Kia Papu te Tuku i te Au Mea Mua na Mua!

E po uipaanga teia, inara e angaanga taau kia rave. Eaa taau ka tuku na mua?

E TANE koe e e metua oki. I te vaitata anga tetai ra roa i te angaanga maata i te openga, kua ariu atu toou au manako ki te uipaanga putuputuanga tei akapapaia no taua aiai ra. Me ka akaruke viviki koe i te angaanga, ka rava ua toou taime no te pai, taui i toou au kakau, e ka kaikai viviki ua i mua ake i te akarukeanga no te uipaanga ra. E poitirere ua, kua aravei mai toou pu angaanga e kua pati mai ia koe kia angaanga akaou. Kua taputou mai aia ka tutaki maata mai ia koe. Te umuumu ra koe i te moni.

Me kare e vaine koe e e metua vaine oki. Ia koe e teateamamao ra i te kaikai aiai, kua topa atu toou nga mata ki runga i tetai akaputu anga kakau kare ra i auriia, te anoanoia ra etai no apopo. Kua ui koe ia koe uaorai, ‘Me ka aere au ki te uipaanga i teia po, a naea e raukai iaku te tuatau no te rave i te aurianga?’ I te mea koi akamata ua akera i te rave angaanga i te ra roa katoa, te kite ra koe i te tu ngata kia akono i te au angaanga ngutuare e te angaanga moni oki no te oraanga.

Me kare ko tetai tamaiti apii. I roto i toou pia, te akaputu teiteiia ra taau angaanga no te kainga. Ko te maata anga kua orongaia mai i etai tuatau kua topa, inara kua akaruke uaia e koe, e i teianei e manganui te au angaanga tei tau ra kia papa i taua atianga ra. Kua timataia koe kia pati i toou nga metua kia akatikaia kia noo koe ki te kainga mei te uipaanga kia akaoti i taau angaanga no te kainga ra.

Ko teea taau ka tuku na mua: te angaanga tapiriia mai, te aurianga kakau, te angaanga no te kainga, me kare te uipaanga putuputuanga? Eaa te aite anga, i te pae vaerua, e kia tuku i te au mea mua na mua? Eaa to Iehova ra manako?

Eaa te Mea Tau kia na Mua?

I muri poto ake i te rauka anga i to Iseraela ra te Ture Ngauru ra, kua kiteaia tetai tangata te akaputu vaie ra i te Tapati. Kua tureia teianei i roto i te Ture ra. (Numero 15:32-34; Deuteronomi 5:12-15) Akapeea koe me naau i akava taua tumu ra? Ka tuku ua ainei koe i taua tangata ra, ma te taumaroanga e, kare oki aia i rave angaanga ana kia tamou i tetai tu oraanga apinganui mari ra kia oronga i te au mea umuumuia no tona ngutuare tangata? Ka tou atu ainei koe e e manganui te au atianga i te mataiti katoa kia akono i te Tapati e ko tera tuatau tei kore ra i akonoia, penei no te kore te tangata ra i parani na mua, ka ngoie ua te akakoreia te reira rave ara?

Kua manakoia e Iehova taua tumu ra ei mea kino maata. I muri iora, te tuatua ra te Pipiria e, “kua tuatua mairā Iehova kia mose, Ka tamate takiri roaia taua tangata ra.” (Numero 15:35) Eaa ra a Iehova i manako ngakau ketaketai i ta taua tangata ra i rave?

E ono ra no te au tangata ra kia akaputu vaie pera katoa oki kia rave i ta ratou au mea umuumuia no te kai, te kakau e te tamarumaru oki. Ko te ra itu kia akatakaia no tei umuumuia no ratou i te pae vaerua. Noatu ra e kare i te tarevake kia akaputu vaie, e tarevake ra kia taangaanga i taua taime akatakaia ra kia akamori ia Iehova i te raveanga i te reira. Noatu rai e kare te au Kerititiano i raro ake i te Ture a Mose, kare ainei teianei tupu anga e apii mai ia tatou i tetai apiianga i te akanooanga tika i ta tatou au ikianga angaanga i teia tuatau nei?​—Philipi 1:10.

E muri ake i te akapouanga e 40 mataiti i te metepara, kua akapapa to Iseraela kia tomo atu ki te Enua Taputouia ra. Kua roiroi tetai papaki i te kaikaianga i te mana tei orongaia mai e te Atua ra i te metepara e kare e ekoko anga te akara atura ki tetai tauianga i te kai. Ei tauturu ia ratou kia mou i te manako tika ia ratou e tomo atura ki te enua “e taʼe a vai ua te u, e te meli,” kua akamaara atura Iehova ia ratou: “Kare o te areto anake ra te mea e oraʼi te tangata nei, ko te au mea katoa ra no roto mai i te vaa o Iehova ra, e ora te tangata i te reira.”​—Exodo 3:8; Deuteronomi 8:3.

