Oronga i te Akapumaana Anga ki te Arongaee Taitaia Ra
“Na Iehova au i akatainu . . . ei akapumaana i te aronga ravarai i mii ra.”—ISAIA 61:1, 2.
1, 2. Ka oronga tatou i te akapumaana anga kiaai ma, e no teaa ra?
TE APII maira a Iehova, te Atua akapumaana tikai, ia tatou kia akamanako ua atu me tupu te tumatetenga ki tetai aronga. Te apii maira aia ia tatou kia “akamaru atu i te ngakau taitaia” e kia akapumaana i te aronga tei mii ra. (1 Tesalonia 5:14, akaaite ia NW) Me anoanoia taua tauturu, ka oronga tatou i te reira ki to tatou au taeake akamori. Ka akaari katoa tatou i te inangaro ki te aronga i vao ake i te putuputuanga, ki te aronga katoa penei kare i akaari mai i te inangaro kia tatou i te tuatau i topa.—Mataio 5:43-48; Galatia 6:10.
2 Kua tatau e kua taangaanga a Iesu Karaiti kiaia uaorai te akauenga tei totouia e: ‘Tei runga iaku te vaerua o te Atu ra o Iehova; no te mea na Iehova au i akatainu, ei akakite i te tuatua rekareka ki tei tairoia ra; kua tono mai aia iaku ei vaî i te aronga ngakau paruparu, . . . ei akapumaana i te aronga ravarai i mii ra.’ (Isaia 61:1, 2; Luka 4:16-19) Ma te roa kua kite ana te au Kerititiano akatainuia o teia tuatau e kua tau katoa teia akauenga kia ratou, e te kapiti rekareka maira te “mamoe ke atu” kia ratou i roto i taua angaanga.—Ioane 10:16.
3. Me ui mai te tangata, “Eaa ra te Atua i tuku ua ei i te au tumatetenga,” ka akapeea tatou me tauturu ia ratou?
3 Me tupu te tumatetenga e kua ati ngakau te tangata, e ui putuputu ana ratou, “Eaa ra te Atua i tuku ua ei i teia au tumatetenga?” Te pau taka meitaki maira te Pipiria i taua uianga. Inara, penei ka roa te tuatau no tetai tei kore i apii ana i te Pipiria kia ariki tikai i taua pauanga. Te orongaia maira te tauturu i roto i te au puka a te Au Kite o Iehova.a Inara, ei akamataanga, kua riro ei akapumaana anga ki etai au tangata kia kite i roto i te Pipiria i tetai irava mei tei kitea i roto ia Isaia 61:1, 2, i te mea te akakite maira te reira i to te Atua anoano no te au tangata kia rauka te akapumaana anga.
4. Akapeea tetai Kite i Porani i te tauturu anga i tetai tamaine tei taitaia, e ka akapeea taua tupuanga i te tauturu anga ia koe kia tauturu i tetai ke?
4 Te umuumu ra te aronga mapu, e pera katoa te aronga pakarikari, i te akapumaana anga. Kua ui tetai mapu tei taitaia i Porani ki tetai oa i tetai akoanga. Ma te ui marie, kua kite mai, te oa, koia tetai o te Au Kite o Iehova, e e maata te au uianga e te au manako ekoko o taua tamaine ra: “Eaa ra i maata ei te kino? Eaa ra te tangata i mamae ua ei? Eaa ra toku teina i mamae ua ei i te maki ngoru? Eaa ra toku ngakau i kore ei i matutu? Te karanga ra te Ekaretia e te inangaro ra te Atua e kia tupu akapera. Inara me ko teia te tu, ka akamutu au i te irinaki iaia!” Kua pure muteki ua te Kite kia Iehova e oti kua tuatua atu: “Te mareka nei au e kua ui mai koe kiaku no runga i teia. Ka tauta au i te tauturu ia koe.” Kua akakite atu aia e kua ekoko ana aia i tona tamariki anga e kua tauturu mai te Au Kite o Iehova iaia. Kua karanga atu aia: “Kua kite mai au e kare te Atua e tuku ana kia mamae te tangata. E inangaro tona ia ratou, te inangaro ra i te meitaki no ratou, e kare e roa atu ka apai mai i te au tauianga maata ki te enua nei. Te au maki, te au manamanata no te ruaine anga, e te mate ka kore ia, e ka noo te au tangata akarongo e tuatau ua atu—i konei tikai ki runga i teia paraneta.” Kua akaari aia ki te tamaine ia Apokalupo 21:3, 4; Iobu 33:25; Isaia 35:5-7 e Isaia 65:21-25. I muri mai i tetai uriurianga roa, kua tuatua te tamaine, ma te maru e: “Teianei kua kite au i toku akakoroanga. Ka tika ainei kia aravei akaou au ia koe?” Kua raveia tetai apii Pipiria kiaia e rua taime i te epetoma.
