Eaa te Tuke i te Pupu Akaaere mei te Taokotaianga i te Pae Ture

KUA raveia ana te au uipaanga mataiti a te Taiate Punanga Tiaki Pipiria e te Pepa o Pennsylvania mei ia Tianuare 1885 mai. Koi tupu ei te akaputuputu anga i te au Kerititiano akatainuia mei te 19 anere mataiti mai, kua rauka i te au akaaere e te au opita o teia taokotaianga te manakonakoanga no te rangi ra. Ko te tika, ko teia tei tupu ana.

Te vaira e okotai ua ariki anga. I te 1940, ko Hayden C. Covington​—te roia i te pae ture o te Taiate i te reira taime e ko tetai o te “mamoe ke atu,” ma te manakonakoanga i te enua​—kua ikiia e ko te akaaere o te Taiate. (Ioane 10:16) Kua tavini aia ei peretiteni tauturu o te Taiate mei te 1942 ki te 1945. I taua taime ra, kua akamutu te Taeake ko Covington ei akaaere kia akatano atu ki tei akaraia e ko to Iehova anoano ia​—e kia riro pouroa te au akaaere e te au opita o te taokotaianga o Pennsylvania ei au Kerititiano akatainuia. Kua mono atu a Lyman A. Swingle ia Hayden C. Covington o te pupu akaaere, e kua ikiia a Frederick W. Franz e ko te peretiteni tauturu.

Eaa ra te au tavini o Iehova i irinaki ei e kia riro katoatoa te au akaaere e te au opita o te Taiate Punanga Tiaki Pipiria e te Pepa o Pennsylvania ei au Kerititiano akatainuia? No te mea i taua taime ra, te akataka vaitataia ra te au pupu akaaere e te au opita o te taokotaianga o Pennsylvania ki te Pupu Akaaere o te Au Kite o Iehova, i te katoa anga e au tangata akatainuia e te vaerua to roto i te pupu.

Tetai Uipaanga Mataiti Tuatua Enua

I te uipaanga mataiti tei raveia ia Okotopa 2, 1944, i Pittsburgh, kua ariki te au mema o te taokotaianga Pennsylvania e ono au tuku anga puapinga te tauianga i to te reira papa anga. Kua akanoo ke te papa anga e kia tuaia te voti anga i rotopu i te aronga oronga moni tauturu ki te angaanga a te Taiate, inara kua akaatea te toru o te tauianga i taua ravenga. Kua akakite tetai ripoti no runga i te reira uipaanga mataiti: “Ka kotingaia te tika anga ei mema i roto i te Taiate kia kore e maata atu i te 500 . . . Kia riro te aronga i ikiia ei tavini tamou o te Taiate me kore e tavini tauturu o tetai pupu [putuputuanga] o te au kite o Iehova e kia akaari i te tu o te Atu.”

Mei reira mai, kia voti ia te au akaaere o te Taiate ki roto i te opati e te au tangata akono tikai ia Iehova, noatu e mei teaa te maata o te moni ta ratou i oronga atu kia akatere i te angaanga o te Patireia ki mua. Kua tau teia ki te au akatikatika anga marie tei totouia ia Isaia 60:17, i reira ka tatau tatou: “E kauonoia mai e au te veo ki te auro; e kauonoia mai e au te auri ki te ario; e kauonoia mai te rakau ki te veo; e kauonoia mai te toka ki te auri: e akariro au i toou au akara ei au; e taau au rangatira ei tuatua-tika.” I te taiku anga ki te “au akara” e te “au rangatira,” te akakite maira teia totou ki te au akamako anga i roto i te au aereanga akaaerenga i rotopu i te iti tangata o Iehova.

Ko teia takainga puapinga no te akatanotano i te akaaerenga e kia tau i te pae teokaratiki kua tupu i te openga o te “rua tausani e toru anere i te rā,” tei taikuia ia Daniela 8:14. I taua taime ra, ko “te ngai-tapu” i reira kua “tamāiaʼi.”

