Te Akaata Maira te Kiteanga Kaveinga i te Tu Pakari
E KINO te tuatua meitaki i te kapiti anga kikino ra. Ka kokoti koe i taau e ruru ra. (1 Korinetia 15:33; Galatia 6:7) Me i te pae kopapa me kare i te pae vaerua, e akatauanga eia tuatua taki tai i tetai tuatua mou—tetai kaveinga—e te oronga maira i tetai tumu anga no te au ture. Inara, ko te au ture, penei ka aere mai e ka kore atu, e kua akanooia mai no tetai akakoro anga. I tetai pae, ko te au kaveinga, e atea, e ka rauka kia vai mai e tuatau ua atu. E no reira, te akamaroiroi maira te Tuatua a te Atua ia tatou kia manako i te au tu kaveinga i te au ngai katoa te ka rauka.
Te akataka maira te Webster’s Third New International Dictionary i tetai kaveinga ei “tetai tuatua mou matauia me kare ei mea tumu: tetai ture taka meitaki e te tumu anga tau, e apiianga, me kare e manakoanga tei akatumuia ra etai atu ki rungao me kare no reira maira etai atu manako anga.” Ei akatauanga, penei ka oronga atu tetai i te ture ki tetai tama meangiti, “Auraka koe e amiri atu i te umu.” Inara ki tetai kua pakari mai ka rava ua te tuatuaanga e, “Te vera ra te umu.” E tamanako ana e e tere atu tei akatumuia mai i te tuatuaanga openga nei. No te mea ka akatere te reira i ta tetai ka rave—penei ka tunu, ka tau, me kare ka tamate i te umu—ka riro i reira te tu ei tetai kaveinga.
Inara, ko te au kaveinga taviri no te ora anga, e apinga vaerua ia; te akatere ra i ta tatou akamori anga i te Atua e to tatou mataora anga. Inara, ko tetai papaki ka unui ki muri mei te tauta anga te umuumuia ra kia tamanako ki runga i te au kaveinga ra. Te iki ra ratou i te pumaana no tetai ture me te aro atura ki tetai tuku anga tika. E mea pakari kore teia e te tuke ra ma te akatauanga tei akanooia e te au tangata taito tiratiratu i te tuatau Pipiria ra.—Roma 15:4.
Au Tangata no te Kaveinga Tau i te Atua
I roto i te au tangata apa ua, ka rauka kia karangaia e ko Abela te tangata mua tikai no te kaveinga tau i te Atua. Penei kua tamanako maata aia i te taputou no te “uanga” e kua kite ko te oko anga mei te ara maira ka kapiti i tetai atinga toto. (Genese 3:15) E no reira kua oronga aia ki te Atua i “to roto i te anaunga mua o tana ra anana.” Ko te takiota tuatua “e tei matu oki” te akaari maira e kua oronga a Abela kia Iehova i tana apinga meitaki rava ra. Inara, e tere atu i te rua tauatini mataiti i muri ake i to Abela ra matenga i akataka mua atu ei te Atua i te au umuumu anga mua no runga i te au atinga tikai. Ei tuke anga kia Abela tangata mataku ra i te Atua ma te kaveinga, kua rave tona tuakana ko Kaina i te au mea manako uaia no te atinga ki te Atua ra. Inara e maata ta tona tu manako i akakore no te au mea tei anoanoia ra, e apinga tetai no tana orongaanga tei akakite maira i te ngereanga tona ngakau i te kaveinga.—Genese 4:3-5.
Ko Noa katoa oki tetai tangata kaveinga tau i te Atua. Te akakite maira te tataanga Pipiria e i akaue tika atu te Atua kiaia kia patu i tetai araka, kare tatou e tatau i tetai akauenga nona kia tutu atu kia etai ke ra. Inara, kua tapaia a Noa ko “te tangata i ako i te tuatua-tika ra.” (2 Petero 2:5) Noatu rai e penei kua akaue atu te Atua ra ia Noa kia ako atu, kare e ekoko anga e no tona manako no te kaveinga e tona aroa i te au tangata tupu oki kua akakeu iaia kia rave i te reira. I te mea te noo nei tatou i te tuatau mei to Noa rai, kia aru tatou i tona tu manako meitaki e tana akatauanga oki.
