Ka Tuku Ainei Koe i Tei Anga Mai ia Tatou Kia Apii ia Koe?

1, 2. No teaa te Atua i manako ei ia Daniela ei “tangata akaperepere maataia,” e akapeea tatou me aite rai kia Daniela i te akarongo?

TE APAINAIA anga te ngati Iuda ki Babulonia, kua tomo ratou ki roto i tetai oire, kua ki i te au itoro e te aronga akamori i te au vaerua kino. Noatu ra, kua kopae te au ngati Iuda akarongo mou, mei ia Daniela e tona nga oa e toru, i te au apiianga a te iti tangata Babulonia. (Daniela 1:6, 8, 12; 3:16-18) Kua āriki a Daniela e tona au oa e na Iehova i Anga mai ia ratou e kua akamori iaia anake ua. Noatu e e ngai kino ta Daniela i noo i te maata anga i tona oraanga, kua kapiki te angera a te Atua iaia ei “tangata akaperepere maataia.”​—Daniela 10:11, 19

² I te tuatau Pipiria, penei ka taomi tetai tangata maani apinga i te karakaraea ki roto i tetai ariki kia aru i to te reira akaraanga. I teia tuatau, kua kite te aronga akamori mou e ko Iehova te Tutara o te ao katoa e pini ua ake e e mana tona kia apii i te au pa enua. (E tatau ia Ieremia 18:6.) E mana katoa to te Atua kia apii ia tatou tatakitai. Inara, kare a Iehova e māro i tetai ua atu kia taui. Mari ra, ka inangaro aia ia tatou kia puareinga ua i te tuku iaia kia apii ia tatou. I teia atikara, ka apii tatou e akapeea me riro mei te karakaraea maru rai. Ka uriuri tatou i teia au uianga e toru: (1) Akapeea tatou me kopae i te au tu te ka akamarokiakia ia tatou mei te karakaraea ketaketa e te kopae i te akoanga a te Atua? (2) Akapeea tatou me akatupu i te au tu te ka tauturu ia tatou kia akarongo e kia riro mei te karakaraea maru rai? (3) Akapeea te au metua Kerititiano te angaanga kapitianga ki te Atua me apii i ta ratou tamariki?

KOPAE I TE AU TU TE KA AKAMAROKIAKIA I TE NGAKAU

3. Eaa te au tu te ka akamarokiakia i to tatou ngakau? Akatutu mai.

³ “I te au mea katoa taau ka tapapa ra, kia maata taau tapapa anga i to ngakau; ko te tumu oki te reira o te ora,” i karanga ai a Maseli 4:23. Kia kore to tatou ngakau e marokiakia, ka anoanoia kia kopae i te au tu kino mei te ngakau parau, te rave ara, e te ngere i te akarongo. Me kare tatou e matakite, ka riro teia au tu ei akakeu ia tatou kia akarongo kore e kia meameau. (Daniela 5:1, 20; Ebera 3:13, 18, 19) Ko teia tei tupu ki te Ariki o Iuda ko Uzia. (E tatau ia 2 Paraleipomeno 26:3-5, 16-21.) I te akamataanga, kua akarongo a Uzia e e pirianga meitaki tona ki te Atua, no reira kua akamaroiroi te Atua iaia. Inara “ketaketa akera ra aia, kua akateiteiia tona ngakau.” Kua ngakau parau tikai aia e kua tauta i te tutungi i te atinga kakara i ko i te iero, noatu e na te au taunga anake e rave i te reira. Te akakite anga te au taunga e mea tarevake tana e rave ra, kua riri tikai a Uzia! Kua taakaaka a Iehova i teia ariki akaparau, e kua riro mai aia ei repera e mate ua atu aia.​—Maseli 16:18.

4, 5. Eaa te ka tupu me kare tatou e kopae i te tu parau? Oronga mai i tetai akaraanga.

⁴ Me kare tatou e kopae i te tu parau, penei ka akamata tatou i te manako e meitaki atu tatou i tetai ke e ka kopae atu i te akoanga tei orongaia mai kia tatou mei roto i te Pipiria. (Maseli 29:1; Roma 12:3) Ko teia tei tupu ki tetai tangata pakari ko Jim tona ingoa. Kua patoi aia i te ikianga a te aronga pakari i roto i te putuputuanga no runga i tetai turanga. Karanga a Jim e, “Kua akakite au ki te aronga pakari e kare ō ratou aroa, e kua akaruke i te uipaanga.” E ono marama i muri mai, kua neke aia ki tetai putuputuanga ke, inara kare aia i akariroia mai ei tangata pakari i reira. Kua taitaia tikai a Jim. Kua papu tikai iaia e kua tano tona manako e kua akamutu aia i te tavini ia Iehova e te aere ki te au uipaanga no tetai tai ngauru mataiti. Karanga aia e tu parau tikai tona i mua ana e kua akaapa aia ia Iehova no tei tupu. No tetai tuatau roa, kua atoro atu te au taeake iaia e kua tauta i te tauturu iaia, inara kua kopae a Jim i ta ratou tauturu.