Inara, i muri mai i te uipaanga mataiti tuatua enua i te 1944, kua vai tetai uianga puapinga. I te mea e te akataka vaitataia ra te Pupu Akaaere ma te au mema e itu o te pupu akaaere o te taokotaianga o Pennsylvania, ko te aiteanga ainei o teia e kare rava e rauka kia kapitiia atu e kia maata i te itu au Kerititiano akatainuia ki te Pupu Akaaere? Pera katoa, i te mea e kua ikiia te au akaaere e te au mema o te taokotaianga, te iki ra ainei te au mema taokotaianga i te au mema o te Pupu Akaaere i te uipaanga mataiti i te au mataiti tataki tai? E okotai e te aiteite ra ainei te au akaaere e te au opita o te Taiate Punanga Tiaki Pipiria e te Pepa o Pennsylvania e te au mema o te Pupu Akaaere, me kare e tuke ainei raua?

Tetai Uipaanga Mataiti Kare e Ngaropoinaia

Kua pauia teia au uianga i te uipaanga mataiti tei raveia i roto ia Okotopa 1, 1971. I taua atianga, kua akakite tetai o te vaa tuatua e ko te pupu akaaere o “te tavini akono meitaki e te pakari” kua na mua atu i te Taiate Punanga Tiaki Pipiria e te Pepa o Pennsylvania e au anere ua atu mataiti. (Mataio 24:​45-47) Kua akanooia tetai pupu akaaere ia Penetekote 33 T.N., kua tere atu i te 18 anere mataiti i mua ake ka mama mai ei te taokotaianga o Pennsylvania. I te akamataanga, i roto ua i te pupu akaaere, kare e 7 tangata, mari ra e 12 apotetoro. I te akaraanga, kua akamaataia to te reira numero i muri mai, no te mea te arataki ra i ‘Ierusalema te au aposetolo ra, e te aronga orometua.’​—Angaanga 15:2.

I te 1971 kua akamarama akaou taua vaa tuatua e kare e rauka i te au mema o te Taiate Punanga Tiaki i te voti i te au mema o te Pupu Akaaere akatainuia. No teaa ra? “No te mea,” i nana ei, “kare te pupu akaaere o te pupu ‘tavini’ i akataoongaia e tetai ua atu tangata. Kua akataoongaia ra ratou e . . . Iesu Karaiti, te Upoko o te putuputuanga Kerititiano mou e ko te Atu e te Pu o te pupu ‘tavini akono meitaki e te pakari.’” Te taka meitaki ra, i reira e, kare e rauka kia voti ia te au mema o te Pupu Akaaere ki roto i te opati e te au mema o tetai atu taokotaianga i te pae ture.

Te akakite ua anga, kua karanga te vaa tuatua i teia akakite anga puapinga: “Kare o te pupu akaaere au opita mei tei rauka i te Pupu Akatere o te Taiate, koia oki, te peretiteni, te peretiteni tauturu, te tekeretere moni e te tekeretere moni tauturu. E tiamana ua to te reira.” No te au mataiti e manganui, e mema maata katoa te peretiteni o te taokotaianga o Pennsylvania no te Pupu Akaaere. Kare teia e pera akaou. Koi kore ei e aiteite te kite e te tu karape, ka aiteite te apainga a te au mema o te Pupu Akaaere. Te karanga ra te vaa tuatua: “Ka riro katoa tetai mema o te pupu akaaere ei tiamana kare ra i taua taime rai i te peretiteni o te . . . Taiate . . . Tei runga tei reira i te taui anga o te tuatau o te tiamana i roto i te pupu akaaere.”

I taua uipaanga mataiti ra kare e ngaropoinaia i te 1971, kua akatakaia te tuke anga i rotopu i te au mema akatainuia e te vaerua o te Pupu Akaaere e te au akaaere o te taokotaianga o Pennsylvania. Noatu rai, te tavini ua atura te au mema o te Pupu Akaaere ei au akaaere e ei au opita o te Taiate. Inara, i teia tuatau, te mama maira te au uianga: E tumu anga Tuatua Tapu ainei tetai no te au akaaere o te Taiate Punanga Tiaki Pipiria e te Pepa o Pennsylvania kia riro ei au mema o te Pupu Akaaere?

