“Ka Apai Mai na Kotou i te Ngauruanga o te Au Apinga Ravarai ki Roto i te Are Vairanga”

“Ei timata anga te reira iaku nei i tenana, . . . i te kore anga au i te kiriti anga i te au māramārama o te au rangi ra.”​—MALAKI 3:10.

1. (a) I te rima anere mataiti M.T.N., eaa te pati anga ta Iehova i oronga ki tona au tangata ra? (e) I te anere mataiti T.N., eaa tei tupu i to Iehova ra aerenga mai ki te iero no te akavaanga?

I TE rima anere mataiti M.T.N., e tiratiratu kore to Iseraela kia Iehova ra. Kare ratou i oronga i te au taite o te au apinga e kua apai mai i te au manu tau kore ki te iero ei atinga. Inara, kua taputou a Iehova e me ka apai mai ratou i te katoa o te taite ki roto i te are vairanga, nana e riringi mai i te akameitakianga e kare e ngai e o ei. (Malaki 3:8-10) I etai 500 mataiti i muri iora, kua aere maira a Iesu ki te iero i Ierusalema no te akavaanga ei komono ia Iehova ei karere no Tana koreromotu ra. (Malaki 3:1) Kua kitea to Iseraela i reira e te ngere ra, inara ko etai aronga tataki tai tei oki akaou atura kia Iehova kua akameitakiia ratou kia puapinga. (Malaki 3:7) Kua akatainuia ratou kia riro ei au tamariki vaerua na Iehova, ei mea ou, “te Iseraela o te Atua.”​—Galatia 6:16; Roma 3:25, 26.

2. I naea te rua o te tupu anga a Malaki 3:1-10, e eaa te pati anga mai ia tatou kia rave, te piri atura ki te reira?

² E vaitata i te 1,900 mataiti i muri mai i te reira, i te 1914, kua akateronoia a Iesu ei Ariki no te Patireia o te Atua i te rangi ra, e kua tae te tuatau no te rua o te tupu anga o te au tuatua akauruia a te Atua ra ia Malaki 3:1-10. No runga i teia tupu anga rekareka, te patiia nei te au Kerititiano i teianei kia apai mai i te taite o te au apinga ravarai ki roto i te are vairanga. Me ka rave tatou i te reira, ka rekareka katoa oki tatou i te au akameitakianga e kare e ngai e o ei.

3. Koai te karere e nana e akamaka i te ara i mua ia Iehova (a) i te anere mataiti mua ra? (e) i mua ake i te tamaki mua o te ao nei?

³ I te tuatua anga no tona aerenga mai ki te iero ra, kua na ko maira a Iehova: “I na, e tono au i taku karere, e nana e akamaka i te ara i mua iaku.” (Malaki 3:1) Ei tupu anga no te reira i te anere mataiti mua ra, kua aere maira a Ioane Papetito ki to Iseraela ma te tutuanga kia tataraara i ta ratou ara. (Mareko 1:2, 3) E angaanga teateamamao ainei tetai tei kapitiia atu ki te rua o to Iehova ra aerenga mai ki tona iero? Ae. I nga raungauru mataiti i mua ake i te tamaki mua o te ao nei, kua mama maira te Aronga Apiiia i te Puka Tapu i te ao nei i te apiianga i te apii tuatua mou o te Puka Tapu e te akakite ateaanga i te au pikikaa akangateitei kore i te Atua ra, mei te apii anga Toru Tai rai e te aʼi i ate ra. Kua akamatakite katoa oki ratou i te openga o te Tuatau o te Kenitara i te 1914 ra. E manganui te aronga tei akarongo ki teia aronga tei apai maira i te marama o te tuatua mou.​—Salamo 43:3; Mataio 5:14, 16.

4. Eaa te uianga te ka pauia i te tuatau o te ra o te Atu ra?

⁴ Kua akamataia mai i te mataiti 1914 ta te Puka Tapu i karanga ra e ko “te rā o te Atu ra.” (Apokalupo 1:10) E au tupu anga maata etai ka tupu i taua ra ra, kapiti katoa i te akatakaanga i “te tavini akono meitaki e te pakari” ra e te akataoonga anga iaia “ei akaaere i te au apinga ravarai [a te Pu ra].” (Mataio 24:45-47) I te 1914 ra, e au tauatini ua atu te au akonoanga tei karanga ra e e Kerititiano ratou. Ko teea ra te pupu te ka kitea mai e te Pu, koia a Iesu Karaiti, e ko tana tavini akono meitaki e te pakari? Ka pauia taua uianga ra kia tae atu a Iehova ki te iero ra.