⁵ Karanga a Jim e, “Kare e rauka iaku i te akamutu i te akamanako i te tarevake o tetai pae.” Te akaari maira tona akaraanga e ka akatupu te tu parau kia tatou kia turu i to tatou tu tarevake. Me tupu teia, kare tatou e riro mei te karakaraea maru rai. (Ieremia 17:9) Kua akaririia ainei koe e tetai taeake me kore tuaine? Kua maromaroa ainei koe no tei ngere koe i tetai akameitaki anga no te tavini? Akapeea koe te ariu anga atu? Kua ngakau parau ainei koe, me kua kite ainei koe e puapinga atu te akatupu i te au ki te taeake e kia vai tiratiratu kia Iehova?​—E tatau ia Salamo 119:165; Kolosa 3:13.

6. Eaa te ka tupu me rave ua tatou i te ara?

⁶ Me rave ua rai tetai tangata i te ara e me uuna i tana e rave ra, penei ka ngata iaia i te āriki i te ako anga a te Atua. Ka māmā ua i reira iaia i te rave i te ara. Karanga tetai taeake e i te tuatau i aereia, kare tana au ara e tamanamanata akaou iaia. (Koheleta 8:11) Tetai atu taeake tei akara putuputu ana i te au tutu ainga viivii, karanga aia e, “Kua kite au iaku uaorai e akaapa ua ra i te aronga pakari.” Kua riro tana e rave ra ei takino i tona pirianga kia Iehova. Te kite anga tetai pae i tana e rave ra, kua kimi aia i te tauturu a te aronga pakari. E tika e aronga apa ua tatou katoatoa. Inara me akaapa ua tatou i te aronga tei ako mai ia tatou e me kimi kotoeanga no te rave i te tarevake e kare e pati ki te Atua kia akakore mai i ta tatou ara e no te tauturu, penei ka marokiakia to tatou ngakau.

7, 8. (a) Akapeea te ngati Iseraela i taito te akaari anga i te tu marokiakia no tei ngere i te akarongo? (e) Eaa te apiianga no tatou?

⁷ Te akamatara anga a Iehova i te ngati Iseraela mei Aiphiti mai, kua kite ratou i tana au temeio umere i rave. Noatu rai, kia vaitata ratou ki te Enua Taputouia, kua marokiakia to ratou ngakau. No teaa ra? No te mea kare ō ratou akarongo i roto i te Atua. Kare ratou i irinaki ia Iehova mari ra kua mataku ratou e kua kopekope kia Mose. Kua inangaro katoa ratou i te oki ki Aiphiti, te ngai i tuikaa ai ratou! Kua mamae tikai to Iehova ngakau e kua karanga aia: “Aea ra teianei aronga e akapaki ei i te akakōkō mai iaku?” (Numero 14:1-4, 11; Salamo 78:40, 41) Kua mate teia au Iseraela i te metepara no to ratou ngakau marokiakia e te ngere i te akarongo.

⁸ I teia tuatau, e vaitata tikai tatou ki te ao ou, e te timataia ra to tatou akarongo. No reira ka anoanoia tatou kia akara matatio i to tatou akarongo. Akapeea tatou te akapapu anga e ketaketa atu te reira? Penei ka akara matatio tatou i ta Iesu i tuatua ia Mataio 6:33. E ui kia koe uaorai: ‘Te akaari ra ainei toku au akakoroanga e te au ikianga e kua irinaki tikai au i ta Iesu i tuatua? Ka akatau ainei au i te au uipaanga e te angaanga tutu aere kia akamaata mai i taku moni? Eaa taku ka rave me māro mai taku ngai angaanga i toku taime e te maroiroi? Ka tuku ainei au i teianei ao kia apii mai iaku e kia akamutu i te tavini ia Iehova?

9. No teaa tatou ka “kimi matatio” ei i to tatou akarongo, e akapeea tatou me rave i te reira?

⁹ Me kare tatou e aru i ta te Pipiria e karanga ra no te kapitianga kino, te akaatea anga mei te putuputuanga, e te tamataoraanga, ka marokiakia to tatou ngakau. Eaa taau ka rave me akamata teia i te tupu kia koe? Ka anoano vivikiia koe kia akara matatio i toou akarongo! Karanga te Pipiria: “E kimi matatio ia kotou uaorai i to kotou akarongo; e akara matariki ia kotou uaorai.” (2 Korinetia 13:5) Kia akakite i te tika kia koe uaorai, e kia taangaanga putuputu i te Tuatua na te Atua ei akatikatika i toou manako.

