“Ei Tuatua-Mou ta Kotou e Inangaro, e te Au”!
“E kua tae mai te tuatua a Iehova Sabaota ra kiaku nei, na ko maira, . . . Ei tuatua-mou ta kotou e inangaro, e te au.”—ZEKARIA 8:18, 19.
1, 2. (a) Eaa te tataanga no te au tangata no runga i te tu au? (e) Eaa ka kore ei teianei ao nei e kite i te au tikai?
“KARE teianei ao i au ana. I tetai ngai—e e putuputu oki i etai ngai e manganui i te tuatau okotai—e tupu tamou ana te tamaki anga.” Ko ta te Poropeta Milton Mayer o te Apii Teitei o Massachusetts, U.T.M., i tuatua. Mei teaa ra tetai tuatua mii no te au tangata nei! E tika, kua anoano te au tangata i te au. Kua tamata te aronga poritiki i te au tu ravenga ravarai kia tamou i te reira, mei te Pax Romana o te au tuatau o Roma tae roa mai ki te akatere anga o te “Mutually Assured Destruction” koia te tuatau o te Tamaki Anu ra. Inara, i te openga, kua puapinga kore ua ta ratou au tauta anga ravarai. Mei ta Isaia i akakite maira i te au anere mataiti e manganui kua topa, “kua maata te aue o te au karere akamoeau.” (Isaia 33:7) No teaa ra teia?
2 No te mea ka tau anake te au mutu kore kia akamata mai ma te kore e makitakita e te noinoi; ka tau kia akatumuia ki roto i te tuatua mou. Kare e rauka kia akatumuia te au ki runga i te au pikikaa. No reira oki a Iehova i tana taputouanga i te akaora anga e te au no Iseraela i taito ra i tuatuaʼi: “I na, te totoa nei au i te au ki runga iaia mei te vai ra, e te apinga a te au enua mei te vai taʼe ra.” (Isaia 66:12) “E ta tangata,” te atua o teianei akatere anga o te au mea nei, koia a Satani te Tiaporo, e ta ua aia, e “e pikikaa aia, e e metua oki no te pikikaa.” (Ioane 8:44; 2 Korinetia 4:4) Akapeea e raukaʼi te au i te ao ma tetai atua mei te reira te tu?
3. Eaa te apinga meitaki tei orongaia mai e Iehova ki tona au tangata, noatu rai te noo nei ratou i tetai ao taitaia?
3 Inara, e mea umere ra e te oronga nei a Iehova i te au ki tona au tangata ia ratou e noo nei i roto i te ao kino o Satani i te tamaki. (Ioane 17:16) I te ono anere mataiti M.T.N., kua akatupu aia i tana taputou na roto ia Ieremia e kua oronga i te “au e te tuatua-mou” ki tona iti tangata takake i tana akaora anga ia ratou ki to ratou enua kainga. (Ieremia 33:6) Ei teia tuatau openga nei, kua oronga aia i te “au e te tuatua-mou” ki tona au tangata i roto i to ratou “enua,” me kare ngai enua i te pae vaerua, noatu rai i noo mai ana ratou na roto i te tuatau kino rava ta teianei ao i kite tae roa mai ki teianei. (Isaia 66:8; Mataio 24:7-13; Apokalupo 6:1-8) Ia tatou ka rave tamou i ta tatou uriuri anga i te pene 8 o Zekaria, ka rauka ia tatou tetai ariki anga oonu no teia au e te tuatua mou na te Atua mai e ka kite oki eaa ta tatou ka rave kia akatinamou i to tatou tuanga i roto i reira.
“Kia Maroiroi to Kotou Rima”
4. Eaa ta Zekaria akamaroiroi anga ia Iseraela kia akono me ka tupu kia ratou te tu au?
4 No te ono o te taime i roto ia Zekaria pene 8, te akarongo nei tatou i tetai akakite anga mareka no ko mai ia Iehova: “Te na ko mairā Iehova Sabaota ra, Kia maroiroi to kotou rima, e tei akarongo i teianei au rā i teianei au tuatua i te vaa o te au peroveta, i te rā e akamouiaʼi te pange o te are no Iehova Sabaota ra, te nao nei kia patuia. I mua ake oki i te reira au rā, kare a te tangata nei e tutaki, e kare rai a te puaka e tutaki, e kare rava e au to tei aere ki vao e tei aere mai ki roto, no te enemi; e kua tono au i te tangata katoa e tamaki ki tona uaorai tangata tupu.”—Zekaria 8:9, 10.
