RUNANGA PUKA I RUNGA I TE INITANETI Punanga Tiaki
Punanga Tiaki
RUNANGA PUKA I RUNGA I TE INITANETI
Reo Rarotonga
  • PIPIRIA
  • AU PUKA
  • AU UIPAANGA
  • w94 9/1 kapi 8-13
  • Noatu e Kua Maaniia ki te One-Pueu, e Opara Ki Mua!

Kare e vitio.

Akakoromaki mai kare te vitio e angaanga.

  • Noatu e Kua Maaniia ki te One-Pueu, e Opara Ki Mua!
  • Te Punanga Tiaki—Akakiteanga i te Patireia o Iehova—1994
  • Tumu Tuatua
  • Tetai Atu Manako
  • Taui Anga te Au Turanga
  • Kua Maani Katoaia Ratou ki te One-Pueu
  • No Tatou Tataki Tai Eaa te Aiteanga o te Maani Angaia ki te One-Pueu?
  • Kare te Au Vaerua i Ora Ana e i Mate ki te Enua Nei
    Au Vaerua o Tei Mate—Ka Tauturu Ainei ia Koe me ka Akakino ia Koe? Te Vai Tikai Ainei Ratou?
  • E Akamaroiroi Atu Tetai i Tetai i te Vaitata Anga Mai Taua Ra Ra
    Te Punanga Tiaki—Akakiteanga i te Patireia o Iehova—1990
  • Eaa te ka Rauka i te Raveia no te Tu Taitaia?
    Te Punanga Tiaki—Akakiteanga i te Patireia o Iehova—1999
  • Akapeea Koe me Akakoromaki i te Ngakau Taitaia
    Te Punanga Tiaki Akakiteanga i te Patireia o Iehova (Tuanga Apii)—2020)
Tetai Atu
Te Punanga Tiaki—Akakiteanga i te Patireia o Iehova—1994
w94 9/1 kapi 8-13

Noatu e Kua Maaniia ki te One-Pueu, e Opara Ki Mua!

“Kua kite oki aia i to tatou tu; te manako ra aia e, e [“one-pueu,” NW] tatou nei.”​—SALAMO 103:14.

1. Te tika ainei te Puka Tapu i te pae o te raveanga taineti i te karangaanga e kua maaniia te au tangata ki te one-pueu? E akataka mai.

I TE pae kopapa, e one-pueu ua tatou. “E kua anga iora te Atua ra ko Iehova i te tangata i te one-pueu o te enua nei, kua akapuangi iora aia i te aʼo ora ki roto i tona putaiu; riro akera te tangata ei tangata ora.” (Genese 2:7) Teia akatutu anga ngoie ua i te angaia anga te tangata, te rotai ra ki te tika taineti. E tere atu i te 90 au mea katoatoa tei maaniia te kopapa tangata ka kiteaia i roto i te “one-pueu o te enua nei.” Kua karanga tetai tangata apii kemikara e te vaira i roto i tetai kopapa tangata matutu e 65 patene okitene, e 18 patene kapono, e 10 patene aitorotene, e 3 patene naitorotene, e 1.5 patene calcium, e 1 patene phosphorus, te toenga te vaira tetai atu au mea. Noatu e kua tika tikai teia au tamanako anga kare ia i te mea puapinga. Te vaira te tika: “E one-pueu tatou nei”!

2. Eaa taau ka tuatua no runga i ta te Atua anga anga i te au tangata, e no teaa ra?

2 Koai atu, i te pae ia Iehova, te ka rauka i te anga i teia au mea ora aka angaanga no roto ua mai i te one-pueu? E tiama ta te Atua au angaanga e te apa kore, no reira na tana ikianga i te anga i te tangata na teia tu kare ia i te tumu no te kopekope. E tikai, no tei rauka i Tei Anga Maata ra i te anga i te tangata mei te one-pueu o te enua nei na roto i tetai tu mataku e te umere ka akamaata ia i to tatou tu ariki no Tona ririnui, tu karape, e te pakari tau kare i kotingaia.​—Deuteronomi 32:4, NW, tataanga i raro ake; Salamo 139:14.

Taui Anga te Au Turanga

3, 4. (a) I te anga anga i te tangata ki te one-pueu, eaa ta te Atua kare i akakoro ana? (e) Eaa ta Davida e tuatua ra ia Salamo 103:14, e akapeea te papaanga tuatua i te tauturu anga ia tatou kia taea teia taopenga anga?

