Jun

O Jehova blagoslovinđa sa e hrišćanen ko prvo veko sose prilagodinđe pe ko neve okolnostija. But putija, hine progonime. Disavo puti čak ked najhari očekujinđe. Te dikha so ulo e Varnavase hem e Pavlese đi propovedinđe ki Listra. Ki početka, o manuša hine šukar premalo lende hem šunđe odova sostar vaćerđe. Ama, kasnije o protivnikija pherđe e manušengi godi hem fordinđe bara upro Pavle hem mukhlje le te merel (Dela 14:19). Ama, o Varnava hem o Pavle hem ponodri propovedinđe ko avera thana. So ulo sebepi odova? On ćerđe učenikonen hem olenge lafija hem olengo primer zorjaćerđe avere phralen hem phenjen (Dela 14:21, 22). Butenđe pomožinđa odova so o Pavle hem o Varnava na ćhinavđe te propovedinen ked hine progonime. Isto ađahar, ako amen hem ponodri ćeraja o zadatko kova o Jehova dinđa amen, ov but ka blagoslovini amen (w23.04 16-17 ¶13-14).

O kralj David hine le bare dušmanija hem but putija molinđa pe e Jehovase te pomožini le. Ov hine sigurno so o Jehova ka šunel hem ka odgovorini ko olese molitve. Amen isto šaj te ova sigurna ko odova. Ki Biblija pisini so o Jehova šaj te del amen mudrost hem snaga te istrajina. Isto ađahar, ov šaj te pomožini amen prekalo amare phralja hem phenja, čak hem prekalo manuša kola na služinena lese. O Jehova na ka odgovorini ko amare molitve uvek ađahar sar so amen mangaja, ama šaj te ova sigurna so ov ka odgovorini amenđe. Ov ka del amen baš odova so valjani amenđe, ko vreme ked odova valjani. Odolese, valjani hem ponodri te molina amen hem te ova uverime so ov ka brinini pe amendar. Isto ađahar, šaj te ova sigurna so ko nevo sveto sarinenđe ka del odova so mangena (Ps. 145:16; w23.05 8 ¶4; 13 ¶17-18).

Šukar tano te razmislina ando blagoslovija kola dobinaja ked ispuninaja amare ciljija. Ando kola blagoslovija valjani te razmisline? Na primer, ako ćhivđan tuće cilj redovno te čitine i Biblija hem te moline tut, razmislin kobor odova ka zorjaćeri to amalipe e Jehovaja (Ps. 145:18, 19). Ako ćhivđan tuće cilj te razvijine disavi osobina, razmislin kobor odova ka pomožini tuće te ovel tut pošukar odnos averencar (Kol. 3:14). Sose ko jekh lil ne bi pisineja sose mangeja te ispunine to cilj? Palo odova, redovno dikh odova lil. Družin tut okolencar kola ka ohrabrinen tut te ispunine te duhovna ciljija (Posl. 13:20). Podijekh puti, nane amen želja te ispunina amaro cilj. Ama, da li odova značini so našti te ispunina le? Na. Amen valjani te arakha načinija sar te ispunina amaro cilj, čak hem ked nane amen želja te ćera odova. Naravno, odova na ka ovel lokho, ama ako ka ispunina amaro cilj, ka ova but bahtale (w23.05 27-28 ¶5-8).

Odova so đanaja so amen hijam odgovorna aso amare odluke šaj te podstaknini amen te priznajina amare grehija, te ispravina amare greške hem te na ponovina len. Ako ćeraja odova, hem ponodri šaj te aćhova ki trka aso životi. So šaj te ćere ako anđan disavi pogrešno odluka? Najangleder, prihvatin i činjenica so tu našti te menine i prošlost. Ma našal to vreme hem ti snaga te opravdine tut, te krivine tut ili averen. Umesto odova, ov svesno so grešinđan hem de sa tutar te ćere odova so akana šaj. Ako isi tut osećaj andi krivica, tegani ponizno molin tut e Jehovase, priznajin ti greška hem molin le te oprostini tuće (Ps. 25:11; 51:3, 4). Isto ađahar, izvinin tut okolenđe kolen povredinđan. Ako tano potrebno, rode pomoć kotar starešine (Jak. 5:14, 15). Sikljov ando te greške hem trudin tut te na ponovine len. Ov sigurno so o Jehova ka mothovi tuće po milosrđe hem so ka del tut odova so valjani tuće (Ps. 103:8-13; w23.08 28-29 ¶8-9).