Te pau anga kare. Kare e ko te taokotaianga o Pennsylvania anake ua te ravenga i te pae ture te taangaangaia ra e te Au Kite o Iehova. Te vaira tetai atu. Tetai ko te Taiate Punanga Tiaki Pipiria e te Pepa o New York, Taokotaiia. Te akono ra te reira i ta tatou angaanga i Marike. Te taka meitaki ra e tei runga ta Iehova akameitaki anga i taua taokotaianga, noatu e ko to te reira au akaaere e te au opita no roto mai ia i te “mamoe ke atu.” Te taangaangaia ra te Taokotaianga Aronga Apiipii Pipiria o te Pa Enua i Peritane. Te taangaanga katoaia ra tetai atu au taokotaianga i te pae ture kia akamaata i te au mea no te Patireia i tetai atu au enua. Pouroa ratou te tauturu rotai ra e e tuanga ta te reira no te tutu aere anga i te tuatua meitaki ki te ao katoa. Noatu e teiea ratou me kore koai te tavini ra ei au akaaere me kore ei au opita, te arataki teokaratiki ia ra teia au pupu e te taangaangaia ra e te Pupu Akaaere. No reira, e au angaanga akatakaia ta taua au pupu kia rave no te akamamao anga i te au mea no te Patireia.

E mea puapinga ia kia tatou e kia rauka te au taokotaianga i te pae ture. Te akatau ra tatou ki te au ture pa enua i reira, mei tei maroia e te Tuatua a te Atua. (Ieremia 32:11; Roma 13:1) Te akono ra te au taokotaianga i te pae ture i ta tatou angaanga no te akatotoa anga i te tuatua Patireia na te neneianga i te Pipiria, te au puka, te au makatini, te au poroutia, e tetai atu au puka. Te tavini katoa ra taua pupu ei au raveanga i te pae ture kia akono i te au mea e raukai te enua, te au angaanga tauturu, te au koreromotu no te taangaanga i te au are uruoaanga, e te vai atura. Te akameitaki nei tatou no te au angaanga tei raveia e taua taokotaianga i te pae ture.

I te Ngai Mua to Iehova Ingoa

I te 1944, kua taui te Tuanga II o te papaanga a te Taiate Punanga Tiaki Pipiria e te Pepa o Pennsylvania e kia akamaata i te akakoroanga o teia taokotaianga. Kia tau ki te papaanga, te akakoroanga o te Taiate te kapiti maira i teia akakoroanga maata: “Kia tutu aere i te evangeria o te Patireia o te Atua i raro ake ia Iesu Karaiti ki te pa enua ravarai ei akakite anga i te ingoa, te tuatua e te teitei tikai o te Atua Mana Katoatoa ko IEHOVA.”

Mei te 1926 mai kua tuku te ‘tavini akono meitaki’ i to Iehova ingoa ki te ngai mua. Koia tikai tei kiteia i te 1931 te akono anga te Aronga Apiipii Pipiria i te ingoa Au Kite o Iehova. (Isaia 43:​10-12) Te au puka a te Taiate tei akakite maata i te ingoa o te Atua te kapiti maira i nga puka Jehovah (1934), “Let Your Name Be Sanctified” (1961), e “The Nations Shall Know That I Am Jehovah”​—How? (1971).

Kia taiku takake katoaia te New World Translation of the Holy Scriptures, tei neneiia i te katoa anga i te reo Papaa i te 1960. Te ki ra te reira i te ingoa o Iehova i te au ngai ravarai te ira maira te Tetragrammaton i roto i te au Tuatua Tapu Epera. Te kapiti katoa maira ki roto i teia uri anga te ingoa tu-Atua i te au ngai e 237 i roto i te au Tuatua Tapu Ereni Kerititiano te ngai i akara meitakiia te akataka maira e te tau ra. Mei teaa ta tatou akameitaki anga, i te au tu tuke tuke, kua akatika a Iehova i te “tavini” e to te reira Pupu Akaaere kia taangaanga i ta ratou au apinga nenei anga e te au taokotaianga i te pae ture i te akakite anga i tona ingoa i te enua katoa!