Aerenga Mai ki te Iero Vaerua Ra

5, 6. (a) Ko teea te iero ta Iehova i aere maira no te akavaanga? (e) Eaa te akavaanga ta Iehova i tuku kia Kerititome ra?

⁵ Inara, ko teea te iero tana i aere mai ei? E mea taka meitaki e kare ki tetai iero tikai i Ierusalema ra. Kua akapouia te mea openga o taua nga iero ra i te 70 T.N. Inara e iero maata atu to Iehova i tera tei akatutuia maira e to Ierusalema ra. Kua tuatua a Paulo no teia iero maata atu e kua akakite maira i te meitaki tikai te reira, ko tona ngai tapu i te rangi e ko te paepae i konei i te enua nei. (Ebera 9:11, 12, 24; 10:19, 20) Ko teia iero vaerua maata ta Iehova i aere maira no te rave i te angaanga akavaanga.​—Akaaiteia atu kia Apokalupo 11:1; 15:8.

⁶ I naea teia i tupu ei? Kia tau ki te akakite anga papu ra, i te 1918 ia.a Eaa tikai te tupu anga i reira? Ko Kerititome, kua kite a Iehova ra i tetai akaaerenga tei tuturu ra te toto i tona nga rima, e akatereanga akonoanga viivii tei rave ra aia uaorai i te akaturi anga i to teianei ao, ma te kapiti anga iaia uaorai i te aronga apinganui e te takinga kinoanga i te aronga putaua ra, te apiianga i te au apii a te peikani e kare i akono ana i te akamori ma. (Iakobo 1:27; 4:4) Kua akamatakite maira a Iehova na roto ia Malaki e: “E riro ïa au ei kite viviki ki runga i te aronga purepure, e ki runga i te aronga akaturi, e ki runga i te aronga e taputou pikikaa, e ki runga i te aronga i akangere i tei ouia ra i tana tutaki, te vaine takaua, e te matiroeroe.” (Malaki 3:5) Kua rave a Kerititome i teianei au mea katoa e te kino roa atu oki. I te 1919 kua kitea puia e kua akaapa a Iehova iaia kia akapouia kapiti katoaia ma te toenga atu o to Babulonia Maata ra, koia te akonoanga pikikaa o te ao katoa nei. Mei reira mairai, kua tukuia te kapiki anga ki te aronga ngakau tika: “Ka aere ke mai ana kotou ki vao, e aku au tangata.”​—Apokalupo 18:1, 4.

7. Koai ma ta Iesu i akatika e ko te tavini akono meitaki e te pakari ra?

⁷ Koai, i reira, te tavini akono meitaki e te pakari? I te anere mataiti mua ra, kua akamataia te reira i te pupu meangiti ua tei akarongo ra i te angaanga akakitekite anga a Ioane Papetito raua ko Iesu, koia te karere o te koreromotu ra. I to tatou anere mataiti nei, ko te aronga e tokoiti ua tauatini tei akarongo ra i te angaanga teateamamao anga a te Aronga Apiiia i te Puka Tapu i te au mataiti tei taki atura ki te 1914. Kua akakoromaki teia aronga i te au timataanga kikino o te tuatau o te tamaki mua o teianei ao, inara kua akaari maira ratou e ko to ratou ngakau tei ia Iehova ra.

E Angaanga Tamaanga

8, 9. I te 1918 ra, i roto i teea au tu tei anoanoia ra te tamaanga no te tavini akono meitaki e te pakari, e eaa te taputou ta Iehova i tuatua no runga i te reira ra?

⁸ Inara, kua umuumu katoaia te tamaanga no teia pupu. Ko tetai papaki tei kapiti atura ia ratou uaorai kia ratou ra kua kitea mai e e enemi no te akarongo e kua akaateaia ki vao. (Philipi 3:18) Ko etai atu kare i akatika kia rave i te apainga tei o maira ki te tavinianga ia Iehova e kua panu ke atura. (Ebera 2:1) I te pae katoa i te reira, e au ravenga Babulonia etai tei vai maira kua tau katoa oki kia takoreia atu. Pera katoa oki te akaaerenga o te tavini akono meitaki e te pakari kua tika katoa oki kia tamaia. Kua apii ratou e kua akono oki i te turanga tika no te kore e pirianga ki to teianei ao. E i te riro anga teianei ao kia maata roa atu te tu viivii, kua umuumuia ratou kia maata te maroanga kia kore te tu tau kore e te viivii e o atu ki roto i te au putuputuanga.​—Akaaiteia atu kia Iuda 3, 4.