O Jodaj pomožinđa e Joasese te ovel šukar manuš. Sebepi odova, đi hine terno akava kralj ćerđa odova soj tano šukar anglo Jehovase jaćha. Ama ked o Jodaj mulo, o Joas počminđa te šunel so vaćerena o knezija kola na služinđe e Jehovase (2. Let. 24:4, 17, 18). Iako o Jehova hine but tužno sebepi odova, „ov bićhalđa lenđe pe prorokonen te podstakninen len te irinen pe olese, ama akala na šunđe len.“ On čak na šunđe ni e Jodajese ćhave, e Zaharija, kova na samo so hine e Jehovaso proroko hem svešteniko, nego hem e Joaseso rođako. O kralj Joas čak mudarđa e Zaharija (2. Let. 22:11; 24:19-22). O Joas na hine le strahopoštovanje premalo Jehova. O Jehova phenđa: „Okola so lađaćerena man, ka oven lađaćerde“ (1. Sam. 2:30). Jekh tikni sirijsko vojska kasnije porazinđa e Joasese bare vojska hem tegani but raninđe le (2. Let. 24:24, 25). E Joase mudarđe olese sluge, odolese so mudarđa e Zaharija (w23.06 18-19 ¶16-17).

O Pavle hine ko Efes hem odothe propovedinđa i šukar vest (Dela 19:1, 8-10; 20:20, 21). Ov but manglja e phralen hem manglja te pomožini lenđe te aćhon verna e Jehovase. O manuša ko Efes ćerđe baro nemoral hem hić na lađandilje sebepi odova. O pogrdno govor šaj hine te šunel pe ko pozorište hem čak ko disave religiozna praznikija (Ef. 5:3). But olendar našalđe „svako moralno osećaj“. Akala lafija doslovno značinena „na osetinđe nisavi dukh“ (Ef. 4:17-19). Angleder te haljon e Jehovase merilija ando odova soj tano pogrešno a soj tano ispravno, olengi savest na mučinđa len ked ćerđe diso soj tano lošno. Odolese, o Pavle phenđa soj tane „ki tomnina hem [so] na ka dobinen o životi kova dela o Devel.“ Disave manuša kotar Efes na aćhilje ki tama (w24.03 20 ¶2, 4; 21 ¶5-6).

O Gedeon hine sudija hem odija buti na hine lokhi. Ked o Madijancija raćate našlje andi bitka, ov prastandilo palo lende andi dolina Jezrael đi i reka Jordan (Sud. 7:22). Da li terdilo ked reslja ko Jordan? Na. Iako hine umorno, ov hem olese 300 manuša nastavinđe te prastan palo lende. Ko krajo, reslje len hem pobedinđe len (Sud. 8:4-12). O Gedeon verujinđa so o Jehova ka del le snaga hem o Jehova odova ćerđa (Sud. 6:14, 34). Jekh puti, ov hem olese manuša prastandilje palo duj madijanska kraljija kola našlje olendar ko kamile (Sud. 8:12, 21). O Jehova tegani pomožinđa e Izraelcenđe te resen odole kraljen hem te pobedinen ki bitka. Isto ađahar, o starešine uzdajinena pe upro Jehova sose „ov niked na ćhinđola hem niked na našali pi snaga.“ Ov ka del len snaga ked ka valjani lenđe (Is. 40:28, 29; w23.06 6 ¶14, 16).

Amen šaj te aćhova zorale bizo obzir save problemija isi amen. Odolese, nek ovel amen poverenje upro Jehova. Razmotrin sar odova so o Varak hine le poverenje upro Jehova pomožinđa lese te šunel olese smernice. Ko odova vreme, o manuša ko Izrael na hine pripremime aso maribe, čak na hine len ni oružje. Ama, o Jehova phenđa e Varakese te đal hem te borini pe protiv o zapovedniko o Sisara hem olesi vojska koja hine la but oružje (Sud. 5:8). I proročica Devora phenđa e Varakese te huljel kotar planina tele hem te borini pe odole zapovednikoja kova hine le 900 kočije. Iako e Izraelcenđe bi ovela but pharo te borinen pe ko odova ravno than protiv i vojska kase kočije đana but sigate, o Varak ipak šunđa akava uputstvo. Đi o vojnikija huljilje kotar planina Tavor, o Jehova mukhlja jekh baro boršim. E Sisarese kočije batinđe ki ćik, a uzi Jehovasi pomoć o Varak pobedinđa (Sud. 4:1-7, 10, 13-16). Isto ađahar, o Jehova hem amenđe ka pomožini ako isi amen poverenje upro leste hem ako ićeraja amen ko smernice kola dobinaja andi olesi organizacija (w23.07 19 ¶17-18).

