RUNANGA PUKA I RUNGA I TE INITANETI Punanga Tiaki
Punanga Tiaki
RUNANGA PUKA I RUNGA I TE INITANETI
Reo Rarotonga
  • PIPIRIA
  • AU PUKA
  • AU UIPAANGA
  • mwbr18 Okotopa kapi 1-12
  • Oraanga Kerititiano e te Angaanga Orometua—Au Manako ke Mai

Kare e vitio.

Akakoromaki mai kare te vitio e angaanga.

  • Oraanga Kerititiano e te Angaanga Orometua—Au Manako ke Mai
  • Oraanga Kerititiano e te Angaanga Orometua—Au Manako ke Mai (2018)
  • Tumu Tuatua
  • OKOTOPA 1-7
  • AU MEA UMERE I ROTO I TE PIPIRIA | IOANE 9-10
  • OKOTOPA 8-14
  • AU MEA UMERE I ROTO I TE PIPIRIA | IOANE 11-12
  • OKOTOPA 15-21
  • AU MEA UMERE I ROTO I TE PIPIRIA | IOANE 13-14
  • OKOTOPA 22-28
  • AU MEA UMERE I ROTO I TE PIPIRIA | IOANE 15-17
  • OKOTOPA 29–NOEMA 4
  • AU MEA UMERE I ROTO I TE PIPIRIA | IOANE 18-19
Oraanga Kerititiano e te Angaanga Orometua—Au Manako ke Mai (2018)
mwbr18 Okotopa kapi 1-12

Oraanga Kerititiano e te Angaanga Orometua—Au Manako ke Mai

OKOTOPA 1-7

AU MEA UMERE I ROTO I TE PIPIRIA | IOANE 9-10

“Akono a Iesu i Tana Mamoe”

(Ioane 10:1-3) Tika, tika tikai taku e karanga atu kia kotou, Ko te kore e na te ngutupa te tomo ki roto i te koro o te mamoe ra, ko te kake na runga i tetai ara ke ra, e keia ïa, e te noni. 2 Na te ngutupa rai te tiaki mamoe i te tomo. 3 E kiriti mai ïa te tiaki pa ra iaia; e ka akarongo mai te mamoe i tona reo: e karanga atu aia ki tana uaorai mamoe ma te taiku atu i te ingoa; e e arataki aia ia ratou ki vao.

(Ioane 10:11) Ko au te tiaki mamoe meitaki ra: ka oronga te tiaki mamoe meitaki i tona uaorai ora no te mamoe.

(Ioane 10:14) Ko au te tiaki mamoe meitaki ra: kua kite au i taku uaorai, e kua kitea au e ratou.

au mea ke mai roto i te nwtsty media

Koro o te Mamoe

Te koro o te mamoe, e ngai te reira tei maaniia ei paruru i te mamoe mei te au keia e te au manu taae. Me poiri, ka apai te au tiaki i ta ratou mamoe ki roto i te koro. I te tuatau Pipiria, kare e are o te au koro o te mamoe, e e tukeke te maaniia anga te reira. Te maataanga kua maaniia ki te au toka e e tai rai ngai ka tomo ki roto. (Nume. 32:16; 1 Sala. 24:3; Zepha. 2:6) Tuatua a Ioane no runga i te tomo anga ki roto i te koro “na te ngutupa,” tei paruruia e te tangata “tiaki pa.” (Ioa. 10:1, 3) I roto i te koro mamoe a te oire tangata, e maata te au anana ka tukuia ki reira i te po, e ka paruru te tangata tiaki pa ia ratou. Me marama te enua, ka akatuera te tangata tiaki pa i te ngutupa no te au tiaki mamoe. Ka kapiki te au tiaki mamoe i ta ratou anana, e ka kite te mamoe i te akarongo i te reo o to ratou tiaki e ka aere mai kiaia. (Ioa. 10:3-5) Taiku a Iesu i teia ei akatutu i tana akonoanga i tana au pipi.—Ioa. 10:7-14.

w11 5/15 7 ¶5

Au Pamiri Kerititiano—‘Kia Vai Ara Ua’

5 Kua akatumuia te pirianga o te tiaki e tana au mamoe ki runga i te kite e te irinaki. Kua kite te tiaki i tana au mamoe e kua kite e kua irinaki te au mamoe i te tiaki, e te akarongo ra ratou i tona reo. “Kua kite au i taku uaorai, e kua kitea au e ratou,” i tuatua ai a Iesu. Kua kite tikai aia i te putuputuanga. Te taiku ra te kupu Ereni “kite” i te “kite tika tikai anga.” Ae, kua kite tikai te Tiaki Mamoe Meitaki i tana au mamoe. Kua kite aia i to ratou au anoano, tu paruparu, e to ratou tu maroiroi. Kua kite meitaki to tatou Akaraanga i tana au mamoe. E kua kite pu tikai te mamoe i te tiaki e te irinaki ra i tana aratakianga.

(Ioane 10:4, 5) E arataki aia i tana uaorai mamoe ki vao ra, e na mua aia ia ratou te aere; e ka aru mai te au mamoe iaia, kua kite oki ratou i tona reo. 5 Kare ratou e aru i te tangata ke, ka oro ke ratou i reira: kare oki ratou e kite i te reo o te tangata ke.

cf 124-125 ¶17

“Kare Rava e Tuatua Parabole Kore Kia Tuatua Aia Kia Ratou”

17 Mei te au mea tana i kite mai, kua tata a George A. Smith i roto i tana puka The Historical Geography of the Holy Land e: “I tetai au taime e reka ana au i te noo i te pae i te au vaarua vai i Iudea, ka aere mai e toru me kore e ā au tiaki mamoe e ta ratou anana. Ka kapiti te au mamoe e ka manako koe e, ka akapeea te au tiaki e kite ei teiea tana mamoe. Me oti ra i te akainu i te au mamoe e te tuatau akangaroi, ka aere te au tiaki ki tonaʼo ngai e ka kapiki mai i tana au mamoe; e ka aere te au mamoe ki to ratou au tiaki.” Kare atu e akatutuanga meitaki atu ta Iesu i kite ei akamārama i teia manako, me kite, me akarongo tatou i tana au apiianga e me aru tatou i tana aratakianga, ka akonoia tatou e te “tiaki mamoe meitaki.”

(Ioane 10:16) E mamoe ke atu rai taku, kare no teianei koro: e arataki katoa mai au ia ratou e tikaʼi, e akarongo mai oki ratou i toku nei reo: kia okotai oki anana, okotai oki tiaki.

au mea ke mai roto i te nwtsty no runga ia Ioa. 10:16

arataki katoa mai: Me kore “apai mai.” Te verepa Ereni aʹgo tei taangaangaia i konei, e rua ïa aiteanga, kia “apai mai (ki roto)” me kore kia “arataki,” tei runga ua ra i te aerenga tuatua. I roto i tetai tataanga Ereni no te mataiti 200 T.N., kua taangaangaia te kupu (sy·naʹgo) te aiteanga “kia akaputuputu mai.” Ei Tiaki Mamoe Meitaki, ka akaputuputu mai a Iesu, ka arataki, ka paruru e ka angai aia i te au mamoe i roto i teia koro (kapiki katoaia e “anana iti” i roto ia Luka 12:32) e tana mamoe ke atu. Ka riro mai ratou ei au mamoe okotai tei aratakiia e tetai tiaki mamoe. Te akaari mai nei teia akatutuanga i te taokotai anga ta te au pipi a Iesu ka kite.

