Te Au Taviri no te Komunikeiti Anga ki Toou Tokorua

‘KARE e tano kia tuatua au i te reira.’ ‘Kare au i akataka meitaki ana iaku uaorai.’ E manako akapera ana ainei koe mei tera te tu i muri ake i te tauta anga i te komunikeiti anga ki toou tokorua? E mea karape te komunikeitianga te anoanoia ra kia akatupuia. Mei tetai ua atu tu karape ra, i te akara anga kua rauka i etai au tangata i te kite ngoie ua i te reira, ko tetai papaki e ngata tikai. Noatu rai, me no roto mai koe i te pupu o muri mai, ka rauka ia koe i te apiiia atu kia akakite atu i toou manako na roto i tetai tu mareka, te komunikeiti meitaki anga.

I tetai au taime, te komiri ra te au taomi anga peu enua i te au tangata ki roto i tetai tu e akapeea te akono anga i to ratou au tokorua. ‘E tangata toa koe,’ tei akakiteia ana paa ki te au tane, ‘eiaa koe e tuatua maata roa.’ Penei e akavaavaaia ana te au tane te tuatua maata ra ei tangata kare e rave ana i tana mea i tuatua mai ana. E tika rai, te karanga ra te Pipiria e: “Kia rapurapu ua te tangata ravarai i te akarongo, kia tavarevare i te tuatua.” (Iakobo 1:19) Inara, te taangaangaia ra taua ako anga ki nga tane e te vaine e te akaari maira e e maata atu te o maira i te komunikeitianga i te tuatua ua anga. Penei ka roa te tuatau te tuatua anga nga tangata e rua ki tetai e tetai, inara akapeea ra me kare raua e akarongo ana ki tetai e tetai? Penei, kare e komunikeitianga tikai. Tetai tuanga maata no te komunikeitianga puapinga, mei ta te irava i runga akenei e akaari maira, koia oki te akarongo marie atu anga.

Komunikeiti Anga Kare e Tuatua Anga

I roto i etai au ngai, te manakoia ra te au vaine e kia akaruke ua rai i to ratou au manako kia ratou uaorai. Kare te au tane e manako atu ana i te au mea a te pamiri. I roto i taua turanga, kare te tane e te vaine e papu roa ana e eaa ta te tokorua e inangaro ra i roto i tetai turanga. E meitaki tikai etai au vaine i te kite anga i te au anoano o ta ratou au tane, te rave viviki anga i te akamerengo i te reira. I roto i taua au turanga, te tupu ua ra te komunikeitianga kare e tuatua anga i rotopu i te tane e te vaine. Mei tei matauia, te maataanga o te au turanga, ko teia tu no te komunikeitianga okotai ua tua. Penei te apii ra te vaine i te akara e eaa ta tana tane e manako ra e te manako ngakau ra, takitai ua ake taime e tapapaia ana te tane kia akatupu i taua tu karape e kia kite i te au manako ngakau o tana vaine.

E tika rai, i roto i etai au peu e manako ana te au tane i te au anoano i te pae manako o te vaine e te tauta anga i te akono i te reira. Inara, i roto katoa i taua au peu, e manganui te au akaipoipo ka puapingaia mei te komunikeiti meitaki anga.

Puapinga Tikai te Komunikeitianga

Te komunikeiti tika atu anga te kopae ra i te au manako tarevake e te au akamarama anga tarevake. I te akamata anga te tuatua enua o te ngati Iseraela, kua patu te kopu tangata o Reubena, a Gada, e te kopu veenga o Manase te noo ra i te tua itinga o te Kauvai Ioridana i te “atarau maata e vaoo ua mai kia akara ra” i Ioridana. Kua manako tarevake tetai kopu tangata i ta ratou au angaanga. I te manako anga e kua rave to ratou au taeake i tera tua mai ia Ioridana i te angaanga apoteiti, kua teateamamao te kopu tangata i te tua opunga i te tamaki atu ma te “aronga meameaau.” Inara, i mua ake ka aere atu ei ki te tamaki, kua tono atura ratou i tetai tereketi kia komunikeiti atu ki te kopu tangata i te pae itinga. E ravenga pakari tikai! Kua kiteaia mai e ratou e kare te atarau i akakoroia no te maani anga i te au atinga karakaratio tureia me kore no te au atinga. Inara, kua mataku te kopu tangata i te pae itinga e a te tuatau ki mua ka akakite mai tetai kopu tangata ke kia ratou e: “Kare a kotou tuanga ia Iehova ra.” Riro akera te atarau ei kite e e aronga akamori ratou no Iehova. (Iosua 22:10-29) Kua tapa ratou i te ingoa o te atarau ei Kite, penei no te mea kua riro te reira ei kite e ko Iehova te Atua mou kia ratou.​—Iosua 22:34.

