Mintlhamuxelo Ya Xibukwana Xa Ntlhanganu Wa Wutomi Ni Wutizreli Byezru

© 2024 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania

6-12 KA MAYU

WUKOSI BYI NGA BIBELENI AMAPSALMA 36-37

‘U Nga Vi Hlundzruka Hi Nkonta Ya Vabihi’

Sentinela 04/2017 p. 10 § 4

I Yini Leswi Nga Ta Herisiwa Loko Mfumo Wa Xikwembu Wu Ta?

⁴ Vanhu vo biha va byi khumba njhani vutomi bya hina sweswi? Endzhaku ka loko muapostola Pawulo a huhuteriwe ku vula ka ha ri emahlweni leswaku enkarhini wa makumu a ku ta fika “minkarhi ya mangava leyi swi nonon’hwaka ku langutana na yona,” u tlhele a huhuteriwa ku tsala a ku: “Vanhu vo homboloka ni vaxisi va ta ya emahlweni va nyanya evubihini bya vona.” (2 Tim. 3:1-5, 13) Xana se u ku vonile ku hetiseka ka marito lawa? Vo tala va hina hi tshame hi hlaseriwa hi vanhu vo homboloka, vo tanihi vanhu va madzolonga, lava nga ni xihlawuhlawu ni hi tinsulavoya leti nga ni tihanyi. Van’wana a va byi tumbeti vubihi bya vona kasi van’wana va byi tumbeta va tiendla onge va lulamile. Hambiloko hi nga si tshama hi hlaseriwa kambe swa hi khumba swilo leswi endliwaka hi vanhu vo homboloka. Hi twa ku vava swinene loko hi twa swilo swo biha leswi va swi endlaka. Ngopfungopfu loko hi vona vana, vadyuhari swin’we ni lava nga kotiki ku tisirhelela va xanisiwa. Vanhu vo biha va kombisa moya wa vuharhi ni wa vudimona. (Yak. 3:15) Ha tsaka hikuva Rito ra Xikwembu ri vula leswaku swilo swo biha swi ta hela.

Xihondzro Xa Ku Zrindzra 06/2022 p. 10 § 10

Yehovha A Dzrivalela Lava Dzrivalelaka

¹⁰ Ku va ni xikhomela swi ni khombo. Yehovha a djula kuva hi tikholisa hi ku pepa loku hi nga ku kumaka loko hi nga na xikhomela. (Dondzra Vaefesa 4:31, 32.) A hi kutxa a ku: ‘Tsrika ku lebya, u fulazrela mahlundzru.’ (Amaps. 37:8) I wutlhazri ku landzra xitsratsriyo lexo. Phela ku va ni xikhomela kumbe ku tsrhama na hi kwatele mhunu, swi nga hi vabya a mizrini ni le miyanakanywini. (Amapr. 14:30) Phela ku va ni xikhomela, swo fana ni kuva u nwa vhenene na u tibyela leswaku ku ta fa mumbeni. Loko hi va ni xikhomela hi hine hi taka vaviseka ku nga li lweyi a hi doheliki. Leswi swi tlhamuxela leswaku loko hi dzrivalela, hi hine hi pfunekaka. (Amapr. 11:17) Hi kuma ku zrula ni ntamu wa ku ya mahlweni hi tizrela Yehovha.

Setinela 01/12/2003 pp. 13-14 § 20

“Kuma Ntsako Lowu Heleleke Eka Yehovha”

²⁰ Kutani “lavo rhula va ta dya ndzhaka ya misava.” (Pisalema 37:11a) Kambe, xana i vamani vanhu “lavo rhula” lava ku vulavuriwaka ha vona? Rito leri hundzuluxeriweke ri va “rhula” ri huma eka rimitsu leri vulaka “ku xanisa, ku tsongahata, ku khomisa tingana.” Ina, “lavo rhula” hi lava va rindzelaka Yehovha hi ku titsongahata leswaku a lulamisa vuhomboloki hinkwabyo lebyi va weleke. “Hakunene va ta kuma ntsako lowu heleleke eku rhuleni lokukulu.” (Pisalema 37:11b) Hambi ku ri sweswi hi va ni ku rhula lokukulu eparadeyisini ya moya leyi fambisanaka ni vandlha ra ntiyiso ra Vukreste.

Tindzralama Ta Moya

Perspicaz vol-2 p. 410

Monte, Montanha

Estabilidade, permanência ou elevação. Atribuem-se aos montes estabilidade e permanência. (Is 54:10; Hab 3:6; compare isso com Sal 46:2.) Portanto, quando o salmista falou da justiça de Jeová ser como “as montanhas de Deus” (Sal 36:6), ele talvez se referisse a que a justiça de Jeová é imutável. Ou, visto que os montes são elevados, isto talvez indique que a justiça de Deus excede em muito à do homem. (Veja Is 55:8, 9.) Com relação ao derramamento da sétima tigela da ira de Deus, Revelação 16:20 diz: “Não se acharam montes.” Isto sugere que mesmo coisas tão elevadas como os montes não escapariam do derramamento da ira de Deus.—Veja Je 4:23-26.

13-19 KA MAYU

WUKOSI BYI NGA BIBELENI AMAPSALMA 38-39

U Nga Tsrhameli Ku Titwa Nandzru Ngopfu

Xihondzro Xa Ku Zrindzra 11/2020 p. 27 §§ 12-13

Langusisa Mahlweni

Dondzra 1 Yohane 3:19, 20. Ku titwa nandzru i swa ntumbuluku. Hi xikombiso, van’wana va titwa nandzru hi mintxhumu leyi va samiki va yi yentxa na va nga si na dondzra ntiyiso. Van’wana va titwa nandzru hi kola ka swidoho leswi va swi yentxiki ntsrhaku ka loko va babatisiwile. Matitwela wolawo i ya ntumbuluku. (Rom. 3:23) Ku nhlaya ntiyiso, hinkwezru hi djula ku yentxa leswinene. Kambe ‘ha hoxa hinkwezru ku leswinyingi’. (Yak. 3:2; Rom. 7:21-23) Nambi leswi hi nga swi zrandzrikiki ku titwa nandzru, leswo swi nga ha hi pfuna minkama yin’wana. Hi mhaka muni? Hikusa ku titwa nandzru swi nga ha hi susumetela ku yentxa ku ntxintxa ni ku kala hi nga ha tlheli hi phindha swihoxo swo swa swin’we.​—Heb. 12:12, 13.