Kimi i te Mārama o te Tuatua Mou

(Ioane 9:38) Kua tuatua maira aia, E te Atu, kua akarongo au: kua tipapa iora ki raro i mua i tona aroaro.

au mea ke mai roto i te nwtsty no runga ia Ioa. 9:38

tipapa iora ki raro i mua i tona aroaro: Me kore “tupou atura kiaia; takoto atura ki mua i tona aroaro; akangateitei atura iaia.” Me taangaangaia te verepa Ereni e pro·sky·neʹo no te akamori i tetai atua, kua uriia te reira, “kia akamori.” (Mata. 4:10; Luka 4:8) I roto ra i teia aerenga tuatua, te tangata tei rapakauia tona maki, tei anau matapoia mai, kua kite aia e na te Atua i tono mai ia Iesu no reira kua akangateitei aia iaia. Kare aia i kite ia Iesu e ko te Atua me kore e atua itoro, inara ei “Tamaiti a te Atua,” te Mesia e taoonga ngateitei tona. (Ioa. 9:35) Tona tipapa anga ki mua i te aroaro o Iesu, kua aite tana i rave ei ki ta te aronga i taikuia i roto i te au Tuatua Tapu Epera. Ka tipapa ratou ki raro me aravei i te au peroveta, te au ariki me kore tetai ua atu mata o te Atua. (1 Samu. 25:23, 24; 2 Samu. 14:4-7; 1 Ari. 1:16; 2 Ari. 4:36, 37) I te maataanga o te taime, te akangateitei anga ia Iesu, te akaari ra te reira i te tu āriki rekareka no ta te Atua i rave no te tangata.—Akara i te au mea ke mai no runga ia Mata. 2:2; 8:2; 14:33; 15:25.

(Ioane 10:22) I reira te oroa o te akatapu akaou anga i Ierusalema, e paroro taua tuatau ra.

au mea ke mai roto i te nwtsty no runga ia Ioa. 10:22

te oroa o te akatapu akaou anga: Te ingoa Epera no teia oroa, e Hanukkah (chanuk·kahʹ), te aiteanga e “Akatueraanga; Akatapuanga.” E raveia ana te reira no tetai varu rā, akamata mai i te rā 25 o te marama Kisileu e tae ua atu ki te marama anu ko Tabeta, (akara i te au mea ke mai no runga i te tuatau anu i roto i teia irava e te App. B15) ei akamaara i te akatapu akaou anga o te iero i Ierusalema i te mataiti 165 M.T.N. Kua akaari te Ariki o Suria ko Anetioka IV Epiphane i te tu akangateitei kore ia Iehova, te Atua o te ngati Iuda, na te rave anga i te au mea tau kore i roto i Tona iero. Ei akaraanga, kua akatu aia i tetai atarau ki runga ake i te atarau maata, te ngai e orongaia ana te atinga i te au rā ravarai. I te rā 25 o Kisileu mataiti 168 M.T.N., ei akakino roa atu i te iero o Iehova, kua akaatinga a Anetioka i te puaka ki runga i te atarau e kua pipi i te inu na te ngai o te iero. Kua taʼu aia i te nga ngutupa o te iero ki te aʼi, kua takore i te pia o te au taunga, e kua apai i te atarau auro, te kaingakai o te areto e te vairanga lamepa auro. E oti kua akatapu akaou aia i te iero ki te atua ko Dia (Zeus) o Olympus. E rua mataiti i muri mai, kua peke mai ia Judas Maccabaeus te oire e te iero atu. Muri ake te tāmāia anga te iero, kua raveia te akatapu akaou anga i te rā 25 o Kisileu mataiti 165 M.T.N., e toru mataiti i muri mai te raveanga a Anetioka i tana atinga taukore ki te atua ko Dia. Kua rave akaouia te au atinga i te au rā kia Iehova. Kare e akakiteanga i roto i te au Tuatua Tapu akauruia e na Iehova i autu ei a Judas Maccabaeus, e kia akaou i te iero. Inara, kua taangaanga ana a Iehova i tetai au tangata no te au enua ke mai, mei ia Kuro o Peresia, ei rave i tona anoano. (Isa. 45:1) No reira ka tau rai tatou kia irinaki e kua taangaanga a Iehova i tetai tangata no roto mai i te aronga e akamori ra iaia ei rave i Tona anoano. Te akaari maira te au Tuatua Tapu e kia akatupuia te au totou no runga i te Mesia, tana angaanga orometua e tona atinga, ka anoanoia te iero kia vai meitaki ua e te aere ra te tangata ki reira i te akamori ia Iehova. Pera katoa, ka rave te au taunga ngati Levi i te atinga e tae ua atu ki te tuatau e oronga ai te Mesia i te atinga puapinga rava atu, tona oraanga no te tangata. (Dani. 9:27; Ioa. 2:17; Ebe. 9:11-14) Kare te au pipi a Iesu i akaueia kia akamaara i te oroa o te akatapu akaou anga. (Kolo. 2:16, 17) Inara, kare katoa e akakite anga e kua patoi a Iesu me kore tana au pipi kia kore e raveia teia oroa akamaaraanga.