Ma te Akapumaana Anga ta te Atua e Oronga Maira
5. Me akakite tatou i te tu tangi aroa, eaa te ka oronga i te akapumaana anga tikai?
5 Me tauta tatou i te akapumaana i tetai ke, papu tikai te tau ra te au tuatua tangi aroa. Ka inangaro tatou i te akakite ki tei mii ra na roto i te tuatua e te tangi o te reo e te akamanako oonu ra tatou i tona turanga. Kare teia e akatupuia na roto i te au tuatua puapinga kore. Te akakite maira te Pipiria kia tatou e “kia rauka to tatou tatari anga, i te akakoromaki e te pumaana o te tuatua i tataia ra.” (Roma 15:4) Te manako anga i teia, ka rauka ia tatou i te akamarama i tetai tuatau tau e eaa te Patireia o te Atua, e ka akaari tatou mei te Pipiria e ka akapeea te reira me akatikatika i te au manamanata i teianei. I reira ka rauka ia tatou i te akakite i te tumu ka tau ei kia irinaki i taua manakonako anga. Na teia mataara, e oronga ei tatou i te akapumaana anga.
6. Eaa ta tatou ka tauturu i te tangata kia ariki e rauka ei ia ratou te puapinga mei te akapumaana anga a te au Tuatua Tapu?
6 E puapinga maata ei mei te akapumaana anga tei orongaia, ka anoanoia tetai tangata kia kite i te Atua mou, tona tu ei Peretana, e tana au taputou tei tau kia irinakiia. Me tauta tatou i te tauturu i tetai tangata kare ake rai i te tangata akamori ia Iehova, e mea meitaki i te akamarama i te au manako e aru mai nei. (1) Te pumaana e kitea ra i roto i te Pipiria no ko mai ia Iehova, te Atua mou. (2) Ko Iehova te Mana Katoatoa, Tei Anga i te rangi e te enua. E Atua aroa aia e te ki maata ra i te takinga meitaki e te tuatua mou. (3) Ka akaketaketaia tatou i te akono atu i te au turanga me akavaitata atu tatou ki te Atua na roto i te apii anga i te kite tika tikai mei tana Tuatua. (4) Te ki ra te Pipiria i te au irava te tau ra ki tetai au timataanga te kiteaia ra e tetai au tangata tuketuke.
7. (a) Eaa te ka tupu me tuatua maataia e ko te pumaana ta te Atua e oronga maira te ‘maata katoa nei i te Mesia’? (e) Akapeea koe me akapumaana i tetai tangata tei kite mai e kua kino tona tu akono?
7 Kua oronga ana etai i te akamaroiroianga i te pae vaerua ki tetai tei mii ra tei kite i te Pipiria na te tatau anga ia 2 Korinetia 1:3-7. Me rave i te reira, kua tuatua pakari ratou i te tuatua “te maata katoa nei to matou pumaana i te Mesia.” Penei ka tauturu teia irava i tetai tangata kia kite e ko te Pipiria te tumu o te akapumaana anga e ka tau aia kia akamanako maata. Ka oronga katoa mai te reira i te akamataanga o te uriurianga, penei i tetai au atianga ke atu. Me te manako ra tetai tangata no tona au manamanata e tupuanga ia no te au apinga kino tana i rave, i reira, ka akakite atu tatou kiaia, ma te kore e akava atu, e mea pumaana i te kite i tei tataia ia 1 Ioane 2:1, 2 e Salamo 103:11-14. Na teia mataara te akapumaana tikai ra tatou i tetai ke ma te pumaana ta te Atua e oronga maira.
