Kimi Anga i te Au Tamanako Anga Irinakiia
KARE i roa i muri ake i te autu anga te ariki o Makedonia tei kiteia e ko Alexander Maata ki te terono i te 336 M.T.N., kua atoro atu aia i te ngai tapu o Delphi, i rotopu ia Ereni. Ko tana au parani i anoano no te tuatau ki mua koia oki kia autu ma te maata i te ao o taua tuatau. Inara kua anoano aia i te akapapu anga tu-Atua e ka manuia tana angaanga ka rave. Kia tau ki te peu, i te ra i atoro ei aia ia Delphi, kare i tikaia e kia akaraia atu te taunga vaine. Kare i inangaro i te akaruke ma te kore e pau anga, kua maro ua atu a Alexander, te akakeuanga i te taunga vaine kia akakite mai i tetai tamanako anga. Kua aue aia ma te taitaia: “Aue, e tama, kare koe e kiteaia!” Kua manako te ariki mapu i te reira e ei tupu anga tau—tetai te taputou maira i tetai oroanga vaeau autu anga.
Inara, ka akakite meitakiia atu a Alexander no runga i te tupu anga o tana oroanga naringa aia i akara i te au totou ka kiteaia i roto i te puka Pipiria o Daniela. Ma te tika anga umere ra, kua totou te reira i tana au autu anga viviki. Kia tau ki te peu i te openga ra kua kite atu a Alexander e eaa ta Daniela i tata no runga iaia. Kia tau ki te tangata tata tuatua enua ngati Iuda ko Josephus, i te tomo anga te ariki o Makedonia ki roto ia Ierusalema, kua akaariia atu kiaia te totou a Daniela—te pene 8 o taua puka ra. (Daniela 8:5-8, 20, 21) Tei ripotiia maira, no teia ra, kua ora mai te oire mei te au vaeau akapou o Alexander.
E Tu Anoano ua no te Tangata
Me e ariki me e tangata ua, taito me kare i teianei—kua anoano ana te tangata i te au tamanako anga irinakiia no runga i te tuatau ki mua. Ei au mea ora kite tikai, e apii ana tatou tangata nei i te tuatau i topa, te kite nei i teia tuatau, e te inangaro ra i te kite i te tuatau ki mua. Te na ko ra tetai materi Tinito e: “Ko tetai tei rauka i te kite i te au mea e toru ra i mua ake ra ka puapinga ia no etai tauatini mataiti.”
I te au tuatau i aereia mai, e mirioni ua atu tei tauta i te akara ki roto i te tuatau ki mua na te akaraanga i ta ratou i manako e e mea tu-Atua ia. Ka akara ana i te akaraanga o te au Ereni i taito ra. E maata tikai to ratou au ngai tapu, mei tera i Delphi, Delos, e Dodona, te ngai ka aere ei ratou i te ui ki to ratou au atua no runga i te au tupu anga i te pae poritiki me kare i te pae vaeau e pera katoa i te au mea nona uaorai mei te teretere anga, te akaipoipo, e te tamariki. Kare ua e ko te au ariki e te au arataki vaeau pera katoa te au kopu e te au mana oire kua kimi i te arataki anga mei te ngai vaerua na roto i teia au pau anga.
Kia tau ki tetai poropeta, te vaira i teianei tetai “tupu anga viviki o te au akaaerenga tei akanooia no te apii i te tuatau ki mua.” Inara, e manganui tei inangaro i te kopae i te tumu tika tikai o te totou—te Pipiria. Kua akakore ratou i etai rauka anga e tei roto i te au totou Pipiria te au akakite anga ta ratou e kimi ra. Kua aere mamao atu etai aronga kite e kua akaaite i te totou Pipiria ki te au tamanako anga tei orongaia e te au taunga vaine taito ra. I te maata anga o te taime e patoi ana te aronga ekoko o teia tuatau i te totou Pipiria.
Te pati atu nei matou ia koe kia akara i taua tata anga noou uaorai. E eaa ta tetai akaaite anga meitaki i te au tamanako anga Pipiria e te au pau anga a te tangata e akaari maira? Ka irinaki ainei koe ma te maata i te totou Pipiria mei te au pau anga taito ra? E ka patu ainei koe i toou oraanga ma te papu takapini i te au totou Pipiria?
[Tutu i te kapi 3]
Kua totou te Pipiria i ta Alexander au autu anga viviki
[Akameitakianga]
Cortesía del Museo del Prado, Madrid, Spain
[Tutu i te kapi 4]
Alexander Maata
[Akameitakianga]
Musei Capitolini, Roma
[Akameitakianga no te Tutu i te kapi 2]
COVER: General Titus and Alexander the Great: Musei Capitolini, Roma