3 E au kotinga to te au mea ora one-pueu. Inara, kare rava te Atua i akakoro ana e kia riro teia ei mea teiaa me kore ei arairai anga tikai. Kare te reira i akakoroia ei akatupu i te akamaroiroi kore me kore te mataora kore. Noatu rai, mei ta te akapapaanga o ta Davida au tuatua ia Salamo 103:14 e akakite ra, tei raro ake te au tangata i te au kotinga te ka akatupu i te akamaroiroi kore e te mataora kore. Eaa ra? I te akarongo kore anga a Adamu raua ko Eva i te Atua, kua apai mai raua i tetai turanga tauiia ki to raua pamiri i te tuatau ki mua. No tei maaniia ki te one-pueu i reira i tupu mai ei te au aerenga ou.a

4 Te tuatua ra a Davida, kare no runga i te au kotinga natura te ka rauka ra i te au tangata tiama tei maaniia ki te one-pueu, mari ra no runga i te au ngai paruparu tei akatupuia e te tu tiama kore tei iri maira. No te mea kare rai aia e tuatua no runga ia Iehova e: “Koia tei akakore i taau katoa ra au apa; ko tei akaora i toou katoa ra au maki; Ko tei akaora ia koe i te mate . . . Kare akenei aia i akaoko mai ia tatou e kia aite ki ta tatou au ara; kare oki i tutaki mai ia tatou e kia aite ki to tatou au kino.” (Salamo 103:2-4, 10) Noatu e kua maaniia ki te one-pueu, naringa te au tangata tiama i noo akarongo ua, kare rai ratou e tarevake, e ara, e e anoano i te akakore anga ara; e kare katoa ratou e tu i te au maki tei umuumuia ra te rapakauanga. Tei maata rava atu, kare rai ratou e topa ki roto i te vaarua o te mate te ngai e raukaʼi ratou i te akaoki anake uaia mai na roto i tetai tuakaouanga.

5. Eaa ra i kore ei e ngata ia tatou kia marama i te au tuatua a Davida?

5 No te tu tiama kore, kua kite pouroa tatou i te au mea ta Davida i tuatua ra. Te kite ua ra tatou i to tatou au kotinga no te mea no te tu tiama kore. Te maromaroaia ra tatou me riro te reira i tetai au taime ei takino i to tatou pirianga kia Iehova me kore ki to tatou au taeake Kerititiano. Te mii nei tatou no tei riro to tatou au tu tiama kore e te au taomi anga o te ao o Satani ei opara ia tatou i tetai au taime ki roto i te turanga puapinga kore. Mei te mea e te vaitata viviki maira te openga ki ta Satani tutara anga, te akakeu ra tana ao i te taomi anga maata ki runga i te au tangata noa nei e ki runga tikai i te au Kerititiano.​—Apokalupo 12:12.

6. Eaa ra etai au Kerititiano ka manako akamaroiroi kore ei, e akapeea a Satani i te autu anga i teia tu?

6 Te manako ainei koe e te ngata ua atura te nooanga i tetai oraanga Kerititiano? Kua rongoia ana etai au Kerititiano i te tuatua anga e ko te roa atu o to ratou noo anga ki roto i te tuatua mou ko te maata atu o to ratou tu tiama kore. Inara, te akaraanga, e te ngoie ua ra ia ratou i te kite maata atu i to ratou uaorai au tu tiama kore e to ratou rauka kore anga i te aru i ta Iehova au turanga tiama i te tu ta ratou i inangaro ra. E tika, te akaraanga e e tupuanga matau uaia teia i te au Kerititiano e tamou ra i te tupu i te pae o te kite e te ariki anga i te au umuumu anga tika a Iehova. E mea puapinga e auraka tatou e tuku i tetai ua atu tu kite ua ei akamaroiroi kore ia tatou e tae ua atu ki te kangaanga atu ki roto i te rima o te Tiaporo. I te au anere mataiti i aereia mai kua tauta putuputu aia i te akamaata i te akamaroiroi kore e raukaʼi i te akatupu i te au tavini o Iehova kia akaruke i te akamorianga mou. Noatu ra, na te aroa tae tikai i te Atua, pera katoa te “makitakita maata” i te Tiaporo, i tapu i te maata anga ia ratou mei te rave anga i te reira.​—Salamo 139:21, 22; Maseli 27:11.