KIA RIRO UA RAI MEI TE KARAKARAEA MARU

10. Eaa te ka tauturu ia tatou kia riro mei te karakaraea maru i roto i te rima o Iehova?

¹⁰ Ei tauturu ia tatou kia riro mei te karakaraea maru, kua oronga mai te Atua i tana Tuatua, te putuputuanga Kerititiano, e te angaanga tutu aere. Me tatau tatou i te Pipiria e me akamanako oonu i te reira i te au rā ravarai, ka tauturu ia tatou kia riro mei te karakaraea maru i roto i te rima o Iehova e ka akatika iaia kia apii mai ia tatou. Kua akaue a Iehova i te au ariki o Iseraela kia tata i tetai kopi o te Ture a te Atua e kia tatau i te reira i te au rā katoa. (Deuteronomi 17:18, 19) Kua kite te au apotetoro e mea puapinga tikai i te tatau e te akamanako oonu i te au Tuatua Tapu no ta ratou angaanga tutu aere. E anere ua atu taime, kua taiku ratou i te au tuanga o te Tuatua Tapu Epera i roto i ta ratou tataanga, e me tutu aere ratou ki te tangata, ka akamaroiroi ia ratou kia taangaanga i te au Tuatua Tapu. (Angaanga 17:11) Mei te reira katoa, kua kite tatou e mea puapinga kia tatau e kia akamanako oonu i te Tuatua a te Atua i te au rā. (1 Timoteo 4:15) Ka tauturu teia ia tatou kia vai akaaka ua, e ka rauka ia Iehova i te apii ia tatou.

11, 12 Akapeea a Iehova i te taangaanga anga i te putuputuanga Kerititiano ei apii ia tatou tatakitai? Akatutu mai.

¹¹ Kua kite a Iehova ia tatou tatakitai e ta tatou e anoano ra. Te taangaanga ra aia i te putuputuanga Kerititiano ei apii ia tatou. Ko Jim tei taikuia i mua ana, kua akamata aia i te taui i tona tu i te aroa anga mai tetai tangata pakari iaia. Karanga a Jim e: “Kare okotai taime i akaapa ai aia iaku no tei tupu e kare aia e akakino iaku. Mari ra, kua manako papu ua aia e kua akaari i te inangaro ngakau tae i te tauturu iaku.” E toru marama i muri mai, kua pati te tangata pakari ia Jim ki te uipaanga. Akakite a Jim e kua akaari te putuputuanga i te aroa pumaana e kua tauturu te reira iaia kia taui i tona manako. Kua akamata aia i te kite e kare tona au manako i te mea puapinga roa atu. Kua akamaroiroi te aronga pakari i roto i te putuputuanga e tana vaine ia Jim, e i muri mai kua akamata akaou aia i te tavini ia Iehova. Kua puapinga katoaia a Jim i te tatau i te nga atikara “Kare no Iehova te Apa” “E Tavini Tiratiratu ia Iehova,” i roto i Te Punanga Tiaki o Noema 15, 1992.

¹² Aere ua rai, kua riro akaou mai a Jim ei tangata pakari. Mei reira mai, kua tauturu aia i te au taeake e aiteite to ratou manamanata kia akaketaketa i to ratou akarongo. Karanga aia, i mua ana kua manako aia e pirianga vaitata tona kia Iehova, inara kare te reira e tika ana! Te mii nei au no tei akatika i te tu parau kia akamou ua i toku manako ki runga i te au tarevake o te tangata kare ki runga i te au mea puapinga.​—1 Korinetia 10:12.

