Oraanga no Teia Tuatau me no Tetai Tuatau Mutu Kore ki Mua?
“Ka ora oki tatou i te tatari.”—ROMA 8:24.
1. Eaa ta te akonoanga Epicurus i apii, e eaa ta te reira tu apiianga i akatupu ki tetai papaki Kerititiano?
KUA tata te apotetoro ko Paulo ki te au Kerititiano tei noo ra i Korinetia: “Eaa i tuatuaʼi tetai aronga o kotou e, kare e tuakaouanga to tei mate ra?” (1 Korinetia 15:12) I te akara anga, kua tomo atu te au apiianga poitini na te tangata Ereni kite ko Epicurus ki roto i te au Kerititiano o te anere mataiti mua. E no reira kua taki atu a Paulo i te manako anga ki te apiianga a Epicurus: “E kai tatou, e e inu oki; apopo oki tatou e mate ei.” (1 Korinetia 15:32) I te akavaavaa anga i tetai ua atu manakonakoanga no te ora anga i muri ake i te matenga, kua irinaki te pipi a taua tangata apii ra e ko te navenave anga pae kopapa ko te meitaki maata ia i te oraanga. (Angaanga 17:18, 32) Ko te manako iaia uaorai te apiianga a Epicurus, te irinaki kore, e te taekeanga i te openga ra.
2. (a) Eaa ra i kino roaʼi kia akakore i te tuakaouanga ra? (e) Akapeea ta Paulo akamaroiroi anga i te akarongo o te au Kerititiano Korinetia ra?
2 E maata te au tupu anga ke ke no te akakore anga i te tuakaouanga. Kua akamanako a Paulo e: “Kare e tuakaouanga to tei mate ra, kare katoa te Mesia i tu ki runga: E kare te Mesia i tu ki runga ra, e puapinga kore ta matou e ako nei, e e puapinga kore katoa to kotou akarongo . . . Tei teianei ao anake ra ta tatou e tiaki i te Mesia nei, e kino maata to tatou i to te tangata ravarai nei.” (1 Korinetia 15:13-19) Ae, me kare te manakonakoanga no tetai tuatau mutu kore ki mua, e mea “puapinga kore” te akonoanga Kerititiano. Ka riro ia kare e akakoro anga. No reira rai, i raro ake i te mana o teianei manakoanga peikani, kua riro te putuputuanga Korinetia ei ngai ki i te au manamanata. (1 Korinetia 1:11; 5:1; 6:1; 11:20-22) E no reira, kua akakoro a Paulo kia akamaroiroi i to ratou akarongo i te tuakaouanga. Na te taangaangaanga i te au manako ririnui, te au irava Tuatua Tapu, e te au akatutu anga, kua rauka iaia i te akapapu kia kore tetai ua atu ekoko anga e kare te tuakaouanga i tetai manako ua mari ra e tika tikai ma te aka tupu anga papu oki. No teia akatumu anga, kua rauka iaia i te raurau i tona au taeake akarongo ra: “Kia maroiroi kotou, auraka e ngaueue, kia maata nei te rave anga i te angaanga a te Atu, auraka e tivata, kua kite oki kotou e, kare te mea puapinga kore te angaanga a te Atu, ta kotou e rave na.”—1 Korinetia 15:20-58.
“Kia Matakite”
3, 4. (a) Kia tau ki ta Petero, eaa te tu manako kino te ka koropini i tetai papaki i te tuatau openga ra? (e) Eaa ta tatou ka tau kia akamaaraara marie ia tatou uaorai nei?
3 I teia tuatau, e manganui te aronga e tu manako ora anga no teia tuatau ua to ratou. (Ephesia 2:2) Kua tau ia mei ta te apotetoro ko Petero i totou maira. Kua tuatua aia no te “aronga taitoito, . . . e te tuatua anga mai e, ‘Teiea ua te aerenga mai nona i karangaia ra? te vai ua nei rai oki te au mea katoa nei mei te moe anga mairai o te ai metua ra, mei te maani anga mairai o te enua ra.’” (2 Petero 3:3, 4) Me ka aru te aronga akamori mou i taua manako ra, penei ka “akatau e te uua kore” ratou. (2 Petero 1:8) E mea mataora ra, e kare te reira i te tika ma te maata anga o te au tangata o te Atua i teia tuatau nei.