7. Na teea tu e riro ei tatou mei ia Iobu ra?

7 Inara, penei i tetai au taime ka manako akamaroiroi koreia te au tavini o Iehova. Tetai tumu katoa penei e merengo kore i te au mea ta tatou ka rauka i te rave. Penei ka piri mai te au tika pae kopapa me kore te au pirianga maro ma te au mema o te pamiri, te au oa, me kore te au oa angaanga. No tei akamaroiroi kore tikaiia a Iobu akarongo ra i pati ei aia ki te Atua e: “Naringa koe e akapipini iaku ki te vaarua e, angairi koe e uuna iaku, e kia riro ke toou riri, angairi koe e akataka i te taime noku, ka maara mai ei iaku nei!” I na, me ka opara te au turanga ngata ia Iobu, “kare oki ona e aite i runga i te enua nei, e tangata apa kore e te tiratiratu, i te mataku anga i te Atua, e te akaruke anga i te kino,” kia tupu te akamaroiroi kore anga meangiti, kare i te mea poitirere e ka tupu rai kia tatou.​—Iobu 1:8, 13-19; 2:7-9, 11-13; 14:13.

8. Eaa ra te akamaroiroi kore anga i tetai taime ka riro ei ei akairo papu?

8 Mei teaa atura te maru i te kite e te akara ra a Iehova i te au ngakau e kare e akangaropoina ana i te au manako meitaki! Kare rava aia e kopae i te aronga tei tauta ra i te akamareka iaia ma te ngakau tae tikai. Te tika, i tetai au taime ka riro te akamaroiroi kore ei akairo papu, te akakiteanga e kare tatou e manako kore ana i ta tatou tavini anga ia Iehova. Mei teia akaraanga, ko tei kare rava e putoto ana ma te akamaroiroi kore penei i te pae vaerua kare aia e kite ana i tona au tu apikepike mei tetai pae ra i kite i to ratou. E akamaara: “Ko te manako ra e te tu ra aia, kia matakite aia ko te inga aea.”​—1 Korinetia 10:12; 1 Samuela 16:7; 1 Ariki 8:39; 1 Paraleipomeno 28:9.

Kua Maani Katoaia Ratou ki te One-Pueu

9, 10. (a) Toai akarongo ta te au Kerititiano ka aru? (e) Akapeea a Mose i te ariu anga atu ki tana tuku anga angaanga?

9 Te papa ra a Ebera pene 11 i tetai au kite o Iehova i mua ake i te tuatau Kerititiano tei taaanganga i te akarongo ketaketa. Kua pera katoa te au Kerititiano o te anere mataiti mua e te aronga o teia au tuatau. Te au apiianga te ka mou mai mei ia ratou e mea puapinga tikai. (Akaaite ia Ebera 13:7.) Ei akaraanga, noai te akarongo e rauka meitaki atu ei i te au Kerititiano i te aru i to Mose? Kua kapikiia aia kia akakite i te au tuatua akavaanga ki te tutara ririnui rava atu o te ao o tona tuatau, ko Pharao o Aiphiti. I teia tuatau, kia akakite te Au Kite o Iehova i te au akakiteanga akavaanga aiteite ki te akonoanga pikikaa e tetai atu au akaaerenga te patoi ra i to Karaiti Patireia akatumuia.​—Apokalupo 16:1-15.

10 Te akatupuanga i teia tuku anga kare ia i te angaanga ngoie ua, mei ta Mose i akaari ra. “Koai oki au, ka tae ei au kia Pharao ra, e ka arataki mai ei au i te tamariki a Iseraela mei Aiphiti mai?” i ui ei aia. Te marama ua ra tatou i tona au manako ngakau no tona tu tau kore. Kua manamanata katoa aia e akapeea te au taeake Iseraela i te ariu anga atu: “E i na, kare ratou e akatika mai i taku, kare oki e akarongo mai i toku reo.” Kua akataka i reira a Iehova kiaia e akapeea e raukaʼi iaia i te akapapu i tona mana akaaere, inara e manamanata akaou atu to Mose. Kua karanga aia: “E taku Atu, kare au i te tangata vaa tukatau, mei ia koe rai i tuatua mai ki to tavini nei, e mei muatangana mairai: e reo murare oki.”​—Exodo 3:11; 4:1, 10.

