“E Kimi ia Iehova, e te Aronga Akaaka Ravarai”
“E KIMI ia Iehova, e te aronga akaaka ravarai o te enua nei, ko tei rave i te tuatua-tau nana ra; e kimi i te tuatua-tika, e kimi i te akaaka, peneiake kotou ko te uunaia i te rā e riri ei a Iehova ra.”—Zephania 2:3.
Te akakite nei te peroveta ko Zephania i teia au tuatua ki te “aronga akaaka ravarai o te enua nei,” e kua pati aia kia ratou “e kimi i te akaaka” e raukaʼi i te paruruia i roto “i te rā e riri ei a Iehova ra.” Te akaruke mai ra i te ekoko iti o te akaaka ei mea umumuia no te oraanga. Inara eaa ra?
Eaa ra ka Kimi ei i te Akaaka?
Te akaaka e tu ia no te tu maru, e te matara maira mei te tu akateitei me kare te tu parau. E te piri vaitata atura ki tetai au tu, mei te tu taakaaka e te tu maru. I te mea e ka pera, e aronga ngoie ua te aronga akaaka i te apiiia e te inangaro ra i te akono i te ako no ko mai i te rima o te Atua, noatu e ka akara anga pakari ia i te reira taime.—Salamo 25:9; Ebera 12:4-11.
I roto iaia e penei e tuanga iti ua ta te akaaka e rave ra i roto i etai apiianga me kare i tona turanga i te oraanga. Inara, ko te aronga tei apii teiteiia, me kare kua puapinga maata i roto i te peu o teianei ao, te papu tikai ra e ka tau ratou i te maani i te au tuku anga tuatua no ratou uaorai i roto i te au mea ravarai, e i roto i te au mea o te akamori. E na teia e akataii ia ratou i te akatika i tetai tangata ke i te apii ia ratou i tetai mea ke me kare no te akatika anga i te ako e te maani anga i te taui anga te anoanoia ra i roto i to ratou oraanga. Ko etai pae te puapinga ra i te pae o te apinga nui penei ka topa ki roto i te manako anga tarevake e ko to ratou tinamou te takoto ra te reira i roto i ta ratou au apinga. E no reira, kua manako ratou e kare e anoanoia te apinga nui i te pae vaerua mei ko mai i te Tuatua a te Atua ra, koia oki te Puka Tapu.—Mataio 4:4; 5:3; 1 Timoteo 6:17.
E akamanako ana i te au aronga tata, te au Pharisea, e te au kau taunga o to Iesu tuatau ra. I tetai atianga i te tono anga ratou i te au opati akava ei tapeka ia Iesu, e i te oki anga mai e kare aia, kua karanga atura te au Pharisea e: “Kua vavare katoa ainei kotou? Kua akarongo ainei tetai o te ui rangatira, e o te au Pharisea, iaia? Kareka teianei au tangata tei kore i kite i te ture nei, kua taumaaia ïa.” (Ioane 7:45-49) I roto i tetai reo, kia ratou, ko te aronga kite kore e te aronga apii koreia, ko ratou ua te auouo te irinaki i roto ia Iesu.
E noatu rai, kua piri mai tetai au Pharisea ki te tuatua mou, e kua paruru katoa ia Iesu e te au Kerititiano. I roto i te reira aronga ko Nikodemo raua ko Gamaliela. (Ioane 7:50-52; Angaanga 5:34-40) I muri mai i to Iesu mate anga, “e manganui oki to te kau taunga i akarongo i te tuatua.” (Angaanga 6:7) Ei ekoko kore te akaraanga puapinga maata roa ko te apotetoro ko Paulo. Kua apiiia aia i te vaevae o Gamaliela e kua riro mai ei tangata kite teitei e e tauturu akangateitei no te akonoanga ngati Iuda. Inara, i roto i te tuatau ra kua ariki taakaaka ua aia i te kapiki anga a Iesu Karaiti e kua riro mai ei pipi maroiroi maata rava nana.—Angaanga 22:3; 26:4, 5; Galatia 1:14-24; 1 Timoteo 1:12-16.
