ICEGERANYO C'IBITABU CO KURI INTERNET ca Watchtower
Watchtower
ICEGERANYO C'IBITABU CO KURI INTERNET
Ikirundi
  • BIBILIYA
  • IVYASOHOWE
  • AMAKORANIRO
  • w02 1/3 rup. 23-27
  • Umuco Uva ku Mana Urirukana Umwiza!

Nta videwo ihari.

Uradutunga, ividewo yanse kuvuga.

  • Umuco Uva ku Mana Urirukana Umwiza!
  • Umunara w’Inderetsi Utangaza Ubwami bwa Yehova—2002
  • Udutwe
  • Ivyo bijanye
  • Bibiliya​—Igitabu Gitanga Umuco
  • Inkomoko y’Umwiza wo mu Buryo bw’Impwemu
  • Kuva mu Mwiza Ukaja mu Muco Si Ikintu Coroshe
  • Dutere Imbere Turi mu Muco
  • Niwiyubare Ntukurikire Imico y’Uruhendo!
  • Tugendere mu Muco Dukenguruka
  • “Umuco Wanyu [N]ubonesh[e]”
    Igikorwa dukorera Ubwami—2001
  • Ehe raba! Umuco ni agatangaza!
    Umunara w’Inderetsi Utangaza Ubwami bwa Yehova—2007
  • ‘Mureke umuco wanyu wake’
    Igikorwa dukorera Ubwami—2011
  • Ukunezerwa kw’Abagendera mu Muco
    Umunara w’Inderetsi Utangaza Ubwami bwa Yehova—2001
Umunara w’Inderetsi Utangaza Ubwami bwa Yehova—2002
w02 1/3 rup. 23-27

Umuco Uva ku Mana Urirukana Umwiza!

“Uhoraho ni we yākira umwiza wanje.”​—2 SAMWELI 22:29.

1. Umuco ufitaniye isano gute n’ubuzima?

“IMANA iravuga, iti Ni habeh’umuco: umuco ubaho.” (Itanguriro 1:3) Muri ayo majambo ahambaye, inkuru y’irema yo mw’⁠Itanguriro, ivuga yuko Yehova ari we soko ry’umuco, utariho ubuzima bukaba butoshoboka kw’isi. Yehova kandi ni we soko ry’umuco wo mu vy’impwemu, na wo ukaba ari ngirakamaro cane kugira ngo utuyobore mu nzira y’ubuzima. (Zaburi 43:3) Umwami Dawidi yarerekanye isano rya hafi riri hagati y’umuco wo mu vy’impwemu n’ubuzima, igihe yandika ati: “Ah’uri [n]i ho har’isōko y’ubu[zima]: mu muco wawe ni ho tuzobonera umuco.”​—Zaburi 36:9.

2. Nk’uko Paulo yavyerekanye, umuco ufitaniye isano cane n’iki?

2 Nk’imyaka 1.000 inyuma y’igihe ca Dawidi, intumwa Paulo yaravuze ibijanye n’inkuru y’irema. Igihe yandikira ishengero ry’Abakirisu ry’i Korinto, yavuze ati: “Imana, imwe yavuze ng’Umuco wāke, uvuye mu mwiza.” Paulo yaciye yerekana yuko umuco wo mu buryo bw’impwemu ufitaniye isano cane n’ubumenyi buva kuri Yehova, igihe yongerako ati: “Ni yo yākiye mu mitima yacu, kwerekana umuco, ni wo kumenya ubgiza bg’Imana buri mu nyonga ha Yesu Kristo.” (2 Ab’i Korinto 4:6) Uwo muco udushikira gute?

Bibiliya​—Igitabu Gitanga Umuco

3. Ni uwuhe muco Yehova atanga biciye kuri Bibiliya?

3 Yehova ashikiriza umuco wo mu buryo bw’impwemu ubwa mbere na mbere abicishije mw’Ijambo ryiwe ryahumetswe, ari ryo Bibiliya. Rero, uko twiga Bibiliya tukihereza ubumenyi buva ku Mana, turareka umuco wayo ukatwakira. Biciye kuri Bibiliya, Yehova aradusigurira imigambi yiwe akongera akatubwira ukuntu dushobora gukora ivyo agomba. Ivyo biratuma ubuzima bwacu bugira intumbero bikongera bikadufasha kuronka ivyo dukeneye mu vy’impwemu. (Umusiguzi 12:1; Matayo 5:3) Yezu yarashimitse ku vy’uko dutegerezwa kwitwararika ivyo dukeneye mu vy’impwemu, igihe yasubiramwo ivyavuzwe mu Vyagezwe vya Musa, akagira ati: “Vyanditswe ng’Umuntu ntatungwa n’umutsima gusa, arikw atungwa n’ijambo ryose riva mu kanwa k’Imana.”​—Matayo 4:4; Gusubira mu Vyagezwe 8:3.

