To Ratou Punanga—E Pikikaa!
“Kua akariro matou i te pikikaa ei punanga, e kua pipini matou uaorai ki roto i te taeke anga.”—ISAIA 28:15, NW.
1, 2. (a) Ko teea akaaerenga i teia tuatau ka tau kia akamanako i tei tupu ki te patireia o Iuda i taito ra? (e) Eaa te irinaki anga tarevake o Iuda?
TE PIRI atura ainei te reira au tuatua kia Kerititome i teia tuatau nei mei to ratou piri anga ki nga kopu e rua o te patireia o Iuda i taito ra? E mea tika tikai, te pera ra ratou! E ko te reira tu aiteite te akanoo ra i te mate no Kerititome i teia tuatau. Ko tona aite anga e kare e roa atu ka rokoia e te mate tera akaaerenga akonoanga tei akaruke i te akarongo.
2 I te pae apatonga o Iuda ko te patireia o te tai ngauru kopu o Iseraela. I to Iseraela akakite papu anga i te akarongo kore, kua tuku ua a Iehova iaia kia akaviia e to Asura ra i te 740 M.T.N. Ko tona patireia teina, koia a Iuda, kua kite i teia tupu anga kino inara kua manako papu aia e kare te reira tu apinga e rokoia kiaia. ‘Eaa oki,’ kua manako akaparau tona au arataki e, ‘kare ainei tei Ierusalema te nao o Iehova? Kare ainei ko matou to te Atua ra au tangata akaperepere? Kare ainei to matou kau taunga e te au peroveta te tuatua nei i to Iehova ra ingoa?’ (Akaaiteia atu kia Ieremia 7:4, 8-11.) Kua papu i te reira au arataki akonoanga atua e te meitaki ua ra ratou. Inara te tarevake ra ratou! Te aiteite ra to ratou tu akarongo kore ra rai ratou mei to ratou au taeake o te apatokerau ra. E no reira, ko tei tupu kia Samaria ka tupu katoa oki kia Ierusalema.
3. Eaa ra a Kerititome i irinaki ei tona manako no te tuatau ki mua, inara e tumu meitaki ainei tetai no tona irinaki anga?
3 Mei te reira katoa te tu, te tuatua ra a Kerititome e e pirianga takake tona ma te Atua ra. ‘Eaa oki,’ ko tana i tuatua akaparau, ‘e au ngauru ua atu o matou are pure e te au orometua kua oti te apiiia, e pera katoa e au anere ua atu mirioni te aronga te aru maira ia matou. E Puka Tapu katoa oki ta matou, e te taiku nei matou i te ingoa o Iesu i ta matou akamori anga. E tika tikai te akaperepereia maira matou e te Atua!’ Inara ko tei tupu ra kia Ierusalema i taito ra te tu nei ei akamatakiteanga ketaketa. Noatu rai te au tupu anga tuke roa i roto i te angaanga poritiki, te kite nei tatou e kare e roa atu ana ka rave papu a Iehova i te patoi atu ia Kerititome e etai atu akonoanga atua pikikaa katoatoa.
“E Koreromotu ma te Mate”
4. Eaa te koreromotu ta Iuda i manako e kua oti iaia i te papau?
4 I te tuatau taito ra, e manganui te au akamatakiteanga ia Ierusalema akarongo kore na roto i te au peroveta mou a te Atua, inara kare aia i irinaki i te reira. Kareka ra, kua tuatua akateitei aia e kare rava te mate e rave atu iaia ki Teoro, te tanumanga, mei tana i rave atura i te patireia tokerau o Iseraela ki raro. Kua akauruia te peroveta ko Isaia kia tuatua atu kia Iuda: “E teianei e akarongo mai i te tuatua a Iehova, ko kotou te aronga akaparau ko kotou te aronga tutara i te au tangata i Ierusalema nei: No te mea kua tuatua kotou: ‘Kua papau matou i tetai koreromotu ki te Mate; e kua akatupu matou i tetai orama kia Teoro; ko te vai puke viviki maata, me ka aere mai, kare e tae mai kia matou, no te mea kua akariro matou i te pikikaa ei punanga e kua pipini matou uaorai ki roto i te taeke anga.’”—Isaia 28:14, 15, NW.
