai 120 mataiti. (Genese 6:3) Te na ko ra te Pipiria: “E kino maata to te tangata i te enua nei, e kua kino anake te au manako katoa, e te akakoroanga katoa o to ratou ngakau i te au rā katoa ra. . . . Kua ki te enua i te takinga-kino.”​—Genese 6:​5, 11.

Kare i roa atu ana, kua akakite taka meitakiia kia Noa e ka takore te Atua i te au tangata ravarai na roto i tetai tiruvi. (Genese 6:​13, 17) Noatu kua riro mai a Noa ei “tangata i ako i te tuatua-tika ra,” te akaraanga kua ngata i te au tangata i te irinaki e ka ope te au apinga takapini ia ratou. (2 Petero 2:5) Tokovaru ua tangata tei akono i te akamatakiteanga e kua akaoraia mai. (1 Petero 3:20) Eaa ra i puapingai teia kia tatou i teia tuatau?

Eaa te Puapinga no Tatou?

Te noo nei tatou i roto i tetai tuatau aiteite ki to Noa ra. Te rongo putuputu nei tatou no runga i te au rave anga tamataku anga poitirere tikai, te au oroanga o te tamate anga, te ta anga maata a tetai tangata pupui ma tetai akakoroanga tau kore, te kino ua i te kainga te tupu maata atura. Kua ki akaou te enua i te kino, e mei to mua ana rai, kua akakiteia ki te ao no tetai akavaanga te aere mai nei. Kua tuatua oki a Iesu uaorai e ka aere mai aia ei Tiati ikiia e te Atua e ka akatakake i te au tangata mei tetai tiaki mamoe te akatakake anga i te mamoe mei te au puakanio. Te aronga tei kiteia e kare e tau ana, i na Iesu ei, “ko te ka aere ke ïa i te mate mutu kore.” (Mataio 25:​31-33, 46) Inara, te akakite maira te Pipiria i teia taime, ka tupu e au mirioni ua atu te ka ora mai​—tetai urupu maata te akamori ra i te Atua mou anake. I roto i te ao e aere maira, ka rekareka teia aronga i te oraanga ma te au tamou e te tinamou mei tei kore rava i kiteia i mua ana.​—Mika 4:​3, 4; Apokalupo 7:​9-17.

E manganui tei aviri i taua au tuatua Pipiria e te au akamatakite anga no runga i te rave anga akavaanga te ka akakite mai i taua tuatua e kua tika tikai. Inara kua akamarama mai te apotetoro ko Petero e ko taua aronga ekoko te kopae ra i te au tuatua tika. Kua tata aia: “Kia tae ki te au rā openga ra, e kitea mai ei e aronga taitoito, . . . te tuatua anga mai e, Teiea ua te aerenga mai nona i karangaia ra? . . . Kua inangaro oki ratou i te akangaro i teia e, na te tuatua a te Atua tei anga i te rangi i taito ra, e te enua i vai ki raro i te tai e tei aranga ki runga i te tai: I mate ei te reira enua i te tapoki angaia e te tai: Kareka te rangi e te enua e vai nei, te tāpuia nei ïa e taua tuatua ra no te ai, kia tae ki te rā akavaanga, e te mate o te aronga akono kore i te Atua ra.”​—2 Petero 3:​3-7.

Ko tetai akamatakite anga i te ao katoa no runga i teia ra akavaanga e aere maira e te akakite anga i te tuatua meitaki no runga i te au te ka aru mai te akakite maroiroiia nei i teia tuatau te akarongo anga i ta Iesu akauenga totou. (Mataio 24:14) Auraka teia akamatakite e kia akono mama uaia. Te akono ra te Atua Mana Katoatoa i tana tuatua.

Te Ao te Aere Maira

Eaa oki te tuatau ki mua no te tangata ravarai, te akamanakoanga i te taui anga te vaitata maira? I roto i te akamata anga o tana Tuatua rongonui i te Maunga, kua taputou mai a Iesu: “E ao to tei maru: e riro ia ratou te enua.” I reira kua apii atu aia i tana au pipi kia pure ki te Atua: “Kia tae toou basileia. Kia akonoia toou anoano i te enua nei, mei tei te ao katoa na.” (Mataio 5:5; 6:10) Ae, kua apii a Iesu uaorai e te vai maira tetai tuatau meitaki no te au tangata tiratiratu ravarai i konei i te enua nei. Kua taiku aia no runga i te reira e ko “te anga akaou anga ra.”​—Mataio 19:28.

No reira ia koe e akamaaraara ra no taua tuatau, auraka e tuku i te aronga aviri kia akariro ia koe kia ekoko no runga i ta te Atua akamatakite anga. E tika, i te akaraanga e te vai tamou ua ra to tatou ngai, e te roa nei te tuatua enua o teia ao. Noatu rai, auraka tatou e tuku i to tatou irinaki anga ki roto i te reira. Kua akavaia te ao tangata ravarai. E akono tamou ngakau, i reira, mei te reta taopenga a te apotetoro ko Petero:

“E teianei ka pou anake taua au mea katoa nei, mei te aa ra to kotou tu e tikaʼi i te tuatua tapu e te akono i te Atua; I te tatari anga, e te rapurapu anga atu, kia tae mai taua rā o te Atua ra, . . . ko te reira au mea ta kotou e tatari ana, ka akamaroiroi, kia rokoia mai kotou e ia ma te au, . . . Kia tupu ra te aroa ua ia kotou, e te kite i to tatou Atu ra, i te Ora, ia Iesu Mesia.” (2 Petero 3:​11, 12, 14, 18) No reira, e apiipii mei tei tupu i to Noa ra tuatau. E akavaitata atu ki te Atua. E tupu ua atu i roto i te kite ia Iesu Karaiti. E tatanu i te tu akono i te Atua, e kia riro e ko tetai o te au mirioni ua atu tei iki kia ora ua atu i te openga o teianei ao ki roto i tetai ao ponuiaau te aere mai nei.

[Tutu i te kapi 5]

Kua kiteia te angaanga rave auri i mua ake i te Vaipuke

[Tutu i te kapi 7]

Te vai maira tetai tuatau meitaki roa ki mua