Au Apiianga Mei ta Iakoba Totou—Tuanga 2

1. I teia atikara, eaa te tuanga o te totou a Iakoba ta tatou ka uriuri?

AKAPUTU maira ta Iakoba tamariki tamaroa kiaia ma te akarongo i te au tuatua a to ratou metua tane. I te atikara i mua ana, kite mai tatou e kua akakite a Iakoba kia Reubena, Simeona, Levi e Iuda i te au mea kare ratou i tapapa ana. No reira, kua inangaro te au tamariki tamaroa tokoā i te kite i ta Iakoba ka tuatua ki te toenga ia ratou. Akara tatou e eaa te apiianga mei ta Iakoba totou kia Zebuluna, Isakara, Dana, Gada, Asera, Naphatali, Iosepha e Beniamina.a

ZEBULUNA

2. Eaa ta Iakoba i totou kia Zebuluna e akapeea te reira i te akatupuia anga? (Genese 49:13) (Akara katoa i te pia.)

² E tatau ia Genese 49:13. Kua totou a Iakoba e ka noo te uanga a Zebuluna ki te pae taatai i te tua tokerau o te Enua Taputouia. E 200 mataiti i muri mai, kua noo rai te uanga a Zebuluna ki reira. Tei rotopu te reira enua i te Tai o Galilea e te Mediterranean. Totou a Mose: “Ka rekareka, e Zebuluna, i toou aaere anga.” (Deu. 33:18) Ko te aiteanga, ka māmā ua i te kopu o Zebuluna i te okooko ki tetai au enua ke mei tona ngai nooanga. Noatu eaa te tu, ka tau rai te uanga a Zebuluna kia rekareka.

3. Eaa te ka tauturu ia tatou kia mareka ua i ta tatou i rauka?

³ Eaa te apiianga no tatou? E au tumu meitaki ta tatou kia mataora noatu e noea mai tatou e to tatou turanga. E mataora ai tatou, kia mareka ua i ta tatou i rauka. (Sala. 16:6; 24:5) I tetai taime e mea māmā i te akamou ki runga i ta tatou i ngere ki ta tatou i rauka mai. No reira, e akamaara i te au mea meitaki e kia mataora to tatou oraanga.—Gala. 6:4.

ISAKARA

4. Eaa ta Iakoba i totou no Isakara e akapeea te reira i te akatupuia anga? (Genese 49:​14, 15) (Akara katoa i te pia.)

⁴ E tatau ia Genese 49:​14, 15. Kua akameitaki a Iakoba ia Isakara no tona maroiroi i te angaanga. E tangata matutu a Isakara mei tetai asini rai tei amo i te au apinga teimaa. Karanga katoa a Iakoba e ka noo a Isakara ki te au enua memeitaki. Kua akatupuia ta Iakoba totou, kua noo te uanga a Isakara ki te au enua tupu meitaki te kai i te pae Kauvai o Ioridana. (Iosu. 19:22) Ae, kua maroiroi te kopu o Isakara i te akono i te reira enua, e kua tauturu atu i tetai ke. (1 Ari. 4:​7, 17) Ei akaraanga, kua tamaki te tamariki a Isakara no to ratou enua, mei tei tupu i te tuatau o te Akava ko Baraka e te peroveta vaine ko Debora.—Aka. 5:15

5. Eaa ra tatou ka angaanga maroiroi ei?

⁵ Eaa te apiianga no tatou? Akaperepere maata a Iehova i ta tatou angaanga maroiroi i te tavini iaia mei tana i akaari ki te kopu o Isakara. (Kohe. 2:24) Akamanako ana i te au taeake e angaanga maroiroi ra no te akono i te putuputuanga. (1 Timo. 3:1) Kare ratou e piri ki roto i tetai tamaki anga, inara ka paruru ratou i te au taeake e te au tuaine mei te au mea te ka takino i to ratou pirianga kia Iehova. (1 Kori. 5:​1, 5; Iuda 17-23) Maroiroi katoa ratou i te akapapa e te oronga i te au ako no te akamaroiroi i te putuputuanga.—1 Timo. 5:17.