O strpljenje tano but važno aso amaro spasenje. Sar o verna manuša ko purano vreme hem amen valjani strpljivo te ađićera o Jehova te ispunini pe obećanja (Jevr. 6:11, 12). I Biblija uporedini amen jekhe zemljoradnikoja (Jak. 5:7, 8). Iako ov sadini hem ćhivela pani ko odova so sadinđa, na đanela tačno ked odova ka barjol. Odolese, o zemljoradniko strpljivo ađićeri hem verujini so jekh dive ka ćedel odova so sadinđa. Isto ađahar, hem amen valjani te da sa amendar te ova zaokupime duhovno bućencar iako na đanaja „ko kova dive avela [amaro] Gospod“ (Mat. 24:42). Amen strpljivo ađićeraja hem hijam uverime so o Jehova ko pravo vreme ka ispunini sa so obećinđa. Ama, ako hijam nestrpljiva šaj te umorina amen hem te počmina te cida amen ando ćaćipe. Isto ađahar, šaj te počmina te razmislina so avera buća šaj te ćeren amen te ova bahtale. Ama, ako hijam strpljiva, amen ka ova istrajna đi o krajo hem ka ova spasime (Mih. 7:7; w23.08 22 ¶7).

Ked o proročanstvo ando Danilo 2:41-43 uporedinaja averencar kola tane ki knjiga Danilo hem Otkrivenje, amen haljovaja so o stopala predstavinena i angloameričko svetsko sila koja tani avdije i najbari svetsko sila. Andi akija svetsko sila o Danilo phenđa so „odova kraljevstvo ko isto vreme ka ovel hem zoralo hem slabo.“ Sose ka ovel hem slabo? Odolese so o obična manuša, kola tane predstavime kovle glinaja, ćhinavena le te koristini pi sposobnost te vladini sastronale snagaja. Amen šaj te sikljova nekobor buća kotar odova so o Danilo phenđa ando kip. Sar prvo, i angloameričko svetsko sila ko nekobor načinija mothovđa soj tani zorali. Na primer, oj hine la ključno uloga ki pobeda ko Prvo hem Dujto svetsko rat. Ama, akija svetsko sila hine slabo hem nastavinđa te slaboni odolese so o građanija borinena pe jekh protiv jekheste hem protiv o vlastija. Sar dujto, akija sila ka ovel poslednjo sila koja ka vladini angleder so e Devleso Kraljevstvo ka uništini sa o manušikane vladavine (w23.08 10-11 ¶12-13).

Podijekhvar, o David na hine le snaga sebepi o problemija hem o kušnje (Ps. 18:4, 5). Ama, e Jehovaso mangipe hem briga dinđa le snaga. O Jehova pe umorno amale legarđa ki „zeleno poljana“ hem „ko mirna thana ko kola isi but pani“. Odolese, o David hine le snaga hem šaj hine hem ponodri radosno te služini e Jehovase (Ps. 18:28-32; 23:2). Ked avdije isi amen pharipa hem kušnje, but putija „sebepi e Jehovaso verno mangipe pana hijam đivde“ (Tužb. 3:22; Kol. 1:11). O David but putija hine ki opasnost ando pe dušmanija. Ama, ipak e Jehovaso mangipe pomožinđa le te osetini pe sigurno. Ki svako situacija, o David osetinđa soj tano o Jehova oleja hem odova dinđa le snaga. Odolese šaj hine te phenel: „Svako dar koja hine man, ov cidinđa mandar“ (Ps. 34:4). O David hine le razlog te daral, ama e Jehovaso mangipe hine pobaro andi olesi dar (w24.01 30 ¶15-17).