¹³ Hi tlhelo dzrin’wana hi nga ha titwa nandzru ku tlula mpimu, leswi liki hi tama hi titwa nandzru nambi loko hi tisolile ni loko Yehovha a hi dzrivalelile. Ku titwa nandzru hi ndlela leyo swi nga ha hi heta ntamu. (Amaps. 31:10; 38:3, 4) Hi ndlela yini? Vona xikombiso xa makwezru wa xisati lweyi a a tsrhamela ku titwa nandzru hi mhaka ya swihoxo leswi a swi yentxiki khale. A te: “A ni vona swi nga sizi ntxhumu kuva ni tinyiketela ntizrweni wa Yehovha hikusa a ni vona ingiki a ni nga ti huluxiwa.” Wunyingi byezru hi titwa hi ndlela leyi fanaka. Kambe i swinene kuva hi tivonela ka ntlhamu wa ku titwa nandzru ku tlula mpimu. Ha yini? Hikusa Sathana a a ta nyonxa ngopfu swinene loko a ho tsrhika ku tizrela Yehovha, nambi loko Yehovha a hi dzrivalela ni ku tama a hi zrandzra!​—Dzringanisa ni 2 Vakorinte 2:5-7, 11.

Sentinela 15/11/2002 p. 20 §§ 1-2

Hi Nga Ma Endla Njhani Masiku Ya Hina Leswaku Ma Va Lama Amukelekaka eMahlweni Ka Yehovha?

MASIKU ya ku hanya ka hina ma vonaka ma ri matsongo naswona ma hundza hi ku hatlisa. Mupisalema Davhida u anakanyisise hi ku koma ka vutomi kutani a susumeteleka ku khongela a ku: “Oho Yehovha, endla leswaku ndzi tiva makumu ya mina, ni mpimo wa masiku ya mina—leswi wu nga xiswona, leswaku ndzi ta tiva ku koma ka vukona bya mina. Waswivo! U endle masiku ya mina ma va matsongo; ni ku leha ka vutomi bya mina a hi nchumu emahlweni ka wena.” Lexi Davhida a a karhateka ha xona a ku ri ku hanya hi ndlela leyi tsakisaka Xikwembu, hi mavulavulelo ya yena ni hi swiendlo. Loko a hlamusela leswaku u titshege hi Xikwembu u te: “Ku langutela ka mina ku le ka wena.” (Pisalema 39:4, 5, 7) Yehovha u n’wi yingisile. Kunene u xiyisise mintirho ya Davhida kutani a n’wi nyika hakelo leyi faneleke.

Swa olova ku tikuma u khomekile hi mintirho yo tala evuton’wini. Leswi swi nga hi endla leswaku hi vilela, ngopfu-ngopfu loko hi ri ni swo tala swo swi endla kambe nkarhi wu ri wutsongo. Xana hi karhateka hi leswi Davhida a a karhateka ha swona—ku hanya hi ndlela leyi amukelekaka eka Xikwembu? Hakunene, Yehovha u xiya ni ku kambisisa un’wana ni un’wana wa hina hi vukheta. Eka malembe ya kwalomu ka 3.600 lama hundzeke, Yobo wanuna loyi a a chava Xikwembu, u pfumerile leswaku Yehovha u vona tindlela ta yena ni ku kambisisa mintirho ya yena hinkwayo. Yobo u tivutise xivutiso lexi nge: “Loko xi lava nhlamuselo, xana ndzi ta xi hlamula ndzi ku yini?” (Yobo 31:4-6, 14) Swa koteka ku endla leswaku masiku ya hina ma va ya risima emahlweni ka Xikwembu hi ku rhangisa swilo swa moya, hi yingisa milawu ya xona ni ku tirhisa nkarhi wa hina hi vutlhari. A hi kambisiseni timhaka leti hi vukheta.

Xihondzro Xa Ku Zrindzra 10/2021 p. 15 § 4

Pfuxeta Wuxaka Byaku Na Yehovha

Bulisana na Yehovha minkama hinkwayu. Papayi waku wa le matilweni awa swi tiva leswaku ku titwa nandzru swi nga yentxa leswaku swi ku kazratela ku khongota. (Rom. 8:26) Kambe tama u khongota. Byela Yehovha leswaku u swi djula ngopfu ku va munghanu wake. (Rom. 12:12) Loko a dzrimukela, Andrej a li: “A ni titwa nandzru ku tlula mpimu ni tlhela ni dana. Kambe loko ni ya ni khongota, a ni vona leswaku a matitwela wolawo a ma yampswa. Kambe loko ni ya ni khongota, a swi ya swi ni yampswela. A ni twa ku zrula.” Loko u nga swi tivi swa ku swi hlaya ka xikhongoto xaku, dondzra Amapsalma ndzrima 51 ni 65, lani ku kombisiwaka swikhongoto swa Davhida loko a tisola.

Tindzralama Ta Moya

Xihondzro Xa Ku Zrindzra 09/2022 p. 13 § 16

Kombisa Leswaku Wa Dumbeka

¹⁶ Loko hi djula leswaku vhanu van’wana va hi dumba, hi fanela ku tikhoma. Tsrhamela ledzri dzri ta hi pfuna ku lwisana ni ku navela ka ku dzrungulela van’wana timhaka leti nga xihundla. (Dondzra Amaproverbia 10:19.) Swi nga ha kazrata ku tikhoma ngopfungopfu loko hi tizrisa maredi sosiyali. Loko hi nga tivoneli, hi nga ha tikuma na hi hangalasi mhaka leyi nga xihundla ka vhanu vanyingi. Phela loko hi zrumela mhaka ya kukazri ka maredi sosiyali, a hi nge swi koti ku lawula ndlela leyi mhaka yoleyo yi taka tizrisiwa ha yone nambi swikazratu leswi nga vangiwaka hi kuva hi yentxi leswo. Ku tikhoma ku nga hi pfuna loko vakaneti va zama ku hi sindzrisa ku nyikela madzrungula lawa ma nga ha bekaka vamakwezru a khombyeni. Hi xikombiso, ka matiko lawa a ntizro wezru wu yilisiwaka hi nga ha thethisiwa hi mapholisa. Loko leswo swi yentxeka, hi nga ha tizrisa nsinya wa nawu lowu kumekaka ka buku dzra Amapsalma 39:1, lowu liki: ‘Ndzri ta beka xisivo a non’wini wanga.’ Minkama hinkwayu hi fanela kuva vhanu lava va dumbiwaka hi vhanu van’wana, ku nga ha va maxaka, vanghanu, vamakwezru vaxinuna ni vaxisati kumbe vhanu van’wana. Nakone akuva vhanu van’wana va hi dumba, hi fanela ku tikhoma.

20-26 KA MAYU

WUKOSI BYI NGA BIBELENI AMAPSALMA 40-41

Ha Yini Hi Fanela Ku Pfuna Van’wana?