5. (a) Eaa ta Iuda koreromotu i manako e kua papau aia ki te mate? (e) Eaa te akamatakiteanga tei orongaia ra ki te Ariki ko Asa i ngaropoinaia e Iuda?
5 Ae, kua manako te au arataki i Ierusalema e mei te mea rai e koreromotu ta ratou ki te mate e Teoro e no reira kare to ratou oire e akapouia. Inara kua riro ainei te aite anga o te reira koreromotu manako uaia ra ki te mate, e kua tataraara aia i tana au ara e i teianei kua irinaki kia Iehova no te ora? (Ieremia 8:6, 7) Kare rava ia! Mari ra, kua ariu atu aia ki te au tutara poritiki tangata ua nei no tetai tauturu. Inara e manako neneva ua tona irinaki anga i te kapiti anga ki to teianei ao, e pikikaa ia. Kare aia i ora i taua aronga o teianei ao tana i irinaki ra. E i te mea kua akaruke aia ia Iehova, kua akaruke katoa a Iehova ia Ierusalema. Kua tupu ra mei ta te peroveta ko Azaria i akamatakite atu i te Ariki ia Asa ra: “Tei ia kotou a Iehova, ko kotou i piri mai kiaia ra; kia kimi kotou iaia, ka kitea aia e kotou; kia akaruke ra kotou iaia, ka akaruke aia ia kotou.”—2 Paraleipomeno 15:2.
6, 7. Eaa te au takainga ta Iuda i rave ei akapapu i tona tinamou, inara eaa tei tupu i te openga ra?
6 No te irinaki i to ratou kapiti anga ma te aronga poritiki, kua papu te manako o te au arataki o Ierusalema e kare tetai “vai puke viviki maata” o te au vaeau e aere vaitata mai kia ratou e tamanata i to ratou tu au e te tinamou. I te akakoko anga mai a te kapiti anga o Iseraela raua ko Suria, kua uri atu a Iuda kia Asura no te tauturu. (2 Ariki 16:5-9) I muri akera, i te tamanata anga mai a te nuku vaeau o Babulonia, kua pati atu aia kia Aiphiti no tetai tauturu e kua akatikaia mai e Pharao, e kua tukuia mai tona vaeau ei tauturu.—Ieremia 37:5-8; Ezekiela 17:11-15.
7 Inara e ririnui roa te nuku vaeau o Babulonia, e kua unui atu te vaeau o Aiphiti ki muri. Kua kitea e tarevake to Ierusalema irinaki anga kia Aiphiti, e i te 607 M.T.N., kua akaruke atura a Iehova iaia ki tona akapouanga tana i totou ra. No reira kua tarevake te au tutara e te kau taunga o Ierusalema! Ko to ratou irinaki anga ki te kapiti anga ki to teianei ao no te au e te tinamou “e pikikaa” ia kua takoreia atu te reira e te vaipuke viviki a te nuku vaeau o Babulonia ra.
Kopaeanga i te “Toka Akonoia”