Akamaataia te Tua Aereanga i te Tuatua a te Atua

Kua akakite tamou te iti tangata o Iehova i tona ingoa e kua akangateitei i tana Tuatua na te nenei anga e te tua aere anga e au mirioni ua atu au puka akanooia ki runga i te Pipiria e pera katoa te Pipiria. I te akamata anga o te 1900, kua riro mai te Taiate Punanga Tiaki e ko te ona tikaia o The Emphatic Diaglott, ta Benjamin Wilson tuanga tataanga reo Ereni e te Papaa o te au Tuatua Tapu Ereni Kerititiano. Kua nenei te Taiate i ta te Aronga Apiipii Pipiria tuanga o te King James Version, tei kapiti mai i tetai 500 kapi papaanga. I te 1942 kua nenei te reira i te King James Version ma to te reira kimikimi anga i te pae. I te 1944 kua akamata te Taiate i te nenei i te American Standard Version o te 1901, tei taiku i te ingoa tu-Atua. Kua ira katoa mai te ingoa Iehova i roto i The Bible in Living English, na Stephen T. Byington, tei neneiia e te Taiate i te 1972.

Kua tauturu te au taokotaianga i te pae ture tei taangaangaia e te Au Kite o Iehova i te nenei anga e te tua aere anga pouroa i teia au uri anga Pipiria. Inara, tei kiteia ra, ko te taokotaianga vaitata i rotopu i te Taiate Punanga Tiaki e te pupu o te Au Kite akatainuia o Iehova i te akapapaanga i te Kumiti Urianga Pipiria Ao Ou. Te rekareka nei matou, i te katoa anga me kore i tetai tuanga, i teianei kua neneiia tere atu i te 106,400,000 kopi o teia urianga i roto i te 38 reo. Te Taiate Punanga Tiaki Pipiria e te Pepa o Pennsylvania e taiate Pipiria tikai ia!

‘Te tavini akono meitaki’ kua ‘tukuia ki rungao i te au apinga a te pu.’ Te kapiti maira teia i te au are i te opati maata i New York State, U.S.A., e te 110 manga te angaanga nei i te ao katoa. Kua kite te au mema o te pupu tavini e ka akavaia ratou no runga i te tu ta ratou taangaanga anga i tei orongaia kia ratou. (Mataio 25:​14-30) Inara, kare teia e arai i te ‘tavini’ mei te akatikaanga i te au akaaere tau mei te “mamoe ke atu” kia akono i te au mea ture e te au apainga akaaere anga. Te tika, te tuku ra teia i te au mema o te Pupu Akaaere kia akono maata i te taime no ‘te pure auraka e tukumoe, e ei te apii oki i te tuatua.’​—Angaanga 6:4.

Mei tei akatika uaia e te au turanga o teia ao, ka taangaanga te Pupu Akaaere, te komono ra i te “tavini akono meitaki e te pakari,” i te au taokotaianga i te pae ture. Te tau ra teia, inara te anoanoia ra ratou. Me ka akatakakeia te taokotaianga i te pae ture e te ture a te kavamani, ka rave uaia atu te angaanga tutuanga. Noatu i teianei, i te au enua te vaira te au araianga e kare e taangaangaia ana te au pupu, te akakiteia ra te tuatua Patireia, te akariroia ra te tangata ei pipi, e te maata ra te teokarati. Te tupu ra te reira no te mea te tanu ra te Au Kite o Iehova e te pipi ra ki te vai, e “na te Atua ra i akatupu.”​—1 Korinetia 3:​6, 7.

Ia tatou e akara atu nei ki te tuatau ki mua, te papu nei ia tatou e ka akono a Iehova i te au mea i te pae vaerua e te apinga no tona iti tangata. Ka oronga ua mai aia e tana Tamaiti, ko Iesu Karaiti, te arataki anga mei te rangi ra e te turuanga tei anoanoia kia akaoti i te angaanga tutuanga i te Patireia. E tika, i tei rauka ia tatou te akatupu ei au tavini no te Atua te raveia ra ‘kare i te ririnui, kare rai i te mana, na to Iehova Vaerua ra.’ (Zekaria 4:6) Te pure nei tatou no te tauturu tu-Atua, te kiteanga i roto i te maroiroi ta Iehova e oronga maira, ka rauka ia tatou te akamutu i te angaanga tana i oronga mai kia tatou kia rave i teia tuatau openga ra!