5, 6. (a) No te akamaroiroi koreanga i to Iseraela, eaa te turanga i Iseraela ra? (e) Eaa te taui anga ta Iehova i taputou ki to Iseraela me ka tuku aia i te akamori anga iaia ei mea mua?
5 Kua tuatua a Zekaria i teia au tuatua i te tuatau te patu akaouia ra te iero i Ierusalema. I mua akera, kua maroiroi kore to Iseraela tei oki akaou maira mei Babulonia e kua akamutu te angaanga patuanga i te iero ra. No te mea kua ariu ke to ratou manako ki to ratou uaorai meitaki, kare o ratou akameitakianga e kare katoa e au no ko mai ia Iehova. Noatu rai e kua tatanu ratou i to ratou au enua e kua akono i ta ratou kainga vine, kare ratou i puapingaia. (Hagai 1:3-6) Mei te mea rai e te rave angaanga ra ratou e “kare a te tangata nei e tutaki.”
6 I teianei kua patu akaouia te iero, kua akamaroiroi atu a Zekaria i te au ngati Iuda “kia maroiroi,” kia tuku maroiroi i te akamori ia Iehova ki mua. Eaa te ka tupu me ka rave ratou i te reira? “Kare ra au e riro i teianei mei tei te tuatau i muatangana ki te toenga o teianei au tangata, te tuatua mairā Iehova Sabaota ra. E tupu oki te ua, e ua mai te vine i tona ua, e tuku mai te enua i tana kai, e e tuku mai oki te rangi i te au; e i te toenga o teianei au tangata, taku ïa e o atu i teia katoa nei au mea. E riro oki mei ia kotou i riro ei taumaa i rotopu i te au etene ra, e te ngutuare o Iuda, e te ngutuare o Iseraela; e akaora oki au ia kotou, e ka riro kotou ei meitaki: auraka e mataku, kia maroiroi ra to kotou rima.” (Zekaria 8:11-13) Me ka rave marie a Iseraela ma te manako papu, ka puapingaia aia. I mua akera, me inangaro to te pa enua kia akakite mai i tetai akatauanga no te kino, ka tou mai ratou kia Iseraela. I teianei kua riro mai a Iseraela ei tetai akatauanga no te akameitakianga. Mei teaa ra tetai tumu meitaki roa ‘kia akamaroiroi i to ratou rima’!
7. (a) Eaa te au taui anga marekaia tei tupu ki te au tangata o Iehova ra, tae roa ki te take i te mataiti angaanga o te 1995? (e) I te akaraanga i te ripoti no te mataiti, ko teea au enua taau e kite ra i te tataanga meitaki no te au papuritia, te au painia, e te au ora averiti oki?
7 Ka peea i teia tuatau? I te au mataiti i mua ake i te 1919, te ngere ra te au tangata o Iehova i te maroiroi. Kare ratou i akono i te turanga taka ke takiri i te tamaki mua o teianei ao ra, e e tu manako aru to ratou i te tangata nei kare i to ratou Ariki, ia Iesu Karaiti. Ei tupu anga, kua maroiroi kore tetai papaki no te patoi anga mei roto mai e mei vao mai o te akaaerenga. I reira, i te 1919, ma ta Iehova tauturu kua akamaroiroi ratou i to ratou rima. (Zekaria 4:6) Kua oronga a Iehova i te au kia ratou, e kua puapinga maataia ratou. Kua kitea teia i ta ratou angaanga i te 75 mataiti kua topa, tae roa mai ki te take i te mataiti angaanga o te 1995. Ei au tangata, kua akakore te Au Kite o Iehova i te akatakake anga ei enua tangata, ei kopu, te akariri, e etai atu tumu ravarai no te makitakita. (1 Ioane 3:14-18) Te tavini ra ratou ia Iehova ma te maroiroi tikai i roto i tona iero vaerua. (Ebera 13:15; Apokalupo 7:15) I teia mataiti i topa akenei, kua akapou ratou e tere atu i tetai pirioni ora i te tuatuaanga kia etai ke ra no to ratou Metua i te rangi ra! I te au marama tataki tai, kua akono ratou e 4,865,060 au apii Puka Tapu. Tetai averiti o te 663,521 tei piri ki roto i te angaanga painia i te marama takitai. Me anoano te au orometua o Kerititome kia akakite mai i tetai akatauanga no tetai au tangata tei maroiroi tikai i to ratou akamori anga, i etai taime te tou atura ratou ki te Au Kite o Iehova.