Tatau Pipiria

(Ioane 9:1-17) E te aere ua ra aia ra, kite atura aia i tetai tangata matapo mei te anau anga mai. 2 Kua ui maira tana au pipi kiaia, na ko maira, E Rabi, naai te ara, nana uaorai aina e na nga matua ainei, i anau matapo mai ei aia? 3 Kua karanga aturā Iesu, Kare to te ara a teianei tangata, e te ara a nga matua ra: no te mea ra, kia kitea te angaanga a te Atua iaia nei. 4 Ka rave au i te angaanga a tei tono mai iaku nei, koi vai ake te ao: te vaitata mai nei oki te po, kare roa e tangata e angaanga i reira. 5 Te noo nei au i te ao nei, ko au te mārama o teianei ao. 6 I akapera aia i te tuatua anga, kua tutua iora i te uavare ki raro i te one, kua oi iora i tona uavare e te vari, kua amo atura i te vari ki te mata o taua tangata matapo ra, 7 Kua karanga atura kiaia, Ka aere, ka orei i te vai paî i Siloama ra, (koia oki Tonokia.) Aere atura aia, orei iora, kua aere maira oki ma te kite. 8 Kua tuatua iora to reira ra, e te aronga i kite iaia i muatangana i te vai matapo anga, Kare ainei teia te tangata i noo ua ma te pati i te apinga ra? 9 Kua tuatua maira tetai aronga, Koia oki teia; kua na ko maira tetai papaki, Mei iaia nei rai te tu; kua tuatua maira aia uaorai, Ko au oku paa ïa. 10 Kua ui atura ratou kiaia, I akapeeaia to mata i pueraʼi? 11 Kua tuatua maira aia, na ko maira, I oiia te vari e tetai tangata ko Iesu te ingoa, e kua amo maira ki toku mata, kua na ko maira kiaku, Ka aere ki te vai paî i Siloama ra, ka orei: aere atura au, orei iora, e kite atura. 12 Kua ui atura ratou kiaia, Teiea taua tangata ra? Kua tuatua maira aia, Kare ua au i kite. 13 Kua arataki atura ratou i te tangata i matapo ana ra ki te au Pharisea ra. 14 E sabati te rā i oi ei a Iesu i te vari, i te akapuera anga i tona mata. 15 Kua ui akaou maira te au Pharisea ra kiaia i te puera anga o tona mata. Kua karanga atura aia kia ratou, I amokia e ia taku mata i te vari, orei iora au, e te kite nei au. 16 Kua na ko akera tetai papaki o taua au Pharisea ra, Kare teia tangata i to te Atua, kare aia i akono i te sabati. Kua na ko akera tetai papaki, Eaa e tikaʼi i te tangata ara kia rave i te akairo mei teianei? Kua mavete iora ratou. 17 Kua ui akaou maira ratou ki taua tangata matapo ra, Eaa taau tuatua kiaia, koia i akapuera i to mata na? Kua karanga atura aia, E peroveta tikai aia.

OKOTOPA 8-14

AU MEA UMERE I ROTO I TE PIPIRIA | IOANE 11-12

“Aru i to Iesu tu Aroa”

(Ioane 11:23-26) Kua tuatua mairā Iesu kiaia, Ka tu akaou mai ïa to tungane. 24 Kua karanga aturā Mareta kiaia, Kua kite au e, ka tu akaou maira aia i te tuakaouanga i te rā openga ra. 25 Kua tuatua mairā Iesu kiaia, Ko au te tuakaouanga, e te ora; ko te akarongo mai iaku ra, mate ua atu rai, ka ora ra ïa: 26 E te tangata ora katoa nei e akarongo mai iaku ra, kare rava atu ïa e mate.

au mea ke mai roto i te nwtsty no runga ia Ioa. 11:24, 25

Kua kite au e, ka tu akaou maira aia: Kua manako a Mareta e te tuatua ra a Iesu no runga i te tuakaouanga a te tuatau ki mua, a te rā openga. (Akara i te au mea ke mai no runga ia Ioa. 6:39.) E akaraanga manea tikai tona akarongo no te reira apiianga. Ko tetai au arataki akonoanga ra i tona tuatau, tei kapikiia e ko te au Sadukea, kua patoi ratou e e tuakaouanga tetai, noatu e te taka ua ra te apiianga i roto i te au Tuatua Tapu akauruia. (Dani. 12:13; Mare. 12:18) I tetai tua, kua irinaki te au Pharisea e kare te vaerua e mate. Inara kua kite a Mareta e kua apii a Iesu no runga i te tuakaouanga e kua akaora akaou mai aia i tetai au tangata, noatu kare e tangata i mate ana mei ia Lazaro rai te roa.

Ko au te tuakaouanga, e te ora: Kua riro to Iesu mate e tona tuakaouanga ei akatuera i te mataara no tei mate kia akatu akaouia mai. I muri ake i to Iesu tuakaouanga, kua oronga a Iehova i te mana kiaia ei akaora mai i tei mate e kia oronga i te ora mutukore no ratou. (Akara i te au mea ke mai no runga ia Ioa. 5:26.) I roto ia Apo. 1:18, kua kapiki a Iesu iaia e “ko au teia e ora nei,” e “tei iaku te taviri o te mate e to ade.” No reira, ko Iesu te manakonakoanga no te aronga e ora nei e te aronga i mate. Taputou aia e ka oronga aia no te aronga i roto i te rua te ora, i runga i te rangi kia tutara kapiti e ïa me kore i runga i tetai enua manea tei tutaraia e tona patireia i runga i te rangi.—Ioa. 5:28, 29; 2 Pete. 3:13.

(Ioane 11:33-35) E kite akerā Iesu iaia i te aue anga, e te ngati Iuda i aere katoa maira i te aue anga, ngunguru iora aia i roto iaia, e taitaia atura. 34 E kua na ko atura, Teiea aia te vaio angaia e kotou? Kua na ko maira ratou, E te Atu ka aere mai ka akara. 35 Aue iorā Iesu.

au mea ke mai roto i te nwtsty no runga ia Ioa. 11:33-35

aue anga: Me kore “aue.” Te aiteanga o te kupu Ereni “aue anga,” e aue maata ka rongoia mai mei te ngai mamao. Kua taangaanga katoaia teia verepa ei akataka i te tuatau to Iesu akakiteanga e ka takoreia a Ierusalema.—Luka 19:41.

ngunguru . . . e taitaia atura: Kua riro teia nga tuatua ei akataka mai i to Iesu mamae ngakau no teia i tupu. Te verepa Ereni tei uriia e “ngunguru” (em·bri·maʹo·mai), e turanga te reira te ka tupu ki tetai tangata, inara i roto i teia aerenga tuatua te akataka ra i to Iesu mamae ngakau i ngunguru ei aia. Te kupu Ereni no te urianga “e taitaia atura” (ta·rasʹso), te aiteanga kia ngarepurepu. Karanga tetai tata tuatua e, i roto i teia aerenga tuatua te aiteanga “kia ngunguru; kia mamae otooto me kore kia akaaroa.” Kua taangaanga katoaia taua verepa ra i roto ia Ioa. 13:21 ei akataka i to Iesu turanga te pikikaa anga a Iuda iaia.—Akara i te au manako ke mai no runga ia Ioa. 11:35.

i roto iaia: “I roto i tona vaerua.” Te kupu Ereni e pneuʹma tei taangaangaia i konei, te akataka maira te reira i te ngakau o tetai tangata te ka akakeu iaia kia rave i tetai au mea kia tau ki te reira turanga.—Akara i te Glossary, “Vaerua.”

aue iorā: Te kupu tei taangaangaia i konei (da·kryʹo) e verepa te reira no te nomena Ereni e “roimata” tei taangaangaia i roto i te au irava mei ia Luka 7:38; Anga. 20:19, 31; Ebe. 5:7; Apo. 7:17; 21:4. Te akaraanga kua akamou aereia te manako ki runga i te roimata kare ki runga i te aueanga. I roto i te Tuatua Tapu Ereni Kerititiano, ko teia ua te ngai i taangaangaia teia verepa Ereni, e e tuke rai mei te verepa i taangaangaia i roto ia Ioa. 11:33 (akara i te au mea ke mai) ei akataka i to Maria e te au ngati Iuda aueanga. Kua kite a Iesu e ka akatu akaou aia ia Lazaro, inara kua taitaia aia i te kite anga i tona au oa e aue ra. No tona inangaro e te tangi i tona au oa, kua aue katoa aia. Te akaari mai nei teia e e tangi katoa ana a Iesu i te aronga tei mate to ratou au akaperepere.