Setinela 08/2018 p. 22 §§ 16-18

Va Tsaka Vanhu Lava Hananaka

¹⁶ Vanhu lava hananaka hakunene a va nyiki hi leswi va lavaka ku kuma swo karhi. Yesu u te: “Kambe loko u endla nkhuvo, rhamba swisiwana, swigono, lava khutaka, lava feke mahlo; kutani u ta tsaka, hikuva a va na nchumu lexi va nga ku tlheriselaka xona.” (Luka 14:13, 14) Bibele yi ri: “Loyi a nga ni tihlo leri nga ni musa u ta katekisiwa.” Nakambe yi ri: “Wa tsaka un’wana ni un’wana la ehleketelaka xisiwana.” (Swiv. 22:9; Ps. 41:1) Hakunene hi fanele hi nyika hikuva ku pfuna van’wana swi tisa ntsako.

¹⁷ Loko Pawulo a tshaha marito ya Yesu lama nge, “ku nyika swi tisa ntsako lowukulu ku tlula ku amukela,” Pawulo a nga vulavuli ntsena hi ku nyika van’wana swo karhi kambe a vulavula na hi ku nyika xikhutazo ni nkongomiso eka lava swi lavaka. (Mint. 20:31-35) Hi marito ni hi xikombiso, muapostola u hi dyondzise nkoka wo nyikela hi nkarhi wa hina, matimba ni rirhandzu.

¹⁸ Valavisisi va tidyondzo ta social science na vona va xiye leswaku ku nyika swi tisa ntsako. Hi ku ya hi xihloko xin’wana, ‘vanhu va vika leswaku va kuma ntsako lowukulu endzhaku ko endlela van’wana swiendlo swa musa.’ Valavisisi va vula leswaku ku ‘pfuna van’wana i swa nkoka leswaku hi ta titwa hi hanya vutomi lebyi nga ni xikongomelo’ hikuva ku endla tano ‘swi enerisa swilaveko swa vanhu.’ Hikwalaho, vativi va ringanyeta leswaku vanhu va fanele va tinyiketela ku endla mintirho leyi pfunaka vaaki leswaku va antswisa rihanyo ra vona ni ku kuma ntsako. Sweswo a swi va hlamarisi vanhu lava tekaka Bibele tanihi Rito ra Muvumbi wa vanhu la nga ni rirhandzu, ku nga Yehovha.—2 Tim. 3:16, 17.

Sentinela 15/12/2015 pp. 24-25 § 7

Yehovha U Ta Ku Seketela

⁷ Kambe loko u vabya, Yehovha u ta ku chavelela ni ku ku seketela, hilaha a endleke hakona eka malandza ya yena ya khale. Hosi Davhida u tsale a ku: “Wa tsaka un’wana ni un’wana la ehleketelaka xisiwana; Hi siku ra khombo Yehovha u ta n’wi ponisa. Yehovha u ta n’wi rindza, a n’wi londzovota a hanya.” (Pisalema 41:1, 2) Entiyisweni, Davhida a a nga vuli swona leswaku vanhu lavanene lava a va hanya hi nkarhi wolowo lava a va swi khoma kahle swisiwana a va nga ta fa. Yehovha a a ta va pfuna njhani vanhu volavo vo lulama? Davhida wa hlamusela: “Yehovha u ta n’wi seketela ehenhla ka mubedo wa vuvabyi; kunene sangu ra yena u ta ri cinca hi nkarhi wa ku vabya.” (Pisalema 41:3) Yehovha u swi tiva kahle leswi karhataka malandza ya yena naswona a nge ma rivali. U ta ma nyika xivindzi ni vutlhari. Nakambe Yehovha u endle miri wa munhu leswaku wu swi kota ku titshungula.

Sentinela 09/2017 p. 12 § 17

Tekelela Ntwelavusiwana Wa Yehovha

¹⁷ Hambileswi ku kombisa van’wana ntwelavusiwana swi ku vuyerisaka kambe xexo a ku fanelanga ku va xivangelo xa wena lexikulu xo lava ku hlakulela mfanelo leyi. Xivangelo lexikulu xo kombisa ntwelavusiwana ku fanele ku va ku lava ku tekelela ni ku vangamisa Yehovha Xikwembu loyi rirhandzu ni ntwelavusiwana swi humaka eka yena. (Swiv. 14:31) Yehovha u hi vekela xikombiso lexi hetisekeke. Onge hi nga endla leswi hi swi kotaka leswaku hi n’wi tekelela hi ku kombisa van’wana ntwelavusiwana, sweswo swi ta endla leswaku hi rhandzana swinene tanihi vamakwerhu ni ku tlhela hi va ni vuxaka lebyinene ni vaakelani va hina.—Gal. 6:10; 1 Yoh. 4:16.

Tindzralama Ta Moya

Perspicaz vol-2 p. 49

Jeová

O inteiro relato bíblico gira em torno de se defender a soberania de Jeová, e isso deixa claro o objetivo principal de Jeová Deus: a santificação do seu próprio nome. Essa santificação exige limpar o nome de Deus de todas as acusações falsas. No entanto, muito mais do que isso, exige que o nome seja honrado como sagrado por todas as criaturas inteligentes no céu e na Terra. Isso, por sua vez, significa reconhecerem e respeitarem a posição de Jeová como soberano, de modo voluntário, com o desejo de servi-lo, deleitando-se em fazer a vontade divina por amor a Ele. A oração de Davi a Jeová, no Salmo 40:5-10, expressa bem esta atitude e a verdadeira santificação do nome de Jeová. (Note a aplicação a Cristo Jesus que o apóstolo faz de trechos deste salmo em He 10:5-10.)

27 KA MAYU-2 KA JUNYU

WUKOSI BYI NGA BIBELENI AMAPSALMA 42-44

Tikholise Hi Tidondzro Ta Xikwembu Nkulukumba

Sentinela 01/06/2006 p. 9 § 4

Tinhla-nkulu Ta Buku Ya Vumbirhi Ya Tipisalema

42:4, 5, 11; 43:3-5. Loko hi xivangelo xo karhi lexi hi nga kotiki ku xi lawula hi tikuma hi hambane ni vandlha ra Vukreste swa xinkarhana, ku anakanya hi ndlela leyi a hi tiphina ha yona loko hi hlangane ni vandlha swi nga hi tiyisa. Hambileswi eku sunguleni hi nga karhatiwaka hi xivundza, sweswo swi ta hi tsundzuxa leswaku Xikwembu i vutumbelo bya hina naswona hi fanele hi titshega hi xona leswaku xi hi ntshunxa.

Sentinela 15/01/2012 p. 15 § 2

Endla Leswaku Nkarhi Wo Dyondza Wu Va Lowu Tsakisaka Wu Tlhela Wu Vuyerisa

KHONGELA: Goza ro sungula leri hi nga ri tekaka i ku khongela. (Ps. 42:8) Ha yini? Hikuva hi fanele hi teka ku dyondza Rito ra Xikwembu tanihi xiphemu xa vugandzeri bya hina. Hikwalaho, hi fanele hi kombela Yehovha leswaku a hi pfula miehleketo ni ku hi nyika moya wakwe lowo kwetsima. (Luka 11:13) Barbara, murhumiwa un’wana wa khale, u ri: “Minkarhi hinkwayo ndza khongela ndzi nga si hlaya kumbe ku dyondza Bibele. Endzhaku ka sweswo, ndzi twa leswaku Yehovha u na mina nileswaku wa swi tsakela leswi ndzi swi endlaka.” Ku khongela emahlweni ko dyondza swi hi pfula miehleketo ni mbilu leswaku hi swi twisisa hi ku helela swilo leswi hi swi dyondzaka.