8. Akapeea te au Kerititiano tataki tai e puapingaiaʼi i “te ua o te au”?
8 No to ratou maroiroi, te oronga atura a Iehova ki tona au tangata i “te ua o te au.” Te aronga tataki tai katoa te tatanu ra i taua ua ra ka kite i te tupu anga te au ki roto i tona ngakau e i tona oraanga. Te au Kerititiano akarongo ravarai tei aruaru i te au ma Iehova ra e ma tona au taeake Kerititiano te o atura ki te tuatua mou e te au o te au tangata no te ingoa o Iehova. (1 Petero 3:11; akaaite ia Iakobo 3:18.) Kare ainei te reira i te mea meitaki roa?
“Auraka e Mataku”
9. Eaa te taui anga i tana akonoanga ma tona au tangata ra ta Iehova i taputou?
9 I teianei ka tatau tatou i te itu o te akakiteanga mei ko mai ia Iehova ra. Eaa ia? “Te na ko maira oki a Iehova Sabaota ra, Mei iaku oki i manako e akautunga ia kotou, ka akakoko mai ei to kotou au metua iaku kia riri ra, te tuatua mairā Iehova Sabaota ra, e kare au i tataraara; Kua manako akaou oki au i teianei au rā, e takinga meitaki ia Ierusalema, e te ngutuare o Iuda: auraka e mataku.”—Zekaria 8:14, 15.
10. Eaa te tataanga no te Au Kite o Iehova te akaari maira e kare ratou i mataku ana?
10 Noatu rai e kua pueurikiriki te au tangata o Iehova i te pae vaerua i te tuatau o te tamaki mua o te ao ra, i roto i to ratou ngakau te anoano ra ratou kia rave i te mea tika. No reira, a Iehova, i muri ake i te akonoanga i te ako, kua taui i tana tu akonoanga ia ratou. (Malaki 3:2-4) I teia tuatau, ka akara tatou ki muri e ka akameitaki maata iaia no tana i rave. E tika, kua riro kia “makitakitaia oki [tatou] e te pa enua ravarai.” (Mataio 24:9) E manganui tei tapekaia, e ko tetai papaki kua mate no to ratou akarongo. E putuputu tatou i te aro atu i te tu tau kore me kare riri kino. Inara kare tatou e mataku. Kua kite tatou e e ririnui atu a Iehova i tetai ua atu patoi anga, akara mataia me akara koreia. (Isaia 40:15; Ephesia 6:10-13) Kare tatou e akamutu i te akarongo i te au tuatua e: “Tiaki ia Iehova: e akamaroiroi; e nana e akamaroiroi mai i to ngakau ra.”—Salamo 27:14.
‘E Tuatua-Mou ki Tona Tangata Tupu’
11, 12. Eaa ta tatou tataki tai ka tau kia tamanako me te anoano ra tatou kia o takiri atu ki te au akameitakianga ta Iehova e oronga ra ki tona au tangata?
11 E o takiri ei ki roto i te au akameitakianga mei ko mai ia Iehova ra, te vaira te au apinga ka tau tatou kia maaraara. Kua tuatua a Zekaria: “Teia ta kotou au mea e rave; Ei tuatua-mou ta te tangata katoa e tuatua ki tona tangata tupu; e akatupu kotou i te tuatua-tau tikai e te au i to kotou na au ngutupa. Auraka e manako kino i to kotou ngakau, te tangata katoa ki tona uaorai tangata tupu: e auraka e inangaroia te taputou pikikaa; e mea riri anake oki te reira noku, te tuatua mairā Iehova.”—Zekaria 8:16, 17.