Ka rave angaanga maata to Iseraela ra no ta ratou “u e te meli.” E au vaeau etai te ka tau kia re ratou, e au are kia patu, e au kainga kia tanutanuia. Pera katoa, kua akaue atu a Iehova i te au tangata ra kia akataka tetai tuatau i te au ra takitai kia tamanako ki runga i te au tumu pae vaerua. Kia rave katoa ratou i tetai taime kia apii i ta te Atua ra au arataa ki ta ratou tamariki. Kua na ko maira Iehova: “E apii oki kotou [i taku au akauenga] ki ta kotou au tamariki, i te karangaranga anga i te reira kia noo ua koe i roto i to are, e kia aere ua koe na te arataa, e kia akāvai koe, e kia tu oki koe ki runga.”​—Deuteronomi 11:19.

E taki toru taime i te mataiti kua akaueia te au tane katoa o Iseraela e te poroteraita i te enua ra kia aere e akakite atu ia ratou ki mua i te aroaro o Iehova ra. I te kiteanga e ka puapingaia te pamiri katoa i te pae vaerua mei taua au atianga ra, e manganui te au upoko ngutuare tangata kua akapapa kia kapiti atu ta ratou vaine e te tamariki kia ratou. Inara naai e paruru i to ratou au ngutuare e te au kainga i te au ravenga a te enemi i te tuatau kua aere ke atura te ngutuare tangata? Kua taputou a Iehova: “Kare rava oki tetai e anoano mai i to enua, kia aere koe ki runga ki mua i te aroaro o to Atua ra ko Iehova, tu toru i te mataiti okotai.” (Exodo 34:24) Na te akarongo o Iseraela ra i irinaki ei e me ka tuku ratou i te au apinga vaerua na mua, kare ratou e ruti i te pae materia ra. I tika ainei ta Iehova i tuatua ra? Koia tikai ia!

Na Mua te Kimianga i te Patireia

Kua apii a Iesu i tana au pipi kia tuku i te au apinga vaerua na mua i etai atu au apinga ravarai. I te Tuatua i te Maunga ra, kua ako atu aia i te aronga akarongo maira kiaia: “Auraka kotou e apiapi ua, ka na ko ei ra, Eaa ua ta matou kia kai? e, Eaa oki ta matou ka inu? e, Eaa to matou kakau kia kakau? . . . E na mua ra kotou i te kimi i te basileia o te Atua, e te tuatua-tika nana ra; e kapiti katoaia mai taua au mea [materia umuumuia] katoa ra ia kotou.” (Mataio 6:31, 33) Kare i roa i muri ake i to Iesu matenga, kua aru te au Kerititiano papetito ouia ra i taua apiianga ra. E manganui te au ngati Iuda e te au poroteraita ngati Iuda tei aere atu ki Ierusalema no te akono anga i te oroa o Penetekote i te 33 T.N. Ia ratou i reira, kua rokoia e tetai apinga kare ra i manakoia atu. Kua akarongo ratou e kua takave atu i te tuatua meitaki no Iesu Karaiti. I te inangaro kia maata atu te kite i to ratou akarongo kitea ouia ra, kua noo atu ratou ki Ierusalema. Kua meangiti mai ta ratou au apinga, inara e tuanga rua ua te puapinga o te au mea akapumaana kopapa ra. Kua kitea e ratou te Mesia ra! Kua tuaia e to ratou au taeake Kerititiano ra ta ratou au apinga kopapa na ratou katoatoa kia rauka ia ratou kia “mou piri tikai atura ratou i ta te au aposetolo i apii ra e . . . te pure anga oki.”​—Angaanga 2:42.

I muri iora, kua kore tetai papaki o te au Kerititiano ra i kite i te umuumu anga no te pirianga putuputu i te au uipaanga ra. (Ebera 10:23-25) Penei kua riro ratou kia noinoi apinga, kua manako kore i te au apinga pae vaerua i te tautaanga kia akatinamou i te pae o te moni na ratou uaorai e to ratou ngutuare tangata. I muri ake i tana raurauanga i tona au taeake kia kore e akaruke i te au uipaanga, kua tata te apotetoro ko Paulo: “Ei noo anga noinoi kore i te apinga to kotou; kia mareka i ta kotou i rauka ra: ko te Atua oki te tuatua mai e, ‘Kare rava au e akaruke atu ia koe, kare oki e taka ke ia koe, kare, kare rava atu.’”​—Ebera 13:5.