Sentinela 09/2016 p. 5 §§ 11-12

“Mavoko Ya Wena Ma Nga Tshuki Ma Lelemela”

¹¹ Ha tiyisiwa hi tidyondzo leti hi ti kumaka eminhlanganweni ya Vukreste, etinhlengeletanweni ni le swikolweni leswi kongomisiwaka hi Xikwembu. Tidyondzo toleto ti nga hi pfuna leswaku hi va ni xikongomelo lexinene, hi tivekela tipakani ta moya ni ku endla swiavelo swa hina. (Ps. 119:32) Xana wa swi hisekela ku kuma tidyondzo toleto leti nga ta ku tiyisa?

¹² Yehovha u pfune Vaisrayele leswaku va hlula Vaamaleke ni Vaetiyopiya naswona u nyike Nehemiya ni vanhu lava a ri na vona matimba leswaku va heta ntirho wo pfuxeta makhumbi. Hilaha ku fanaka Xikwembu xi ta hi nyika matimba leswaku hi lwisana ni nkaneto, ndzingo wo hetiwa matimba hi vanhu lava nga tsakeriki ni ku vilela leswaku hi endla ntirho wo chumayela. (1 Pet. 5:10) Nilokoswiritano, a hi langutelanga leswaku Yehovha a endla swilo leswi hinkwaswo hi singita. Ku ri na sweswo, hi fanele hi tikarhata. Sweswo swi katsa ku hlaya Rito ra Xikwembu siku ni siku, ku lunghiselela ni ku tlhela hi va kona eminhlanganweni vhiki ni vhiki, hi endla dyondzo ya munhu hi yexe swin’we ni vugandzeri bya ndyangu ni ku va minkarhi hinkwayo hi khongela eka Yehovha. Hi nga tshuki hi pfumelela swilo kumbe mintirho yin’wana yi kavanyeta ndlela leyi Yehovha a yi tirhisaka leswaku a hi tiyisa ni ku hi khutaza. Loko u xiya leswaku ku ni laha u faneleke u antswisa kona, kombela Xikwembu leswaku xi ku pfuna. Kutani xiya ndlela leyi moya wakwe wu ‘tirhaka ha yona endzeni ka wena leswaku u va ni matimba ya ku rhandza ni ku endla.’ (Filp. 2:13) I yini leswi u nga swi endlaka leswaku u tiyisa mavoko ya van’wana?

Tindzralama Ta Moya

Perspicaz vol-1 p. 479

Chacal

Nas Escrituras, o chacal figura repetidas vezes num cenário ilustrativo. Jó, ao descrever seu próprio estado lamentável, exclama que se tornou “irmão de chacais”. (Jó 30:29) Com respeito à derrota humilhante do povo de Deus, o salmista, talvez com referência ao campo de batalha, onde os chacais se reúnem para se alimentar dos mortos (veja Sal 68:23), lamentou: “Tu nos quebrantaste no lugar dos chacais.” (Sal 44:19) O sítio de Jerusalém por Babilônia, em 607 AEC, trouxe a tensão da fome, com o resultado de que mães tratavam cruelmente seus próprios filhos. Neste respeito, Jeremias apropriadamente contrastou a crueldade “do meu povo” com os cuidados maternos dos chacais.—La 4:3, 10.

3-9 KA JUNYU

WUKOSI BYI NGA BIBELENI AMAPSALMA 45-47

Lisimu Dzra Mutxhatu Wa Hosi

Sentinela 15/02/2014 pp. 9-10 §§ 8-9

Tsakani Hikwalaho Ka Nkhuvo Wa Vukati Bya Xinyimpfana!

⁸ Hlaya Pisalema 45:13, 14a. Mutekiwa u tisiwa a “vangama swinene” enkhubyeni wa vukati wa hosi. Eka Nhlavutelo 21:2, mutekiwa u fanisiwa ni muti, ku nga Yerusalema Lowuntshwa, naswona u “tisasekisele nuna wa yena.” Muti lowu wa le tilweni wu ni “ku vangama ka Xikwembu” naswona wa vangama, “ku fana ni ribye ra risima ngopfu, kukotisa ribye ra yaspere leri hatimaka ku fana ni kristala yo tenga.” (Nhlav. 21:10, 11) Ku vangama ka muti wa Yerusalema Lowuntshwa ku hlamuseriwe hi ndlela yo saseka ebukwini ya Nhlavutelo. (Nhlav. 21:18-21) A swi hlamarisi leswi mupisalema a hlamuselaka mutekiwa tanihi loyi a ‘vangamaka swinene’! Phela, nkhuvo wa vukati wa hosi wu endleka etilweni.

⁹ Mutekiwa u tisiwa eka Muteki—Hosi leyi nga Mesiya. A a ri karhi a n’wi lunghiselela, ‘a n’wi basisa hi ku n’wi hlantswa hi mati a tirhisa rito.’ Wa ‘kwetsima naswona a nga na xisolo.’ (Efe. 5:26, 27) Mutekiwa wakwe na yena u fanele a ambala a fanelekela xiendlakalo lexi. Ndlela leyi a nga ambala ha yona ya xi fanelekela xiendlakalo lexi. “Swiambalo swakwe swi khavisiwe hi nsuku,” naswona “u ta tisiwa eka hosi hi nguvu leyi lukiweke.” Eka nkhuvo wa vukati bya Xinyimpfana, “u pfumeleriwe ku ambala nguvu ya ntsembyana wa risima, yo vangama, leyi baseke, hikuva nguvu ya ntsembyana wa risima yi yimela swiendlo swo lulama swa vakwetsimi.”—Nhlav. 19:8.

Xihondzro Xa Ku Zrindzra 05/2022 p. 17 §§ 10-12

Xana A Buku Dzra Apfuletelo Dzri Byi Khumba Hi Ndlela Yini Wumundzruku Byaku?

I yini leswi Yehovha a taka swi yentxa loko a vona nhlaselo lowo? A li: ‘A ku lebya kwanga ku ta tlhantuka.’ (Ezek. 38:18, 21-23) A ndzrima 19 ya buku dzra Apfuletelo, yi tlhamuxela leswi taka gama swi yentxeka. Yehovha a ta zrumela N’wanake akuva a sizrelela vhanu vake ni ku helisa valala vake. ‘Mabutsrhu ya le tilwini’, ku nga tintsrumi ta ku dumbeka kun’we ni lava 144.000, va ta tipatsra na Yesu akuva va lwa na Gog wa Magog. (Mpful. 17:14; 19:11-15) Xana yimpi leyo yi ta gamisa kuyini? Vhanu hinkwavu ni tinhlengeletanu leti pfukelaka Yehovha, va ta heliseliwa wugamu!—Dondzra Mpfuletelo 19:19-21.