Pouroa teia te akatutu maira e noatu to etai tu akono angaia me kare eaa to tetai manako no runga i te tuatua no roto mai i te Puka Tapu, ka tau te tuatua a Zephania kia taangaangaia. Me te anoano ra tetai kia rauka ta te Atua akameitaki anga e kia aratakiia e tana Tuatua, ka tau te akaaka e auraka kia akakoreia.
Ko tei “Kimi i te Akaaka” i Teia Tuatau
Takapini i te ao katoatoa e mirioni ua atu te au tangata te ariki ra i te tuatua meitaki o te Patireia. Te apii ra te Au Kite o Iehova i te Puka Tapu e pati i te a mirioni au apii Puka Tapu i roto i te kainga o teia au tangata i te epetoma. Kua aere mai teia aronga e manganui mei te au tu akono angaia tuke e te au turanga tukeke i te pae o te moni e te turanga oaoa. Inara, e tai a ratou apinga i matauia koia oki e maata to ratou tu taakaaka i te ariki i te tuatua Puka Tapu ta tetai i akaari atu kia ratou i ko i to ratou ngutupa me kare i tetai ngai ke. E manganui ia ratou te tere meitaki ra ki mua no te mea te anoano ra ratou i te tuku i to ratou ririnui kia rauka i te kopae i te tu arairai i to ratou mataara. Ae, tei roto ratou i te “aronga akaaka ravarai o te enua nei” i teia tuatau.
E akara i te akaraanga o Maria i Meiko. Kua apii aia i te ture i te apii teitei e kua tinamou i te pae o te moni no te mea kua orongaia tetai tuanga moni nana. I runga i teia turanga, kua akatupu aia i tetai au manako ravenga tei taui iaia, i tana i tuatua ra, ei vaine “meameaau, te akakino, te nengonengo, e te irinaki kore. Kua manako au e pouroa te au mea katoatoa ka akatupuia te reira e te moni e kare te Atua e puapinga ana. Ei tikaanga, kua manako au e kare aia e ora ana,” i maara ei ia Maria. “Kiaku te akonoanga e apinga neneva ua e e umuumu anga oaoa ia,” i tuatua mai ei aia.
I muri mai, kua kite a Maria i te tauianga a te tamaiti i te tua o tona papa i muri mai i tona riro anga e ko tetai o te Au Kite o Iehova. “I te mea e kino ana aia i mua ana, e i teia taime e tangata au tikai e te tuatua tika,” i akamarama maira a Maria. “Kua tuatua te ngutuare tangata e e orometua aia e te tatau ra i te Puka Tapu, e no teia tumu kare aia e inu kava ana me kare e arumaki akaou ana i te au vaine. No reira kua inangaro au iaia kia aere mai e tatau i te Puka Tapu kiaku no te mea kua manako au e na teia mataara e raukaʼi iaku te kimi i te au e te tu maru taku i inangaro ra.” Tei tupu kua akatika a Maria i tetai apii Puka Tapu ma tetai nga Kite akaipoipoia.
E manganui te au mea tana ka tau kia kopae, e mea ngata tikai nona i te akono i te kaveinga a te Puka Tapu no runga i te upoko, e i te oronga anga i te kauraro ki tana tane. Inara kua taui viviki aia i tetai au tu i roto i tona oraanga e tona tu. Kua aaki aia e: “Kua tamanako au i te tuatau i aere mai ei te au taeake ki roto i toku ngutuare e te apaianga mai ratou i ta Iehova tauturu, te kiteaia ra te mataora e te tu maru tikai, e pera katoa ta te Atua akameitakianga te noo ra i roto i toku kainga.” I teianei, kua akatapu a Maria iaia e kua papetitoia ei Kite no Iehova.