4 Kare i te tarevake kia manako i te openga o teianei akatereanga kino nei. E akamaara ana i te manako anga ta te au apotetoro a Iesu uaorai i akaari maira: “E te Atu, ei teianei aina koe e akaoki mai ei i te au kia Iseraela?” Kua pau atura Iesu: “Kare ïa i akonoia kia kite kotou i te taime e te tuatau, ta te Metua i vaoo iaia uaorai.” (Angaanga 1:6, 7) Te apai ra taua au tuatua ra i te akakite anga tana i oronga atura i te Maunga o Oliveta ra: “Kare kotou i kite i te ora e tae mai ei to kotou Atu . . . Ei te ora manako koreia e kotou, e tae mai ei te Tamaiti a te tangata.” (Mataio 24:42, 44) Ka tau tatou kia akamaaraara ia tatou uaorai i taua ako anga ra! Penei ka timataia tetai papaki e te tu manako e, ‘Penei ka tau au kia aere marie ua i tetai ngai e kia kore e manako rapurapu.’ Mei teaa ra te tarevake te reira! E akamanako ia Iakobo raua ko Ioane, koia oki, “te tamariki a te mangungu.”—Mareko 3:17.
5, 6. Eaa te au apiianga te ka rauka mai ia tatou no te au akaraanga o Iakobo raua ko Ioane?
5 Kua kite tatou e ko Iakobo tetai apotetoro totomapu tikai. (Luka 9:51-55) I te oti anga te akanoo angaia te putuputuanga Kerititiano ra, penei kua rave aia i tetai tuanga angaanga maata. Inara ia Iakobo e vai ou ua ra, kua tamateia aia e Heroda Ageripa I ra. (Angaanga 12:1-3) Te manako ra ainei tatou e i to Iakobo, kite anga i te taopeanga poitirere ua tona oraanga, e kua mii aia no tona tu totomapu anga, kua akamaroiroi aia iaia uaorai i tana angaanga orometua? Kare rava! E mea tika tikai kua mataora aia e kua akapou aia i te au mataiti meitaki o tona ora anga poto ua ra i te tavinianga ia Iehova. I teianei, kare tetai io tatou e kite me ka taope viviki uaia to tatou ora anga. (Koheleta 9:11; akaaite ia Luka 12:20, 21.) E no reira e mea pakari kia tamou marie i te tu teitei no to tatou tu totomapu e te angaanga i te tavinianga ia Iehova. Na te reira mataara ka tamou marie tatou i tetai ingoa meitaki ma ia katoa ra e kia ora ua atu ma to tatou manako anga i te ora anga mutu kore ki mua.—Koheleta 7:1.
6 Te vaira tetai apiianga aiteite te kapiti anga i te apotetoro ko Ioane, i reira ra aia i ta Iesu raurau anga pakari, “Kia matakite.” (Mataio 25:13; Mareko 13:37; Luka 21:34-36) Kua tuku a Ioane i te reira ki tona ngakau, i te tavinianga ma te totomapu no etai raungauru mataiti e manganui. Ko te tika, i te akara anga kua ora roa atu aia i etai atu apotetoro katoa ra. I te maata anga to Ioane ra au mataiti, kua rauka iaia i te akara akaou i te au raungauru mataiti no te raveanga angaanga tiratiratu, kua manako ainei aia e tarevake te reira, ko tetai oraanga tei tarevake te arataki anga me kare tei tau kore ra? Kare, ravaia! Te vaira tona akara matarikianga ki te tuatau ki mua. I te tuatua anga a Iesu tei akatuakaouia ra e, “Tikai, te aere vave atu nei au,” kua pau ua atura Ioane, “Amene. Koia ia, ka aere mai, e te Atu, e Iesu e.” (Apokalupo 22:20) Kare tikai a Ioane i noo ua no taua tuatau poto ra ma te manakoanga i ‘tetai oraanga aere marie ua’ e te maru. Kua manako papu aia kia tavini tamou marie ma tona oraanga katoa e te ririnui oki, kia tae ua atu ki te aereanga mai te Atu ra. Akapeea oki tatou nei?
Au Tango no te Irinaki i te Ora Anga Mutu Kore
7. (a) I akapeea te manakonakoanga no te ora mutu kore “i tuatua oronga mai ou teianei ao”? (e) Akapeea ta Iesu akamarama anga i te manakonakoanga no te ora mutu kore?