⁹ Ae, kua anoanoia te tamaanga, inara kua taputou aroa ua atura a Iehova no runga ia Iesu tei akateronoia ra e: “Ka noo mai aia mei te tamā e te akameitaki i te ario ra; ka akameitaki aia i te au tamariki a Levi, e ka tāma aia ia ratou mei te auro, e mei te ario ra, kia apai oki ratou i te atinga tuatua-tika kia Iehova ra.” (Malaki 3:3) Akamata mai i te 1918, kua akatupu a Iehova i tana taputou e kua tama i tona au tangata, na roto i teia karere o te koreromotu ra.

10. Eaa te tu atinga ta te au tangata o te Atua ra i apai mai, e eaa te patianga ta Iehova i oronga atu kia ratou ra?

¹⁰ Kua puapingaia te au taeake akatainuia o Karaiti e pera katoa te urupu maata tei kapitiia maira kia ratou i te angaanga na Iehova ra, i ta Iehova akonoanga i te tama e te akameitaki ia ratou mei te ario ra. (Apokalupo 7:9, 14, 15) Kua aere mai ratou ei tetai akaaerenga, e te aere ua maira, ma te oronga anga i ta ratou atinga aroa na roto i te tuatua tika. E ko ta ratou atinga e “mea mareka na Iehova, mei tei te au rā taito ra, e mei tei te au mataiti muatangana ra.” (Malaki 3:4) Ko teia te aronga ta Iehova i pati totou atura e: “Ka apai mai na kotou i te ngauruanga o te au apinga ravarai ki roto i te are vairanga kia mangaia taku are nei, ei timata anga te reira iaku nei i tenana, te tuatua mairā Iehova Sabaota ra; i te kore anga au i te kiriti anga i te au māramārama o te rangi ra, ka riringi atu ei i te apinga maata ua atu, kare e ngai e o ei, ei meitaki no kotou.”​—Malaki 3:10.

Au Atinga e te Au Taite

11. Eaa ra i kore ei e umuumuia i teianei te au atinga tei tau ra ki ta te akatereanga o te Ture a Mose?

¹¹ I te tuatau ia Malaki ra kua apai atu to te Atua ra au tangata i te au atinga tikai e te au taite ra, mei te titona rai, te ua rakau, e te manu ora katoa. Pera katoa i to Iesu tuatau ra, kua oronga te au Iseraela tiratiratu i ta ratou atinga tikai i te iero. Inara, i muri ake i to Iesu matenga kua tauiia te reira katoa. Kua akakoreia te Ture, kapiti katoa i te akauenga kia oronga i etai atinga i te au apinga e te au taite katoa oki. (Ephesia 2:15) Na Iesu i akatupu kia oti te tu tei totouia maira no te au atinga i raro ake i te Ture ra. (Ephesia 5:2; Ebera 10:1, 2, 10) Na teea mataara, i reira, e raukai i te au Kerititiano i te apai mai i te au atinga e te au taite ra?

12. Eaa te au tu atinga i te pae vaerua e te au oronga anga ta te au Kerititiano e rave nei?

¹² Ia ratou, e apinga maata te au atinga i te pae o te tu vaerua. (Akaaiteia atu kia Philipi 2:17; 2 Timoteo 4:6.) Ei akatauanga, kua tuatua a Paulo no te angaanga tutu aere mei te atinga rai i tana tuatua anga: “E teianei e na ko tatou iaia ra i te apai i te atinga ra, i te akameitaki i te Atua, eiaa e tivata, koia oki ta te vaa nei, i te akapaatu anga i tona ingoa.” Kua tou atura aia ki tetai atu tu atinga i te pae vaerua ra i tana raurau anga: “Kareka te takinga-meitaki e te oronga, eiaa rava ïa e akatopaia: te pereperekavana ra oki te Atua i te reira atinga.” (Ebera 13:15, 16) Me ka akamaroiroi atu te au metua i ta ratou tamariki kia tomo atu ki te angaanga ei painia, penei ka tau kia karangaia e te atinga ra ratou i ta ratou tamariki kia Iehova, mei ia Iepheta i oronga ra i tana tamaine “ei atinga karakaratio” ki te Atua, koia tei oronga maira i te autu nona.​—Te Au Akava 11:30, 31, 39.