Kare mei te au orometua o tona tuatau ra, kua apii a Iesu i te au tangata kia manako i te au tu tau i te au kaveinga ra. Ko tana Tuatua i runga i te Maunga ra tetai akatauanga ia. Ko te tu katoa o te reira te akaariu atura i te manako ki te kaveinga. (Mataio, nga pene 5-7) Kua apii a Iesu na teia mataara no te mea, mei ia Abela raua ko Noa i mua ake iaia ra, kua kite tikai aia i te Atua ra. Noatu iaia e meangiti ra, kua akatapu aia i te tuatua mou tumu anga: “Kare o te areto anake ra . . . ko te au mea katoa ra no roto mai i te vaa o Iehova ra, e ora te tangata i te reira.” (Deuteronomi 8:3; Luka 2:41-47) Ae, ko te taviri e riro ei ei tetai peretana kaveinga tau i te Atua koia oki kia kite tikai ia Iehova, tana i inangaro, tana kore i inangaro, e tana au akakoroanga. Me riro mai teianei au apinga tumu anga no te Atua ra ei akatere i to tatou ora anga, ka riro ratou i reira, ei au kaveinga ora.—Ieremia 22:16; Ebera 4:12.
Au Kaveinga e te Ngakau
E rauka kia akarongo i tetai ture ma te reka kore, penei no te mataku i tetai akautunga no te akarongo kore. Inara, ko te akono anga kia tau ma tetai kaveinga, te takore atura i taua tu manako ra, no te mea i roto tikai i te tu o te au kaveinga ra e kia akatereia e ratou ra ka tau kia akarongo mei te ngakau maira. E akamanako ia Iosepha tei ora ra mei ia Abela raua ko Noa i mua ake i te akanoo anga o te Ture koreromotu a Mose ra. I te tamata anga te vaine a Potiphara kia akavare iaia, kua tuatua atura Iosepha: “Eaa oki au e tikaʼi kia rave i tenana kino maata, e te ara i te Atua?” Ae, kua kite a Iosepha i te kaveinga e ko te tane e te vaine ka riro ei “kopapa okotai.”—Genese 2:24; 39:9.
I teia tuatau te ngere nei teianei ao i te au kaveinga tuatua tika. Tei kaikai ra ia mei tetai te kaituauau ra i te ta ua e te akono tau kore. Ko te tu kino oki e penei ka timataia tetai Kerititiano kia tongi atu, penei i tetai ngai ngaro, i taua kai tau kore ra—te au teata, au vitio, me kare te au puka. Mei teaa ra te meitaki, i reira, me ka aite atu tatou kia Iosepha kia kopae ke atu i te kino no runga i te kaveinga, ma te maaraanga e ka akaora te Atua i te aronga tiratiratu anake na roto i te “mate maata” te aere mai nei. (Mataio 24:21) Ae, ko te maata anga ko to tatou tu akono i te ngai ngaro, kare i te ngai tangata, te akakite maira e eaa tikai to roto ia tatou nei.—Salamo 11:4; Maseli 15:3.
Te aru maira i reira e, me na te au kaveinga Pipiria e arataki ana ia tatou, kare tatou e kimi i te au ngai penei ei tapae keanga i te au ture a te Atua ra; kare katoa oki tatou e tauta kia kite eaa te mamao te ka rauka ia tatou kia aere ma te kore e aati tikai i tetai ture. Ko taua tu manakoanga ra e puapinga kore ia; ka tamamae ia tatou i te openga ra.
Akara ki Muri Ake i te Ture
E tika oki, e maata te tuanga a te au ture i te ora anga o tetai Kerititiano. Te aite ra ratou mei te au tiaki te tauturu ra kia paruru ia tatou, e i to ratou pange e manganui te au kaveinga puapinga maata. Na te kore e kite i teianei au kaveinga penei ka akaanu mai i to tatou anoano no te au ture te piri maira. Kua akakite mai te iti-tangata o Iseraela i taito ra i teia tu.
Kua oronga te Atua ki to Iseraela i nga Ture Ngauru, te mea mua auraka e akamori i tetai atua ke atu ia Iehova. E na Iehova i anga i te au mea ravarai ko tetai tuatua mou tumu anga ia ei turu i teianei ture. (Exodo 20:3-5) Inara kua akono ainei taua iti tangata i teianei kaveinga? Na Iehova uaorai i pau mai: “‘Ko koe to matou metua tane’ [i tuatuaʼi te au Iseraela] ki tetai potonga rakau e [kua kapiki ratou] e ‘Mama’ ki tetai toka. Inara ki runga iaku [Iehova] kua ariu mai ratou i to ratou tua e kua ariu ke i to ratou mata mei iaku nei.” (Ieremia 2:27, The New English Bible) Mei teaa ra te ketaketa e te tarevake kaveinga kore! E mei teaa oki te mamae anga i te reira te ngakau o Iehova!—Salamo 78:40, 41; Isaia 63:9, 10.