Me Akakinoia te Oraanga e te Ta Ua me Kare e te Turanga Ngata i te Pae Puapinga
8, 9. Akapeea te pumaana i te oronga angaia ma te tau ki te au tangata tei mamae i te ta ua?
8 Kua akakinoia te au oraanga o te au mirioni ua atu e te ta ua—te raveanga ta ua i roto i te ngai tangata me kare te ta ua o te tamaki. Akapeea tatou me akapumaana ia ratou?
9 Ka akono meitaki te au Kerititiano mou e kare ratou na roto i ta ratou tuatua e te angaanga e akakite ei e te turu ra ratou i tetai pupu me kore i tetai atu i roto i te au maro anga o te ao. (Ioane 17:16) Inara te taangaanga ra ratou ma te tau i te Pipiria kia akaari e kare e tupu ua atu te au turanga kino i teianei. Penei ka tatau atu ratou ia Salamo 11:5 kia akaari i to Iehova manako no te aronga e reka ra i te ta ua me kare ia Salamo 37:1-4 kia akakite atu i ta te Atua akamaroiroianga auraka tatou e rave i te tutaki anga mari ra kia irinaki i roto i te Atua. Te akaari maira te au tuatua a Salamo 72:12-14 i to Solomona Maata, ko Iesu Karaiti, te tutara nei ei Ariki, manako no runga i te au tangata kino kore tei mamae i te ta ua.
10. Me kua ora ana koe i roto i te au mataiti tamaki anga, akapeea te au irava i taikuia me akapumaana ia koe?
10 Kua akakoromaki ana etai au tangata i tetai maroanga mei tetai i te au pupu putoto e tamaki e kia rauka te akatereanga. Kare ratou e manako ana e ka riro te tamaki e tona tupuanga i muri ake ei tuanga no te oraanga. Ko te manakonako anga papu te kite ra ratou penei ka meitaki te au mea no ratou me oro ke ratou ki tetai enua. Inara kare te maata anga o ratou e manuia ana no te rave i te reira, e ko tetai aronga tei tauta ana kua ngere i to ratou oraanga i roto i te tauta anga. Ko te aronga tei tae atu ki tetai enua kua kite putuputu ratou e kua rauka akaou ia ratou i tetai manamanata ki tetai. Penei ka rauka a Salamo 146:3-6 i te taangaangaia ei tauturu i taua aronga kia tuku i to ratou manakonako anga ki roto i tetai apinga tau kia irinakiia e i te akarukeanga i to tetai enua. Te totou ia Mataio 24:3, 7, 14 me kare 2 Timoteo 3:1-5 penei ka tauturu ia ratou kia marama tikai e te aiteanga o te au turanga e akakoromaki ra ratou, koia oki, e te noo nei tatou i roto i te openga o teia akatereanga o te au mea. Penei ka tauturu te irava ia Salamo 46:1-3, 8, 9 e Isaia 2:2-4 ia ratou kia kite e te vai tikai ra tetai manakonako anga no tetai tuatau ponuiaau ki mua.
11. Eaa te au irava tei akapumaana i tetai vaine i Aperika Opunga, e no teaa ra?
11 I te tuatau e tupu ua atura te tamaki i Aperika Opunga, kua oro ke atu tetai vaine mei tona kainga i te rereanga mai te au katiriti. Kua kiia tona oraanga e te mataku, te maromaroa, e te au mea ati ngakau. I muri mai, i te ngutuare tangata e noo ra ki roto i tetai enua, kua iki tana tane i te tutungi i to raua pepa tikaanga i te akaipoipo, e kua tuaru i tana vaine tei nui i taua taime e ta raua tamaiti e tai ngauru mataiti, e kua riro mai ei orometua. I te akaari angaia a Philipi 4:6, 7 e Salamo 55:22 kiaia, kapiti atu i te au atikara mei Te Punanga Tiaki e te Awake!, kua kitea e ia te pumaana e te akakoroanga no te oraanga.