Sikljov ando Joasese lošna odluke. Ked o prvosvešteniko o Jodaj mulo, o Joas dozvolinđa olese amala te utičinen upro leste te ćerel lošna buća (2. Let 24:17, 18). Ov odlučinđa te šunel o savet ando poglavarija ki Juda kola na manglje e Jehova. Verovatno složineja tut odoleja so valjanđa te cidel pe olendar. Ama, ov šunđa olengo savet. Čak ked oleso rođako o Zaharija manglja te pomožini lese, ov mudarđa le (2. Let. 24:20, 21; Mat. 23:35). Kobor baro lošnipe ćerđa! O Joas ki početka hine šukar, ama nažalost kasnije ulo otpadnik hem ubica. Ko krajo, olese sluge mudarđe le (2. Let. 24:22-25). Kobor samo averćhane bi ovela oleso životi ked bi nastavini te šunel e Jehova hem okolen kola mangena e Devle! (w23.09 9 ¶6).

O Isus đanđa so o Petar ka aćhol verno. Odolese, o Isus phenđa lese „ma dara“. Odova so o Isus hine le poverenje upro Petar, pomožinđa e Petarese te menini po životi. O Petar hem oleso phral o Andrija kasnije aćhavđe pi buti hem ulje e Isusese učenikija. Sebepi odova, o Jehova but blagoslovinđa len (Mar. 1:16-18). Sar e Isuseso sledbeniko, o Petar doživinđa but šuže buća. Dikhlja sar o Isus saćari e nabormen, ikali e demonen e manušendar hem čak sar vazdela e mulen (Mat. 8:14-17; Mar. 5:37, 41, 42). O Petar hine othe ked ki jekh vizija o Isus hine mothovdo sar vladini sar budućo kralj ando Devleso Kraljevstvo. Odova niked na bisterđa (Mar. 9:1-8; 2. Petr. 1:16-18). Sa akala buća ne bi doživini, ked ne bi ovela e Isuseso sledbeniko. Sigurno hine but bahtalo so na dozvolinđa o negativno mišljenje kova hine le pestar te sprečini le te doživini akala blagoslovija (w23.09 21 ¶4-5).

Ko po prvo lil, o Petar koristinđa o izraz „but mangen jekh jekhe“. Asavko mangipe, ućhari na samo nekobor grehija nego „but grehija“ (1. Petr. 4:8). Šaj o Petar setinđa pe so o Isus sikavđa le but berša angleder ando opraštanje. Tegani, verovatno o Petar mislinđa soj tano but velikodušno odolese so phenđa so valjani te oprostini pe phralese „đi ko efta putija.“ Ama, o Isus sikavđa hem ole hem amen so valjani te oprostina „đi ko 77 putija“ so značini so valjani but te oprostina (Mat. 18:21). Ako tano tuće pharo te primenine akava savet, ma obeshrabrin tut. Sa e Jehovase sluge tane nesavršena hem sebepi odova podijekh puti tano lenđe pharo te oprostinen. Ama, but tano važno te ćere sa so šaj te oprostine te phralese hem te ove ko mir oleja (w23.09 29 ¶12).

Đi hine ano maćho, o Jona hine uverimo so o Jehova ka šunel olesi ponizno molitva hem so ka pomožini lese. O Jehova spasinđa le hem kasnije hine spremno te prihvatini o zadatko kova o Devel dinđa le (Jona 2:10–3:4). Da li nekad hijan le previše zabrinuto so našti hine te moline tut? Da li osetinđan tut odobor umorno so našti hine te proučine? Ma bistri so o Jehova savršeno haljola ti situacija. Odolese, čak iako samo kratko molineja tut olese, ov uverimo so ov ka del tut odova so valjani tuće (Ef. 3:20). Ako tano tuće pharo te čitine hem te proučine odolese so hijan nabormo, umorno ili zabrinuto, šaj te šune o audio snimkija kotar Biblija ili disavi publikacija. Isto ađahar, šaj te pomožini tuće ako šuneja amare đilja ili dikheja disavo video ko amaro sajt. O Jehova mangela te del tut snaga. Ov odova ćerela ked molineja tut hem rodeja odgovor ki ti molitva ki Biblija hem ko publikacije kotar amari organizacija (w23.10 13 ¶6; 14 ¶9).