E au ture katoa oki to te au Kerititiano no ko mai i te Atua. Ei akatauanga, kia kopae ke ratou i te akamori itoro, te ainga tau kore, e te akono tarevake i te toto. (Angaanga 15:28, 29) Me manako tatou i te reira, ka kite tatou i te au kaveinga i raro akera, mei te: tika ra kia akamori tatou i te Atua anake ua; ka tau tatou kia tiratiratu ki to tatou tokorua; e ko Iehova Tei Oronga mai i te Ora no tatou. (Genese 2:24; Exodo 20:5; Salamo 36:9) Me ka kite tatou e ka ariki oonu katoa oki i te au kaveinga te turu ra i teianei au arataki anga, ka kite tatou e ei meitaki ia no tatou uaorai. (Isaia 48:17) Kia tatou nei, kare ta te Atua “au akauenga i te mea teiaa.”—1 Ioane 5:3.
I te tuatau i topa kua manako kore to Iseraela i te au akauenga a te Atua ra, kia tae mai ki to Iesu tuatau to ratou “taote o te ture,” koia te aronga tata tuatua ra, kua mamao te aere ke anga. Kua akapapa ratou i te au ture e te au ikuiku anga mei te maunga rai tei arai ra i te akamori anga ma e kua tapoki i te au kaveinga tau i te Atua ra. (Mataio 23:2, NEB) Kua manako tuku ua te au tangata ki te tu puapinga kore, te manakonako kore, me kare te pikikaa. (Mataio 15:3-9) E e manganui to te au ture a te tangata nei e aroa kore. I te papa anga kia akaora i tetai tangata ma te rima maro, kua ui atura Iesu i te au Pharisea i reira: “Eaa tei tau i te ture kia rave i te rā sabati, ko te meitaki aina?” Kua akakite maata mai to ratou muteki anga kare, kua akariro i te manako ngakau o Iesu kia mii e kia “kinokino ra i te mārokiakiaanga o to ratou ngakau.” (Mareko 3:1-6) Penei ka tauturu te au Pharisea i tetai manu kua topa ke me kare kua kino, ei (tetai ravenga e raukaʼi te moni) i te Tapati kare ra ei tetai tangata me kare vaine—mari ra me e tumu ia no te ora e te mate. E tika rava, kua maata to ratou apiapi ma te au ture tangata e te au tata anga e mei te au ro te oripu ua ra ki runga i tetai penianga, kare ratou i kite i te tutu katoa ra—koia te au kaveinga tu-Atua ra.—Mataio 23:23, 24.
Inara, noatu ko te aronga ou, me e ngakau tae to ratou, ka rauka kia apai akangateitei mai kia Iehova na to ratou ariki anga no te au kaveinga Pipiria. Kua ui te puapii o te pupu o Rebecca e tai ngauru ma toru ra mataiti e koai te ka pere moni. Kua karanga te maata anga e kare ratou e rave. Inara, i te taiku anga i etai au turanga ke ke ra, kua ariki te katoatoa e ka pere moni ratou i tetai tu me kare i tetai ke atura, ko Rebecca anake kare i akatika. Kua ui atu te puapii ra kia Rebecca me ka oko aia i tetai tiketi raffle e 20 tene no tetai tumu tau. Kua karanga a Rebecca kare e kua oronga i te au tumu no te au Tuatua Tapu eaa i riro ei te raveanga i te reira ei tetai tu no te pere moni ra. I reira, kua tuatua atu tona puapii ki te pupu katoa ra e: ‘I toku manako, ko Rebecca anake i konei tei iaia taku i karanga e “au kaveinga” i te tu tikai o taua tuatua ra.’ Ae, penei ka rauka ua ia Rebecca kia pau e, “Te patoi ra ia i toku akonoanga,” inara kua manako oonu atu aia i te reira; kua rauka iaia i te pau atu eaa i tarevake ei te pere moni e eaa aia i kore ei e rave tuanga i roto i te reira.
Te au akatauanga mei ta Abela, ta Noa, ta Iosepha, e ta Iesu ra te akakite maira kia tatou e akapeea tatou e puapingaiaʼi na te taangaanga i to tatou “kite manako anga” e to tatou “mana no te akamanako anga” i te akamori anga i te Atua ra. (Maseli 2:11, NW; Roma 12:1, NW) Ka meitaki te aronga pakari Kerititiano ra kia aru ia Iesu ia ratou “ka angai i te anana a te Atua i roto ia [ratou] ra.” (1 Petero 5:2) Mei ta Iesu i akakite meitaki maira, ko te aronga inangaro i te au kaveinga tau i te Atua ra ko ratou te aronga te ka tupu ruperupe i raro ake i to Iehova ra tutara ngateitei.—Isaia 65:14.