13. Eaa ra i kore ei te au Kerititiano i umuumuia kia oronga i te tuanga ngauru tikai o ta ratou moni i rauka mai ana?

¹³ Inara, akapeea te au taite? E apainga ainei ta te au Kerititiano kia akataka ke i tetai tuanga ngauru o ta ratou moni i rauka mai e kia oronga i te reira ki te akaaerenga a Iehova, kia aite atu ki ta etai akonoanga o Kerititome e rave nei? Kare, kare te reira i umuumuia mai. Kare e tuatua tapu te tuatua ra i tetai ture mei te reira no te au Kerititiano. Ia Paulo i koi ei i te au tauturu no te aronga tei ngere ra i Iudea, kare aia i taiku i tetai patene tei akatakaia no te oronga anga. Kareka, ra kua na ko aia: “E oronga te tangata ravarai i tana i akakoro i roto i tona ngakau; eiaa ma te noinoi, e mei te mea e no te umuumu: ko te tangata oronga ma te rekareka ta te Atua e inangaro.” (2 Korinetia 9:7) I te tuatuaanga no te aronga te rave ra i te au angaanga taka ke, kua akaari mai a Paulo e te tau ra te tauturu anga i tetai papaki na te au tauturu oronga uaia, kua papa ra aia kia rave i te angaanga ma te turu anga iaia uaorai. (Angaanga 18:3, 4; 1 Korinetia 9:13-15) Kare e au taite tei akatakaia no te reira akakoroanga.

14. (a) Eaa ra te orongaanga i te taite i kore ei i te akatutu anga i ta tatou orongaanga i ta tatou au apinga ravarai kia Iehova ra? (e) Eaa te akatutuia maira e te taite ra?

¹⁴ Te taka meitaki ra e ko te taite no te au Kerititiano te akatutu maira, me kare e akaaite anga, no tetai apinga. I te mea e tuanga ngauru e e putuputu te numero tai ngauru i te akatutu mai i te katoaanga o te au mea o te enua nei, i te Puka Tapu, te akatutu maira ainei te taite i ta tatou oronga anga i ta tatou au apinga ravarai kia Iehova? Kare. I to tatou akatapu anga ia tatou uaorai kia Iehova e te akatutu anga i te reira na te papetito angaia i te vai, ko te tuatau ia i orongaʼi tatou i ta tatou apinga katoatoa kiaia. Mei te tuatau mai o to tatou akatapuanga kia Iehova, kare a tatou apinga e kare no ko mai ia Iehova ra. Inara, te akatika ra a Iehova na te aronga tataki tai e tua i ta ratou au apinga. E no reira ko te taite ko te tuanga ia na tatou ei apai atu kia Iehova ra, me kare ei taangaanga i roto i ta Iehova ra angaanga, ei akairo no to tatou inangaro iaia e to tatou akakite anga i te tika e nana tatou nei. Ko te taite i teia tuatau nei kare i te mea e ko te ngauruanga anake ua. I etai au tu tei raro mai. I etai e tere atu ia. Ka apai mai te aronga tataki tai i ta tona ngakau i akakoro nana kia apai mai e ko tei tau i tona au turanga ra.

15, 16. Eaa te kapitiia maira ki roto i ta tatou taite i te pae vaerua ra?

¹⁵ Eaa te kapitiia ra i teia taite i te pae vaerua? Ko tetai apinga, ka oronga tatou i to tatou tuatau kia Iehova e pera katoa to tatou ririnui. Te tuatau ka akapou tatou i te au uipaanga, i te uipaanga kotinga e te uruoaanga, i te tutu aere anga, pouroa te reira e apinga orongaia kia Iehova​—e tuanga no ta tatou taite. Te tuatau e te ririnui ta tatou ka akapou i te araveianga i te aronga maki e te tauturuanga ia etai ke ra—​e tuanga katoa oki teia au mea no ta tatou taite. Te tauturuanga i te akatu au Are Uipaanga Patireia e te rave kapitianga i te akapapaanga e te tamaanga i te are uipaanga e tuanga katoa te reira.