13. Ka tauturu te angaanga tutu aere ia tatou kia akaari i teea au tu, e eaa te akameitakianga ka rauka mai?

¹³ Ka riro katoa te angaanga tutu aere ei apii e ei tauturu ia tatou kia riro mai ei aronga meitaki atu. Akapeea ra? Me tutu aere tatou i te nuti meitaki, ka anoanoia kia akaari i te au tu mei te akaaka e te au ua o te vaerua o te Atua. (Galatia 5:22, 23) Ka akamanako ana i te au tu meitaki ta te tutu aere i tauturu ia koe kia akaari. Me aru tatou ia Iesu Mesia, ka akaariu i te tangata ki te karere e ka taui i to ratou manako no runga ia tatou. Ei akaraanga, kua tutu aere tetai nga Kite o Iehova i Autireria ki tetai vaine i tona kainga, inara kua riri tikai aia e kua akakino ia raua. Kua akarongo ua te nga Kite kiaia. Muri mai, kua tataraapa teia vaine e kua tata i tetai reta ki te opati Betela. Kua tataraara aia. Karanga aia e: “E neneva tikai au i te tu ki mua i tetai nga tangata e akakitekite ra i te Tuatua a te Atua e te tuaru ia raua mei taku i rave.” Mei teia tupuanga, ka kite tatou i te puapinga o te tu maru me tutu aere tatou. Ae, ka tauturu ta tatou angaanga tutu aere i tetai ke, pera katoa ka tauturuia tatou kia akameitaki mai i to tatou tu.

ANGAANGA KAPITI KI TE ATUA ME APII I TAAU TAMARIKI

14. Eaa ta te au metua ka rave kia puapinga meitaki te apiianga i ta ratou tamariki?

¹⁴ Te maata anga o te tamariki rikiriki e tu akaaka to ratou e te inangaro i te apii. (Mataio 18:1-4) No reira e mea meitaki kia tauturu te au metua i ta ratou tamariki kia apii i te tuatua mou e kia inangaro i te reira i te tuatau e rikiriki ra ratou. (2 Timoteo 3:14, 15) E puapinga ai, ka anoanoia te au metua kia inangaro i te tuatua mou, e kia taangaanga i ta te Pipiria e karanga ra i roto i to ratou uaorai oraanga. Me akapera te au metua, e mea māmā ua no ta ratou tamariki kia inangaro i te tuatua mou. Pera katoa, ka mārama te tamariki e te akaari maira te akoanga a to ratou au metua e te inangaroia ra ratou e Iehova katoa.

15, 16 Akapeea te au metua te akaarianga i te irinaki ki te Atua me akaateaia ta ratou tamariki?

¹⁵ Noatu e ka apii te au metua i te tuatua mou ki ta ratou tamariki, ka akaruke tetai pae ia Iehova me kore ka akaateaia mei te putuputuanga. Me tupu te reira, ka mamae tikai te ngutuare tangata. Karanga tetai tuaine i Aperika Apatonga e: “Te akaateaia anga toku tungane mei te putuputuanga, mei te mea rai e kua mate aia. E mea ati ngakau tikai te reira!” Inara eaa tana e ta tona nga metua i rave? Kua aru ratou i te au ikuikuanga i roto i te Pipiria. (E tatau ia 1 Korinetia 5:11, 13) Kua kite te nga metua e ka puapingaia te katoatoa me aru raua i te akoanga a te Atua. Kua kite katoa raua e ka riro te akaatea anga ei akoanga aroa no ko mai ia Iehova. No reira kua aravei anake ua raua i ta raua tamaiti me anoano tikaiia te reira no te angaanga a te ngutuare.

¹⁶ Eaa ta te tamaiti i manako? Karanga aia i muri mai, “Kua kite au kare toku ngutuare e makitakita ana iaku, mari ra kua akarongo ratou kia Iehova e tana akaaerenga.” Karanga katoa aia, “Me māroia koe kia pati akatenga kia Iehova no te tauturu e te akakore i taau ara, kite meitaki koe mei teaa te maata ka anoano koe iaia.” Akamanako ana i te rekareka maata o te ngutuare te oki anga mai teia mapu tane kia Iehova! Ae, ka mataora tatou e ka puapingaia me akarongo ua rai tatou ki te Atua.​—Maseli 3:5, 6; 28:26.

17. No teaa ra tatou ka akarongo ua ai kia Iehova, e akapeea tatou e puapinga ai mei te reira?

¹⁷ Kua totou te peroveta ko Isaia e ka tataraara te au ngati Iuda i Babulonia e ka karanga: “E Iehova e, ko koe rai to matou Metua; e karakaraea matou, e ko koe tei anga ia matou; e angaanga anake matou na to rima.” Ka pati akatenga katoa ratou kia Iehova: “Auraka oki e akamaara tamou ua mai i to matou kino: i na, ka akara mai na, ta matou ïa tuatua ia koe; e iti-tangata anake oki matou noou.” (Isaia 64:8, 9) Me vai akaaka ua tatou e me akarongo ua rai kia Iehova, ka riro mai tatou ei aronga akaperepere tikai kiaia mei ia Daniela rai. Ka apii ua rai a Iehova ia tatou na roto i tana Tuatua, tona vaerua, e te akaaerenga e i te tuatau ki mua ka riro mai tatou ei “tamariki [apa kore na] te Atua.”​—Roma 8:21.