DANA

6. Eaa ta te kopu tangata o Dana i rave? (Genese 49:​17, 18) (Akara katoa i te pia.)

⁶ E tatau ia Genese 49:​17, 18. Kua akaaite a Iakoba ia Dana ki tetai ovi te ka kakati i te au manu mamaata, mei tetai oroenua i roto i te tamaki e tona tangata akaoro. E kopu tangata ngakau toa a Dana e kua papa ua ratou i te tamaki i te au enemi o Iseraela. Ia ratou e aere ra ki te Enua Taputouia, kua na muri te kopu tangata o Dana no te paruru i te iti tangata. (Nume. 10:25) E angaanga puapinga teia ta te tamariki a Dana i rave, noatu kare to Iseraela i kite mata ana i teia.

7. Eaa to tatou manako me orongaia mai tetai angaanga no te tavini ia Iehova?

⁷ Eaa te apiianga no tatou? Tetai taime ka rave koe i tetai angaanga kare tetai pae e kite ana. Penei kua tauturu koe i te tamā e te akonokono i te Are Uipaanga Patireia, te angaanga i ko i te ngai akaputuputuanga e te uruoaanga. Me koia ïa, kia akameitakiia koe! E akamaara te kite e te akaperepere ra a Iehova i taau angaanga e rave ra nona. Ka mareka rava aia me tavini koe no toou inangaro iaia e kare kia akapaapaaia e tetai ke.—Mata. 6:​1-4.

GADA

8. Eaa i māmā ei no te au enemi o Iseraela i te tamaki i te kopu tangata o Gada? (Genese 49:19) (Akara katoa i te pia.)

⁸ E tatau ia Genese 49:19. Totou a Iakoba ka tamaki tetai pupu tangata ia Gada. Kua tupu teia i te 200 mataiti i muri mai, te noo ra te kopu tangata o Gada i te au enua i te tua itinga o te Kauvai Ioridana. E ngai māmā ua teia no te au enemi i te tamaki ia ratou. Inara, kua inangaro rai te tamariki a Gada i te noo ki reira no te maata i te kai no ta ratou au manu. (Nume. 32:​1, 5) E iti tangata ngakau toa te kopu o Gada. Tei maata atu, kua irinaki ratou i ta Iehova tauturu no te tamaki atu i to ratou au enemi. Kua tono a Gada i tona au vaeau kia tauturu i tetai au kopu tangata i te au ngai ke i tetai tua o Ioridana. (Nume. 32:​16-19) Irinaki katoa ratou e ka paruru a Iehova i ta ratou au vaine e te au tamariki, noatu kare te au tane i te pae ia ratou. No reira, kua akameitaki a Iehova i te kopu tangata o Gada no to ratou tu ngakau toa e te tauturu i tetai ke.—Iosu. 22:​1-4.

9. Me irinaki tatou kia Iehova, eaa te au ikianga ta tatou ka rave?

⁹ Eaa te apiianga no tatou? E irinaki ua rai kia Iehova, noatu te au turanga ngatā. (Sala. 37:3) Kua akaatinga tetai pae ia ratou no te pātu i te au Are Uipaanga Patireia e tetai au angaanga pātu anga a te akaaerenga a Iehova, te tutu aere ki te au enua te anoano maataia ra te tauturu e te akono i tetai au angaanga ke. Kua rave te au taeake i teia ma te irinaki e ka akono ua rai a Iehova ia ratou.—Sala. 23:1.