¹⁶ Te kapiti katoa ra ta tatou taite i te tauturu i te pae o te moni. I te maata o te tupu anga te akaaerenga a Iehova i te au mataiti ua akenei, kua tupu katoa oki kia maata te apainga i te pae o te moni. Te anoanoia ra te au Are Uipaanga Patireia, kapiti katoa oki te au apinga no te au opati manga e te au Are Uipaanga Akaputuputuanga, e pera katoa te rave anga kia meitaki te au ngai kua oti ke ana i te akatuia. Te tutaki anga i te moni akapouia no te aronga tei oronga ra ia ratou uaorai no te rave anga i te angaanga taka ke ra​—e putuputu te tukuanga atinga ia ratou uaorai no te rave anga i te reira—​te akatupu anga i tetai akaaoanga maata. I te 1991 ko te moni akapouia no te akono anga i te aronga rave angaanga mitinari, te au akaaere tutaka aere, e te au painia taka ke oki, e tere atu i te 40 mirioni tara, ko te katoa anga o te reira kua orongaia mai na te au tauturu oronga uaia maira.

17. Eaa tikai ta tatou ka oronga ei taite na tatou i te pae vaerua ra?

¹⁷ Eaa tikai ta tatou ka tau kia oronga ei taite na tatou? Kare a Iehova i akanoo mai i tetai tuanga patene. Inara, na te manako anga i te akatapu anga, e te aroa tika tikai ia Iehova e te au taeake katoa, pera katoa oki te manako anga i te tu rapurapu i te kiteanga e te vaira te au oraanga kia akaoraia, na te reira e akamaroiroi ia tatou kia apai mai i ta tatou taite ravarai i te pae vaerua. Ka akakeuia to tatou manako ngakau kia tavini atu ia Iehova i te tuanga maata katoa te ka rauka. Me ka oronga meangiti ua tatou ma te tu reka kore ia tatou uaorai me kare i ta tatou au apinga, ka riro te reira ei keiaanga i ta te Atua ra.​—Akaaiteia atu kia Luka 21:1-4.

Akameitakiia Tae Roa Kia Kore e Ngai e O Ei

18, 19. I akapeea te akameitaki angaia te au tangata o Iehova ra no te apaianga mai i ta ratou taite katoa ra?

¹⁸ Mei te 1919 mairai, kua oronga maoraora ua te au tangata o Iehova i to ratou taime, te ririnui, e ta ratou moni no tei anoanoia no te angaanga tutu aere. Kua apai tika mai ratou i te taite ravarai ki roto i te are vairanga. Ko te tupu anga, kua akatupuia e Iehova tana taputou e kua riringi maira aia i te akameitaki anga tae roa kia kore e ngai e o ei. Kua kitea puia te reira i te tupu anga to ratou numero. Mei nga tauatini tokoiti ua mai o te aronga akatainuia tei tavini ra ia Iehova i tona aere mai anga ki tona iero i te 1918, kua tupu ratou tae roa mai ki teia tuatau kua tae te numero o tei akatainuia ra ma to ratou au oa, koia te au mamoe ke atu ra, kia tere roa atu i te a mirioni i te 211 au enua ke ke. (Isaia 60:22) Kua akameitaki katoaia te reira aronga i te tupu tamou marie anga te kite i te tuatua mou ra. Kua akatinamouia te tuatua totou kia ratou ra. Kua tamou ngaueue koreia to ratou irinaki anga i te tupu anga ta Iehova ra au akakoroanga. (2 Petero 1:19) E aronga tangata tikai ratou tei “apiiia e Iehova.”​—Isaia 54:13.

¹⁹ Na roto ia Malaki ra, kua totou katoa a Iehova i tetai atu akameitakianga: “I reira te aronga i mataku ia Iehova i te tuatua putuputu anga ki tetai ki tetai: e kua akarongo mairā Iehova, e kua kite e kua tataia iora tetai buka manakoanga ki mua iaia, no te aronga e mataku ia Iehova, e tei manako i tona ra ingoa.” (Malaki 3:16) Te au akaaerenga ravarai te karanga ra e Kerititiano ratou, ko te Au Kite anake o Iehova te manako ra i tona ingoa e te akamaata ra i te reira i roto i te pa enua katoa. (Salamo 34:3) Mei teaa ra to ratou mataora kia akapapuia e te maaraara maira a Iehova i to ratou tu tira­tiratu!