12. (a) Eaa te akamaruanga te oronga maira te au Tuatua Tapu ki te aronga te takinokino pakariia ra i te pae moni? (e) Akapeea tetai Kite i Asia i te tauturuanga i tetai vaine oko?
12 Kua akakino tikai te kino o te apinga i te au oraanga o te au mirioni tangata e manganui. I tetai au taime kua tupu teia no te tamaki e tona tupuanga i muri mai. I tetai atu taime, kua taokotai te au kaveinga tau kore a te kavamani e te noinoi e te pikikaa o te aronga e akaaere ra i akapou i te au moni e kua maro i te au tangata kia tutaki na roto i ta ratou au apinga. Ko tetai papaki kare i rauka ana te au apinga i teia ao. Ka pumaana taua aronga i te kite e te akapapu maira te Atua no te akamaru i te aronga e irinaki ra ki roto iaia e te akapapu maira i tetai ao i roto i te reira ka rekareka te tangata i te angaanga a to ratou nga rima. (Salamo 146:6, 7; Isaia 65:17, 21-23; 2 Petero 3:13) I te akarongo anga tetai Kite i roto i tetai enua i Asia i tetai vaine oko e tuatua ra ma te manata no te turanga i te pae moni i reira, kua akakite atu aia e ko tei tupu i reira e tuanga ia no te au tupuanga e tupu nei takapini i te ao. Kua arataki atu te uriurianga ia Mataio 24:3-14 e Salamo 37:9-11 ki tetai apii anga putuputu i te Pipiria.
13. (a) Me akamaromaroaia te au tangata e te au taputou puapinga kore, akapeea tatou me taangaanga i te Pipiria kia tauturu ia ratou? (e) Me manako te tangata e te akapapu maira te au turanga kino e kare e Atua, ka akapeea koe me tauta i te akamarama atu kia ratou?
13 Me kua mamae ana te tangata no tetai au mataiti e manganui me kare kua maromaroa no te au taputou pikikaa e manganui, penei te aite ra ratou ki te au Iseraela i Aiphiti no te “tumatetenga ngakau” kare i akarongo ana. (Exodo 6:9) I roto i taua turanga, penei e mea puapinga kia akakite i te au mataara ka rauka i te Pipiria i te tauturu ia ratou kia autu ma te manuia i te au manamanata i teianei e kia kopae i te au ereere te akakino puapinga kore nei i te oraanga o te manganui. (1 Timoteo 4:8e) Penei te manako ra etai i te au turanga kino e noo ra ratou ei akapapuanga e kare e Atua me kore kare aia e manako mai ana ia ratou. Penei ka akamarama atu koe i tetai au irava tau ei tauturu ia ratou kia kite e kua oronga mai te Atua i te tauturu inara kare te manganui i ariki i te reira.—Isaia 48:17, 18.
Me Aro Atu i te Au Uriia e te Au Ngaruerue Enua
14, 15. I te akaruke anga tetai tumatetenga i te manganui kia poitirere tikai, akapeea te Au Kite o Iehova i te akaari anga e te manako ra ratou?
14 Penei ka tupu mai te tumatetenga no tetai uriia, ngaruerue enua, tetai ai ka, me kore tetai aruruanga. Penei ka totoa te miianga. Eaa te ka raveia ei akapumaana i te aronga i ora mai?
15 Kia kite te tangata e te manako maira tetai tangata. I muri mai i te tupu anga te tamaki anga tamataku i roto i tetai enua, kua poitirere tikai te manganui. Kua ngere etai ia ratou i te au mema ngutuare tangata, te aronga akono oraanga, te au oa, te ngai angaanga, me kore tetai ua atu tu tinamou ta ratou i manako e kua rauka ia ratou. Kua aere atu te Au Kite o Iehova i te tauturu i te aronga i roto i to ratou ngai tangata, te akakite anga i to ratou tu tangi aroa no to ratou aronga i takake ra e te tuatua anga i te au tuatua akapumaana mei te Pipiria. Kua ariki oonu te manganui i te manako tauturu.
16. I te tupuanga tetai tumatetenga i roto i tetai ngai i Ere Taravatoa, eaa i puapinga maata ei te angaanga koro a te Au Kite i reira?