8. Eaa te turanga ta Kerititome e aru nei te aiteite ra ki to Iuda i taito ra?
8 E turanga aiteite ainei tetai i teia tuatau nei? Ae, te vaira tetai. Te manako katoa ra te au orometua o Kerititome e kare e tumatetenga e rokoia mai kia ratou. Ko te tika, te tuatua ra ratou mei ta Isaia i totou maira: “Kua papau matou i tetai koreromotu ki te Mate; e kua akatupu matou i tetai orama kia Teoro; ko te vai puke viviki maata, me ka aere mai, kare e tae mai kia matou, no te mea kua akariro matou i te pikikaa ei punanga e kua pipini matou uaorai ki roto i te taeke anga.” (Isaia 28:15, NW) Mei ia Ierusalema i taito ra, te akara nei te au orometua o Kerititome ki te au kapiti anga ki teianei ao ei akatinamou ia ratou, e kare ratou e akatika ia Iehova ei punanga no ratou. Kare katoa ratou e taiku i tona ingoa, e te aviri ra e te takinga kino ra ratou i te aronga tei akangateitei i taua ingoa ra. Kua rave tikai a Kerititome e tona au orometua i ta te kautaunga nunui o te ngati Iuda i rave i te anere mataiti mua ra i ta ratou kopae anga i te Mesia. Mei tera te tu, kua tuatua ratou e: “Kare o matou ariki, mari ra ko Kaisara anake ra.”—Ioane 19:15.
9. (a) Koai ma te akamatakite nei ia Kerititome i teia tuatau i te mataara rai ta Isaia i akamatakite atura ia Iuda? (e) Ka tau a Kerititome kia ariu atu kiaai?
9 I teia tuatau, te akamatakite ra te au Kite o Iehova e e vai puke vaeau akautunga anga tetai kare e roa atu ana ka na runga mai ia Kerititome. E pera katoa ka tou atu ratou ki te ngai mou ei punanga mei taua vai puke ra. Te taiku ra ratou i ta Isaia 28:16 i tuatua ra: “E teianei te na ko maira te Atu ra ko Iehova, I na, te akamou nei au i tetai toka i Ziona ei pange, e toka timataia, e toka meitaki maata i te kapeu tara, e pange ngaueue kore: ko tei akarongo ra, kare ïa e rapurapu.” Koai teia ‘toka tiava meitaki maata’? Kua taiku mai te apotetoro ko Petero i teia au tuatua e kua akapiriia atu kia Iesu Mesia. (1 Petero 2:6) Naringa a Kerititome i kimi i te au ma te Ariki a Iehova, koia a Iesu Mesia, ei reira aia e kore ei e rokoia e taua vai puke viviki te aere maira.—Akaaiteia atu kia Luka 19:42-44.
10. Eaa te au ravenga tei tatanuia e Kerititome?
10 Inara, kare aia i rave akapera. Mari ra i tana kimi anga i te au e te tinamou, kua tauru kikite atu ra aia iaia uaorai ki roto i te akaperepere anga a te au arataki poritiki o te pa enua katoa—ko teia nei kare e manako no te akamatakiteanga o te Puka Tapu e ko te oa no teianei ao e enemi ia no te Atua. (Iakobo 4:4) Pera katoa oki, i te 1919 kua akakitekite maroiroi aia i te Kapitianga Enua ei manakonako anga meitaki ia no te au o te tangata nei. Mei te 1945 mai kua tuku aia i tona manakonako anga ki roto i te Taokotaianga Enua. (Akaaiteia atu kia Apokalupo 17:3, 11.) Eaa te maata o tona piri anga ma te reira akaaerenga?
11. Eaa te au angaanga te raveia nei e te akonoanga atua i te T.E.?
11 Kua akakite mai tetai puka i mua ua ake nei i te manako i tana tataanga: “Kare i raro ake i te rua ngauru ma a akaaerenga Katorika te piri atura ki te T.E. E manganui te au arataki akonoanga atua tei atoro ana i taua akaaerenga o te pa enua. Nga mea maata roa te maaraaraia nei ko te atoro atu anga o Tei Tapu koia te Pope Paul VI i te tuatau o te Akaputuputuanga Maata i te 1965 e pera katoa to Pope John Paul II i te 1979. E manganui te au akonoanga atua e rave nei i te au patianga takake, te au pure, te imene e te au angaanga na te Taokotaianga Enua. Ko nga akatauanga maata rava ko te akarongo Katorika, te Taokotai Anga no Teianei Ao e Pini Ua Ake te Papetito e to te Paai.”