O sveto šatori hem o hram kova kasnije hine ćerdo ko Jerusalim, andre hine but slična. Andre hine duj prostorije. Jekh vićinđa pe „Svetinja“, a aver „Svetinja upro svetinje“. Odova so odvojinđa akala duj prostorije hine jekh zavesa (Jevr. 9:2-5; Izl. 26:31-33). Andre ki Svetinja hine jekh zlatno svećnjako, jekh oltari kaj tharela pe hine o kad hem jekh astali upro kova hine 12 mare. Samo o sveštenikija kola hine pomazime šaj hine te khuven ki Svetinja te šaj te ćeren pi buti (Br. 3:3, 7, 10). Ki Svetinja upro svetinje hine o kovčeg ando savez kova predstavinđa e Jehovasi prisutnost (Izl. 25:21, 22). Samo o prvosvešteniko šaj hine te đal pali zavesa hem te khuvel ki Svetinja upro svetinje hem odova jekh puti ko berš – ko Dive ando pomirenje (Lev. 16:2, 17). Ov khuvđa e rateja ando životinje kola hine dinde sar žrtva, te šaj te otkupini pe grehija hem e narodose grehija. Sar đelo o vreme, o Jehova mothovđa so predstavinđe akala buća ko sveto šatori (Jevr. 9:6, 7; w23.10 27 ¶12).

But putija, ked čitinaja i Biblija šaj te arakha i zapovest: „Mangen jekh jekhe“ (Jov. 15:12; Rimlj. 13:8; 1. Sol. 4:9; 1. Petr. 1:22; 1. Jov. 4:11). Isto ađahar, o mangipe tano diso so avela ando vilo, a nijekh manuš našti te đanel soj tano ko nekaso vilo. Odolese, sar šaj amare phralja te osetinen so mangaja len? Odova šaj te mothova odoleja so vaćeraja hem so ćeraja. Isi but načinija sar šaj te mothova mangipe amare phralenđe hem phenjenđe. Aće disave primerija: „Vaćeren o ćaćipe jekh jekhese“ (Zah. 8:16). „Oven ko mir jekh jekheja“ (Mar. 9:50). „Oven prva ko odova te mothoven so poštujinena jekh jekhe“ (Rimlj. 12:10). „Celone vileja prihvatinen jekh jekhe“ (Rimlj. 15:7). „Oprostinen jekh jekhese“ (Kol. 3:13). „Akharen jekh jekheso pharipe“ (Gal. 6:2). „Tešinen jekh jekhe“ (1. Sol. 4:18). „Zorjaćeren jekh jekhe“ (1. Sol. 5:11). „Molinen tumen jekh jekhese“ (Jak. 5:16; w23.11 9 ¶7-8).

Svako dive valjani te ana disave odluke hem sebepi odova valjani amenđe bari vera. Na primer, valjani te odlučina kasa ka družina amen, ki savi škola ka đa, savi zabava ka birina, kasa ka khuva ko brako, da li ka oven amen ćhave hem savi buti ka ćera. Šukar bi ovela te puća amen: „Da li me odluke mothovena so hijum svesno so pana hari ka ovel uništimo akava sveto hem so ka avel o nevo sveto? Ili ćerava odova so ćerena o manuša kola na verujinena so šaj te živina zauvek?“ (Mat. 6:19, 20; Luka 12:16-21). Ako mangaja te ana šukar odluke, valjani te zorjaćera amari vera so o nevo sveto tano but paše. Isto ađahar, šaj isi amen pharipa sebepi kola valjani te ovel amen bari vera. Šaj isi amen progonstvo, hijam but naborme ili isi amen disavo aver pharipe sebepi kova hijam obeshrabrime. Ki početka, šaj mislinaja so šaj te istrajina ko amaro problemi. Ama, ako ov but trajini, valjani te ovel amen bari vera te šaj te istrajina hem te služina e Jehovase radosno (1. Petr. 1:6, 7; w23.04 27 ¶4-5).

O Jehova očekujini amendar te postupina premalo amare molitve. Na primer, jekh phral šaj te molini e Jehova te pomožini lese te dobini slobodna dive aso regionalno kongres. Sar o Jehova šaj te odgovorini ki odija molitva? Ov šaj te del le snaga te đal ko po šef, ama ipak odova phral ka valjani te vaćeri pe šefeja hem odova šaj nekobor putija. Ov čak šaj te pućel le te ćerel buti aver dive ili te na ovel platimo odola dive ked ka đal ko kongres. O Jehova očekujini amendar uvek te molina amen aso buća kola tane amenđe važna. Sar so o Isus phenđa, o Jehova na ka del amen odmah odova so rodaja olestar (Luka 11:9). Ama, odova na značini so valjani te odustajina, već valjani hem ponodri usrdno te molina amen (Luka 18:1-7). Ked molinaja amen, amen mothovaja so ćaće mangaja o Jehova te del amen odova. Isto ađahar, mothovaja so isi amen vera so o Jehova šaj te ćerel odova (w23.11 22 ¶10-11).