I te kimianga i te akamori mou, te vaira tetai atu ngai te ka rauka i te akaaka, me kare te ngere anga i te reira, te rave i tetai tuanga puapinga. I te maata anga o te taime, te ariki ra te vaine i roto i te pamiri i te tuatua mou e kua inangaro i te tavini i te Atua, inara ka vai tapupu ua te tane. Penei e mea ngata na tetai au tane i te akatika i te manako e e tangata ke atu tetai i rungao ia ratou—ko te Atua ko Iehova—koia ta tana vaine e oronga ra i te kauraro anga. (1 Korinetia 11:3) Tetai vaine i roto ia Chihuahua, Meiko, kua pati i tetai apii Puka Tapu, kare i roa ana kua aere mai aia e tana au tamariki e itu ki roto i te tuatua mou. I te akamata anga kua patoi tana tane. No teaa ra? No te mea kare aia i inangaro i tona pamiri kia aere e tutu aere mei tera are i tera are, e te oronga anga i te au puka Puka Tapu. E pera katoa kua manako aia e koia te mea puapinga maata roa atu. Inara, kua tu ketaketa tona au pamiri, i roto i ta ratou tuku anga i te tavini anga i te Atua. Kare i roa kua akamata te tane i te kite i te puapinga o te arikianga i te akapapaanga a te Atua. E 15 mataiti i pati ra i mua ake ka akatapu ei aia i tona oraanga kia Iehova.
Takapini katoa ia Meiko, te vaira e manganui te ngai kare ra e oire, i reira te noo ra te au tangata enua e ta ratou au reo Initia e te au peu. Te taeria ra teia au tangata e te tuatua a te Puka Tapu e te tauturuia ra ratou kia akameitaki i to ratou turanga peu tukeke, i etai e apii ra i te tatau e te tata, ia ratou e apii ra i te tuatua mou. Inara, te tikaanga e e iti ua te au apiianga a te au tangata me kare e iti te au apinga i te pae kopapa, kare te aite anga e ka ariki mai ratou. Te turanga tangata parau e te pirianga tamou ki te peu tupuna i tetai taime e mea ngata ia no tetai i te ariki i te tuatua mou. Na teia oki e akamarama mai eaa ra etai pae i roto i tetai au vira Initia, ko te au aronga te ariki ra i te tuatua mou i te maataanga o te taime te tamanamanataia ra e te au tangata. E no reira e manganui te tukeke o te akaaka.
Arikianga ma te Akaaka
Akapeea koe uaorai? Te ariki ra ainei koe i te tuatua mou o te Tuatua a te Atua? Me kare e mea ngata ainei ia koe i te ariki i etai au tuatua mou o te Puka Tapu? Penei te inangaro ra koe uaorai i te makitoro i te kimi anga e eaa ra te taii ra ia koe. Te manamanata ra ainei koe i te mea e ko te maataanga o te au tangata tei ariu mai ki te tuatua mou e e akamataanga taakaaka to ratou? Penei te o maira toou tu parau i roto i taau akamanakoanga? E mea meitaki tikai kia akaata ki runga i te tuatua a te apotetoro ko Paulo: “Kua iki ra te Atua i te au mea neneva o te ao nei, ei taakama atu i te aronga pakari; e kua iki oki te Atua i te mea parukaua o teianei ao, ei taakama atu i te aronga maroiroi; E te au mea akaaka o te ao nei, e te au mea akavaavaaia ra, e te au mea kare ra, ko tei ikiia ïa e te Atua, ei akakore i te au mea e vai nei: Kia kore rava te tangata kia akatietie ki mua iaia.”—1 Korinetia 1:27-29.
Ka kopae ainei koe i tetai apinga oko maata ra no te mea kua kiteaia e koe i roto i tetai vairanga karaea? Kare rava ia! Inara, ko te reira te mataara ta te Atua e iki ra i te akaarianga i tana Tuatua akaora o te tuatua mou kia tatou, mei ta te apotetoro Paulo e akamarama ra: “Te āriki nei ra matou i taua apinga nei i te āriki karakaraea nei, kia riro te mana maata meitaki nei ki te Atua, auraka ia matou.” (2 Korinetia 4:7) Ka rauka i te akaaka e te taakaaka i te tauturu ia tatou i te kite i te puapinga tikai o te apinga oko maata e kare ua i te “ariki karakaraea,” me kare au akatere anga a te tangata, te oronga maira i te reira kia tatou. Na te raveanga i te reira, ka rauka ia tatou peneiake i te akamaata katoa i to tatou “uunaia [anga] i te rā e riri ei a Iehova ra” e kia piri atu ki te aronga akaaka te ka “riro ia ratou te enua.”—Zephania 2:3; Mataio 5:5.