ASERA

10. Eaa ta te kopu tangata o Asera ka anoanoia kia rave? (Genese 49:20) (Akara katoa i te pia.)

¹⁰ E tatau ia Genese 49:20. Kua totou a Iakoba e ka apinganui te kopu tangata o Asera e kua tupu rai teia. Kua orongaia te au enua memeitaki ki te kopu tangata o Asera i roto ia Iseraela. (Deu. 33:24) Tei te pae katoa aia i te Tai Mediterranean e te uapu o Sidona, e te enua apinganui i Phenia. Inara, kare to Asera i tuaru i to Kanaana mei to ratou enua. (Aka. 1:​31, 32) No te reira, kua akaparuparuia te kopu tangata o Asera kia kore e rave i to Iehova anoano. Ei akaraanga, kua pati te Akava ko Baraka i te tauturu o Iseraela kia tamaki i to Kanaana, inara kare te kopu tangata o Asera i tauturu ana. Tei tupu, kare ratou i kite i te au mea umere ta Iehova i rave kia autu a Iseraela “i te pae o te vai ra ko Megido.” (Aka. 5:​19-21) No reira, kua akamā te kopu tangata o Asera te akarongo anga ratou i te pe’e a Baraka e Debora: “Noo ua aturā Asera i taatai.”—Aka. 5:17.

11. Eaa tatou kare e akariro i te moni ei mea maata i roto i to tatou oraanga?

¹¹ Eaa te apiianga no tatou? Inangaro tatou i te oronga ua i to tatou meitaki kia Iehova. Kia akapera, ka anoanoia tatou kia patoi i to teianei ao manako no te au mea apinganui e ta te reira ka oronga mai. (Mase. 18:11) Noatu ka anoano tatou i te moni, kare te reira e ko te mea maata i roto i to tatou oraanga. (Kohe. 7:12; Ebe. 13:5) Kare tatou e akapou i to tatou taime e te maroiroi kia maata atu te au mea o te kopapa. Mari ra, e tavini maroiroi tatou ia Iehova i teianei. Me vai tiratiratu kiaia, ka akameitaki aia ia tatou ma te oraanga ’au i roto i te ao ou.—Sala. 4:8.

NAPHATALI

12. Akapeea ta Iakoba au tuatua i te akatupuia anga no Naphatali? (Genese 49:21) (Akara katoa i te pia.)

¹² E tatau ia Genese 49:21. Totou a Iakoba e tei ia Naphatali te au “tuatua memeitaki.” Ko te reira ta Iesu i taiku i tona tuatau tutu aere anga. Kua akapou aia i tona oraanga i te oire o Kaperenauma i te enua o Naphatali. No reira a Kaperenauma i kapikiia ai e ko “tona uaorai oire.” (Mata. 4:13; 9:1; Ioa. 7:46) Kua totou a Isaia e ka aite a Iesu mei “te mārama maata” ki te iti tangata o Zebuluna e Naphatali. (Isa. 9:​1, 2) Ko Iesu “te mārama mou, ko te akamārama mai i te tangata” na roto i tana au apiianga.—Ioa. 1:9.

13. Akapeea tatou me tuatua ma te akamareka ia Iehova?

¹³ Eaa te apiianga no tatou? Te manako maira a Iehova i ta tatou ka tuatua e te tu me tuatua tatou. Akapeea tatou me tuatua i te au “tuatua memeitaki” ei akamareka ia Iehova? E akakite i te tika. (Sala. 15:​1, 2) E tuatua akamaroiroi ki tetai na te akameitakianga ia ratou no ta ratou angaanga. Kare tatou e akakite aere i to ratou tu apa ki tetai ke. (Ephe. 4:29) No reira, e tauta i te akameitaki atu i taau pukapuka anga no runga ia Iehova e te nuti meitaki.

IOSEPHA

14. Akapeea te totou no runga ia Iosepha i te akatupuia anga? (Genese 49:​22, 26) (Akara katoa i te pia.)

¹⁴ E tatau ia Genese 49:​22, 26. Kua ngakau parau a Iakoba i tana tamaiti ko Iosepha. Kua iki a Iehova iaia “i tona ra au tuakana” kia rave i te au angaanga maata. Kua tapa a Iakoba iaia e ko te rara “ou uua.” Ko Iakoba te tumu rakau e ko Iosepha te rara. E tama mua a Iosepha no ta Iakoba vaine akaperepere ko Rahela. Akakite a Iakoba e ka takirua te au apinga a Iosepha tei ngere a Reubena, te tama mua a Iakoba e Lea. (Gene. 48:​5, 6; 1 Para. 5:​1, 2) Kua tupu teia te riro anga ta Iosepha nga tamariki ko Epheraima e Manase ei kopu tangata i roto ia Iseraela e kua orongaia te enua tataki tai kia raua.—Gene. 49:25; Iosu. 14:4.