16 I Ere Taravatoa kua aru mai tetai ngaruerue enua pakari i te 2001 i tetai taeanga vari maatamaata tei tamate i te au oraanga e manganui. Kua tamateia tetai tamaiti e 25 mataiti a tetai Kite e nga tuaine e rua o te vaine tapao a taua tamaiti ra. Kua angaanga maroiroi te metua vaine o taua tamaiti mapu e tana vaine tapao i roto i te angaanga koro. E manganui tei tuatua kia raua e na te Atua i apai i te aronga tei mate me kore e anoano ia no te Atua. Kua taiku atu nga Kite ia Maseli 10:22 kia akaari e kare te Atua e inangaro ia tatou kia mamae. Kua tatau raua ia Roma 5:12 kia akaari e kua tupu te matenga na roto i te ara o tetai tangata, kare ia i te anoano no te Atua. Kua tuatua katoa atu raua i te tuatua pumaana te kitea ra i roto ia Salamo 34:18, Salamo 37:29, Isaia 25:8, e Apokalupo 21:3, 4. Kua akarongo ua mai te tangata, i te mea tikai kua ngere ia nga vaine e rua te au mema o te ngutuare tangata ki roto i taua tumatetenga, e kua akamataia te au apii Pipiria e manganui.
17. I roto i te tuatau tumatetenga, eaa te au tu tauturu ka orongaia?
17 Me tupu te tumatetenga, penei ka aravei atu koe i tetai tangata te anoano maata ra i te tauturu i te pae kopapa. Penei te kapiti mai nei teia i te ringi anga i te taote, te apai anga i tetai tangata ki te kiriniki, me kare te rave anga i tei rauka no te oronga i te kai e te ngai nooanga. I te 1998 i te tupuanga tetai tumatetenga i Itaria, kua kite atu tetai tangata tata tianara e te “angaanga ra te [Au Kite o Iehova] na roto i tetai mataara tau, te tauturuanga i te aronga e mamae ra, ma te kore i manata ana e eaa ta ratou akonoanga.” I roto i tetai au ngai, te akatupu ra te au tupuanga tei totouia no te ra openga i te mamae maata. I roto i taua au ngai, te akakite ra te Au Kite o Iehova i te au totou Pipiria, e te akapumaana ra ratou i te tangata ma te akapapuanga a te Pipiria e ka apai mai te Patireia o te Atua i te tinamou tikai ki te tangata ravarai.—Maseli 1:33; Mika 4:4.
Me Mate Tetai Mema o te Ngutuare Tangata
18-20. Me tupu te matenga i roto i te ngutuare tangata, eaa taau ka tuatua me kore ka rave no te apai mai i te akapumaana anga?
18 I te au ra ravarai te mii ra te au tangata e mirioni ua atu i te matenga o tetai tei akaperepereia. Penei ka aravei koe i te aronga e mii ra ia koe e kapiti atura ki roto i te angaanga orometua Kerititiano me kore te akono anga i te au mea no te oraanga. Eaa taau ka tuatua me kore ka rave te ka apai mai i te akapumaana anga?
19 Te taitaia ra ainei taua tangata? Kua ki ainei te are i te au kopu tangata e mii ra? Penei e maata taau ka inangaro i te tuatua, inara e mea meitaki te matakite marie. (Koheleta 3:1, 7) Penei ko te mea tau koia oki ko te akakite i te tuatua tangi aroa, akaruke i tetai puka Pipiria tau (tetai poroutia, tetai makatini, me kare tetai aenga pepa), e oti e atoro mai i nga mea ra i muri mai kia akara me ka rauka rai i te oronga atu i te tauturu. I tetai tuatau tau, e oronga atu i te au manako akamaroiroianga mei te Pipiria. Ka akatupu teia i te tupuanga maru e te akaora anga. (Maseli 16:24; 25:11) Kare e rauka ia koe te akatu akaou i tei mate, mei ia Iesu rai. Inara ka rauka ia koe te oronga i ta te Pipiria e akakite ra no runga i te turanga o tei mate, noatu kare e ko teia te taime no te patoi i te au manako tarevake. (Salamo 146:4; Koheleta 9:5, 10; Ezekiela 18:4) Ka rauka ia koe i te tatau kapipiti i te au taputou a te Pipiria no te akatuakaouanga. (Ioane 5:28, 29; Angaanga 24:15) Penei ka rauka ia koe te uriuri i te aiteanga o teia, penei na te taangaanga anga i tetai tataanga Pipiria no te akatuakaouanga. (Luka 8:49-56; Ioane 11:39-44) Pera katoa e akakite no runga i te au tu o te Atua aroa tei oronga mai kia tatou i taua manakonako anga. (Iobu 14:14, 15; Ioane 3:16) Akamarama e akapeea teia au apiianga i te akapuapinga anga ia koe e te tumu i irinaki papu ei koe ia ratou.