Manakonakoanga Puapinga Kore no te Au
12, 13. Noatu rai te totoa nei te manakonakoanga e penei ka rauka te au, eaa ra i papu ei te irinaki anga o te au Kite o Iehova e tika ta ratou au akamatakiteanga?
12 Kua akakite katoa mai tetai o te au arataki poritiki mana maata rava i te manakonako anga o te aronga e manganui i tana tuatua anga: “Ka kite teianei uki tangata i te enua nei i te tupu anga tetai tuatau no te au i te tuatua enua o te akatereanga totaiete e kare e oki ki muri.” E tika ainei tana? Ka riro ainei te aiteanga o te au tupu anga vaitata ua nei e, kare e tupu ta te au Kite o Iehova au akamatakiteanga i ta Iehova akautunga anga ki runga i to te pa enua katoa? Kua tarevake ainei te au Kite o Iehova?
13 Kare, kare ratou e tarevake. Kua kite ratou e te akakite ra ratou i te tuatua mou no te mea te tuku ra ratou i to ratou irinaki anga kia Iehova e ki te Puka Tapu, koia ta te Atua uaorai Tuatua no te tuatua mou. Te karanga ra a Tito 1:2: “Te Atua . . . te kore e tika kia pikikaa.” No reira e irinaki anga papu to ratou e kia tuatua tetai totou Puka Tapu e ka tupu tetai apinga, ka tupu rai ia. Na Iehova uaorai i tuatua: “Koia katoa taku tuatua no roto i toku nei vaa; kare e oki puapinga kore ua mai kiaku nei, e tupu ra tei akakoroia e au ra.”—Isaia 55:11.
14, 15. (a) Eaa ta te au arataki o Iuda i akakitekite ana i mua poto ake i te akapou angaia a Ierusalema i te 607 M.T.N.? (e) Eaa ta Paulo i totou mai te ka tuatuaia i mua ake i te akapou viviki anga ki runga i teianei ao? (ng) Eaa ta tatou ka tapapa atu a te take o te tuatua anga tei totouia maira i roto ia 1 Tesalonia 5:3?
14 I te au mataiti i mua ake i te akapou angaia a Ierusalema i te 607 M.T.N., kua akakite maira Ieremia e i kapiki ua te au arataki ra, “Ei au, ei au!” (Ieremia 8:11) Inara, e pikikaa ua te reira. Kua akapouia a Ierusalema ra ei akatupu anga i te au akamatakiteanga akauruia a te au peroveta mou a Iehova ra. Kua akamatakite katoa mai te apotetoro ko Paulo e ka tupu tetai apinga mei te reira te tu i to tatou tuatau nei. Kua karanga aia e e kapiki oki te tangata “E au e te tinamou!” Kua tuatua katoa mai aia, “e akapou anga viviki” te ka “tupu viviki ki runga ia ratou.”—1 Tesalonia 5:3, NW.