11. Mei ia Mose rai, akapeea tatou te ariu anga atu ki te au apainga teokaratiki, inara na te taangaanga anga i te akarongo, eaa te papu ra ia tatou?

11 I tetai au taime, penei ka manako tatou mei ia Mose rai. Noatu e te kite ra tatou i ta tatou au apainga teokaratiki, penei ka manako tatou e akapeea atu i te akatupu ia ratou. ‘Koai ra au ka aere atu ei ki te au tangata, etai pae e turanga teitei, e turanga puapingaia, me kore e turanga apiiia, e akamata i te apii ia ratou na roto i te au mataara a te Atua? Akapeea to tatou au taeake pae vaerua te ariu anga mai me pau au i te pauanga i te au uipaanga Kerititiano me kore te oronga i te au uriuri anga mei te paata i roto i te Apii Orometua Teokaratiki? Kare ainei ratou e kite i toku au tu tau kore?’ Inara ka akamaara ana, kua vai a Iehova kia Mose e kua akapapa iaia no tana tukuanga angaanga no te mea kua taangaanga a Mose i te akarongo. (Exodo 3:12; 4:2-5, 11, 12) Me aru tatou i te tu akarongo o Mose, ka vai a Iehova i rotopu ia tatou e ka akapapa katoa ia tatou no ta tatou angaanga.

12. Akapeea te akarongo o Davida i te akamaroiroi anga ia tatou i roto i te akamaroiroi kore anga no te au ara me kore te au tarevake?

12 Ko tetai ua atu tei manako apiapi ra me kore akamaroiroi kore no te au ara me kore te au tarevake te aite ra kia Davida i tona karanga anga e: “Te aaki nei oki au i taku nei ara, e te vai ua nei rai toku kino i mua iaku.” I te patianga kia Iehova, kua karanga katoa a Davida e: “E uuna ke atu koe i to mata i taku nei au ara, e taparapara i toku nei au kino ravarai.” Kare rava aia i tuku ana i te tu akamaroiroi kore kia keia mei iaia ra, te anoano no te tavini ia Iehova. “Auraka koe e tuaru iaku i mua i to aroaro nei, auraka oki e rave ke atu i to Vaerua Tapu iaku nei.” Te taka ua ra e e “one-pueu” a Davida inara kare a Iehova i anga ke ana mei iaia ra, no te mea kua taangaanga a Davida i te akarongo ki roto i ta Iehova taputou e kare e akavaavaa i “te ngakau paruparu, e te aue ra.”​—Salamo 38:1-9; 51:3, 9, 11, 17.

13, 14. (a) Eaa ra tatou ka kore ei e riro mai ei au pipi na te tangata? (e) Akapeea te au akaraanga o Paulo e Petero i te akaari anga mai e kua maaniia rai raua ki te one-pueu?

13 Inara, koi akara ei tatou i teia ‘urupu maata kite nei’ ei akamaroiroi anga no te ‘oro tamou marie i teianei oroanga i tukuia mai ki mua ia tatou nei’ kare tatou i akakiteia e kia riro mai ei au pipi na ratou. Kua akakiteia tatou kia aru i te au takainga o ‘Iesu te tumu e te akaoti i to tatou akarongo,’ kare to te au tangata tiama kore​—e kare katoa te au apotetoro akarongo o te anere mataiti mua.​—Ebera 12:1, 2; 1 Petero 2:21.

14 I tetai au taime kua maitu te nga apotetoro ko Paulo e Petero, e nga poupou i roto i te putuputuanga Kerititiano. “Ko te meitaki oki taku e anoano ra, kare ïa au e rave; kareka te kino anoano koreia, e au ra, ko taku ïa e rave nei,” i tata ei a Paulo. “Aue oki au ko te tangata mate maata e!” (Roma 7:19, 24) No tona tu papu roa kua akakite a Petero kia Iesu e: “Kia maitu te tangata katoa ia koe, kare takiri au nei e maitu!” I te akamatakite anga a Iesu ia Petero e ka uuna aia Iaia e toru taime, kua rere ua a Petero i te patoi atu i tona Pu, te paapaaanga e: “Mate ua atu au ia koe na, kare au e uuna ia koe.” Inara kua uuna atu rai aia ia Iesu, e tarevake tei akatupu ra iaia kia aue maata. Ae, kua maaniia a Paulo raua ko Petero ki te one-pueu.​—Mataio 26:33-35.