20, 21. (a) Eaa te pirianga meitaki te rekarekaia ra e te au Kerititiano mou? (e) Eaa te tuke anga te marama ua atura te akataka anga no runga i te akonoanga Kerititiano i teianei?

²⁰ Ko te toenga o tei akatainuia ra to Iehova au tangata taka ke, e te aere kapipiti maira to te urupu maata kia taokotai atu ia ratou, e kua kokoti katoa ratou i te au akameitakianga o te akamori anga ma. (Zekaria 8:23) Na roto ia Malaki kua taputou maira Iehova: “E ka riro ratou noku, te tuatua mairā Iehova Sabaota ra, i te rā i akatakaia e au ra, ei apinga meitaki rava ra; e naku e akaperepere ia ratou, mei te tangata e akaperepere i tana uaorai tamaiti kia tavini atu kiaia ra.” (Malaki 3:17) Mei teaa ra te akameitakianga e e manako aroa tikai to Iehova ra no ratou!

²¹ E tika ra, te maata atura te kitea o te tuke anga i rotopu i te au Kerititiano mou e to te aronga pikikaa i teianei. I te tauta anga te au tangata o Iehova kia rave tamou i tana au turanga, te tomo ua atura to Kerititome kia oonu roa atu ki roto i te vari viivii o teianei ao. E tika rava, kua akapapuia ta Iehova au tuatua e e tuatua mou: “Ei reira kotou e kite akaou ei i te tu ke anga i te tangata tuatua-tika e te tangata kino, i te tangata i akamori i te Atua, e i tei kore i akamori iaia.”​—Malaki 3:18.

22. Eaa te au akameitakianga te ka rauka ia tatou kia irinaki i te rekarekaanga me ka tamou marie tatou i te apai mai i te taite katoa ra?

²² Kare e roa atu ana, ka tae mai te ra no te akava anga o te au Kerititiano pikikaa. “I na oki, te tae maira te rā, te ka tu a umu i te ka anga; e te aronga ngakau parau ravarai, e te aronga katoa i rave i te kino ra, e riro ïa ei teita; e ka oki ratou i taua rā ra kia tae maira, te tuatua mairā Iehova Sabaota ra.” (Malaki 4:1) Kua kite te au tangata o Iehova e ka paruru aia ia ratou a taua tuatau ra, mei tana paruru anga i tona iti tangata i te 70 T.N. (Malaki 4:2) Mei teaa ra to ratou mataora i te reira akapapu angaia maira! E no reira, kia tae roa atu ki te reira tuatau e rave tamou mairie tatou tataki tai i te akaari anga i to tatou ariki anga e te aroa oki ia Iehova ra na te apaianga i te taite ravarai ki roto i te are vairanga. Ei reira e raukai ia tatou te irinaki anga e ka rave tamou aia i te akameitaki ia tatou kia kore roa e ngai e o ei.

[Au Tataanga Rikiriki i Raro]

Ka Rauka Ainei Ia Koe te Akataka?

◻ I naea a Iehova i aere mai ei ki te iero ma tana karere o te koreromotu i teia tuatau nei?

◻ Koai te tavini akono meitaki e te pakari, e eaa te tamaanga tei anoanoia ra no ratou i muri ake i te 1918?

◻ Eaa te tu o te au atinga i te pae vaerua ra ta te au Kerititiano mou e apai maira kia Iehova?

◻ Eaa te taite tei patiia ra te au Kerititiano kia apai mai ki te are vairanga?

◻ Eaa te au akameitakianga te rekarekaia ra e te au tangata o te Atua na te atingaanga i te au taite i te pae vaerua ra?

[Tutu i te kapi 15]

Te kapiti ra ta tatou au taite o te pae vaerua i te atingaanga i to tatou ririnui e te au apinga ei akatu i te au Are Uipaanga Patireia ra

[Tutu i te kapi 16]

No ta Iehova akameitakianga ki runga i tona au tangata, e maata te akatu anga tei anoanoia, kapiti mai te au Are Uipaanga Patireia e te au Are Uipaanga Akaputuputuanga