O Jehova obećinđa e Avrahamese so sa o narodija ka oven blagoslovime prekalo leso potomstvo (Post. 15:5; 22:18). Odolese so o Avraham hine le bari vera ko Jehova, ov hine uverimo so o Jehova ka ispunini po obećanje. Ama, ked hine le 100 berš, a olesi romni 90, on pana na hine len ćhave (Post. 21:1-7). Ki Biblija pisini: „Iako na hine sose te nadini pe, ipak hine le nada, hem odolese verujinđa so ka ovel dad ando but narodija“ (Rimlj. 4:18). Amen đanaja so ispuninđa pe odova so o Avraham nadinđa pe, ov dobinđa ćhave kole beršencar ađićerđa. Ama, sose verujinđa so o Jehova ka ispunini po obećanje? Odolese so hine paše e Jehovaja, o Avraham „hine potpuno uverimo so o [Devel] šaj te ćerel odova so obećinđa“ (Rimlj. 4:21). O Jehova upro Avraham dikhlja sar pravedno manuš sebepi olesi vera (Jak. 2:23; w23.12 8 ¶1-2).

Jekh terno phral kova tano pouzdano, šukar ćerela sa pe zadatkija. Te dikha e Isuseso primer. Ov niked na hine nezainteresovano ili neodgovorno. Umesto odova, ispuninđa svako zadatko kova o Jehova dinđa le, čak ked hine lese pharo. Ov manglja e manušen, posebno pe učenikonen hem hine spremno te del po životi olenđe (Jov. 13:1). Ako mangeja te oponašine e Isuse, trudin tut te ispunine bilo kova zadatko kova tano tuće dindo. Ako na đaneja sar te ćere le, ov ponizno hem puć e zrelo phralen te pomožinen tuće. Niked ma ćer disavo zadatko samo te ikale le kotar to šero (Rimlj. 12:11). Umesto odova, svako zadatko ćer celone vileja „sar e Jehovase, a na sar e manušenđe“ (Kol. 3:23). Naravno, tu na hijan savršeno. Odolese, ov ponizno hem priznajin svako greška koja ćereja (Posl. 11:2; w23.12 26 ¶8).

Amen hijam bahtale so krstinđam amen hem uljam deo andi Jehovasi porodica. Ćaće tani bari čast te ova paše e Jehovaja. Složinaja amen e lafencar kola o psalmista David pisinđa: „Bahtalo tano o manuš kole tu [Jehova] birineja hem aneja le uzo tute te ovel ko dvorija ando to hram“ (Ps. 65:4). O Jehova na dozvolini sarinenđe te oven ko dvorija ando oleso hram. Ov birini te ovel paše okolencar kola mothovđe so mangena te oven oleja paše (Jak. 4:8). Ked predajineja tut e Jehovase hem krstineja tut, tu oveja paše oleja ko jekh posebno način. Šaj te ove sigurno so palo to krštenje but ka blagoslovini tut hem so „ništa na ka nedostajini [tuće]“ (Mal. 3:10; Jer. 17:8). O krštenje tano samo početak andi ti služba e Jehovase. Palo odova, sigurno ka mange te de to najšukar te šaj te ićere tut ko to obećanje te služine e Jehovase, čak ked hijan ki disavi kušnja (Prop. 5:4, 5). Sar e Isuseso učeniko, ka valjani te sledine oleso primer hem te ićere tut ko olese zapovestija (Mat. 28:19, 20; 1. Petr. 2:21; w24.03 8 ¶1-3).