15. Noatu te tika e kua maaniia tatou ki te one-pueu, eaa ta tatou tumu no te opara ki mua?

15 Inara, noatu to ratou au tu apikepike, kua autu tikai a Mose, a Davida, a Paulo, a Petero, e tetai atu mei ia ratou rai. Eaa ra? No te mea kua taangaanga ratou i te akarongo ketaketa ki roto ia Iehova, kua irinaki papu tikai iaia, e kua piri vaitata kiaia noatu te au manamanata. Kua irinaki ratou ki runga iaia no te oronga mai i “te mana maata meitaki.” E kua pera rai aia, te kore anga e tuku ia ratou kia topa roa ma te kore e rapakauia. Me tamou ua tatou i te taangaanga i te akarongo, te papu ra ia tatou e me akavaia tatou, te rotai ra te reira ki te au tuatua: “Kare te Atua i te Atua tuatua-tika kore, ka akangaro atu ei aia i ta kotou angaanga i rave, e to kotou anoano, i tona ingoa i akakite puia e kotou na.” Mei teaa atura i te akakeu anga no te opara atu ki mua noatu te tika e kua maaniia tatou ki te one-pueu!​—2 Korinetia 4:7; Ebera 6:10.

No Tatou Tataki Tai Eaa te Aiteanga o te Maani Angaia ki te One-Pueu?

16, 17. Me tae mai ki te taime akavaanga, akapeea a Iehova i te taangaanga anga i te kaveinga tei akatakaia ia Galatia 6:4?

16 Na te kite anga i apii i te manganui o te au metua e te au puapii i te kite pakari o te akavaanga i te tamariki me kore te aronga apii i tau ki te tu kite o te aronga tataki tai, kare ki runga i te tango o te au akaaite anga ma te au tamariki me kore te au oa apii. Te rotai ra teia ki tetai kaveinga Puka Tapu tei akakiteia te au Kerititiano kia aru: “Ka timata te tangata ravarai i tana uaorai angaanga, ei reira aia e rekarekaʼi iaia uaorai, eiaa i tetai ke.”​—Galatia 6:4.

17 E rotai ei ki teia kaveinga, noatu e te rave atura a Iehova ma tona au tangata ei pupu akaaereia, te akava ra aia ia ratou ei aronga tataki tai. Te karanga ra a Roma 14:12 e: “Ka ope takiri rava tatou i te aaki i te tuatua iaia uaorai i te Atua ra.” Te kite meitaki ra a Iehova i te papaanga to anga o tona au tavini takitai. Kua kite aia i to ratou tu pae kopapa e te manako, to ratou au tu kite, to ratou au maroiroi tei akatuangaia e te au ngai paruparu, te au mea ka rauka ia ratou, pera katoa ko te maata ta ratou ka rauka ei akaari i te au ua Kerititiano. Kua tuatua a Iesu no runga i te vaine takaua tei tuku e rua nga moni meangiti ki roto i te pia moni o te iero e tana akatutu anga o te ua tei ruruia ki runga i te one memeitaki, e nga akaraanga akamaroiroi teia no te au Kerititiano tei taitaiaia ra no te mea te akaaite tau kore ra ratou ia ratou uaorai ki tetai pae atu.​—Mareko 4:20; 12:42-44.

18. (a) Eaa ra tatou ka tauta ei kia kite i te aite anga no tatou ei aronga one-pueu tataki tai? (e) Eaa ra te akara matatio va ua anga ka kore ei e akatupu i te taitaia?

18 E mea puapinga e kia manako tatou i te aite anga o te riro anga mai ei one-pueu i to tatou uaorai turanga tataki tai e raukaʼi ia tatou i te tavini ma te ki katoa. (Maseli 10:4; 12:24; 18:9; Roma 12:1) Na te kite meitaki ua anga i to tatou uaorai au tu apikepike e te au ngai paruparu e raukaʼi ia tatou i te noo ma te kite i te anoano e te au ngai ka rauka i te akameitaki atu. I te akara matatio anga uaorai, auraka rava tatou e akangaropoina i te mana o te vaerua tapu i te tauturuanga ia tatou kia meitaki atu. Na roto i te reira, i angaiaʼi te ao katoa e pini ua ake, i tataiaʼi te Puka Tapu, e i roto i tetai ao te mate atura, i tupu mai ei tetai totaiete ao ou au. No reira te rava ra te ririnui tikai o te vaerua tapu o te Atua ei oronga i te pakari e te maroiroi tei anoanoia no te akono i te tu tika ki te aronga tei pati i te reira.​—Mika 3:8; Roma 15:13; Ephesia 3:16.