¹¹ Xana wa yi yanakanya ndlela leyi lava ku dumbeka va ta ka titwa ha yone hi ku va va hulukile loko ku helisiwa valala va Xikwembu Nkulukumba? Nakunene, a ta va nkama wa ku nyonxisa ngopfu swinene! Nambi leswi ku ta ka va ni nkulungwana wa ku nyonxa a tilweni loko ku helisiwa Babilona Lwenkulu, ku ni ntxhumu wun’wana lowu taka buyisa ku nyonxa lokukulu. (Mpf 19:1-3) Nakunene ntxhumu wolowo, i xiyenge xa lisima ngopfu swinene ka buku dzra Apfuletelo ku nga ‘vukati bya Hambana’.—Mpf 19:6-9.

¹² Xana wukati lebyo byi ta yentxeka hi nkama muni? Hinkwavu lava 144.000 va ta va tilweni na yimpi ya Armagedon yi nga si sungula. Kambe lowo a nga ti va wone nkama wa wukati bya Hambana. (Dondzra Mpfuletelo 21:1, 2.) A wukati bya Xihambana byi ta va ntsrhaku, a wugan’wini bya yimpi ya Armagedon na valala hinkwavu va Xikwembu Nkulukumba va helisiwile.—Amaps. 45:3, 4, 13-17.

Perspicaz vol-2 p. 1099

Guerra

Com o término desta guerra, a terra usufruirá paz por mil anos. O salmo que declara que “[Jeová] faz cessar as guerras até a extremidade da terra. Destroça o arco e retalha a lança; as carroças ele queima no fogo”, teve cumprimento inicial quando Deus trouxe paz à terra de Israel por destroçar os instrumentos de guerra dos inimigos. Depois de Cristo derrotar no Har–Magedon os promotores de guerra, as extremidades deste globo terrestre usufruirão plena e satisfatória paz. (Sal 46:8-10) Os favorecidos com a vida eterna serão aqueles que tiverem forjado “das suas espadas relhas de arado, e das suas lanças, podadeiras”, e que ‘não aprenderem mais a guerra’. “Porque a própria boca de Jeová dos exércitos falou isso.”—Is 2:4; Miq 4:3, 4.

Tindzralama Ta Moya

Sentinela 04/2017 pp. 11-12 § 9

I Yini Leswi Nga Ta Herisiwa Loko Mfumo Wa Xikwembu Wu Ta?

⁹ Ku ta sala yini loko minhlangano ya vukanganyisi yi nga ha ri kona? Xana ka ha ta va ni minhlangano ya tipolitiki endzhaku ka Armagedoni? Bibele yi ri: “Ku ni matilo lamantshwa ni misava leyintshwa leswi hi swi rindzeleke hi ku ya hi xitshembiso xa yena, naswona ku ta va ni ku lulama eka swona.” (2 Pet. 3:13) Matilo ya khale ni misava ya khale ni mifumo leyi nga ni vukanganyisi swin’we ni vanhu lava yi seketelaka va ta herisiwa. Xana swi ta siviwa hi yini? Xiga lexi nge, “matilo lamantshwa ni misava leyintshwa” xi vula leswaku ku ta va ni mfumo lowuntshwa swin’we ni vanhu lavanene lava nga ta fumiwa hi wona. Yesu Kreste hosi ya Mfumo lowu, u ta kombisa timfanelo ta Yehovha Xikwembu hi ku helela, tanihi leswi Yehovha a nga Xikwembu lexi hlelekeke. (1 Kor. 14:33) Kutani “misava leyintshwa” yi ta va yi hlelekile. Ku ta va ni vavanuna lavanene lava nga ta va tihosana emisaveni. (Ps. 45:16) Vanhu lava va ta kongomisiwa hi Kreste swin’we ni lava 144 000 a nga ta fuma na vona. Anakanya hi nkarhi lowu minhlangano hinkwayo yo homboloka yi nga ta herisiwa ha wona ivi yi siviwa hi hulumendhe leyi nga ni vun’we naswona yi nga riki na vukanganyisi!

10-16 KA JUNYU

WUKOSI BYI NGA BIBELENI AMAPSALMA 48-50

Vapswele—Tiyisani Lipfumelo Dzra Ndangu Wenu Ka Nhlengeletanu Ya Yehovha

Xihondzro Xa Ku Zrindzra 03/2022 p. 22 § 11

Ku Hlengela Ka Wugandzreli Bya Ntiyiso Swi Yengesela Ku Nyonxa Kwaku

¹¹ Hi gandzrela Yehovha loko hi dondzra zritu dzrake ni ku dondzrisa vanezru. A va-Israyele a va nga tizri hi masiku ya Savata, xileswo a va tizrisa siku ledzro akuva va tiyisa wuxaka byavu na Yehovha. (Eks. 31:16, 17) Va-Israyele va ku dumbeka a va dondzrisa vana vavu mayelana na Yehovha ni wunene byake. Na hine namunhla, hi fanela ku tinyika nkama wa ku dondzra ni ku yanakanyisisa hi zritu dzra Xikwembu Nkulukumba. Ku yentxa leswo swi hamba xiyenge xa wugandzreli byezru ka Yehovha, nakone swi hi tsrhindzretela kusuhi na yene. (Amaps. 73:28) Nakone loko hi dondzra hi ndangu hi pfuna vanezru akuva va yaka wuxaka lebyi tiyiki ni Papayi wezru wa le matilweni, Yehovha.—Dondzra Amapsalma 48:13.

Sentinela 15/03/2011 p. 19 §§ 5-7

U Ni Xivangelo Xo Tsaka

“Gwirimani mi rhendzela Siyoni, mi famba-famba eka wona, hlayani swihondzo swa wona. Vekani timbilu ta n’wina erirhangwini ra wona. Kambelani swihondzo swa wona swo tshama eka swona, leswaku mi ta rungulela xitukulwana xa nkarhi lowu taka.” (Ps. 48:12, 13) Kwalaho mupisalema u khutaze Vaisrayele ku languta Yerusalema va ri ekusuhi. Xana wa swi ehleketa swilo swa nkoka leswi a swi tsundzukiwa hi mindyangu ya Vaisrayele, leyi tekeke riendzo ro ya emutini wo kwetsima ku ya hlanganyela eminkhubyeni ya lembe ni lembe ni ku vona tempele ya wona yo saseka? Yi fanele yi susumeteleke ku swi “rungulela xitukulwana xa nkarhi lowu taka.”