15 I to tatou tae anga mai ki te au mataiti 1990 nei, te akakitekite maira te au nutipepa e te au makatini i te au ngai katoa e kua oti te Tamakianga Taumaro Anga Patireia e i teianei kua kitea atu te au no te ao. Inara kua akamata mai te tamakianga pupui i te tua Itinga Ra i Rotopu. Tera ra, kare e roa atu ana ka tupu mai te turanga i teianei ao kia karanga e “E Au e te tinamou!” tei totouia maira ia 1 Tesalonia 5:2, 3 (NW) e ka tupu ua atu ki tona take. Kia tutau ngaueue koreia to tatou manakonako anga ki roto i te Tuatua a te Atua, te kite nei tatou e, kia tae ki taua take ra, ei reira ta te Atua ra akautunga ka rave vivikiiaʼi e kare e tarevake. Kare etai akakitekite anga au e te tinamou tei pananaki uaia, e tau ei akamanako ia tatou e, kare e tae mai te akapouanga ta te Atua i totou maira. Kare e tauiia ta Iehova au akavaanga tei tataia ra ki roto i tana Tuatua i te Puka Tapu ra. Ka akapouia ra a Kerititome ma etai katoa au akonoanga atua pikikaa. Ei muri akera ka raveia ta Iehova au akautunga akapouanga i te toenga atu o to Satani ao ra. (2 Tesalonia 1:6-8; 2:8; Apokalupo 18:21; 19:19-21) I te mea te irinaki ra te au Kite o Iehova e ka akatupu a Iehova i tana tuatua, ka tamou ratou i te tapapa anga i raro ake i te arataki anga a te pupu tavini akono meitaki e te pakari e te akara matatio anga i te eeu mai anga te au tupu anga o teianei ao. (Mataio 24:45-47) E tika rava, kare e tau tetai tamataanga a te tangata nei i te akatupu i te au, kia akariro ia tatou kia manako e kua akaruke a Iehova i tana akakoro anga i te apai mai i te vai puke viviki i te akapouanga ki runga ia Kerititome tei ki ra ia i te ara.
‘Ko te Atua to Tatou Punanga’
16, 17. Akapeea te au Kite o Iehova me ariu atu me ka riri tetai papaki no ta ratou tu tuatua tika tika atu?
16 Penei ka riri tetai papaki i te akakiteanga tika tikai a te au Kite o Iehova i teia. Inara, me tuatua ratou e kua pipini ua te au arataki akonoanga o Kerititome ki roto i tetai akanooanga pikikaa ua, te akakite ua ra ratou i ta te Puka Tapu i tuatua maira. Kia karanga ratou e te tau ra a Kerititome kia akautungaia no te mea kua riro aia ei tuanga no teianei ao, te akakite ua ra ratou i ta te Atua uaorai i tuatua i roto i te Puka Tapu. (Philipi 3:18, 19) Pera katoa oki, i te mea te tuku ra a Kerititome i tona irinaki anga ki roto i te au ravenga tei akatumuia mai e to teianei ao, te turu ra aia i te atua o teianei ao, koia a Satani te Tiaporo, ta Iesu i karanga ra e ko te metua o te pikikaa.—Ioane 8:44; 2 Korinetia 4:4.
17 E no reira, te akakite nei te au Kite o Iehova e: Ko matou nei, kare matou e akamaroiroi atu i te au manakonako anga pikikaa no te au o teianei ao no te mea e te taui nei te tu o te aronga rave poritiki. Kareka ra, ka tuatua matou i te au tuatua a te tata salamo e: “Ko te Atua to matou punanga. . . . E puapinga kore ua te au tamariki a te tangata nei, e pikikaa te tamariki a te au tangata katoa. Kia tuku kapitiia ki runga i te aite paunu anga ra, e mama atu ratou i to te apinga puapinga kore ra.” (Salamo 62:8, 9, NW) Ko te au ravenga a te tangata ei akatupu e ei akatinamou ia Kerititome e te toenga atu o teianei akatereanga o te au mea nei e akameamea ua e pikikaa anake ia! Kapiti pouroaia ratou kare o ratou mana kia arai i ta Iehova au akakoroanga mei te vaa ki rai i te matangi vera ua!
18. Eaa te akamatakiteanga a te tata salamo te tau ra no teia tuatau nei?
18 Te taiku katoa ra te au Kite o Iehova ia Salamo 33, nga irava 17 ki te 19, te akakite maira: “E mea puapinga kore te oroenua [o Aiphiti, te akatutu maira i te tamakianga] ei ora; kare oki e tangata e ora i tona ririnui. I na! tei runga to Iehova mata i te aronga i mataku iaia; i runga i te aronga i irinaki i tona ra aroa: E akaora i to ratou [meta, NW] i te mate; e kia ora oki ratou i te onge ra.” I teia tuatau nei, te irinaki nei te au Kerititiano mou ia Iehova e i tona Patireia i te rangi ra, ko te akanoonoo anga anake ia te ka apai mai i te au tei tinamouia.