15. Eaa to Iosepha tu i te takinokinoia anga aia?

¹⁵ Akakite katoa a Iakoba e ka pupui te aronga ‘akainana [ia Iosepha], e kua makitakita iaia.’ (Gene. 49:23) Taiku ra teia ki to Iosepha ai tuakana vareae, kua takinokino e kua akatupu ratou i te mamae kiaia. Inara, kare a Iosepha i riri i tona ai tuakana e ia Iehova. Karanga aia: “Te vai tika ra [ta Iosepha] ana i te ketaketa, e te marōrō ra tona rima e tona kapu-rima.” (Gene. 49:24) Kua irinaki a Iosepha kia Iehova i tona tuatau tumatetenga, kua akakore aia i te ara a tona ai tuakana e kua akono ia ratou. (Gene. 47:​11, 12) No teia, kua rauka ia Iosepha i te akameitaki atu i tona tu. (Sala. 105:​17-19) I te openga, kua taangaanga a Iehova iaia kia rave i te au angaanga maata.

16. Me timataia tatou, akapeea to Iosepha akaraanga me tauturu ia tatou?

¹⁶ Eaa te apiianga no tatou? Me tupu te au tumatetenga kia tatou, auraka e akatakake ia tatou mei ia Iehova e to tatou au taeake i te pae vaerua. E akamaara te tereni ra a Iehova ia tatou kia akakoromaki, ia tatou e tavini ra iaia. (Ebe. 12:7) Apii mai aia e kia akaari ua rai tatou i tona au tu, mei te aroa e te akakore i te ara a tetai ke. (Ebe. 12:11) Mea papu ka tutakiia tatou e Iehova me akakoromaki tatou mei ia Iosepha rai.

BENIAMINA

17. Akapeea te totou no runga ia Beniamina i te akatupuia anga? (Genese 49:27) (Akara katoa i te pia.)

¹⁷ E tatau ia Genese 49:27. Totou a Iakoba e ka aite te kopu o Beniamina mei te luko rai e e au tumutoa ratou i te tamaki. (Aka. 20:​15, 16; 1 Para. 12:2) No roto mai te ariki mua ko Saula i te kopu o Beniamina, tei kapikiia e ko “te popongi roa” o te patireia o Iseraela. E tumutoa aia i te tamaki ia Philiseti. (1 Samu. 9:​15-17, 21) I te au mataiti i muri mai, kua akaora te ariki vaine ko Esetera e te Tangata Maata ko Moredekai o te kopu o Beniamina, i to Iseraela mei ia Peresia.—Esetera 2:​5-7; 8:3; 10:3.

18. Akapeea tatou me aru i te akaraanga o te kopu o Beniamina?

¹⁸ Eaa te apiianga no tatou? Kua mataora te kopu o Beniamina i te riro anga a Saula, e uanga no ratou ei ariki no Iseraela. Inara i muri mai, kua iki a Iehova ia Davida mei te kopu o Iuda ei ariki, kua turu te kopu o Beniamina ia Iuda e te ariki ko Davida. (2 Samu. 3:​17-19) Muri roa mai, te patoianga te kopu tai ngauru i te kopu o Iuda, kua vai tiratiratu a Beniamina kia Iuda e ki te uanga o Davida. (1 Ari. 11:​31, 32; 12:​19, 21) No reira, kia tiratiratu tatou kia Iehova na te akarongo ki te aronga ta Iehova i iki kia arataki ia tatou i teia tuatau.—1 Tesa. 5:12.

19. Akapeea tatou e puapinga ai mei ta Iakoba au totou ki tana au tamariki?

¹⁹ Te puapinga nei tatou mei ta Iakoba au totou. Na te kite anga e kua tupu te reira, ka ketaketa to tatou irinakianga e ka akatupuia rai te toenga o te au totou a Iehova i roto i tana Tuatua. No reira, kua akameitakiia te tamariki a Iakoba e kua kite tatou akapeea me akamareka ia Iehova.