Kua rava ua ta ratou akatakaanga ei akapapu atu ki tetai au kopu tangata, tei akaruke i te manako no te tamaki anga atu i nga kopu e rua e te apa. Ae, kua kopae te komunikeitianga va ua e te tika ua i te kaitamaki anga. I muri mai, te meameaau anga a Iseraela i te Atua ko Iehova, ta ratou tane akatutu ra, kua akakite atu aia kia ratou e ka ‘tuatua maru aia ki to ratou ngakau.’ (Hosea 2:14; NW) E akaraanga meitaki no te aronga akaipoipo! Ae, e tauta i te itae i te ngakau o toou tokorua kia marama oki aia i toou ra au manako. E mea puapinga teia, ko tera tikai me o mai te au manako ngakau ketaketa. “E ngoie ua te au tuatua, na etai ei,” i akakite mai ei a Pattie Mihalik, e vaine tata tianara i Marike, “inara ka riro katoa te au tuatua ei mea apinganui. E noatu e ngata na etai i te akakite i te manako, e maata atu ta te tuku ua anga ka akatupu mai i ta te moni ka akatupu mai i roto i te pangika.”

Akatupu Anga i te Au Kite Karape no te Komunikeitianga

‘Puapinga kore ua to maua akaipoipo mei te akamataanga mai,’ i karanga ai etai. ‘Kare e rauka i te akaora i teia akaipoipo,’ penei ka taopenga mai tetai pae. Penei kua manako ratou e kare e rauka ia ratou i te akatanotano i te au tu karape no te komunikeitianga i muri ake i te ra akaipoipoanga. Inara, e akamanako ana i te aronga te noo ra i roto i te au taiate e na te kopu tangata e akapapa ana i te au akaipoipo. E manganui i roto i taua au peu kua akanoo iora i te au tuatua meitaki no te komunikeitianga i roto i to ratou oraanga akaipoipo.

Kua kapitiia mai tetai nga tokorua i tetai enua Orieni ki roto i tetai akaipoipo akapapaia. Kua patiia atu tetai tavini kia aere atu ki tetai ngai mamao e kimi mai i tetai vaine na te tangata ra. Noatu rai, kua akaari mai te nga tokorua akaipoipo, tei ora ana vaitata atu i te 4,000 mataiti i topa akenei, i te tu karape meitaki tikai i roto i te tu no te komunikeitianga. Kua aravei atura te tangata, ko Isaaka, i te tavini e te vaine te ka riro mai ei vaine nana i roto i te kainga. Kua ‘akakite atura [te tavini] kia Isaaka i te au mea katoa tana i rave ra.’ Kua akakite ua mai te papaanga Pipiria no runga i teia akaipoipo: “E [“i muri ake i te reira,” NW] kua arataki aturā Isaaka [ia Rebeka] ki roto i te puakapa o tona metua vaine o Sara [kua riro teia takainga nei ei akaipoipoanga tikai], e akariro atura aia ia Rebeka ei vaine tikai nana; e e vaine inangaro oki aia nana ra.”​—Genese 24:62-67.

E akara ana e kua akarongo a Isaaka i te ripoti na mua e “i muri ake i te reira” kua akariro atura ia Rebeka ei vaine nana. E tavini irinakiia te tavini tei akamori i te Atua ko Iehova, ta Isaaka e akamori ra. E tumu anga meitaki to Isaaka no te irinaki anga i teia tangata. Mei reira mai, kua “inangaro oki” a Isaaka ia Rebeka, tana i akaipoipo ra.