(Ioane 11:43, 44) E oti akera taua tuatua nana ra, kua kapiki atura aia ma te reo maata, E Lazaro, ka aere mai ki vao! 44 Kua aere maira taua tangata i mate ra ki vao, kua tākaiia nga rima e nga vaevae; i vaîia oki te mata i te kakau. Kua karanga aturā Iesu kia ratou, Ka tatara, e tuku atu iaia kia aere ana.

Kimi i te Mārama o te Tuatua Mou

(Ioane 11:49) Kua tuatua akera tetai o ratou uaorai, ko Kaiapha, ko te taunga maata ïa i te reira mataiti,

au mea ke mai roto i te nwtsty no runga ia Ioa. 11:49

taunga maata: Ia Iseraela e akatere ra iaia uaorai, ka mou te taunga maata i tona taoonga e mate ua atu aia. (Nume. 35:25) Inara, te riroanga a Iseraela i raro ake i ta Roma akatereanga, ka rauka i te rangatira Roma i te iki e te akapae i tetai tangata mei runga i tona taoonga ei taunga maata. (Akara i te Glossary, “taunga maata.”) A Kaiapha, tei ikiia e to Roma, e tangata karape aia i tana angaanga e kua roa atu aia i te mouanga i teia taoonga i to tetai ua atu taunga maata i muri ake iaia. Kua riro aia ei taunga maata i te mataiti 18 T.N. e tae ua atu ki te mataiti 36 T.N. I te mea e ko Kaiapha te taunga maata i taua mataiti ra, i te mataiti 33 T.N., no reira ta Ioane taikuanga ia Kaiapha e ko te taunga maata, te ō katoa maira te mataiti i tamateia ai a Iesu.—Akara i te App. B12 no te ngai i tu ana te are o Kaiapha.

(Ioane 12:42) Kua akarongo oki tetai papaki o te au tutara ra iaia e manganui; no te mataku ra i te au Pharisea ra i kore ei i mou akakite ua, ko te tukuia aea ki vao i te sunago:

au mea ke mai roto i te nwtsty no runga ia Ioa. 12:42

te au tutara: Te kupu Ereni no “te au tutara,” te tuatua ra te reira i te au aronga i roto i te akava anga a te ngati Iuda, ko te au Sunederi. Kua taangaangaia teia i roto ia Ioa. 3:1 e te au manako ke mai no runga ia Nikodemo, no roto mai aia i taua aronga Sunederi ra.—Akara i te au mea ke mai no runga ia Ioa. 3:1.

tukuia aea ki vao i te sunago: Me kore “akapaeia mei runga i tona taoonga; kare aia e tomo akaou ki roto i te sunago.” Ka kite uaia teia kupu Ereni a·po·sy·naʹgo·gos i roto ia Ioa. 12:42 e te pene Ioa. 16:2. Te tangata tei tukuia ki vao i te sunago, ka kopaeia aia mei te mea atura e tangata ke aia. Ka riro te reira utunga ei mea ngata no te ngutuare tangata. Te sunago, te ngai no te apii i te tangata, e taangaanga katoa ia ana i tetai au taime no tetai au akavaanga, no te mea kare e rauka i te patoi i te au utunga te ka tukuia ki runga i tetai au tangata.—Akara i te au mea ke mai no runga ia Mata. 10:17.

Tatau Pipiria

(Ioane 12:35-50) Kua karanga aturā Iesu kia ratou, Koi roao te mārama ki o kotou nei: ka aere koi vai ake to kotou mārama, ko te rokoia aea kotou e te poiri; ko tei aere ua i te poiri ra, kare ïa e kite i tona aerenga. 36 Ka akarongo kotou i te mārama, koi vai ake to kotou mārama, kia riro kotou ei tamariki no te mārama. E oti akera taua tuatua ra, aere poiri aturā Iesu, akaruke maira ia ratou. 37 Rave ua atu rai aia i te akairo e manganui ua atu i mua i to ratou aroaro, kare akerai ratou i akarongo iaia: 38 Tupu atura te tuatua a Isaia peroveta ra, tana i karanga ra e, E te Atu, “koai tei akarongo i ta matou tuatua? e koai tei akakiteia i te rima o te Atu? 39 I kore ei i tika ia ratou kia akarongo, no te mea kua tuatua akaou anā Isaia, 40 “Kua akapo aia i to ratou mata, kua tapakariia to ratou ngakau, ko te akara aea to ratou mata, ko te kite aea to ratou ngakau, ko te ariu mai aea, e ko te akaora atu au ia ratou.” 41 I pera mai a Isaia, i te kite anga aia i tona kakā, ka tuatua mai ei aia iaia ra. 42 Kua akarongo oki tetai papaki o te au tutara ra iaia e manganui; no te mataku ra i te au Pharisea ra i kore ei i mou akakite ua, ko te tukuia aea ki vao i te sunago: 43 E mea meitaki na ratou te akameitaki a te tangata i te akameitaki a te Atua ra. 44 Kua akateitei aturā Iesu i tona reo, na ko atura, Ko te akarongo mai iaku ra, kare ïa ko au tana e akarongo maira, iaia ra i tei tono mai iaku nei. 45 Ko tei akara mai iaku ra, kua akara aia i tei tono mai iaku nei ra. 46 I aere mai ei au i te ao nei ei mārama, kia kore tei akarongo mai iaku ra kia noo ua i te poiri. 47 Kia kite ra te tangata i taku ra tuatua, e kare i akarongo ra, kare ïa ko au te akaapa iaia: kare au i aere mai e akaapa mai i to te ao, e akaora ra i to te ao. 48 Ko tei akavaavaa mai iaku ra, e kare i āriki mai i taku tuatua, te vai ra ïa te akaapa iaia: na te tuatua taku i apii ra, e akaapa iaia kia tae ki te rā openga ra. 49 Kare oki i taku uaorai te tuatua taku i karanga atu na; na te Metua ra i tono mai iaku nei, i akaue mai iaku i te tuatua, kia tuatua au e kia apii au. 50 Kua kite oki au e, ko te ora mutu kore ïa tana i akaue ra; e teianei ko taku e tuatua nei, ko ta te Metua ïa i akaue mai iaku, ko taku e tuatua nei.