12 Te raurau maira Iehova ia tatou kia tuatua i te tuatua mou. (Ephesia 4:15, 25) Kare aia e akarongo i te au pure a te aronga tei manako ra i te au apinga akakino, tei uuna ra i te tuatua mou ei puapinga no ratou uaorai, me kare te tuatua taputou pikikaa ra. (Maseli 28:9) I te mea te makitakita ra aia i te akaruke i te akonoanga mou, te anoano ra aia ia tatou kia mou i te tuatua mou o te Puka Tapu. (Salamo 25:5; 2 Ioane 9-11) Pera katoa oki, mei te aronga pakari i te au ngutupa o te oire i Iseraela ra, ka tau te aronga pakari te rave ra i te au akava anga kia akatumu i ta ratou ako e te tuku anga tika ki runga i te tuatua mou o te Puka Tapu, auraka ki runga i tona manako ua. (Ioane 17:17) Te anoano ra a Iehova ia ratou kia kimi i te “tuatua-tau tikai e te au,” i te tautaanga, ei au tiaki Kerititiano, kia akaora mai i te au i rotopu i nga tuanga pekapeka ra e te tauturuanga i te aronga tataraara kia rauka akaou te au ma te Atua ra. (Iakobo 5:14, 15; Iuda 23) I taua tuatau rai, kia akatinamou i te au o te putuputuanga, ma te akaateaanga maroiroi i te aronga tei akakino ra i taua tu au ra na te akakoro tamouanga i te rave tarevake.—1 Korinetia 6:9, 10.
“Ei Rekareka Anga e ei Pereperekavana Anga”
13. (a) Eaa te taui anga no runga i te akakoreanga kai ta Zekaria i totou maira? (e) Eaa te akakoreanga kai tei akonoia i Iseraela ra?
13 I teianei, ka akarongo tatou i te varu o te akakiteanga ngateitei ra: “Te na ko mairā Iehova Sabaota ra, Te akakoreanga kai i te marama a, e te akakoreanga kai i te rima ra, e te akakoreanga kai i te itu ra, e te akakoreanga kai i te ngauru ra, ko te ka riro no te ngutuare o Iuda ei rekareka anga e ei pereperekavana anga, ei au kaingakai navenave oki: ei tuatua-mou ra ta kotou e inangaro, e te au.” (Zekaria 8:19) I raro ake i te Ture a Mose, kua akakore to Iseraela i te kai i te Ra Tapoki Anga Ara ei akakite i te mii no ta ratou au ara. (Levitiku 16:29-31) I te akara anga ko nga akakoreanga kai tei taikuia maira e Zekaria e akono anga i te aue anga i te au tupuanga tei kapitiia maira ma te peke anga e te akapouanga o Ierusalema ra. (2 Ariki 25:1-4, 8, 9, 22-26) Inara, i teianei, kua patu akaouia te iero e kua tangata akaouia a Ierusalema. Kua tauiia te aueanga ei rekarekaanga, e ko te au akakoreanga kai kua riro ei au tuatau oroa kaikai anga.
14, 15. (a) I akapeea te oroa Akamaara Anga i riro ei ei tumu rekarekaanga maata, e eaa ta teia ka tau kia akamaara mai kia tatou? (e) Mei te kiteia ra i te ripoti mataiti, ko teea au enua tei maata te aronga akaputu atu i te Akamaara Anga?
14 I teia tuatau nei, kare tatou e akono ana i te au akakoreanga kai tei taikuia maira e Zekaria me kare te au akakoreanga kai tei akatakaia ra i te Ture. I te mea kua oronga a Iesu i tona oraanga no ta tatou au ara, te rekareka nei tatou i te au akameitakianga no tetai Ra maata atu no te Tapoki Anga Ara. Kua akakoreia, ta tatou au ara kare na roto i tetai tu akatutu ua, mari ra te akakore takiri anga. (Ebera 9:6-14) I te aruanga i te akauenga a te Taunga Maata i te rangi ra, koia Iesu Karaiti, te akono ra tatou i te Akamaara Anga i tona matenga ei te oroa ngateitei anake i runga i te karena Kerititiano ra. (Luka 22:19, 20) Kare aina tatou e kite ana i tetai “rekareka anga e ei pereperekavana anga” ia tatou e akaputuputu ra i te mataiti tataki tai no taua oroa ra?