So ako tu hem to bračno drug na uživinena đi hijen zajedno? So tegani šaj te ćeren? Razmislin ando primer kotar jag. Ki početka, i jag nane odobor bari, ama te bi ovela bari amen mora hari pohari te ćhiva kašta. Isto ađahar, sose na trudinena tumen barem hari te oven zajedno svako dive? Tegani bi ovela šukar te ćeren diso ko so o solduj uživinena (Jak. 3:18). Ako počminena ando asavke tikne buća, tumen ka dikhen sar tumaro mangipe palem barjola. Ko brak o poštovanje tano but važno. Ov tano sar kiseonik kova pomožini e jagaće te thabljol. Bizo kiseonik i jag šaj sigate te aćhol. Isto ađahar, ako o rom hem i romni na mothovena poštovanje jekh jekhese, olengo mangipe šaj sigate te šudrol. Ki aver strana, ako mothovena poštovanje jekh jekhese, tegani mothovena so mangena jekh jekhe. Ama, ma bistri so nane važno da li tu mislineja so mothoveja poštovanje, već da li to bračno drug osetini so tu poštujineja le (w23.05 22 ¶9; 24 ¶14-15).

Ki Biblija pisini so e Jehovase verna sluge but putija darandilje odolese so olenge dušmanija protivinđe pe lenđe (Ps. 18:4; 55:1, 5). Amen šaj te doživina progonstvo ki škola, ki buti, andi amari familija ja ando vlastija. Šaj isi amen disavo problemi amare sastipaja hem daraja so ka mera. Tegani, šaj te osetina amen bespomoćno sar jekh tikno ćhavoro. Sar o Jehova pomožini amen ko asavke situacije? Ov utešini amen hem dela amen mir. Redovno molin tut e Jehovase hem čitin oleso Lafi (Ps. 77:1, 12-14). Ako akana ćereja odova, ked ka ove ki disavi phari situacija prvo so ka perel tuće ki godi tano te rode pomoć ando Jehova. Vaćer e Jehovase sostar daraja hem sar osetineja tut. Mukh le hem ov te vaćeri tuvaja prekali Biblija (Ps. 119:28; w24.01 24-25 ¶14-16).

But tano važno te ovel amen bari želja te ispunina amare duhovna ciljija. Ked isi amen bari želja, tegani daja sa amendar te ispunina len. So šaj te ćere te ovel tut pana pobari želja te ispunine to cilj? Molin tut e Jehovase te del tut želja te ispunine te ciljija. O Jehova prekalo po sveti duh šaj te del amen želja te ispunina amare ciljija. Podijekh puti, amen šaj ćhivaja ciljija samo odolese so đanaja so valjani te ćera odova hem odova tano šukar. Ama, šaj nane amen bari želja te ispunina len. Razmislin ando odova so o Jehova ćerđa tuće (Ps. 143:5). O apostol Pavle razmislinđa ando bizaslužimo šukaripe kova o Jehova mothovđa lese hem odova podstakninđa le te del sa pestar olese ki služba (1. Kor. 15:9, 10; 1. Tim. 1:12-14). Isto ađahar, so pobuter razmislinaja ando odova so o Jehova ćerđa amenđe, pana pobari želja ka ovel amen te ispunina amare duhovna ciljija (Ps. 116:12; w23.05 27 ¶3-5).

O Jehova tano bahtalo ked hvalinaja oleso anav (Ps. 119:108). Da li odova značini so o Svemoćno Devel tano sar o nesavršena manuša kola mangena avera te hvalinen len sose valjani lenđe ohrabrenje? Ked hvalinaja amare nebesko Dade, tegani dokažinaja so jekh aver hovajbe kova o Beng phenela svakonestar amendar nane tačno. Ov phenela so nijekh manuš na ka aćhol verno e Devlese ked ka oven le pharipa. Isto ađahar, phenela so sare amen ka ćhinava te služina e Devlese ako mislinaja so tegani ka ovel amenđe pošukar (Jov 1:9-11; 2:4). Ama, o verno manuš o Jov mothovđa so o Satana hovavi. Da li hem tu ka aćhove verno sar o Jov? Svako amendar šaj te birini te ovel ki Devlesi strana hem te ćerel le bahtalo ađahar so verno ka služini lese (Posl. 27:11; w24.02 8-9 ¶3-5).