7 Kia papu e kare te manakonakoanga no te ora mutu kore i tetai moemoea tangata ua me kare manako anga. Mei ta Tito 1:2 i tuatua ra, kua akatumuia to tatou akamori anga tau i te Atua ra ki runga i te “irinaki i te ora mutu kore, i ta te Atua, ta te kore e tika kia pikikaa, i tuatua oronga mai ou teianei ao.” Ko te akakoro anga akamata anga ia a te Atua no te au tangata akarongo katoa ra kia ora e tuatau ua atu. (Genese 1:28) Kare e apinga, kare katoa te meameaau anga a Adamu raua ko Eva, e rauka kia akakore i teia akakoro anga. Mei tei tataia ia Genese 3:15, kua taputou viviki maira te Atua i tetai “uanga” te ka tatara i te au kino katoatoa tei akatupuia ki runga i te au tangata nei. I te tae anga mai te “uanga” me kare Mesia, koia Iesu, kua akariro aia i te manakonakoanga no te ora mutu kore ei tetai o tana au apiianga tumu tikai. (Ioane 3:16; 6:47, 51; 10:28; 17:3) Na te tukuanga i tona oraanga apa kore ei tetai oko, kua rauka ia Iesu te tika i te ture kia oronga i te oraanga mutu kore ki te au tangata nei. (Mataio 20:28) Ko tetai papaki o tana au pipi, e 144,000 te katoa anga, ka noo mutu kore ua atu i te au rangi ra. (Apokalupo 14:1-4) No reira ko tetai papaki o te au tangata kopapa mate ua nei ka “riro ei kopapa mate kore e tikaʼi”!—1 Korinetia 15:53.
8. (a) Eaa “te mate kore,” e eaa ra a Iehova i orongaʼi i te reira ki te 144,000 ra? (e) Eaa te manakonakoanga ta Iesu i akakite atu no te “au mamoe ke atu”?
8 “Te mate kore” e tere atu tona aiteanga i to te kore ua e mate. Te kapiti katoa ra ia i “te mana ra o te ora mutu kore ra.” (Ebera 7:16; akaaite ia Apokalupo 20:6.) Inara, eaa ta te Atua ka rauka i te orongaanga i taua apinga meitaki roa ra? E manako ana i ta Satani akaaoanga e kare e rauka kia irinakiia tetai ua atu o ta te Atua ra au mea ora. (Iobu 1:9-11; 2:4, 5) Na te oronga anga i te mate kore no te 144,000 ra, te akakite ra te Atua i tona irinakianga takiri i teianei pupu tei pau meitaki atura i ta Satani akaaoanga. Inara akapeea oki te toenga atu o te tangata nei? Kua tuatua a Iesu ki te au mema mua o teianei “anana iti” o te aronga akatuangaia no te Patireia e ko ratou te ka “noo ki rungao i te au terono i te akava anga i nga kopu tino ngauru ma rua o Iseraela ra.” (Luka 12:32; 22:30) Te akakite maira teia e ka rauka i etai atu ra te oraanga mutu kore ki runga i te enua nei ei au tangata i raro ake i tona Patireia. Noatu rai kare e orongaia te tu mate kore ki teia “au mamoe ke atu,” ka rauka ra ia ratou te “oraanga mutu kore.” (Ioane 10:16; Mataio 25:46) E no reira ko te oraanga mutu kore te manakonakoanga no te au Kerititiano ravarai. Kare ia i tetai manako ua mari ra ko tetai apinga tei taputou puia na “te Atua, ta te kore e tika kia pikikaa,” e kua okoia ma te toto okomaata o Iesu ra.—Tito 1:2.
I te Tuatau Mamao ki Mua?
9, 10. Eaa te au akakite anga marama te vaira e te vaitata nei te openga?
