Pene 6
Te Maro Anga te ka Aroia Atu e te Au Mea Katoa Tei Angaia
1. (a) Eaa te maro anga ta Satani i akatu mai i Edene ra? (e) Akapeea te akakite anga mai i te reira maro anga na tana i tuatua ra?
I TE akamata anga te meameaau i Edene ra kua tu mai tetai maro anga maata tei piri ki te au mea katoa tei angaia. I te araveianga ia Eva, kua akakite poiri atu a Satani e koia e tana tane ko Adamu kua akangere kino ravaia. Kua ui atu aia: “Koia ïa, kua tuatua mai te Atua e, Auraka korua e kai i to te au rakau katoa o te kainga nei?” Kua pau atu a Eva e okotai ua rakau ta te Atua i karanga e: “Auraka korua e kai i to reira, auraka oki korua e arapaki atu, ka mate aea korua.” I reira kua akaapa tika atu a Satani ia Iehova no te pikikaa, i te na ko anga e kare to Eva oraanga e kare katoa to Adamu i na runga i te akarongo ki te Atua. Kua akakite aia e te arai ra te Atua i tetai apinga meitaki mei tana nga mea ora i anga maira—koia te kite i te akanoo i ta raua uaorai turanga no te oraanga. Kua tuatua maira a Satani, “kare rava korua e mate.” “Kua kite oki te Atua e, i te rā e kai ei korua i to reira, ka puera ïa to korua mata, e ka riro korua mei te Atua ra te tu, i te kite i te meitaki e te kino.” (Ge. 3:1-5) Kua taki atu a Satani ia Eva kia irinaki e ka meitaki atu aia me nana e tuku tana uaorai tika. Na te reira, kua akanoo aia i te akaao anga i to te Atua ra tika no te tutara e Tana mataara no te tutaraanga. Ko te maro anga tei akatuia maira kua kapiti katoa i te ngateitei no te ao katoa e pini ua ake.
2. Eaa tei tau ei paruru i nga tangata mua e rua ra?
2 Naringa e aroa to Eva ia Iehova kua paruruia aia. Pera katoa naringa i akangateitei i te taoonga upoko o tana tane na te reira e arai iaia kia kore e rave i te tarevake. Inara kua manako ua aia i te mea akara anga e e puapinga viviki mai. Kua riro te mea tureia ei mea anoanoia ki tona nga mata. Kua akavare papuia i ta Satani akamanakoanga, e aati atura aia i te ture a te Atua. I reira kua tauru mai aia ia Adamu. Noatu rai e kare i akavareia i ta Satani pikikaa, kua akaari katoa aia i te manako ariki kore no te aroa o te Atua. Kua akakore aia i te taoonga upoko o Iehova e kua iki i te tuku kapiti i tana katoa ma tana vaine meameaau.—Ge. 3:6; 1 Timo. 2:13, 14.
3. (a) Eaa tetai atu maro anga tei piri vaitata ki ta Satani patoi anga i to Iehova ra ngateitei? (e) Koai ma tei o atu ki te reira?
3 Kare ta Satani patoi anga i to Iehova tu ngateitei i akamutu i reira i tei tupu i Edene ra. Ko tona akara anga e i autu i reira kua aruia mai e tana akaekoko anga i te tu tiratiratu kia Iehova i te tuanga o etai atu. Kua riro teia, i reira, ei maro anga tuanga rua tei piri atu. Kua itae atu tana akaao anga kia kapiti katoa i te au uanga o Adamu e te au tamariki vaerua katoa a te Atua ra, pera katoa te Tamaiti anau mua ta Iehova i akaperepere ra. I te tuatau ia Iobu, kua maro a Satani e ko te aronga tei tavini ia Iehova kua rave i te reira, kare no to ratou inangaro i te Atua e tana mataara no te tutaraanga, mari ra no te au tumu noinoi. Kua taumaro aia e, me ka tukunaia te akateimaa anga ki runga ia ratou, ka akatika ua ratou katoa i te au anoano noinoi. E tika ainei tana?—Iobu 1:6-12; 2:1-6; Apokalupo 12:10.