Kerititome “e Ngai Takatakaianga Ia”
19. Eaa ra te irinaki anga ki runga i te au akaaerenga poritiki ei apai mai i te au no te ao nei i riro ei ei akavare anga ua?
19 Ko te irinaki anga i tetai apinga maaniia e te tangata ei mono i to te Atua ra Patireia te akariro ra i te reira apinga mono ei tutu, ei apinga no te akamori atu. (Apokalupo 13:14, 15) E no reira, ko te akamaroiroi atu anga kia irinaki i te au taokotaianga poritiki, mei te Taokotaianga Enua ra, no te au e te tinamou e akavare anga ia, e te pikikaa. No runga i te reira au apinga no te manakonakoanga pikikaa, kua na ko maira Ieremia: “E pikikaa oki tona idolo akatoia ra, kare oki e [vaerua] o roto ia ratou. E puapinga kore ua ratou, e angaanga na te tareva ke: i te tuatau e tutakiiaʼi ratou ra, ka pou ïa ratou.” (Ieremia 10:14, 15) E no reira, ko te au oroenua tamaki o Aiphiti, koia oki, te vaeau poritiki ririnui o te au pa enua, i teia tuatau nei, kare e rauka iaia i te paruru i te tuanga akonoanga atua o Kerititome i tona ra no te mate. Te kapiti anga o te au akonoanga atua o Kerititome ma teianei ao ka puapinga kore tikai i te paruru anga ia ratou.
20, 21. (a) Eaa tei tupu ki te Kapitianga Enua, e eaa ka kore ei e meitaki atu te Taokotaianga Enua? (e) Akapeea ta Isaia akakite anga e kare to Kerititome kapiti anga ki teianei ao e akaora iaia?
20 Kua akanoo a Kerititome i tona manakonakoanga ki roto i te Kapitianga Enua, inara kua tauri te reira noatu e kare i tae mai ake a Aramakito. I teianei kua tauiia atu tona irinaki anga ki te Taokotaianga Enua. Inara kare e roa ka aro atu ia ki “te tamaki i taua rā maata o te Atua mana katoatoa ra,” e kare ia e ora. (Apokalupo 16:14) Noatu rai ko tetai T.E. akaoraia mai kare e rauka iaia i te apai mai i te au e te tinamou. Te akakite maira te Tuatua totou a te Atua e ko te akaaerenga Taokotaianga Enua ma tona au mema patireia “e tamaki mai ratou ki te Punua-mamoe ra, e e pou ratou i te Punua-mamoe: ko te Atu oki aia o te au atu ra, e te Ariki o te au ariki ra.”—Apokalupo 17:14.
21 Te akakite papu ra te au Kite o Iehova e kare e ora no Kerititome i tona kapiti anga ma te ao o Satani. E kia tuatua ratou i te reira, te tou atura ratou i ta te Puka Tapu uaorai i tuatua maira. Te taiku maira a Isaia 28:17, 18 i ta Iehova tuatuaanga. “E arite atu au i te tuatua-tau ki te tataura, e te tuatua-tika ra ki te arite tautau: pakoko uaia te punanga pikikaa e te ua toka; e te pipinianga ra, e ngaromia ua ïa e te vai. E ko ta kotou koreromotu e te mate ra, e akaatikauia ïa, e ta kotou tuatua akatau ia ade ra, kare ïa e mou; kia na rotopu tikai taua mate maata ra te aere, e takatakaiia kotou ki raro e te reira.”