OKOTOPA 15-21

AU MEA UMERE I ROTO I TE PIPIRIA | IOANE 13-14

“Tuku Atu na Oki au i te Akaraanga na Kotou”

(Ioane 13:5) Kua riringi iora aia i te vai ki roto i tetai kapu, kua orei atura i te vaevae o te au pipi ra, e tamarō atura oki ki te kakau i tatuaia e ia ra.

au mea ke mai roto i te nwtsty no runga ia Ioa. 13:5

orei atura i te vaevae o te au pipi: I Iseraela, e mea matau na ratou i te aao i te tamaka. E kiri tei tākaiia na runga i te vaevae e te poo vaevae, no reira ka ki rai te vaevae o tetai tangata i te repo me aere aia na runga i te mataara varivari me kore i tetai ngai ua atu. E peu matauia no tetai tangata kia kiriti i tona tamaka i mua ake ka tomo ei aia ki roto i tetai are, e ka orei te tangata nona te are i tona vaevae. I roto i te Pipiria e maata te ngai i tataia no runga i teia peu. (Gene. 18:4, 5; 24:32; 1 Samu. 25:41; Luka 7:37, 38, 44) Te tāmā anga a Iesu i te vaevae o tana au pipi, kua rave aia i teia peu ei apii ia ratou no runga i te tu akaaka e kia tavini i tetai ke.

(Ioane 13:12-14) E oti akera tona orei anga i to ratou vaevae, e kua kakau iora aia i tona kakau, noo akaou iora aia ki raro, kua karanga atura kia ratou, Te kite na kotou i taku i rave nei ia kotou? 13 Te karanga nei oki kotou e, ko au te Orometua, e te Atu: e tuatua tika oki ta kotou; koia tikai oki au nei. 14 E kua orei na oki au, ko te Atu e te Orometua, i to kotou vaevae, kia orei katoa oki kotou i to kotou uaorai vaevae e tikaʼi.

au mea ke mai roto i te nwtsty no runga ia Ioa. 13:12-14

katoa: Me kore “naau te reira angaanga.” Te verepa Ereni tei taangaangaia i konei, e taangaanga katoaia ana te reira me te tuatuaia ra no runga i tetai kaiou, te aiteanga i reira e “ka akaoki koe i te meitaki o tetai tangata; kua kaiou koe i tetai tangata.” (Mata. 18:28, 30, 34; Luka 16:5, 7) I roto i teia aerenga tuatua e tetai atu, kua taangaangaia te reira ei akataka i te manako e kua umuumuia koe kia rave me kore naau te reira tuanga angaanga e rave.—1 Ioa. 3:16; 4:11; 3 Ioa. 8.

(Ioane 13:15) Kua tuku atu na oki au i te akaraanga na kotou, ko taku i raveo ia kotou nei, kia akapera katoa kotou.

w99 3/1 31 ¶1

Kua Rave te Tangata Maata Roa Atu i Tetai Angaanga Akaaka

Na te orei anga i te vaevae o tana au pipi, kua oronga mai a Iesu i tetai apii anga ririnui no te tu akaaka. E tikai, ka tau te au Kerititiano auraka kia manako e puapinga ratou e kia tavini mai etai ia ratou, auraka katoa ratou e kimi i te au turanga teitei e te ngateitei. Kareka ra, ka tau ratou kia aru i ta Iesu akanoo anga, kare i “aere mai kia taviniia tona, ei tavini ra, e kia oronga i tona ora ei oko no te tangata e manganui.” (Mataio 20:28) Ae, ka tau te aronga te aru ra ia Iesu kia puareinga ua i te rave i te au angaanga akaaka roa atu no tetai ke.

Kimi i te Mārama o te Tuatua Mou

(Ioane 14:6) Kua karanga aturā Iesu kiaia, Ko au te mataara, e te tuatua-mou e te ora; kare ua e tangata e tae ki te Metua ra, mari ra ei iaku.

au mea ke mai roto i te nwtsty no runga ia Ioa. 14:6

Ko au te mataara, e te tuatua-mou e te ora: Ko Iesu te mataara no te mea na roto iaia e rauka ai ia tatou te pure ki te Atua. Koia katoa “te mataara” e rauka akaou ei i te tangata tetai pirianga vaitata ki te Atua. (Ioa. 16:23; Roma 5:8) Ko Iesu te tuatua-mou no reira kua akakitekite e kua rave aia i tana i apii ei. Kua akatupu katoa aia i tetai au totou tei akataka mai i tana tuanga angaanga no te akatupuanga i to te Atua anoano. (Ioa. 1:14; Apo. 19:10) Kua “tika tikai oki i roto iaia” teia au totou ra. (2 Kori. 1:20) Ko Iesu te ora no te mea na tona toto i rauka ai i te tangata “te ora mutu kore.” (1 Timo. 6:12, 19; Ephe. 1:7; 1 Ioa. 1:7) Akapapu katoa mai aia e koia “te ora” no te mirioni ua atu tangata te ka akatuakaouia mai e ka ora ratou i roto i te Parataito e tuatau ua atu.—Ioa. 5:28, 29.

(Ioane 14:12) Tika, tika tikai taku e karanga atu kia kotou, Ko te akarongo mai iaku ra, ka rave katoa aia i teianei au angaanga taku e rave nei: e maata ua atu rai tana e rave i teia; no te mea te aere nei au ki taku Metua ra.

au mea ke mai roto i te nwtsty no runga ia Ioa. 14:12

maata ua atu rai tana e rave: Kare a Iesu e karanga ana e e maata atu te au angaanga umere a tana au pipi ka rave i tana i rave ei. Inara kua kite aia e ka maata atu ta ratou angaanga tutu evangeria e te apii i te tangata i tana i rave ei. E mamao atu ta ratou ngai ka tae, ka maata te tangata, e ka maata atu to ratou taime ka akapou i te tutu aere i tana i rave ana. Taka meitaki e kua inangaro a Iesu i tana au pipi kia rave ua atu rai i tana angaanga.