Eaa ta Ratou i Rave no te Maroanga
4. Eaa ra te aronga e manganui i kore ei e mou i to Iehova ra ngateitei?
4 Kare a Iehova i akakore i te tika e ka piri atu tetai pae kia Satani i te meameaau. Ko te tika, i te tukuanga i te akava anga i Edene, kua taiku te Atua i te aronga te ka riro ei ‘uanga no te ovi ra.’ (Ge. 3:15) Ko te au Pharisea tei akapapa i te mate no Iesu e Iuda Ikariota, koia tei pikikaa ia Karaiti ra, no roto i o ratou ra. Kare ratou i rokoia ua e te takainga apa ra i mua ake i to ratou kite anga i te reira. Kua kite ra ratou i te tika, inara kua rave akakoro tikai i te turanga patoi ia Iehova e tana au tavini. Tera ra, e manganui ua atu etai atu tei kore i akono i ta Iehova au umuumu anga kua rave ra ratou ma te tu kamakura.—Anga. 17:29, 30.
5. (a) Kare mei ia Eva rai, akapeea te akara anga a te aronga tei vai tiratiratu kia Iehova no tana Tuatua? (e) Akapeea a Noa i te akapapu anga i tona tiratiratu, e akapeea tatou e puapingaiaʼi mei tana akaraanga?
5 Ei tuke anga ki te reira aronga pouroa ko te au tane e te au vaine akarongo ra tei apii ia ratou uaorai no runga i Tei Anga ia ratou e kua akapapu i to ratou tu tiratiratu kiaia ei Ngateitei. Kua irinaki ratou i te Atua. Kua kite ratou e tei runga to ratou oraanga i te akarongorongoanga kiaia e te kauraroanga iaia. Ko Noa tetai tangata mei te reira te tu. No reira, i to te Atua tuatua anga kia Noa e, “Kua vaitata roa te openga o te tangata katoatoa ra iaku . . . Ka tarai koe i tetai araka noou,” kua kauraro a Noa i ta Iehova arataki anga. Ko etai atu au tangata o te reira tuatau, noatu te akamatakiteanga tei orongaia, kua rave ua atu i ta ratou i matau ana no te oraanga mei te mea rai e kare e mea tuke te ka tupu mai. Inara kua maani a Noa i te araka maata e kua rave pakari i te tuatua ki etai atu no runga i to Iehova au arataa no te tuatua tika. Mei ta te tata anga i akakite maira e, “Kua pera oki a Noa; i te au mea katoa ta te Atua i akaue mai iaia ra, ko tana ïa i rave marie.”—Ge. 6:13-22; akara katoa ia Ebera 11:7 e 2 Petero 2:5.
6. (a) Eaa etai atu tu ei akataka i te aronga tiratiratu? (e) Akapeea ta Sara akakite anga i te reira au tu, e na teea mataara e puapingaiaʼi tatou i tana akaraanga?
6 Kua akono maataia te akangateitei i te kaveinga no te taoonga upoko, kapiti katoa oki ki te aroa anake ia Iehova, i rotopu i te aronga mou i te tiratiratu. Kare ratou i aite mei ia Eva rai, tei oro ra na mua i tana tane. Kare katoa oki mei ia Adamu rai, tei kopae ke ra i te ture a Iehova. Kua akono a Sara, koia te vaine a Aberahama, i teia au tu meitaki. Kare na tana tuatua ua mari ra i roto i tona ngakau e “atu” a Aberahama nona. Pera katoa oki, e aroa anake tona ia Iehova e e vaine akarongo aia. Ko raua ko Aberahama te “tapapa atura aia i te oire [Patireia o te Atua] ma te au tango tika tikai, tei akatu ra e tei maani ra i te reira oire ko te Atua.”—1 Pe. 3:5, 6; Ebera 11:10-16, NW.
7. (a) I raro ake i teea au tu to Mose mou anga i to Iehova ra ngateitei? (e) Akapeea ra tatou e puapingaiaʼi i tona akaraanga?