15 I teia mataiti kua topa, e 13,147,201 katoa tei akaputuputu mai ki te oroa Akamaara Anga, e 858,284 te maata atu i to te 1994. Mei teaa ra tetai aronga maata! E akatutu ua i te rekarekaanga i roto i te 78,620 au putuputuanga o te Au Kite o Iehova i te aere anga mai te au numero mamaata ki roto i to ratou au Are Uipaanga Patireia no te akono i te oroa. E tika tikai, kua akakeuia te aronga katoatoa tei akaputu maira kia riro “ei tuatua-mou ra ta [ratou] e inangaro, e te au” ia ratou i akamaaraara ra i te matenga o Tei riro koia “te mataara, e te tuatua-mou e te ora” e te tutara nei i teianei ei “te Ariki no te au” na Iehova! (Ioane 14:6; Isaia 9:5) E aiteanga takake to taua oroa ra no te aronga tei akono ra i te reira i te au enua tei akakinoia ra e te tu akataneaia e te tamaki. Kua kite tetai papaki o to tatou au taeake i te au tu mataku kare e rauka kia akatakaia i te 1995 ra. Tera ra, te vaira ‘te au o te Atua tei maata atu ra i te kite tangata, ei akamaroiroi i to ratou ngakau e to ratou manako i te Mesia nei ia Iesu.’—Philipi 4:7.
‘E Akamaru Tatou i te Mata o Iehova’
16, 17. Akapeea e raukaʼi i te au tangata o te pa enua ra i te “akamaru i te mata o Iehova”?
16 Inara, no ea mai taua aronga katoa e au mirioni ua atu tei aere maira ki te Akamaara Anga? Te akataka maira te iva o te tuatua anga a Iehova: “Ko teia ta Iehova tapaota i tuatua, ‘Te vai nei te tuatau e aere mai ei te au tangata e te aronga no te au oire e manganui; e ka aere atu te aronga o tetai oire ki te au tangata o tetai oire ke ra, ma te tuatuaanga: “E aere tika atu tatou kia akamaru i te mata o Iehova e kia kimi ia Iehova tapaota. Ka aere katoa oki au.” E manganui te au tangata e te au pa enua mana te ka aere mai e kimi ia Iehova tapaota i Ierusalema e kia akamaru i te mata o Iehova ra.’”—Zekaria 8:20-22, NW.
17 Te au tangata tei akaputu atura ki te Akamaara Anga kua anoano kia “kimi ia Iehova tapaota ra.” E manganui to te reira aronga ko tona au tavini akatapuia tei papetitoia ra. E au mirioni ua atu etai ke tei akaputu atura kare i itae ake ki te reira turanga. I etai au enua e a ki te rima taime te maata atu o te aronga tei akaputu atu ki te Akamaara Anga i to te numero o te au papuritia Patireia. Te umuumuia ra te tauturu anga no teia aronga manako meitaki e manganui kia tamou marie to ratou tupu anga. E apii tatou ia ratou kia rekareka i te kite anga e i mate a Iesu no ta tatou ara e te tutara nei i teianei i te Patireia o te Atua ra. (1 Korinetia 5:7, 8; Apokalupo 11:15) E akamaroiroi tatou ia ratou kia akatapu i to ratou uaorai oraanga ki te Atua ko Iehova ra e kia kauraro i tana Ariki i akataoonga ra. Na teia mataara ka “akamaru [ratou] i te mata o Iehova.”—Salamo 116:18, 19; Philipi 2:12, 13.
“Nga Tangata Tino Ngauru no Roto i te Au Reo Katoa o te Pa Enua Ra”
18, 19. (a) I te akatupu anga ia Zekaria 8:23, koai ma i teia tuatau “te ngati Iuda”? (e) Koai ma i teia tuatau nei te “nga tangata tino ngauru” ‘e opu i te tapa kakau o tetai ngati Iuda’?