9 Kua totou mai te apotetoro ko Paulo e “ka tupu te kino maata” na te reira e akakite mai e kua tae tatou ki “taua tuatau openga ra.” I te taiate o te tangata takapini ia tatou e pururu aere ra ki roto i te tu aroa kore, te noinoi, te akateitei anga ia ratou uaorai, e te tu akono tau kore i te Atua, kare ainei tatou e kite e te vaitata viviki maira ta Iehova ra no te raveanga i tana au akavaanga ki runga i teianei akatereanga kino o te ao nei? I te tupu maata anga te ta ua e te makitakita, kare ainei tatou e kite ana i te tupu anga o ta Paulo au tuatua kapitiia maira: “Te au tangata kikino e te aronga pikikaa ra, e tupu rai to ratou kino, e e maata atu”? (2 Timoteo 3:1-5, 13) Penei ka tuatua maata tetai papaki ma te papu e, “e au, e kare e kino,” inara ka ngaro ke atu te au manakonako katoa no te au, no te mea “ei reira ratou e rokoia uaia mai ei e te mate viviki, mei te vaine nui kia rokoia e te mamae ra; e kare rava ratou e ora.” Kare tatou i akarukeia mai ki roto i te poiri i te aiteanga o to tatou au tuatau nei. E no reira, “kia ara ra, e e akono meitaki.”—1 Tesalonia 5:1-6.
10 Pera katoa oki, te akakite maira te Pipiria e ko te tuatau openga “e manga tuatau poto ua.” (Apokalupo 12:12; akaaite ia 17:10.) Te akara anga kua topa te maata anga o te reira “manga tuatau poto ua.” Ei akatauanga, te akataka tika maira te totou a Daniela i te tamaki anga i rotopu i “te ariki o te apatokerau” e “te ariki o te apatonga” tei totoa maira ki roto i teianei anere mataiti. (Daniela 11:5, 6) Te mea toe nei kia akatupuia ko te tamaki mai anga a “te ariki o te apatokerau ra,” tei akatakaia maira ia Daniela 11:44, 45).—E akara The Watchtower o Tiurai 1, 1987, e Te Punanga Tiaki o Noema 1, 1993, no te uriuri anga manako i teianei totou anga.
11. (a) Eaa te maata te akatupu anga ia Mataio 24:14? (e) Eaa te akakiteia maira e ta Iesu au tuatua tataia ia Mataio 10:23 ra?
11 Te vai katoa ra oki ta Iesu ra totou anga e “e tutu aereia te evangelia o te basileia nei, e kako rava ake te ao katoa nei; ei kite no te pa enua ravarai; ko te openga iora ïa i reira ra.” (Mataio 24:14) I teia tuatau nei, te rave nei te Au Kite o Iehova i ta ratou angaanga i roto i te 233 au enua, e te au pupu enua rikiriki, e te au ngai ke ke oki. E tika, te vaira etai ngai kare i raveia, e penei i to Iehova ra tuatau tau, ka akatueraia no te tutu aereia. (1 Korinetia 16:9) Inara, e akamanako anga meitaki te au tuatua a Iesu ia Mataio 10:23 ra: “Kare e kako te au oire o Iseraela ia kotou, e tae mai ei te Tamaiti a te tangata.” E tika ka tutuia te tuatua meitaki takapini te ao katoa nei, kare ra tatou e itae ki te au tuanga ravarai o teianei ao ma te tuatua no te Patireia i mua ake ka “tae mai ei” a Iesu Tei Tamate ra.
12. (a) Eaa te ‘akairoanga’ te taikuia ra ia Apokalupo 7:3? (e) Eaa te manako maata no te topaanga te numero o te aronga akatainuia ra i runga i te enua nei?
12 E akamanako i tei tataia ia Apokalupo 7:1, 3, te tuatua ra e te tapuia ra “nga tuanga matangi [akapou anga] e a” e “kia ope ra te au tavini o to tatou Atua i te akairoia e matou to ratou rae.” Kare teia e taiku ana i te akairo anga mua ra, tei raveia ra i te raukaanga i te 144,000 te kapikianga no te rangi. (Ephesia 1:13) Te taiku maira te reira i te akairo anga openga, me oti ratou te akataka takiriia ei “tavini no to tatou Atua” tei timataia e tei tiratiratu oki. Kua topa maata te numero o te au tamariki tikai a te Atua te ora nei i runga i te enua. Pera katoa oki, te akakite marama maira te Pipiria e “no te aronga i ikiia ra” e riro te tuanga akamata anga o te mate maata “i te tapotoia.” (Mataio 24:21, 22) Ko te maata anga o te aronga te akono ra ei akatainuia kua ruaine tikai. No reira, kare ainei teia e akakite akaou mai e te vaitata mai nei te openga?
Tetai Tiaki Tiratiratu
13, 14. Eaa te apainga a te pupu tiaki ra?