7 Vaitata e 430 mataiti i muri ake i to Aberahama akaruke anga i tona enua kainga, i mou ei a Mose i to Iehova tu ngateitei i te maro anga kia Pharao o Aiphiti ra. Kare no to Mose ra manako papu nona uaorai. Mari ra, kua ekoko aia me ka rava tona kite no te tuatua anga. Inara kua akarongo aia ia Iehova. E putuputu ta Mose oronga anga i ta Iehova tuatua kia Pharao na roto i ta Iehova turuanga e te tauturu a tona tuakana ko Aarona. E marokiakia a Pharao. E ko tetai papaki o te au tamariki o Iseraela kua akaapa pakari ia Mose. Inara kua rave tiratiratu a Mose i te au mea ravarai ta Iehova i akaue atu iaia, e na roto iaia to Iseraela akaora angaia mei Aiphiti.—Exodo 7:6; 12:50, 51.
8. (a) Na teaa i akaari mai e ko te tiratiratu kia Iehova e tere atu ia i te raveanga i ta te Atua i akakite i roto i te tataanga? (e) Akapeea te manako ariki mei teia te tu no te tiratiratu i te tauturu anga ia tatou i te akono ia 1 Ioane 2:15?
8 Kare te aronga tei tiratiratu kia Iehova i manako e ko te kauraro anake i te ture tei tataia ra tei umuumuia kia akonoia, kia akarongo anake i ta te Atua i tata ra. I te tauta anga te vaine a Potiphara i te akavare ia Iosepha kia rave i te piri anga akaturi kiaia, kare e ture tataia mei ko mai i te Atua ra tei akataka papu e auraka e akaturi. Mari ra na te akatumuanga o ta Iosepha i kite no runga i te akapapa anga no te akaipoipo anga ta Iehova i akanoo ra i Edene, kua kite aia e e apinga mareka kore ki te Atua te piri anga no te ainga ki te vaine a tetai ke. Kare o Iosepha manako i te timata i te au kotinga ta te Atua ka tuku iaia kia rave kia aite atu ki to Aiphiti ra. Kua mou aia i ta Iehova ra mataara na te akamanakoanga no runga i ta te Atua ra ravenga ki te au tangata e kua akono papu aia i tana i kite e ko te anoano ia o te Atua ra.—Ge. 39:7-12; akaaiteia atu kia Salamo 77:11, 12.
9. Akapeea te akapapu putuputu anga e e pikikaa te Tiaporo i tana tuatua i akatu maira i te tuatau ia Iobu ra?
9 Noatu rai me ka timata pakariia, kare te aronga tei kite tikai ia Iehova e ariu ke iaia. Kua maro a Satani e me ka kore ta Iobu au apinga me kare ka tamamaeia tona kopapa, noatu e koia ta Iehova i tuatua akateitei ra, ka akaruke rai i te Atua. Inara kua akapapu a Iobu e e pikikaa te Tiaporo, kua rave aia i te reira noatu kare aia i kite e eaa te tumu no te au tumatetenga ravarai tei koropini ra iaia. (Iobu 2:3, 9, 10) I te rave ua atu anga i te akapapu i tana tuatua, kua rave a Satani i muri mai na tetai ariki riririri o Babulonia ra e akakoko i nga Epera ou e toru i te mate ki roto i te umu vera ra me ka kore ratou e tupou i te akamori ki mua i te tiki tei akatuia e te ariki ra. I te opara anga kia iki ratou i rotopu i te akauenga a te ariki e te ture a te Atua kia kore e akamori itoro, kua akakite papu ratou e ko Iehova ta ratou i tavini atu koia tei Ngateitei Rava. E maata atu kia ratou te tiratiratu ki te Atua i to ratou uaorai oraanga.—Dani. 3:14-18.