Kua tau tikai ta Paulo ako anga. Vaitata i te rima mataiti i muri io i ta Paulo tataanga i tana reta ki to Epera ra, kua koropiniia a Ierusalema e te vaeau Roma o Cestius Gallus. Kua maara te au Kerititiano tiratiratu ra i ta Iesu akamatakiteanga: “Kia akara ra kotou i [teia] . . . , E te tangata i rungao i te are ra, auraka aia e eke ki roto i te are, eiaa e tomo ki roto e apai i tetai mea apinga ki vao. E auraka tei te kainga ra, e oki mai e tiki i tona kakau.” (Mareko 13:14-16) Kua kite ratou e tei runga to ratou ora anga, kare i te tinamou o ta ratou angaanga me kare i te puapinga o ta ratou au apinga, mari ra ki rungao i to ratou akarongo anga ki te au apii anga a Iesu ra. Te aronga tei akarongo ra ki ta Paulo ako anga e kua tuku i te au apinga vaerua na mua kare e ekoko anga e kua kite e mea ngoie ua kia akaruke i te ngutuare, te angaanga, te au kakau, e te au apinga manako maataia ra e ka oro atu ei ki te au maunga ra i tetai ua atu tei kore ra e akaruke ua i te noinoi i te moni ra.

Akapeea Etai i te Tuku Anga i te Au Mea Mua na Mua i Teia Tuatau

Te akaperepere ra te au Kerititiano i te taokotai anga putuputu ma to ratou au taeake i teia tuatau, e e manganui te tuku atinga ra kia rauka te aere ki te au uipaanga. I etai ngai ko te angaanga anake te ka rauka ko te angaanga taui anga tetai pupu e tetai. Kua akatika tetai taeake nana e mono i tona au oa angaanga i te au po Maanakai, tei anoano ra te maataanga te au tangata i tona ngai kia raveia no te tamataora anga, me ka rave ratou i tana tuanga angaanga i te au po uipaanga ra. Ko etai atu au taeake te rave angaanga taui anga tetai pupu e tetai kua aere ki te au uipaanga no tetai putuputuanga vaitata mai me ka kore e rauka kia aere ki ta ratou uaorai uipaanga no te angaanga oki. Na teia tu, vaitata ka tae ratou ki te au uipaanga katoatoa. Ko tetai vaine inangaro ou ra i te tuatua mou i Kanata kua viviki ua te kite i te puapinga maata o te Apii Orometua Teokaratiki e te Uipaanga Tavini Anga, inara kua kore e rauka iaia te aere ki taua uipaanga ra no tana angaanga. No reira, kua tutaki aia i tetai oa angaanga nona kia rave i tana tuanga i taua po ra kia raukai iaia te aere ki taua au uipaanga puapinga maata ra.

E manganui te aronga te makiia ra i te maki kino e vaitata kare e taime i kore e aere ki te uipaanga. Ka akarongo ratou ki te porokaramu i te kainga na te terepaoni me kare na tetai rekotianga tepe me ka kore e rauka ia ratou kia aere ki te Are Uipaanga Patireia. Te akaari ra ratou i te arikianga maata no ta Iehova ra au apinga vaerua orongaia mai na roto e te “tavini akono meitaki e te pakari”! (Mataio 24:45) Te au Kerititiano te tavini ra ei utuutu i to ratou nga metua kua ruaine ra ka ariki tikai me ka oronga tetai taeake me kare tetai tuaine e koia e noo ma te metua ra kia raukai i tei utuutu ra te aere atu ki tetai uipaanga putuputuanga.

E Parani Atu na Mua!

Te au metua te manako ra i to ratou uaorai umuumu anga i te pae vaerua ka tauturu i ta ratou tamariki kia ariki i te au uipaanga Kerititiano. Ko te mea matauia, ka manako ratou i ta ratou tamariki kia rave i ta ratou angaanga apii no te kainga e kare kia akaputu uaia. I te au po uipaanga kia rave te tamariki i ta ratou angaanga apii no te kainga i muri ua ake i te taeanga mai mei te apii. Kare te au ravenga rekaia e etai atu au angaanga oki e akatikaia kia tamanata mai i te tuatau uipaanga putuputuanga ra.

Ei tane e te metua oki, te tuku ra ainei koe i te tuanga mua ki te aereanga ki te uipaanga? Ei vaine e te metua vaine oki, te tauta ra ainei koe kia parani i taau au apainga kia va mai te tuatau no te au uipaanga? Ei mapu, te akapapa ra ainei koe i taau angaanga apii i te kainga kia koropini i te au uipaanga me kare ko te au uipaanga kia koropini i taau angaanga apii i te kainga?

Ko tetai uipaanga putuputuanga e orongaanga aroa ia na Iehova. Ka tau kia raveia te tauta anga katoa kia o atu ki roto i taua akanoonoo anga. Ka akameitaki maata mai a Iehova ia koe me ka tuku koe i te au apinga mua na mua!