13 I teianei, ka meitaki tatou kia akarongo i te arataki anga te orongaia maira e te ‘tavini akono meitaki.’ (Mataio 24:45) No te tere atu i tetai anere mataiti, kua tavini tiratiratu te “tavini” o teianei tuatau ei tetai “tiaki.” (Ezekiela 3:17-21) Te akataka maira The Watchtower o Tianuare 1, 1984 e: “Te akara nei teia tiaki i te au tupu anga ki runga i te enua nei i te akatupuanga i te totou no te Pipiria, te akakite maira i te akamatakiteanga no tetai ‘mate maata te vaitata maira kare ra i tupu ana mei te akamataanga mai o teianei ao’ e te akakitekite ra ‘i te tuatua meitaki no tetai apinga meitaki atu.’”—Mataio 24:21; Isaia 52:7.
14 Kia maara e: Na te tiaki te angaanga kia kapiki maata i “tana i kite ra.” (Isaia 21:6-8) I te au tuatau o te Pipiria ra ka akatangi te tiaki i te akamatakiteanga noatu rai me te mamao ke ra te akakoko anga kia akataka meitakiia. (2 Ariki 9:17, 18) Kua rokoia te au akamatakiteanga pikikaa i reira. Inara kare te tiaki meitaki e tapu i te tuatua no te mataku e te akama. Me te ka ra to are i te ai, eaa toou manako me ka kore te aronga tamate ai e aere mai no to ratou manako anga e penei e akamatakiteanga pikikaa ua te reira? Kare, te manakonako ra tatou kia akono viviki taua au tangata ra ki tetai ua atu akakite anga i tetai tu kino! I roto i tetai tu aiteite katoa, kua tuatua maata te pupu tiaki i te akara anga au turanga e te umuumuia ra te rave i te reira.
15, 16. (a) Eaa ra i raveiaʼi te au akatikatika anga i to tatou kiteanga i te au totou ra? (e) Eaa ta tatou ka kite mei te au tavini tiratiratu mai o te Atua tei tarevake ra to ratou kiteanga i etai au totou ra?
15 Inara, i te au tupu anga e tupu ra kua marama atu to tatou kiteanga i te au totou ra. Te akaari maira te tuatua enua e e takitai ua ake me e tupu anga tetai, tei kitea katoaia te au totou tu-Atua ra i mua ake i te akatupu angaia. Kua akakite tika atu te Atua kia Aberama eaa te roa o tona uanga “ei tuitarere i te enua no etai ke,” koia oki e 400 mataiti. (Genese 15:13) Inara, kua oronga a Mose iaia uaorai ei akaora i mua ake i te tuatau ra.—Angaanga 7:23-30.
16 E akamanako katoa i te au totou Mesia ra. I te au akara anga te taka marama ra e kua totouia mai te matenga e te tuakaouanga o te Mesia. (Isaia 53:8-10) Inara, kare i mou i ta Iesu uaorai au pipi taua tika ra. (Mataio 16:21-23) Kare ratou i kite e ka akatupuia ta Daniela 7:13, 14 i te pa·rou·siʹa, me kare “parutia” o Karaiti i te tuatau ki mua. (Mataio 24:3) E no reira e vaitata e 2,000 mataiti i kore to ratou manakoanga i tano i to ratou ui anga kia Iesu: “E te Atu, ei teianei ainei koe e akaoki mai ei i te au kia Iseraela?” (Angaanga 1:6) Noatu rai i muri ake i te riro anga kia akanoo meitakiia te putuputuanga Kerititiano, kua tu mai te au manako tika kore e te au tapapa anga tarevake ra. (2 Tesalonia 2:1, 2) Inara noatu e kua tarevake te au manako o tetai papaki i etai atianga, kua akameitaki tikai a Iehova i te angaanga a taua aronga akarongo o te anere mataiti mua ra!
17. Eaa te manako tau no tatou no te akatikatika anga i to tatou kiteanga i te Tuatua Tapu ra?
17 Kua pera katoa oki te pupu tiaki o teia tuatau nei kua akataka i tona au manako mei tetai taime ki tetai taime. Inara, ka rauka ainei i tetai kia ekoko e kua akameitaki a Iehova i te ‘tavini akono meitaki ra’? Pera katoa oki, me tamanakoia te tata anga katoa, kare ainei te maata anga o te au akatikatika anga tei raveia i te au tumu rikiriki ua? Kare to tatou kiteanga akatumuia o te Pipiria i tauiia. To tatou irinaki anga e te noo nei tatou i te tuatau openga kua ketaketa roa atu i to mua ana!