10. Akapeea e raukaʼi ia tatou e au tangata apa ua nei i te akapapu e e tiratiratu mou to tatou kia Iehova?
10 E tau ainei tatou kia manako mei teia e na te apa kore ua te tangata e raukaʼi iaia te tiratiratu kia Iehova, e me ka rave tetai i te tarevake kare ona puapinga i reira? Kare rava ia! Te akataka pu maira te Puka Tapu kia tatou i etai tuatau tei topa a Mose ki roto i te tarevake. Kua mareka kore a Iehova iaia, inara kare aia i kopae ia Mose. Noatu rai e e akaraanga meitaki te au apotetoro i etai au tu e manganui, i vai rai etai tu apikepike ia ratou. Te umuumuia ra te akarongo tamou mei te ngakau mai no te tu tiratiratu. Inara, i te manako anga i to tatou tuanga apa ua, te mareka ra a Iehova me kare tatou e rave akakoro i te kopae ke i tona anoano na tetai ua atu tu. Me, no te tu apikepike, ka o atu tatou ki roto i te rave anga tarevake, e mea puapinga rava kia tataraara akatenga tatou e kia kore e akariro i te reira ei ravenga tamou. Na te reira ta tatou akakite anga e te inangaro tika ra tatou i ta Iehova i karanga ra e e meitaki e te makitakita ra i tana i akakite maira e e kino ia. Na runga i te tumuanga o to tatou akarongo i te puapinga o te tapokianga ara o te atinga o Iesu ra, ka rauka ia tatou te rekareka i te turanga ma ki mua i te aroaro o te Atua.—Amosa 5:15; Angaanga 3:19; Ebera 9:14.
11. (a) Koai mei roto mai i te au tangata tei tamou i te akono i te Atua ma te apa kore e eaa ta te reira i akapapu mai? (e) Akapeea e tauturuiaʼi tatou no tana i rave?
11 Inara, kare ainei e rauka i te au tangata te rave apa kore i te akamori i te Atua? No etai 4,000 mataiti e “tuatua ngaro” te pau anga i te reira. (1 Timo. 3:16) Noatu rai e i angaia a Adamu e apa kore ua, kare ra aia i akanoo mai i te akara anga tau tikai no te akamori anga i te Atua. Ka rauka iaai? E mea papu kare i tetai o tona uanga tei ki i te ara. Ko Iesu Karaiti anake ua te tangata ei rave i te reira. Kua akapapu mai ta Iesu i rave e ka rauka ua ia Adamu, i te mea e meitaki atu tona turanga, i te tamou i te tiratiratu apa kore naringa aia i anoano i te rave i te reira. Kare no ta te Atua angaanga i rave i te anga anga te tarevake. Ko Iesu Karaiti i reira te akaraanga ta tatou ka tauta i te aru i te akakite anga kare i te akarongo anake anga i te ture a te Atua mari ra i te akamori anga tatakitai ia Iehova, koia te Atua Ngateitei o te Ao Katoa e Pini Ua Ake.
Eaa ta Tatou Uaorai Pau Anga?
12. Eaa ka tau ei tatou kia tamou i te matakite i to tatou tu manako no to Iehova ra ngateitei?
12 Ka aro atu tatou tatakitai i te maro anga no te ao katoa e pini ua ake i teia tuatau nei. Kare e rauka ia tatou te kopae i te reira. Me kua akakite atea tatou e tei to Iehova tua tatou, ka akariro a Satani ia tatou ei takete. Ka apai mai aia i te taomi anga mei te au ngai katoatoa te ka rauka kia manakoia e ka rave ua atu rai aia e tae roa ki te openga o tana akatereanga kino. Kare e tau kia tuku ua tatou i to tatou paruru. (1 Pe. 5:8) Na to tatou tu akono e akaari e teiea to tatou turanga i te piri anga ki te reira maro anga teitei rava.
13. (a) Eaa te mea no runga i te akamata anga o te pikikaa e te keikeia tei tau no te akono ia tatou kia kopae ke atu ia raua? (e) E pau i te au uianga i te openga o teia parakarapa, e okotai i te taime, no runga i te au tu tei taki atu i tetai papaki kia rave i te reira au tu tarevake.
13 Kare tatou e tau kia akara i te tu tiratiratu kore mei te mea rai e kare e puapinga i te mea e e tu matauia ia i teianei ao. Te umuumuia ra kia tamou tatou i te tiratiratu na te akono i te au mataara tuatua tika a Iehova i te au mea ravarai o te oraanga nei. Ei akatutu mai, e akamanako ana i te ka aru mai:
(1) Kua akono a Satani na te pikikaa e taki atu i to tatou nga metua mua ki roto i te ara. Kua riro aia ei “metua oki no te pikikaa.” (Ioane 8:44)
I raro ake i teea tu i kore ei te aronga ou e tuatua i te tika ki to ratou nga metua i etai taime? Eaa ra i puapingaʼi kia kopae te au Kerititiano mapu ou i te reira? (Maseli 6:16-19)
Eaa etai au ravenga kimi puapinga ka akataka i tetai tangata e no te tua o te “metua oki no te pikikaa” e kare no te Atua mou ra? (Mika 6:11, 12)
Me ka tuatua tatou i etai apinga ei oronga i te tu meitaki atu no tatou i te tika tikai, e tarevake ainei te reira me kare e akakino i tetai ke atu? (Sa. 119:163; akaaiteia atu kia Angaanga 5:1-11.)