Ehleketa hi hosi ya xisati ya le Xeba, leyi a yi nga swi tshembi swiviko swa mfumo lowukulu wa Solomoni ni vutlhari byakwe lebyikulu. I yini leswi yi susumeteleke ku pfumela leswaku swilo leswi yi swi tweke a swi ri ntiyiso? U te: “A ndzi vanga na ripfumelo emaritweni ya vona ku fikela loko ndzi ta leswaku mahlo ya mina ma tivonela hi woxe.” (2 Tikr. 9:6) Hakunene swilo leswi hi swi ‘vonaka hi mahlo ya hina’ swi nga hi khumba timbilu.

U nga va pfuna njhani vana va wena leswaku va vona swihlamariso swa nhlengeletano ya Yehovha hi ‘mahlo ya vona vini’? Loko ku ri ni rhavi ra Timbhoni ta Yehovha ekusuhi ni ndhawu leyi mi tshamaka eka yona, endla matshalatshala yo ri endzela. Hi xikombiso, Mandy na Bethany va kulele etikweni leri Bethele ya kona yi nga ekule ni laha va tshamaka kona hi tikhilomitara ta 1.500. Kambe vatswari va vona a va tshamela ku teka maendzo yo ya valanga eBethele, ngopfu-ngopfu enkarhini lowu vana va vona va vanhwanyana a va ha ri vatsongo. Va te: “Loko hi nga si ya eBethele, a hi ehleketa leswaku a ku ri ndhawu yo kwetsima ngopfu laha ku tshamaka vatswatsi ntsena. Kambe hi hlangane ni vantshwa lava a va tirhela Yehovha hi matimba naswona a va tiphina hi ntirho wa vona. Hi vone leswaku nhlengeletano ya Yehovha a yi nga heleli laha a hi tshama kona ntsena, naswona nkarhi wun’wana ni wun’wana lowu a hi endzela eBethele a hi kuma matimba lamakulu.” Ku vona nhlengeletano ya Xikwembu ekusuhi swi susumetele Mandy na Bethany leswaku va sungula ku phayona naswona va kale va vitaniwa eBethele leswaku va ya tirha tanihi vatirhi va ku tirhandzela va nkarhinyana.

Sentinela 15/08/2012 pp. 12-13 § 5

Tikhomeni Tanihi Vanhu Lava Nga Ta Hanya eMfun’weni Wa Xikwembu!

⁵ Dyondza hi matimu ya tiko ra kona. Munhu la lavaka ku va muaka-tiko emfun’weni wa vanhu a nga ha boheka ku dyondza matimu ya mfumo wolowo. Hilaha ku fanaka, lava lavaka ku va vaaka-tiko eMfun’weni wa Xikwembu va fanele va dyondza hinkwaswo leswi va nga swi kotaka hi Mfumo wa Xikwembu. Xiya xikombiso lexi vekiweke hi vana va Kora, lava a va tirha eIsrayele wa khale. A va wu rhandza muti wa Yerusalema ni ndhawu ya wona yo gandzela eka yona naswona a va rhandza ku vulavula hi matimu ya wona. A va nga tsakisiwi ngopfu hi ku saseka ka wona kambe a va tsakisiwa hileswi muti ni ndhawu yo gandzela eka yona a swi yimela swona. Yerusalema a wu ri “muti wa Hosi Leyikulu,” ku nga Yehovha hikuva a wu ri ntsindza wa vugandzeri byo tenga. Nawu wa Yehovha a wu dyondzisiwa kwalaho. Lava a va fumiwa hi Hosi ya le Yerusalema a va ri vanhu lava a va tsakeriwa ni ku rhandziwa hi Yehovha. (Hlaya Pisalema 48:1, 2, 9, 12, 13.) Ku fana na vona, xana wa swi tsakela ku dyondza ni ku byela van’wana hi matimu ya xiphemu xa laha misaveni xa nhlengeletano ya Yehovha? Loko u ya u dyondza hi nhlengeletano ya Xikwembu ni hi ndlela leyi Yehovha a seketelaka vanhu va yena ha yona, Mfumo wa Xikwembu wu ta ya wu va wa xiviri eka wena. Leswi swi ta kurisa ku navela ka wena ko chumayela mahungu lamanene ya Mfumo.—Yer. 9:24; Luka 4:43.

Tindzralama Ta Moya

Perspicaz vol-2 p. 859

Riquezas

Como nação próspera, os israelitas podiam saborear alimentos e bebidas (1Rs 4:20; Ec 5:18, 19), e suas riquezas serviam para protegê-los dos problemas da pobreza. (Pr 10:15; Ec 7:12) No entanto, embora estivesse em harmonia com o propósito de Jeová que os israelitas usufruíssem a prosperidade resultante de seu trabalho árduo (compare com Pr 6:6-11; 20:13; 24:33, 34), ele também se certificou de que fossem avisados do perigo de se esquecerem de que ele era a Fonte de sua opulência e de começarem a confiar em suas riquezas. (De 8:7-17; Sal 49:6-9; Pr 11:4; 18:10, 11; Je 9:23, 24) Lembrou-se-lhes de que as riquezas eram apenas temporárias (Pr 23:4, 5), não podiam ser dadas a Deus como resgate para livrar a pessoa da morte (Sal 49:6, 7) e não eram de nenhum valor para os mortos (Sal 49:16, 17; Ec 5:15). Mostrou-se-lhes que atribuir indevida importância às riquezas levaria a práticas fraudulentas e ao desfavor de Jeová. (Pr 28:20; compare com Je 5:26-28; 17:9-11.) Foram também incentivados a ‘honrar a Jeová com suas coisas valiosas’.—Pr 3:9.

17-23 KA JUNYU

WUKOSI BYI NGA BIBELENI AMAPSALMA 51-53

Tivoneli Akuva U Nga Yentxi Swihoxo Leswikulu

Xihondzro Xa Ku Zrindzra 01/2019 p. 15 §§ 4-5

U Nga Yi Sizrelelisa Kuyini Mbilu Yaku?

⁴ Ka Amaproverbia 4:23, zritu “mbilu” dzri tizriseliwa ku hlaya ‘ndzreni’ ka mhunu. (Dondzra Amapsalma 51:6.) Hi mahlayela man’wana, “mbilu” swi hlaya mimpimiso yezru ya xihundla, matitwela, minsusumeto ni ku navela kwezru. Hi leswi hi nga xiswone hakunene he ndzreni, ku nge ntsena leswi hi tikombaka na hi li xiswone he handle.