20 Penei ka tauturu te patianga kia aere ki te Are Uipaanga Patireia i tei mii ra kia kite i te au tangata te inangaro tikai ra i to ratou au tangata i te pae mai e tei kite e ka akapeea i te akamaroiroi i tetai e tetai. Kua kitea mai e tetai vaine i Tuitene e ko teia tana i kimi ana i roto i tona oraanga katoa.—Ioane 13:35; 1 Tesalonia 5:11.
21, 22. (a) Eaa tei umuumuia no tatou me ka oronga tatou i te akapumaana anga? (e) Akapeea koe me oronga i te akapumaana anga ki tetai tei kite takere i te au Tuatua Tapu?
21 Me kite koe e te mii ra tetai tangata, me i roto i te putuputuanga Kerititiano me kore i vao ake, te manako papu kore ra ainei koe i tetai taime no te ka tuatuaia me kore ka raveia? Te tuatua Ereni tei uri putuputuia no te “akapumaana” i roto i te Pipiria ko te aiteanga tikai “kapiki anga ki to tetai tua.” Te riro anga ei akapumaana tikai te umuumu maira e te papa ra koe i te tauturu i te aronga e mii ra.—Maseli 17:17.
22 Akapeea me kua kite ke ana te tangata taau e inangaro ra i te akapumaana i ta te Pipiria e akakite ra no tei mate ra, te oko, e te tuakaouanga? Ka riro tetai oa i reira te irinaki ra i taua mea ei akapumaana anga. Me ka inangaro aia i te tuatua, kia riro ei tangata akarongo meitaki. Auraka e manako e te umuumuia ra koe kia tuatua ua atu. Me tatauia te au irava, e akono i teia ei au tuatua na te Atua te ka akaketaketa i to korua ngakau. E tuatua no runga i te irinaki anga ketaketa tei rauka ia korua te irinaki papuanga i ta te reira e taputou maira. Na te akamanako anga i te ngakau aroa e na te akakite anga i te tuatua mou akaperepereia e vai ra i roto i te Tuatua a te Atua, ka rauka ia koe i te tauturu i te aronga te mii ra kia rauka mai te akamaruanga e te akamaroiroi mei “te Atua nona anake te pumaana,” ko Iehova.—2 Korinetia 1:3.
[Tataanga Rikiriki i Raro]
a Akara i nga puka Te Kite te ka Arataki ki te Ora Mutu Kore, pene 8; Reasoning From the Scriptures, kapi 393-400, 427-31; Is There a Creator Who Cares About You?, pene 10; e te poroutia Te Manako Tikai ra Ainei te Atua ia Tatou?
Eaa Taau Pauanga?
• Koai ta te au tangata e manganui e akaapa ra no te au tumatetenga, e ka akapeea tatou me tauturu ia ratou?
• Eaa ta tatou ka rave no te tauturu i tetai ke kia puapinga tikai mei te akapumaana anga e orongaia maira e te Pipiria?
• Eaa te au turanga te akatupu ra i te mii ki te manganui i toou ngai, e ka akapeea koe me akapumaana ia ratou?
[Au Tutu i te kapi 23]
Akakite anga i tetai tuatua pumaana tikai i te tuatau taitaia
[Akameitakianga]
Refugee camp: UN PHOTO 186811/J. Isaac
[Tutu i te kapi 24]
I tetai oa i reira ka riro ei akapumaana anga