22. Me taangaangaia te tika tiama kia Kerititome, eaa te ka tupu?
22 Kia raveia ta Iehova tika i tuku i te akavaanga, ka tau te reira ki te tuatua tau apa kore ua. E ko ta Kerititome akatumuanga i te irinaki anga, koia tana “koreromotu i te Mate,” e ngaromia takiriia mei te mea rai e na te vai puke viviki. Kua tuatua ua atura Isaia: “I tera popongi i tera popongi ka na roto mai te reira, i te ao e i te po; e kare atu ana tumu ke mari ra ko te akangaueueanga ei akono kia kite etai ke ra e eaa tei akarongoia ra.” (Isaia 28:19, NW) Mei teaa ra te tamatakuanga no te aronga e akara kia kite i te mana katoa o ta Iehova ra akautunga anga! Mei teaa ra te rikarika no te au orometua o Kerititome e te aronga aru ia ratou kia kite, e kua tu reiti, e i irinaki ana ratou i tetai pikikaa!
“E Punanga Ketaketa” te Ingoa o Iehova
23, 24. Kare e ko te kimianga i te tinamou i teianei ao, eaa ra ta te au Kite o Iehova ka rave?
23 Inara akapeea te au Kite o Iehova? Noatu rai i te aro atu anga i te makitakita a teianei ao e te takinga kino anga, ka tamou ua atu ra ratou i te tu takake mei teianei ao. Kare e ngaropoina ia ratou e i tuatua a Iesu no tana au pipi e: “Kare ratou i to teianei ao, mei iaku nei rai oki, kare i to teianei ao.” (Ioane 17:16) I roto katoa i teia tuatau openga nei, kua tuku ratou i to ratou irinaki anga ki runga i to Iehova Patireia, kare i roto i te au ravenga na te tangata ua. No reira, kare te tumatetenga o Kerititome e akariro kia mataku te au Kite o Iehova. Mei ta Isaia i totou maira: “Ko tei akarongo ra, kare ïa e rapurapu.”—Isaia 28:16.
24 Te na ko ra a Maseli 18:10: “Te ingoa o Iehova ra, e punanga ketaketa ïa: te oro nei te aronga tuatua-tika ki reira, e kua ora iora.” No reira te pati nei matou ia kotou te aronga mei te mamoe rai te tu kia akono i to kotou punanga ki roto ia Iehova e i roto i tona Patireia i raro i te Mesia ra. Ei ngai pipini anga kare a Iehova i te tarevake! Kare Tona Patireia i raro i te Mesia ra i te pikikaa! Ko to Kerititome punanga ra e pikikaa ia, mari ra ko te punanga o te au Kerititiano mou ra ko te tuatua mou ia.
Ka Rauka Ainei ia Koe te Akataka?
◻ I akapeea to Iuda i taito ra apai anga i te punanga ki roto i te pikikaa?
◻ Na teea mataara ta Kerititome tamata anga kia pipini aia uaorai i roto i te taeke ua?
◻ I akapeea ta Isaia akamatakite anga ia Iuda ra, e akapeea ta te au Kite o Iehova tuatua akamatakite anga mei te reira te tu i teia tuatau nei?
◻ Ka akapeea a Kerititome e kite ei e kua tuku tarevake aia i tona irinaki anga papu?
◻ Ei tuke anga kia Kerititome, eaa te turanga ta te au Kite o Iehova ka rave tamou?
[Pia i te kapi 17]
AU MANAKONAKO ANGA TEITEI NO TE TAOKOTAIANGA ENUA
“No te taime mua mei te Tamaki Rua o Teianei Ao i taokotaiiaʼi te au patireia katoatoa. Te arataki anga o te Taokotaianga Enua, tei manako uaia i mua ana, te akapapu maira i teianei i te akara anga a te aronga na ratou i akatumu mai. . . . No reira ka rauka i to teianei ao i te opu i teia tuatau tau kia akatupu i te taputou kua roa te mou anga mai no tetai ikuiku anga ou no teianei ao.”—Na te Peretiteni ko Bush o Marike i tuatua i tona Tuanga o te Taokotai anga ki te reira enua, ia Tianuare 29, 1991