Oraanga no Tetai Tuatau Mutu Kore ki Mua
18. Eaa tatou i tikaʼi kia kopae ke i te ora anga no teia tuatau anake ua?
18 Penei ka tuatua to teianei ao, ‘E kai tatou e inu oki, no te mea apopo ka mate tatou,’ inara kare teianei e tika ei tu manako no tatou. Eaa oki ka tauta puapinga kore ei no te au mareka anga te ka rauka ia tatou i te oraanga i teianei me ka rauka ia tatou kia angaanga atu no tetai tuatau mutu kore ki mua? Ko taua manakonakoanga ra, me no te ora anga mate kore ki te rangi me kare te oraanga e tuatau ua atu ki runga i te enua nei, kare ia i te moemoea, kare i te manako ua. E tika tikai ia na te Atua “ta te kore e tika kia pikikaa” i taputou mai. (Tito 1:2) Te maata nei te akapapu anga e kua vaitata te tupu anga to tatou manakonakoanga! “Te poto nei te tuatau.”—1 Korinetia 7:29.
19, 20. (a) Akapeea ta Iehova manako anga i te au atinga ta tatou i oronga no te Patireia ra? (e) Eaa tatou i tikaʼi kia noo ma te manako anga i te tuatau mutu kore ua atu?
19 E tika, kua roa atu te vai anga o teianei akatereanga i ta te aronga e manganui i manako. Penei ka manako tetai papaki e naringa ratou i kite i teia i mua ana ra, penei kare ratou e oronga i etai au atinga ra. Inara kare tetai e tau kia mii no te raveanga i te reira. Ko te tika oki, te tukuanga atinga e tuanga maata ia no te akonoanga ei Kerititiano. Ka ‘akaruke te au Kerititiano ia ratou uaorai.’ (Mataio 16:24) Kare rava tatou e tau kia manako e ko ta tatou au tauta anga kia akamareka i te Atua ra kua riro ei puapinga kore. Kua taputou a Iesu: “Kare e tangata i akaruke i te are, e te au taeake, e te au tuaine, e te metua tane, e te metua vaine, e te vaine, e te tamariki, e te kainga, noku, e no te evangelia nei, e kore ei e rauka iaia e anere ua atu, i teianei . . . e i te ao a muri nei, ko te ora mutu kore ïa.” (Mareko 10:29, 30) A tetai tauatini mataiti mei teianei atu, eaa te puapinga maata o taau angaanga, toou are, me kare taau moni i te pangika i te akara anga? Inara, e meitaki to te au atinga taau ka tuku na Iehova a tetai mirioni mataiti mei teianei atu—tetai pirioni mataiti mei teianei! “Kare te Atua i te Atua tuatua-tika kore, ka akangaro atu ei aia i ta kotou angaanga i rave.”—Ebera 6:10.
20 No reira, e noo tatou ma te manako anga i te tuatau mutu kore ua atu ki mua, e te tamou marieanga to tatou nga mata, “eiaa i te au mea i akaraia ra, i te au mea akara koreia ra: ko te au mea e akaraia nei oki, no teia ua nei ïa tuatau; kareka te au mea akara koreia ra, e tika ïa i te vai ranga.” (2 Korinetia 4:18) Kua tata te peroveta ko Habakuka: “No te tuatau i akonoia ra taua orama nei, ei te openga ra e tuatua mai ei e kare e pikikaa; roa oti, ka tapapa atu rai; e tae tika mai ïa, e kare e tavarevare.” (Habakuka 2:3) Ka akapeea ‘te tapapaanga atu’ i te openga i te akatupu anga i te tu o ta tatou rave anga i ta tatou uaorai apainga e ta te ngutuare tangata? Na ta tatou atikara te aru mai nei e akakite i teia au tumu.
Au Tumu no te Akamanako Akaou
◻ Eaa te tupu anga i teia tuatau ki tetai papaki no te akaraanga taroaroa te openga o teia akatereanga o te au mea nei?
◻ Eaa te tumu anga no to tatou manakonako no te ora mutu kore?
◻ Eaa te manako tau no tatou no te au atinga ta tatou i oronga no te au apinga Patireia?
[Tutu i te kapi 15]
Kia oti te angaanga tutu aere i te ao katoa nei i mua ake ka tae mai ei te openga