19. Kare to tatou maani angaia ki te one-pueu ei kotoe anga no teaa?

19 Mei teaa atura te pumaana i te kite e te maara ra ia Iehova e e one-pueu tatou! Inara, auraka rava tatou e manako e e kotoe anga tau teia no te aruaru kore me kore te rave anga i te tarevake. Kare roa! Na ta Iehova maara anga e e one-pueu tatou e akaari anga ia o tona tu takinga meitaki oronga uaia. Inara kare tatou e inangaro kia riro mai ei “aronga akono kore i te Atua, ko tei ruri ke i te aroa ua o te Atua ei kanga anga, e kua akakore i te Atu okotai ra i te Atua, i to tatou Atu ia Iesu Mesia ra.” (Iuda 4) No tei maaniia ki te one-pueu kare ia i te kotoe anga kia riro mai ei aronga akono kore i te Atua. Ka tauta tetai Kerititiano i te tamaki i te au inangaro tarevake, te papaanga i tona kopapa e te aratakianga i te reira ei tuikaa, i reira te kopae anga i te “akariri atu i te Vaerua Tapu.”​—Ephesia 4:30; 1 Korinetia 9:27.

20. (a) Na teea au tu e rua ‘kia maata te rave anga i te angaanga a te Atu’? (e) Eaa ta tatou tumu no te manako papu meitaki?

20 I teianei, i te au mataiti openga o ta Satani ao, kare teia i te taime no te akamarie​—i te pae tikai o te tutu aereanga i te Patireia e kare katoa i te pae o te akatupu maata anga atu i te au ua o te vaerua o te Atua. I teia tu e rua, kia “maata” ua atu ta tatou ka rave. Ko teia te taime no te opara ki mua no te mea kua kite tatou e ‘kare ta tatou angaanga i te mea puapinga kore.’ (1 Korinetia 15:58) Ka akamatutu a Iehova ia tatou, kua karanga a Davida nona e: “Kare rava aia e vaoo ua atu i te tangata tuatua-tika kia akangaueueia ra.” (Salamo 55:22) Mei teaa atura te rekareka i te kite e te tuku ra a Iehova ia tatou uaorai kia piri ki roto i te angaanga maata rava atu tei akaungaia ra te au tangata tiama kore kia rave​—noatu e kua maaniia tatou ki te one-pueu!

[Au Tataanga Rikiriki i Raro]

a Te tuatuaanga no runga ia Salamo 103:14, kua akakite te akatakaanga Puka Tapu Herders Bibelkommentar e: “Kua kite meitaki aia e kua anga aia i te au tangata mei te one-pueu o te enua nei, e kua kite aia i te au apikepike e te poto ua o to ratou oraanga, tei vai teiaa tikai ki rungao ia ratou mei te taime mai o te ara mua.”​—Na matou te au tuatua arara.

Ka Rauka Ainei ia Koe i te Akataka?

◻ Eaa te tuke ia Genese 2:7 e Salamo 103:14 i te tuatuaanga no te au tangata e kua maaniia ki te one-pueu?

◻ Eaa ra a Ebera pene 11 i riro ei ei tumu akamaroiroi anga no te au Kerititiano i teia tuatau?

◻ Eaa ra i riro ei ei mea pakari no tatou kia taangaanga i te kaveinga tei akanooia ia Galatia 6:4?

◻ Akapeea e raukaʼi ia Ebera 6:10 e 1 Korinetia 15:58 i te tauturu i te kopae atu i te tu akamaroiroi kore?

[Au Tutu i te kapi 10]

Te aru ra te au Kerititiano i te akarongo o te au taeake akamori, inara te aru ra ratou i te Akaoti o to ratou akarongo, ko Iesu

    Au Puka Reo Rarotonga (1983-2025)
    Akaruke
    Aere ki Roto
    • Reo Rarotonga
    • Akaari ki Etai Ke
    • Taau e Inangaro
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ture no te Taangaanga Anga i te Web Site
    • Ture Akamanaia
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Aere ki Roto
    Akaari ki Etai Ke