Kua akatupu ainei a Isaaka raua ko Rebeka i te au tu karape no te komunikeitianga meitaki? I muri ake te akaipoipoanga ta raua tamaiti ko Esau i nga tamaine e rua a Heta, kua tupu mai tetai manamanata kino roa atu ki te ngutuare. E “kua karanga aturā” a Rebeka kia Isaaka e: “Kua potopoto rava toku aʼo, i nga tamaine a Heta nei: kia rave a Iakoba [ta raua tama openga] i te vaine no te au tamaine a Heta . . . , eaa naku te ora?” (Genese 26:34; 27:46) Te taka meitaki ra, kua komunikeiti atu aia i tona manako na roto i te au akatakaanga papu.

Kua akakite atu a Isaaka kia Iakoba, to Esau maanga ra, e auraka e akaipoipo i tetai vaine no roto mai i te au tamaine a Kanaana. (Genese 28:1, 2) Kua akakite rai a Rebeka i tona manako. Kua komunikeiti puapinga tikai teia nga tokorua no runga i te au tumu te ka tamamae ngakau tikai i te pamiri, te oronga anga mai i tetai akaraanga meitaki no tatou i teia tuatau. Inara, akapeea ra, me kare nga tokorua e ariki ana i te manako? Eaa te ka raveia?

Me Aro Atu i Tetai Pekapeka

Me e pekapeka tikai korua ko toou tokorua, auraka e rave i te ravenga muteki ua ki toou tokorua. Te akakite ra te reira i tetai akakite anga taka meitaki tikai e: Kare koe e mataora ana, e te inangaro ra koe i toou tokorua kia kore e mataora katoa. Inara, penei kare toou tokorua e marama pu tikai mai ana i toou au anoano e te au manako ngakau.

Penei te inangaroia ra korua ko toou tokorua kia uriuri manako i te au mea. Me ka tamamae ngakau te pekapeka ra, penei kare i te mea ngoie kia vai maru ua. Kua aro atu ana to Isaaka nga metua, ko Aberahama raua ko Sara i tetai turanga ngata. No te mea te vai pa ua ra a Sara, kua aru aia i te peu o taua tuatau ra e kua oronga atu nana ra i tana tavini vaine, ko Hagara, ei vaine kia anau tamariki mai. Kua anau mai a Hagara i tetai tamaiti na Aberahama, ko Isemaela. Inara, i muri mai kua nui mai a Sara, e kua anau mai aia i tetai tamaiti na Aberahama, ko Isaaka. Te akatopaia anga ta Isaaka u, kua kite atura a Sara ia Isemaela e aviri ra i tana tamaiti. No reira, to Sara kite anga i te tu kino ki tana tamaiti, kua raurau atura ia Aberahama kia tuaru ke i te tavini vaine e ia Isemaela. Ae, kua komunikeiti atu a Sara i tona manako na roto i tetai tu taka tikai. Inara tana i pati atu kua riro mai ei mea reka kore tikai kia Aberahama.

Akapeea ra te tuke anga te akanooia anga? Te karanga nei te papaanga Pipiria e: “Kua tuatua maira ra te Atua kia Aberahama, Auraka koe e ongoongo i te tamaiti ra, e i to tavini vaine na: e akarongo koe i te reo o Sara ra, i te au tuatua katoa tana i tuatua mai kia koe ra; e ‘Na roto i ta Isaaka te uanga i karangaia.’” Kua akarongo atura a Aberahama ki te akauenga a te Atua ko Iehova e kua rave kia tau ki te reira.​—Genese 16:1-4; 21:1-14.

‘I na,’ penei ka karanga koe e, ‘me te rauka ra i te Atua i te tuatua mai kia tatou mei te rangi mai, ka akatika ngoie ua tatou!’ Te apai maira te reira ia tatou ki tetai akaou mai taviri i te akatikatika anga i te au taumaro anga no te akaipoipo. Ka rauka i te au tokorua akaipoipo i te akarongo ki te Atua. Akapeea ra? Na te tatau taokotai anga i te Tuatua a te Atua e te ariki anga i ta te reira e karanga maira e e akauenga na te Atua.​—1 Tesalonia 2:13.