Beršencar palo odova so o Mojsije hem Isus Navin vodinđe e narodo, o Jehova ćhivđa e sudijen te vodinen olese narodo. Kasnije, ked vladinđe o kraljija, e prorokonenđe dinđa odova zadatak. O verna kraljija šunđe e prorokonenge savetija. Na primer, o kralj David ponizno prihvatinđa o ukor ando Natan (2. Sam. 12:7, 13; 1. Let. 17:3, 4). O kralj Josafat sledinđa o vođstvo ando prorok Jazilo hem ohrabrinđa e narodo andi Juda te uzdajini pe „upro olese prorokija“ (2. Let. 20:14, 15). Ked hine ko pharipe, o kralj Jezekija rodinđa pomoć ando prorok Isaija (Is. 37:1-6). Svako puti ked o kraljija sledinđe e Jehovaso vođstvo, on hine blagoslovime hem o narodo hine zaštitimo (2. Let. 20:29, 30; 32:22). Sarinenđe valjanđa te ovel jasno so o Jehova koristini e prorokonen te vodini pe narodo (w24.02 21 ¶8).

O Beng mangela te družina amen e manušencar kola na ka pomožinen amen te ićera amen ko Jehovase merilija. Amen valjani pana pobuter te pazina nego o manuša ko Efes, odolese so avdije na provodinaja vreme e manušencar samo uživo, već hem prekalo društvena mreže. Amen valjani te borina amen protiv o stavija kola isi len o manuša ko akava sveto. On phenena so o nemoral tano šukar, ama amen đanaja so odova nane ađahar (Ef. 4:19, 20). Odolese, šukar tano te puća amen: „Da li cidava man kotar odova bizi potreba te družinav man me kolegencar ki buti, me amalencar ki škola ja averencar kola na poštujinena e Jehovase pravedna merilija? Da li hijum hrabro hem ićerava man ko Jehovase merilija, iako avera šaj te maren maje muj?“ Sar so pisini ki 2. Timoteju 2:20-22 amen valjani te pazina čak hem đi birinaja amenđe amalen ki skupština. Na valjani te bistra so disave na ka pomožinen amen te aćhova verna e Jehovase (w24.03 22-23 ¶11-12).

Da li nekad pokušinđan te zamisline savo tano o Jehova? Iako našti te dikha e Jehova, i Biblija opisujini le ko nekobor načinija. Na primer, koro late pisini so o Devel tano o „kham“, o „štit“ hem i „jag koja sa nakhavi“ (Ps. 84:11; Jevr. 12:29). O prorok Jezekilj ki jekh vizija opisujinđa e Jehova soj tano sar safir, sar o parno zlato kova sjajini hem sar i duga koja sjajini (Jezek. 1:26-28). Odolese so našti te dikha e Jehova šaj te ovel amenđe pharo te verujina so ov mangela amen. Disave mislinena so o Jehova našti te mangel len sebepi o buća kola desinđe pe lenđe angleder. O Jehova haljola asavke osećanja hem đanela sar odova šaj te utičini upro amende. Te šaj te pomožini amenđe, ov ko po Lafi mothovi savo tano. Najšukar lafi kova opisujini e Jehova tano mangipe (1. Jov. 4:8). Ki Biblija pisini so ov tano mangipe. Odova značini so sa so ćerela, ćerela ando mangipe. Oleso mangipe tano odobor baro hem zoralo so čak mothovi le hem okolenđe kola na mangela le (Mat. 5:44, 45; w24.01 26 ¶1-3).

O Jehova ćhivđa e Mojsije te ikalji e Izraelcen ando Egipat. Ov dinđa len jasno dokaz so vodini len prekalo leste. Na primer, prekalo stubo ando oblako vodinđa len diveste, a prekalo stubo andi jag raćate (Izl. 13:21). O Mojsije pratinđa akava stubo kova legarđa ole hem e narodo đi ko Crveno more. O manuša but darandilje sose mislinđe soj tane ki zamka. Anglo lende hine o more, a palo lende i egipatsko vojska. Mislinđe so o Mojsije grešinđa so anđa len ko Crveno more. Ama, ov na ćerđa greška sose o Jehova vodinđa len prekalo leste (Izl. 14:2). Tegani, o Devel ko jekh posebno način spasinđa len (Izl. 14:26-28). Đi hine ki pustinja 40 berš, o Mojsije nastavinđa te verujini so o Jehova vodini pe narodo prekalo stubo ando oblako (Izl. 33:7, 9, 10). O Jehova ando odova stubo vaćerđa e Mojsijeja, a palo odova ov prenosinđa e Jehovase smernice e narodose. O Izraelcija šaj hine jasno te dikhen so o Jehova vodini len prekalo Mojsije (w24.02 21 ¶4-5).