Tatau Pipiria

(Ioane 13:1-17) Ou te oroa pasa ra, kua kite anā Iesu e kua tae ki tona ora, ka akaruke mai ei i teianei ao, ka aere atu ei ki te Metua ra, i aroa aia i tona tangata i te ao nei, aroa ua atura aia ia ratou e tae ua atura ki te openga ra. 2 E te kaikai ra ratou i taua kaingakai i te po ra, kua tuku mai anā Satani i te tuatua i te ngakau o Iuda Ikariota a Simona ra, e pikikaa iaia; 3 Kua kite anā Iesu e, kua tuku mai te Metua i te au mea katoa tei tona rima, e mei ko mai aia i te Atua ra, e te oki atu rai oki aia ki te Atua ra: 4 Kua tu akera aia ki runga i taua kaingakai ra, kopae atura i tona kakau; tatua iora iaia i tetai kakau orei. 5 Kua riringi iora aia i te vai ki roto i tetai kapu, kua orei atura i te vaevae o te au pipi ra, e tamarō atura oki ki te kakau i tatuaia e ia ra. 6 E tae atura aia kia Simona Petero ra: kua tuatua maira aia kiaia, E te Atu, ka orei mairai koe i taku vaevae? 7 Kua karanga aturā Iesu, na ko atura kiaia, Kare koe i kite i taku e rave nei i tenana; ka kite ra koe a muri atu. 8 Kua tuatua mairā Petero kiaia, Auraka rava koe e orei i taku vaevae. Kua karanga aturā Iesu kiaia, Kia kore au e orei ia koe ra, kare rava aau tuanga iaku nei. 9 Kua tuatua mairā Simona Petero kiaia, E te Atu, eiaa mari taku vaevae anake ua, ko toku rima katoa e toku upoko katoa oki. 10 Kua karanga aturā Iesu kiaia, Ko tei paî ra, oti ra ua ïa, mari ra ko tona vaevae anake ra te orei, ko tona kopapa katoa ra, kua mā ïa: e kua mā oki kotou, kare ra i ope. 11 Kua kite oki aia i te tangata e pikikaa iaia ra; i karanga atu ei aia e, Kare kotou i ope i te mā. 12 E oti akera tona orei anga i to ratou vaevae, e kua kakau iora aia i tona kakau, noo akaou iora aia ki raro, kua karanga atura kia ratou, Te kite na kotou i taku i rave nei ia kotou? 13 Te karanga nei oki kotou e, ko au te Orometua, e te Atu: e tuatua tika oki ta kotou; koia tikai oki au nei. 14 E kua orei na oki au, ko te Atu e te Orometua, i to kotou vaevae, kia orei katoa oki kotou i to kotou uaorai vaevae e tikaʼi. 15 Kua tuku atu na oki au i te akaraanga na kotou, ko taku i raveo ia kotou nei, kia akapera katoa kotou. 16 Tika, tika tikai taku e karanga atu kia kotou, Kare te tavini i maata atu i tona pu, e te karere, kare ïa i maata atu i tei tono mai iaia ra. 17 E ao to kotou, te aronga i kite i teianei au tuatua, kia akono kotou i te reira.

OKOTOPA 22-28

AU MEA UMERE I ROTO I TE PIPIRIA | IOANE 15-17

“Kare Kotou i to Teianei Ao”

(Ioane 15:19) Naringa kotou no teianei ao, e inangaro mai to teianei ao i tona tikai: no te mea ra, kare kotou i to teianei ao, ko au i iki ia kotou no roto i teianei ao, i riri mai ei teianei ao ia kotou.

au mea ke mai roto i te nwtsty no runga ia Ioa. 15:19

teianei ao: I roto i teia aerenga tuatua, te aiteanga o te kupu Ereni koʹsmos, e au tangata o teianei ao eiaa ra te au tavini o te Atua, ko te aronga tei akaruke i te Atua. Na Ioane ua te Evangeria tei taiku i te au tuatua a Iesu ki tana au pipi e kare kotou i to teianei ao me kore kare kotou no teianei ao. Kua akakite katoa a Iesu i teia manako e rua taime i roto i tana pure openga e tana au apotetoro.—Ioa. 17:14, 16.

(Ioane 15:21) No toku nei ingoa ra e pera mai ei ratou kia kotou, no te mea kare ratou i kite iaia i tei tono mai iaku nei.

au mea ke mai roto i te nwtsty no runga ia Ioa. 15:21

no toku nei ingoa: I roto i te Pipiria, tetai taime te kupu “ingoa” te akakite maira i te tangata nona te ingoa, tana i rave ana e koai aia. (Akara i te au mea ke mai no runga ia Mata. 6:9.) I to Iesu ingoa ra, te ō maira tona mana tutara e te taoonga tei orongaia kiaia e tona Metua. (Mata. 28:18; Phili. 2:9, 10; Ebe. 1:3, 4) Akamārama mai a Iesu i te tumu i takinokino mai ei to teianei ao i tana au pipi: no te mea kare ratou i kite iaia i tei tono mai ia Iesu. Me kite ratou no runga i te Atua, ka tauturu te reira ia ratou kia mārama e kia āriki i te aiteanga o te ingoa o Iesu. (Anga. 4:12) Te ō katoa maira te taoonga ta te Atua i oronga kiaia ei Tutara, te Ariki o te au ariki, te Ariki ta te katoatoa ka akangateitei e te ka kauraro kia rauka ia ratou te ora.—Ioa. 17:3; Apo. 19:11-16; akaaite kia Sala. 2:7-12.

(Ioane 16:33) I akakite atura au kia kotou i teianei au tuatua, kia rauka to kotou au iaku nei. E tumatetenga to kotou i teianei ao: ka akamaroiroi ra, kua riro te re o teianei ao iaku.

it-1 516

Maroiroi

Ka anoanoia te maroiroi no te au Kerititiano ei kopae i te au peu a to teianei ao e patoi nei i te Atua ko Iehova, e kia vai tiratiratu kiaia noatu te makitakitaia ra ratou e te tangata. Akakite a Iesu ki tana au pipi: “E tumatetenga to kotou i teianei ao: ka akamaroiroi ra, kua riro te re o teianei ao iaku.” (Ioa. 16:33) Kare roa te Tamaiti a te Atua i rave ana i te peu a to teianei ao, kua riro ra te re iaia. Ka riro tona akaraanga meitaki ei akamaroiroi ia tatou kia aru i tana i rave, kia akatakake ia tatou mei teia ao e kia kore e rave i ta ratou au peu.—Ioa. 17:16.

Kimi i te Mārama o te Tuatua Mou

(Ioane 17:21-23) Kia riro ratou katoa ei okotai; mei ia koe, e taku Metua, i roto iaku nei, e mei iaku oki i roto ia koe na, kia okotai katoa ratou ki roto ia taua: kia akarongo to te ao nei e naau au i tono mai. 22 E kua oronga au i te kakā no ratou i taau i o mai noku ra; kia riro ratou ei okotai, mei ia taua, okotai nei: 23 Ei roto au ia ratou, e ei roto koe iaku, kia tika to ratou kapiti anga; e kia kite to te ao nei e naau au i tono mai nei, e kua akaperepere mai koe ia ratou, mei ia koe e akaperepere mai iaku nei ra.

au mea ke mai roto i te nwtsty no runga ia Ioa. 17:21-23

okotai: Me kore “taokotai.” Kua pure a Iesu e kia “okotai” tana au pipi, kia angaanga taokotai no tetai akakoroanga, mei iaia e tona Metua rai ei “okotai,” kia okotai te aerenga manako. (Ioa. 17:22) I roto ia 1 Kori. 3:6-9, akataka mai a Paulo i teia tu taokotai i rotopu i te au Kerititiano me rave kapiti ratou e te Atua i te angaanga.—Akara ia 1 Kori. 3:8 e te au manako ke mai no runga ia Ioa. 10:30; 17:11.

kia tika to ratou kapiti anga: Me kore “kia taokotaiia.” I roto i teia irava, kua akaaite a Iesu i te taokotai ki te aroaia mai e te Metua. Āu meitaki teia ki ta Kolo. 3:14 e karanga ra e: “Te aroa, ko taua tatua apa kore ua ra ïa.” E mea tika rava teia taokotai anga. Kare ko te aiteanga e ka akakoreia to tatou au tu tukeke mei te au mea ta tatou ka rauka i te rave, ta tatou i matau i te rave e to tatou akavangakau. Ko te aiteanga, okotai rai angaanga ta te au pipi a Iesu ka rave, to ratou irinakianga e ta ratou apiianga.—Roma 15:5, 6; 1 Kori. 1:10; Ephe. 4:3; Phili. 1:27.