Te karanga ra tetai vaine Kerititiano pakari e: “E manganui te au taime, me aere mai tetai vaine mapu kiaku no te ako anga no runga i tona akaipoipo, e ui ana au kiaia e me e tatau taokotai ana raua ko tana tane i te Pipiria. Te maataanga o te aronga e au manamanata to ratou i roto i te akaipoipo kare e rave ana i taua peu.” (Tito 2:3-5) Ka puapingaia tatou katoatoa mei tana akaraanga. E tatau putuputu i te Tuatua a te Atua ma toou tokorua. Na roto i te reira tu, te “akarongo” ra koe i ta te Atua au tuatua e ka akapeea koe i te akono anga ia koe uaorai mei tera ra ki tera ra. (Isaia 30:21) Inara, kia matakite ra: Auraka e rave i te Pipiria ei rakau kia papa atu i toou tokorua, i te tou putuputu anga ki te au irava e te manako ra koe e kare e rauka i toou tokorua i te taangaanga i te reira. Inara, e tauta i te akara e akapeea korua roa ai i te akono anga i ta korua i tatau ana.

Me te tauta ra koe i te akono i tetai manamanata ngata, eaa ka kore ei e akara atu ki te Watch Tower Publications Indexa no runga i toou manako anga tikai? Penei ake te akono ra koe i nga metua pakari, e te akatupu ra te reira i te au manamanata i roto i toou akaipoipo. Kare e taumaro atu e eaa ta toou tokorua ka rave me kore kare i rave ana, eaa ka kore ei e noo ki raro e e akara taokotai atu i te Index? Te mea mua, e akara i te tumu tuatua puapinga rava atu ko te “Parents.” Penei ka inangaro koe i te akara i te au papaanga i raro ake i te au tumu tuatua rikiriki, mei te “caring for aged parents.” E tatau taokotai i te au atikara te piri maira mei te au puka a te Au Kite o Iehova. Penei ka poitirere koe e e maata tikai te puapinga ka rauka mai ia koe e toou tokorua mei te akakiteanga tei akatumuia ki runga i te Pipiria, tei tauturu ana i te au Kerititiano ngakau tae e manganui.

Te akarakara anga i taua au papaanga e te tatau taokotai anga i te au tumu ka tauturuia mai koe kia rauka mai tetai manako tau no toou manamanata. Ka kite koe i te au takiota Tuatua Tapu e te au taikuanga e orongaia maira kia koe no runga i to te Atua manako. E akara i te reira i roto i te Pipiria, e e tatau taokotai i te reira. Ae, ka akarongo koe eaa ta te Atua e karanga ra no runga i te manamanata taau e aro atura!

Kia Vai Akatuera ua i te Au Mataara no te Komunikeitianga

I tauta ana ainei koe i te eeu i tetai ngutupa kare i eeuia ana no etai tuatau? Ma te turituri, kua matara marie mai te au inere tutae auri. Inara akapeea ra me i eeu putuputuia ana te ngutupa e kua tainu meitakiia to te reira au inere? Mama ua te eeu anga i te reira. Te tika ra te reira ki te ngutupa no te komunikeitianga. Me ka rave koe i te ravenga no te komunikeiti anga e te tainu anga i te au inere o te ngutupa no te komunikeitianga ma te aroa Kerititiano, ka ngoie ua ia koe i te komunikeiti atu i toou au manako me e pekapeka tikai toou.

Naau e akamata. Noatu e ka umuumuia na mua te tautaanga maata, e rave koe i te reira. Ei reira e rauka ngoie ua ai ia koe i te openga ra kia mataora i tetai pirianga ma toou tokorua, e marama ope kore te ka tupu mai.

[Tataanga Rikiriki i Raro]

[Tutu i te kapi 7]

Me ka aro atu i tetai pekapeka, ka kimi ainei koe i ta te Atua aratakianga?