Me kua o atu tetai ki roto i te raveanga i te tarevake kino rava, eaa ra i puapingaʼi kia kore e tauta i te tapoki kia ngaro te reira na te rave anga i te pikikaa? (Maseli 28:13)
(2) I ta Eva rave anga e i muri ake kua rave katoa a Adamu i ta Satani raurauanga kia tuku i ta raua uaorai tika no te meitaki e te kino, ko te mea mua i raveia e raua e apinga kare na raua. Riro atura raua ei keia.
Ka akatikaia ainei te keikeia me te ngere ra tetai tangata me kare me e maata te apinga a te tangata i keiaiaʼi tana ra? (Maseli 6:30, 31; 1 Pe. 4:15)
Ka mea ngiti mai ainei te akara anga tau kore me e ravenga matauia ia i to tatou ngai noo anga me kare me e apinga iti ua tei raveia? (Roma 12:2; Ephe. 4:28; Luka 16:10)
14, 15. (a) A te openga o te Tutara a Karaiti no te Tauatini Mataiti eaa te timata anga te ka tupu mai ki te au tangata ravarai? (e) Eaa te mea ka tupu no tatou i reira no ta tatou ka rave i teianei?
14 A te tuatau Tutara a Karaiti no te Tauatini Mataiti, tei roto a Satani e tana au temoni i te vaarua, kia kore aia e mana ki rungao i te au tangata. Mei teaa ra te meitaki o te reira! Inara i muri ake i te tauatini mataiti, ka tukuia ratou no te tuatau poto. Ka akatupu a Satani e te aronga te ka aru iaia i te taomi anga ki runga i te “aronga tapu,” koia te aronga akaora meitakiia te vai tamou ra i to ratou tu tiratiratu. Ka aere atu aia mei te tamaki anga rai i “te oire i akaperepereia ra,” koia te Ierusalema Ou i te rangi ra, ma te tautaanga i te takore atu i te tuatua tika ta te reira i akanoo ki runga i te enua nei.—Apo. 20:7-10.
15 Penei ake, ka rave a Satani mei tana i rave i te tuatau kua topa ra, ka akono aia i te pikikaa, kapiti katoa atu te manono anga i te noinoi e te akaparau, ei akavare i te au tangata kia rave i te tiratiratu kore kia Iehova. Me te ora ra tatou i reira, eaa ta tatou uaorai ka akono? Teiea to tatou ngakau i te pae i te maro anga no te ao katoa e pini ua ake? I te mea e apa kore ua te au tangata ravarai i reira, ka riro te au ravenga tiratiratu kore ei mea akakoro anake ia e ko tona openga ko te akapou anga mutu kore. E raukaʼi kia akapapu tatou i te tiratiratu i reira, e mea puapinga no tatou kia tatanu i te ravenga kia akarongo ngoie ua e kia papu i te au arataki anga a Iehova e oronga mai nei kia tatou, me na roto i tana Tuatua me kare na roto mai i tana akaaerenga! Na te raveanga i te reira, te akaari ra tatou i to tatou akamori anga mou kiaia te Ngateitei o te Ao Katoa e Pini Ua Ake.
Uriuri Akaou Anga
● Eaa te maro anga maata te ka aroia atu e te au mea ravarai tei angaia? Akapeea ra tatou i o atu ei ki te reira?
● Eaa te apinga maata no runga i te au mataara i te kapi 49 no te au tangata e te au vaine tatakitai tei akapapu i te tiratiratu kia Iehova?
● Eaa i puapinga maataʼi no tatou kia matakite i te au ra katoatoa kia akangateitei ia Iehova na roto i to tatou tu akono?
[Au Tutu i te kapi 49]
I MOU RATOU I TE NGATEITEI O IEHOVA
NOA
SARA
MOSE
IOSEPHA
IOBU
Akapeea Tatou e Puapingaiaʼi mei ta Ratou Akaraanga?