(Ioane 17:24) E taku Metua e, kua anoano au i te aronga taau i o mai noku ra, ei vaitata katoao oki iaku, i te ngai taku e noo ra, kia akara mai ratou i toku kakā, i taau i o mai noku ra: kua akaperepere mai ana oki koe iaku ou teianei ao i angaiaʼi.

au mea ke mai roto i te nwtsty no runga ia Ioa. 17:24

ou teianei ao i angaiaʼi: Te kupu Ereni no te “angaiaʼi,” kua uriia “e anau” i roto ia Ebera 11:11, kua tataia te reira ki te pae i te kupu “tamaiti.” I roto ra i teia irava, kua uriia e “ou teianei ao i angaiaʼi,” te tuatua ra te reira i te tamariki ta Adamu e Eva i anau. Karanga a Iesu e ko Abela tetai i “ou teianei ao i angaiaʼi,” koia te tangata mua tei tau kia akatuakaouia mai e te tangata mua tei tataia tona “ingoa i te buka ora mei muatangana mairai o teianei ao.” (Luka 11:50, 51; Apo. 17:8) Kua riro katoa teia pure na Iesu ki tona Metua i te akapapu mai e i muatangana, i mua ake ka anau tamariki ei a Adamu e Eva—kua akaperepere te Atua i tana Tamaiti anau tai.

Tatau Pipiria

(Ioane 17:1-14) E kia akaoti akerā Iesu i teianei tuatua anga, kua nānā akera ona mata ki runga i te rangi, na ko atura, E taku Metua, kua tae ki te ora; ka akakakā i taau Tamaiti, kia akakakā katoa oki taau Tamaiti ia koe. 2 Kua oronga mai oki koe i te mana nona ki te tangata katoa nei, kia oronga atu aia i te ora mutu kore i te aronga katoa taau i oronga mai nona ra. 3 Teia oki te ora mutu kore, kia kite ratou ia koe i te Atua mou ra, e ia Iesu i te Mesia, i taau i tono maira. 4 Kua akakakā au ia koe i te ao nei: kua oti iaku te angaanga taau i o mai naku e rave ra. 5 E teianei, e taku Metua, ka akakakā mai koe iaku i mua i toou aroaro na, i te kakā noku ia koe ou ua teianei ao. 6 Kua akakite atu au i toou ingoa i te au tangata o teianei ao, taau i o mai noku ra: noou ana oki ratou, e naau oki ratou i o mai noku; e kua akono ratou i taau tuatua. 7 Ko te au mea katoa taau i o mai kiaku, kua kite ïa ratou i teianei e, no ko mai ana ia koe na. 8 E naau i tuku mai iaku i te tuatua taku i tuku ake kia ratou nei; e kua āriki ratou i taua tuatua ra, e kua kite tikai oki e, mei ko mai au ia koe ra; e kua akarongo oki ratou e, naau au i tono mai. 9 Ko ratou taku e pure nei: kare au e pure i to teianei ao, ko te aronga ra taau i o mai noku ra, noou oki ratou. 10 E toku katoa ra, noou ïa, e toou ra, noku ïa; e kua akakakāia oki au ia ratou. 11 Kua kore au e noo i te ao nei, ka noo tikai ra ratou i te ao nei, e te aere atu nei au kia koe na. E taku Metua tapu ra e, ka tiaki koe ia ratou i taau i o mai noku i toou ingoa, kia okotai ake ratou, mei ia taua katoa nei rai. 12 I toku noo anga i te ao nei ma ratou katoa ra, naku ïa ratou i tiaki i toou ingoa na: i taau i o mai noku ra, kua tiakiia ïa e au, e kare rava tetai i ngaro, mari ra ko te tamaiti o te mate ra; kia tupu te tuatua i tataia ra. 13 I teianei ra, te aere atu nei au kia koe ra, e te tuatua nei au i teianei tuatua i te ao nei, kia tika rava to ratou rekareka anga iaku. 14 Kua tuku atu au i taau tuatua kia ratou; e te riri nei to te ao nei ia ratou, no te mea kare ratou no teianei ao, mei iaku nei rai oki kare i to teianei ao.

OKOTOPA 29–NOEMA 4

AU MEA UMERE I ROTO I TE PIPIRIA | IOANE 18-19

“Akakite a Iesu i te Tuatua Mou”

(Ioane 18:36) Kua tuatua mairā Iesu, Kare to teianei ao taku basileia: naringa no teianei ao taku basileia, kua akamaroiroi ïa toku au tavini, kia kore au e tukuia ki te ngati Iuda; kare ra toku basileia i to ko nei.

(Ioane 18:37) Kua karanga aturā Pilato, Ko te ariki mari koe? Kua tuatua mairā Iesu, Te tuatua mai na koe e e ariki au. I anau mai ei au nei, i aere mai ei au ki te ao nei, e akakite i te tuatua-mou. No te tuatua-mou aia ra, ka akarongo mai ïa i toku reo.

au mea ke mai roto i te nwtsty no runga ia Ioa. 18:37

e akakite: Mei tei taangaangaia i roto i te au Tuatua Tapu Ereni Kerititiano, te au kupu Ereni tei uriia “ei akakite” (mar·ty·reʹo) e te “akakite,” (mar·ty·riʹa; marʹtys) e maata te aiteanga. Kua taangaangaia teia nga tuatua ei akataka i te aiteanga kia turu i tetai irinakianga me kore kia turu i toou uaorai mārama, inara te ō katoa maira te aiteanga kia “akakitekite; akapapu; tuatua akameitaki i tetai.” Kare a Iesu i akakitekite ua i te tuatua mou tana i irinaki, kua aru e kua turu ua rai aia i te au totou e te taputou a tona Metua. (2 Kori. 1:20) To te Atua akakoroanga, te Patireia e tona Tutara, kua totou taka meitakiia mai te au mea ka tupu. To Iesu oraanga i te enua nei e tae ua atu ki tona mate, kua akatupu pouroaia te au totou no runga iaia, te au ata me kore te au akaaiteanga i roto i te Ture koreromotu. (Kolo. 2:16, 17; Ebe. 10:1) No reira, ka rauka i te karanga e kua ‘akakite mai a Iesu i te tuatua mou.’

te tuatua-mou: Kare a Iesu e tuatua ana no runga i tetai ua atu tuatua mou, mari ra ko te tuatua mou no runga i te au anoano o te Atua. Tetai mea puapinga no runga i te anoano o te Atua, ko Iesu, “te tamaiti na Davida,” e Taunga Maata aia e koia katoa te Ariki o te Patireia o te Atua. (Mata. 1:1) Kua akamārama mai a Iesu i te tumu maata i aere mai ei aia ki teianei ao, tona oraanga e tana angaanga orometua, koia oki kia akakitekite no runga i te reira Patireia. Kua akakite katoa te au angera i tetai karere tei aite atu ki teia e i te tuatau i anauia ai a Iesu i Betelehema i Iudea, te oire i anauia ai a Davida.—Luka 1:32, 33; 2:10-14.