⁵ Vona ndlela leyi mbilu yezru ya nyama yi kombisaka ha yone lisima dzra leswi hi nga xiswone he ndzreni. Xa ku sungula, akuva hi tama hi hanya ha hombe he handle, ku djuleka hi hlawula swakuda leswi hanyisanaka, hi tlhela hi tiwolola nkama ni nkama. Hi ku fanana, akuva hi tsrhama na hi li vatomi he moyeni, ku djuleka hi hlawula swakuda swa moya leswi hanyisanaka hi tlhela hi toloveta lipfumelo dzrezru ka Yehovha. Muxaka lowo wa ku tiwolola wu patsra ku tizrisa leswi hi swi dondzraka ni ku vulavula hi lipfumelo dzrezru. (Rom. 10:8-10; Yak. 2:26) Xa wubidzri, loko hi lavisa he handle, hi nga ha pimisa leswaku hi vatomi nambi loko hi ntiyiso wa kone hi vabya hi le ndzreni. Hi ku fanana, hi ku lavisa leswi hi swi yentxaka siku ni siku ndzreni ka nhlengeletanu, hi nga ha pimisa leswaku lipfumelo dzrezru dzri tiyile, kuve swi nga yentxeka ku navela ka ku biha ku li kazri ku kula ndzreni kwezru. (1 Kor. 10:12; Yak. 1:14, 15) Hi fanela ku dzrimuka leswaku Sathana a navela ku hi hona hi mimpimiso yakwe. Hi ku kongoma, a nga dzringetisa kuyini ku yentxa leswo? Nakone hi nga tisizrelelisa kuyini?

Sentinela 15/06/2015 p. 15 §§ 5-6

Hi Nga Swi Kota Ku Tshama Hi Tengile

⁵ Yehovha u ta hi pfuna leswaku hi lwisana ni mianakanyo leyi thyakeke loko hi kombela mpfuno wa yena hi xikhongelo nkarhi hinkwawo. U hi nyika moya wakwe lowo kwetsima leswaku hi kota ku tshama hi tengile. Loko hi khongela, hi nga byela Yehovha leswaku hi lava leswaku leswi hi swi anakanyaka swi n’wi tsakisa. (Pisalema 19:14) Hi ku titsongahata hi n’wi kombela leswaku a kambisisa loko ku ri ni ku navela loku nga ni khombo etimbilwini ta hina, loku nga hi endlaka hi dyoha. (Pisalema 139:23, 24) Minkarhi hinkwayo, kombela Yehovha leswaku a ku pfuna u papalata mahanyelo yo biha naswona u endla swilo leswinene, hambiloko swi tika.—Matewu 6:13.

⁶ Loko hi nga si dyondza hi Yehovha, swi nga ha endleka a hi rhandza ku endla swilo leswi a nga swi amukeliki naswona hi nga ha va ha ha lwisana ni ku navela koloko ko biha. Kambe Yehovha a nga hi pfuna leswaku hi hundzuka kutani hi endla leswi n’wi tsakisaka. Hi xikombiso, endzhaku ka loko Hosi Davhida a etlele na Bati-xeba, u hundzukile kutani a kombela Yehovha leswaku a n’wi nyika “mbilu yo tenga” a tlhela a n’wi pfuna leswaku a yingisa. (Pisalema 51:10, 12) Hikwalaho loko hi tshame hi va ni ku navela lokukulu ka swilo leswi thyakeke naswona ha ha lwisana na kona, Yehovha a nga hi pfuna leswaku hi swi navela swinene ku n’wi yingisa ni ku endla leswi lulameke. A nga hi pfuna leswaku hi lawula mianakanyo ya hina leyi nga hetisekangiki.—Pisalema 119:133.

Tindzralama Ta Moya

Perspicaz vol-1 p. 719

Doegue

Edomita que servia como pastor principal do Rei Saul, um cargo de supervisão, de responsabilidade. (1Sa 21:7; 22:9) Doegue evidentemente era prosélito. Por estar “retido perante Jeová” em Nobe, possivelmente por causa de um voto, de alguma impureza ou duma suspeita de lepra, Doegue presenciou quando o sumo sacerdote Aimeleque entregou a Davi os pães da proposição e a espada de Golias. Mais tarde, quando Saul, ao dirigir-se aos seus servos, externou a opinião de que eles conspiravam contra ele, Doegue contou o que vira em Nobe. Depois de convocar o sumo sacerdote, bem como os outros sacerdotes de Nobe, e então interrogar Aimeleque, Saul deu ordens aos batedores que matassem os sacerdotes. Quando estes se recusaram, Doegue, às ordens de Saul, sem hesitação matou um total de 85 sacerdotes. Depois deste ato iníquo, Doegue devotou Nobe à destruição, matando todos os seus habitantes, tanto jovens como idosos, bem como o gado.—1Sa 22:6-20.

Conforme indicado no cabeçalho do Salmo 52, Davi escreveu a respeito de Doegue: “Tua língua maquina adversidades, afiada como navalha, trabalhando com dolo. Amaste o mal mais do que o bem, a falsidade mais do que falar justiça. Amaste todas as palavras devoradoras, ó língua enganosa.”—Sal 52:2-4.

24-30 KA JUNYU

WUKOSI BYI NGA BIBELENI AMAPSALMA 54-56

Xikwembu Nkulukumba A Na Wene

Sentinela 01/08/2006 pp. 22-23 §§ 10-11

Tlhariha—U Chava Xikwembu!

¹⁰ Siku rin’wana, Davhida u balekele eka Akixi, hosi ya le mutini wa Vafilista lowu vuriwaka Gati, laha Goliyadi a a huma kona. (1 Samuwele 21:10-15) Malandza ya hosi ma vule leswaku Davhida i nala wa tiko ra vona. Xana Davhida u langutane njhani ni xiyimo xexo xa khombo? U khongele eka Yehovha swi huma embilwini. (Pisalema 56:1-4, 11-13) Hambileswi Davhida a bohekeke ku tiendla onge wa penga leswaku a ta kota ku huma eka xiyimo xexo, a a swi tiva leswaku kahle-kahle i Yehovha loyi a n’wi poniseke hi ku katekisa matshalatshala yakwe. Ku va Davhida a titshege hi Yehovha hi mbilu yakwe hinkwayo a swi kombisa leswaku a a chava Xikwembu hakunene.—Pisalema 34:4-6, 9-11.

¹¹ Ku fana na Davhida, hi nga kombisa leswaku hi chava Xikwembu hi ku kholwa xitshembiso xa xona xa leswaku xi ta hi pfuna ku tiyisela swiphiqo swa hina. Davhida u te: “Andlala ndlela ya wena eka Yehovha, u n’wi tshemba, yena u ta teka goza.” (Pisalema 37:5) Leswi a swi vuli swona leswaku hi fanele hi veka swiphiqo swa hina emavokweni ya Yehovha kutani hi khondla mavoko hi ehleketa leswaku u ta hi tlhantlhela swona. Davhida a nga khongelanga eka Xikwembu ntsena leswaku xi n’wi pfuna kutani a tshama a khondla mavoko. U tirhise vuswikoti ni vutivi lebyi Yehovha a n’wi nyikeke byona kutani a langutana ni xiphiqo xa yena. Kambe, Davhida a a swi tiva leswaku matshalatshala ya munhu hi yexe a ma nge humeleli. Ni le ka hina swi fanele swi va tano. Loko hi endle hinkwaswo leswi nga ematimbeni ya hina, hi fanele hi tshika leswin’wana emavokweni ya Yehovha. Entiyisweni, hakanyingi ku hava lexi hi nga xi endlaka handle ko titshega hi Yehovha. Laha hi kona hi faneleke hi kombisa ku chava ka hina Xikwembu hi ku kongoma. Hi nga chaveleleka loko hi twa marito ya Davhida lama humaka embilwini loko a ku: “Lava va vaka ni xinakulobye na Yehovha hi lava va n’wi chavaka.”—Pisalema 25:14.