18 No te taime openga i roto i te pene varu o Zekaria, ka tatau tatou: “Te na ko mairā Iehova Sabaota ra.” Eaa te akakite anga openga a Iehova? “Ei taua au rā ra e opu mai ei nga tangata tino ngauru, no roto i te au reo katoa o te pa enua ra, i te tapa kakau o tetai ngati Iuda ta ratou e opu, ka na ko atu ei, Ka aere katoa tatou: kite akenei oki matou e tei ia kotou te Atua.” (Zekaria 8:23) I te tuatau ia Zekaria ra, ko te Iseraela kopapa te iti tangata ikiia o te Atua ra. Inara, i te anere mataiti mua ra, kua kopae ke to Iseraela i te Mesia a Iehova. No reira, kua iki to tatou Atua i “te ngati Iuda”—te Iseraela ou ra—ei au tangata taka ke nona, koia “te Iseraela o te Atua” no te au ngati Iuda vaerua ra. (Galatia 6:16; Ioane 1:11; Roma 2:28, 29) Ko te numero oti anga o teia aronga e 144,000, tei ikiia no roto mai i te au tangata ravarai kia tutara ma Iesu katoa i tona Patireia i te rangi ra.—Apokalupo 14:1, 4.
19 Te maata anga o teia aronga e 144,000 kua mate tiratiratu atu e kua aere ki to ratou tutaki i te rangi. (1 Korinetia 15:51, 52; Apokalupo 6:9-11) E tokoiti ua te vai nei i runga i te enua e te rekareka nei ratou i te kite anga e “nga tangata tino ngauru” tei iki ra i te aru i te “ngati Iuda” e tikai “e aronga maata rava . . . no te pa enua ravarai, e te au kopu ravarai, e te au iti-tangata ravarai, e te au reo katoa oki.”—Apokalupo 7:9; Isaia 2:2, 3; 60:4-10, 22.
20, 21. I te openga o teianei ao e vaitata maira, akapeea tatou ka vai au uaʼi ma Iehova?
20 I te vaitata pu mai anga te openga o teianei ao, te aite nei a Kerititome kia Ierusalema i te tuatau ia Ieremia ra: “Kua tatari matou ki te au, e kare ua e meitaki; e i te tuatau e oraʼi ra, e i na, ko te mataku!” (Ieremia 14:19) Ka itae te reira tu mataku ki tetai take me ariu atu te au pa enua ki runga i te akonoanga pikikaa e ka apai i te reira ki te openga takino ravaia. I muri poto akera, ka tupu ki to te pa enua uaorai te akapouanga i te tamaki openga a te Atua ra, ia Aramakito. (Mataio 24:29, 30; Apokalupo 16:14, 16; 17:16-18; 19:11-21) Mei teaa ra te oripu ua a te reira tuatau!
21 I roto i te reira katoa, ka paruru a Iehova i te aronga te inangaro ra i te tuatua mou e te tatanu ra kia tupu “te ua o te au.” (Zekaria 8:12, NW; Zephania 2:3) E noo ua tatou ki roto i te enua o tona au tangata, ma te akapaapaaanga maroiroi iaia i te ngai tangata e te tauturu anga i te aronga e manganui kia rauka ia ratou te “akamaru i te mata o Iehova.” Me ka rave tatou i te reira, ka rekareka ua tatou i te au o Iehova. Ae, “Ka oronga mai a Iehova i te maroiroi no tona ra au tangata; e akameitaki mai a Iehova i tona au tangata i te au.”—Salamo 29:11.
Ka Rauka Ainei ia Koe te Akataka?
◻ I akapeea te au tangata o te Atua ra i te tuku anga ‘kia maroiroi to ratou rima’ i te tuatau ia Zekaria ra? E i teia tuatau oki?
◻ Akapeea tatou me akono atu i te takinga kinoia mai, te riri, e te manako koreia?
◻ Eaa te o atura ki to tatou ‘tuatuaanga i te tuatua-mou ki te tangata tupu’?
◻ Akapeea e raukaʼi i tetai tangata “i te akamaru i te mata o Iehova”?
◻ Eaa te tumu maata no te rekarekaanga te kiteia ra i te tupuanga o Zekaria 8:23?
[Tutu i te kapi 18]
I te mataiti kua topa, kua akapou te Au Kite o Iehova e 1,150,353,444 ora i te tuatuaanga ki te au tangata no runga i te Patireia o te Atua ra