(Ioane 18:38a) Kua karanga aturā Pilato kiaia, Eaa te tuatua-mou?

au mea ke mai roto i te nwtsty no runga ia Ioa. 18:38a

Eaa te tuatua-mou?: E tuatua mou ke ta Pilato e tuatua ra, kare ko “te tuatua-mou” ta Iesu e tuatua ra. (Ioa. 18:37) Naringa a Pilato i inangaro tikai i te kite eaa te reira, ka pau a Iesu i tana uianga. Inara, kua ui a Pilato i teia uianga ei akaari e kare aia e irinaki ana i ta Iesu, mei te mea e te karanga ra aia e, “Tuatua mou? Eaa te reira? Kare e apinga akapera!” Pera katoa, kare a Pilato i tiaki ana no te pauanga, kua aere aia ki vao i te au ngati Iuda.

Kimi i te Mārama o te Tuatua Mou

(Ioane 19:30) E kia inu akerā Iesu i taua vinega ra, kua tuatua maira, Kua oti: kua takupe iora tona upoko ki raro, tuku atura i tona vaerua.

au mea ke mai roto i te nwtsty no runga ia Ioa. 19:30

tuku atura i tona vaerua: Me kore “kua mate aia; motu tona aʼo.” I konei te kupu “vaerua” (Ereni, pneuʹma) ka māramaia te reira ei “aʼo” me kore te “aʼo ora.” Turuia teia no te mea kua taangaangaia te verepa Ereni ek·pneʹo (“kia akaea ki vao”) i roto i te nga irava ia Mare. 15:37 e Luka 23:46 (uriia e “tuku atura i te vaerua” me kore, mei tei taikuia i roto i te au mea ke mai no runga i teia nga irava, “tona aʼo openga”). Karanga tetai aronga e ko te aiteanga o te kupu Ereni tei uriia e “tuku atura,” kare a Iesu i kimi ravenga kia ora aia, no te mea kua oti iaia te rave i te au mea ravarai tei orongaia kia rave aia. “Kua riringi aia i tona vaerua e tae ra atura ki te mate.”—Isa. 53:12; Ioa. 10:11.

(Ioane 19:31) Kua karanga atura te ngati Iuda kia Pilato, kia aatiia to ratou vaevae, e kia apai keia to ratou kopapa, kia kore e vaioia ki runga i te satauro i te sabati ra, no te mea e rā akamanea anga, e sabati maata oki taua sabati ra.

au mea ke mai roto i te nwtsty no runga ia Ioa. 19:31

e sabati maata oki taua sabati ra: Nisana 15, te rā i muri ake i te Pasa, e tapati ua rai te reira rā, noatu eaa te rā o te epetoma ka tano te reira ki te reira rā. (Levi. 23:5-7) Me tano mai ake teia Tapati ki te rā Tapati tikai (te itu o te rā o te epetoma a te ngati Iuda, mei te opuanga ra i te Varaire ki te opuanga ra i te Maanakai), e Tapati “maata” te reira. Te reira tapati no muri ake i te rā i mate ei a Iesu, no te Varaire. Mei te mataiti 29 ki te 35 T.N., te mataiti ua rai tei tano mai e Varaire te rā Nisana 14, no te mataiti 33 T.N. No reira kua riro teia ei akapapu mai e kua mate a Iesu i te rā Nisana 14, 33 T.N.

Tatau Pipiria

(Ioane 18:1-14) E oti akera teianei tuatua i te tuatuaia e Iesu ra, aere atura aia e tana au pipi katoa na runga i te kauvai ra i Kiderona, e koro tei reira, tomo atura aia ki roto, e tana au pipi katoa, 2 Kua kite katoā Iuda, i pikikaa iaia ra, i taua ngai ra: kua mātau uā Iesu i te aere i reira e tana au pipi katoa. 3 E tikiia atura e Iuda te pupu vaeau, e te ui taoonga, i te kau taunga nunui ra e te au Pharisea ra, kua aere maira ma te mori, e te rama, e te taoonga-tamaki katoa ki reira. 4 Karekā Iesu, kua kite ïa i te au mea katoatoa e rokoia mai ei aia ra, aere atura, e karanga atura kia ratou, Koai ta kotou e kimi na? 5 Kua tuatua maira ratou kiaia, Ko Iesu i Nazareta ra. Karanga aturā Iesu, Ko au nei ïa. Tei ia ratou katoa rā Iuda i pikikaa iaia ra. 6 E tei te tuatua anga aia ia ratou ra e, Ko au nei ïa, kotoe atura ratou ki muri, inga tiraa ua atura ki raro i te one. 7 Kua ui akaou atura aia kia ratou, Koai ta kotou e kimi na? Kua tuatua maira ratou, Ko Iesu i Nazareta ra. 8 Kua karanga aturā Iesu, Kua akakite atu au kia kotou e, ko au nei ïa: te kimi nei kotou iaku ra, ka tuku atu ia ratou nei kia aere ana: 9 Kia tika te tuatua tana i tuatua ra e, Ko taau i o mai noku ra, kare rava tetai ia ratou i ngaro iaku ra. 10 E koke ta Simona Petero, e kua unui akera, ta atura i te tavini o te taunga maata, e motu takiri atura tona taringa katau. Ko Malako te ingoa o taua tavini ra. 11 Kua karanga aturā Iesu kia Petero, Ka momono ana i taau koke ki roto i te vaî: auraka au e inu i te kapu ta taku Metua i o mai naku ra? 12 Kua opu maira te pupu vaeau ra, e te rangatira maata, e te au tavini o te ngati Iuda, ia Iesu, kua tākai iora iaia. 13 E kua arataki atu ana ratou iaia kia Ana ra; no te mea e metua ongoai aia no Kaiapha, ko te taunga maata ïa i te reira mataiti. 14 Ko Kaiapha tei ako atu i te ngati Iuda ra e, Kia mate atu tetai tangata e tikaʼi, eiaa te tangata katoatoa.

    Au Puka Reo Rarotonga (1983-2025)
    Akaruke
    Aere ki Roto
    • Reo Rarotonga
    • Akaari ki Etai Ke
    • Taau e Inangaro
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ture no te Taangaanga Anga i te Web Site
    • Ture Akamanaia
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Aere ki Roto
    Akaari ki Etai Ke