Achegue-se pp. 243-244 § 9

Ku Hava Lexi Nga Ta Hi “Hambanisa Ni Rirhandzu Ra Xikwembu”

⁹ Nakambe Yehovha a nga ku tekeli ehansi ku tiyisela ka hina. (Matewu 24:13) Tsundzuka, Sathana u lava leswaku u fularhela Yehovha. Siku rin’wana ni rin’wana loko ri pela wa ha tshembekile, u va u nyike Yehovha nhlamulo eka ntlhontlho wa Sathana. (Swivuriso 27:11) Minkarhi yin’wana a swi olovi ku tiyisela. Mavabyi, swiphiqo swa timali, ntshikilelo ni swihinga swin’wana swi nga endla leswaku siku rin’wana ni rin’wana ri va ndzingo. Loko munhu a langutela nchumu lowu tlheriseriwaka endzhaku, na swona swi nga n’wi heta matimba. (Swivuriso 13:12) Yehovha wa tsaka swinene loko a hi vona hi tiyisela ehansi ka mintlhontlho yo fana ni leyi. Hi yona mhaka leyi Hosi Davhida a kombeleke Yehovha leswaku a chela mihloti yakwe ‘eguleni ra dzovo,’ naswona u engeterile a ku: “Xana a yi kona ebukwini ya wena?” (Pisalema 56:8) Ina, Yehovha u yi teka yi ri ya nkoka naswona wa yi tsundzuka mihloti ni ku xaniseka loku hi ku tiyiselaka loko hi ri karhi hi lwela ku tshembeka eka yena. Na yona i ya nkoka ematihlweni ya yena.

Xihondzro Xa Ku Zrindzra 06/2022 p. 18 §§ 16-17

A Lizrandzru Dzri Hlula Ku Txhava

¹⁶ Sathana awa swi tiva leswaku hi byi nyika lisima wutomi, xileswo a li hi ta nyikela hinkwaswu leswi hi nga na swone nambi wuxaka byezru na Yehovha akuva hi huluxa wutomi byezru. (Yb. 2:4, 5) Kambe lawo i madzrimi. Leswi Sathana a nga ni tindlela ta ku vanga lifu, a tizrisa ku txhava lifu akuva a hi tsrhikisa ku tizrela Yehovha. (Heb. 2:14, 15) Minkama yimbeni Sathana a tizrisa vhanu akuva va txhavisela vhanu va Xikwembu Nkulukumba hi ku va byela leswaku va ta va dlaya loko va tama va dumbeka kwake. Minkama yimbeni Sathana a tizrisa mavabyi lawa ma nga ni khombo akuva a hi yentxa hi tsrhova milawu ya Xikwembu Nkulukumba. Hi xikombiso, maxaka ni vadotori va nga hi byela leswaku akuva hi daheka mavabyi lawo hi fanela ku txheliwa ngati, ku nga leswi lwisanaka ni nawu wa Xikwembu Nkulukumba. Kumbexana va nga ha hi kutxa ku va hi yamukela madahela ya kukazri lama lwisanaka ni minsinya ya milawu ya Bibele.

¹⁷ A nga kone lwa djulaka ku fa, kambe hi nga tiyiseka leswaku nambiloko ho fa, Yehovha a nga ti hi dzrivala nakone a ta tama a hi zrandzra. (Dondzra Varoma 8:37-39.) Loko mun’we wa vanghanu va Yehovha a fa, Yehovha a nga mu dzrivali, a tama a ha mu dzrimuka ku fana ni loko a ha hanya. (Luk. 20:37, 38) Nakone a swi navela ngopfu ku mu pfuxa a tlhela a hanya. (Yb. 14:15) Yehovha a hakele hi ngati ya ku dula akuva hinkwezru hi kuma ‘vutomi lebyi nga gamikiki’. (Yoh. 3:16) Ha swi kota ku vona ni ku twa lizrandzru ledzri Yehovha a nga na dzrone na hine. Xileswo loko hi vabya kumbe hi lavisana ni xiyimu xa ku bindzra, hi djuletela Yehovha akuva a hi nyika wutlhazri, a hi txhavelela ni ku hi nyika ntamu. Hi leswi Valérie ni nuna wake va swi yentxiki.—Amaps. 41:3.

Tindzralama Ta Moya

Perspicaz vol-1 pp. 708-709

Presciência, Predeterminação

O proceder traiçoeiro de Judas Iscariotes cumpriu profecias divinas e demonstrou a presciência de Jeová, bem como a de seu Filho. (Sal 41:9; 55:12, 13; 109:8; At 1:16-20) Todavia, não se pode dizer que Deus predeterminou ou predestinou o próprio Judas a seguir tal proceder. As profecias prediziam que algum associado íntimo de Jesus seria seu traidor, mas não especificavam quem dentre os que partilhavam de tal associação seria este. Além disso, seria contrário aos princípios bíblicos Deus predeterminar as ações de Judas. A norma divina declarada pelo apóstolo é: “Nunca ponhas as mãos apressadamente sobre nenhum homem; tampouco sejas partícipe dos pecados de outros; mantém-te casto.” (1Ti 5:22; compare isso com 3:6.) Jesus, evidenciando preocupação no sentido de que a escolha dos 12 apóstolos fosse feita de maneira sábia e correta, passou a noite orando ao seu Pai antes de tornar conhecida sua decisão. (Lu 6:12-16) Se Judas já estivesse divinamente predeterminado para ser traidor, isto resultaria em incoerência na direção e na orientação de Deus, e, segundo a regra, o tornaria partícipe dos pecados que ele cometeu.

Assim, parece evidente que, quando Judas foi escolhido qual apóstolo, seu coração não apresentava nenhuma evidência definida de uma atitude traiçoeira. Ele permitiu que uma ‘raiz venenosa brotasse’ e o aviltasse, resultando em seu desvio e em ele aceitar, não a orientação de Deus, mas a direção do Diabo para um proceder de roubo e de traição. (He 12:14, 15; Jo 13:2; At 1:24, 25; Tg 1:14, 15; veja JUDAS N.º 4.) Quando tal desvio já atingira certo ponto, o próprio Jesus podia ler o coração de Judas e predizer a traição dele.—Jo 13:10, 11.