4. Ni mu buryo ki Yezu ari “umuco w’isi”?

4 Yezu arafitaniye isano rwose n’umuco wo mu buryo bw’impwemu. Kukaba nkako, ubwiwe yivuze ko ari “umuco w’isi” yongera avuga ati: “Ūnkurikira nta ho azogenda mu mwiza, arikw azogira umuco w’ubu[zima].” (Yohana 8:12) Ayo majambo aradufasha gutahura uruhara nyamukuru Yezu afise mu vy’ugushikiriza umuryango w’abantu ukuri kwa Yehova. Niba dushaka kwirinda umwiza no kugendera mu muco w’Imana, dutegerezwa kwumviriza ibintu vyose Yezu avuga maze tugakurikira neza akarorero kiwe n’inyigisho ziwe nk’uko vyanditswe muri Bibiliya.

5. Inyuma y’urupfu rwa Yezu, abayoboke biwe bagize ibanga irihe?

5 Imisi mikeyi imbere y’uko apfa, Yezu yarongeye kwivuga ko ari umuco, abwira abigishwa biwe ati: “Hasigaye igihe gito umuco ukiri muri mwebge: ni mugende mugifise umuco, umwiza woye kubīriranirako. Ūgenda mu mwiza ntamenya iy’aja. Mugifise umuco, mwizere umuco, ngo mube abana b’umuco.” (Yohana 12:35, 36) Abacitse abana b’umuco barize “icitegererezo c’amajambo mazima” yo muri Bibiliya. (2 Timoteyo 1:13, 14) Baciye bakoresha ayo majambo mazima kugira ngo bakwegere abandi bantu b’imitima nzirabugunge mu muco w’Imana, babakuye mu mwiza.

6. Ni ukuri kw’ishimikiro ukuhe kwerekeye umuco n’umwiza dusanga muri 1 Yohana 1:5?

6 Intumwa Yohani yanditse ati: “Imana [ni] umuco, kandi muri yo [ntih]agira umwiza na mukeya.” (1 Yohana 1:5) Raba ngaha itandukaniro riri hagati y’umuco n’umwiza. Umuco wo mu buryo bw’impwemu ukomoka kuri Yehova, kandi umwiza wo mu buryo bw’impwemu ntushobora kugira ico usa usana na we. None rero, uwo mwiza ukomoka kuri nde?

Inkomoko y’Umwiza wo mu Buryo bw’Impwemu

7. Ni nde ateza umwiza wo mu buryo bw’impwemu uri mw’isi, kandi ni akosho akahe agira?

7 Intumwa Paulo yaravuze ivyerekeye “imana y’iki gihe.” Muri ayo majambo, yashaka kuvuga Shetani wa Murwanizi. Yabandanije avuga yuko uwo “yahumye imitima [y’abatizera], ng’umuco ntubākire w’ubutumwa bg’ubgiza bga Kristo, ni we shusho y’Imana.” (2 Ab’i Korinto 4:4) Abantu benshi bivugisha ngo baremera Imana; yamara muri bo abatemera ko Shetani abaho bagenda bongerekana. Kubera iki? Ntibashaka kwemera yuko ububasha kanaka bw’ikibi burengeye umuntu bushobora kuba buriho kandi ko bwosha ivyiyumviro vyabo. Yamara rero, nk’uko Paulo avyerekana, Shetani arabaho koko, kandi arosha abantu kugira ngo ntibashobore kubona umuco w’ukuri. Ububasha bwa Shetani bwo kwosha ivyiyumviro vy’abantu bubonekera mu ndondoro menyeshakazoza imwerekeye, ivuga yuko “[uyo] . . . [a]zimiza abari kw isi bose.” (Ivyahishuriwe 12:9) Ingaruka y’ibikorwa vya Shetani ni uko ibintu vyabuwe n’umuhanuzi Yesaya, muri iki gihe bishika ku bantu bose, kiretse abasukurira Yehova. Yavuze ati: “Rāba, umwiza uzotwikira isi, umwiza w’umuzitanya uzotwikira amahanga.”​—Yesaya 60:2.

8. Ni mu buryo butari bumwe ubuhe abari mu mwiza wo mu buryo bw’impwemu berekana ko bataye inzira?

8 Umuntu ari mu mwiza w’umuzitanya, nta na kimwe ashobora kubona. Biroroha ko umuntu azimira canke agatakara. Muri ubwo buryo nyene, abari mu mwiza wo mu buryo bw’impwemu usanga ata co bamenya, kandi ntibateba gutakara mu buryo bw’impwemu. Barashobora gutakaza ubushobozi bwo gutandukanya ukuri n’ibinyoma, iciza n’ikibi. Umuhanuzi Yesaya yaravuze ibiraba abantu bari mu mwiza nk’uwo igihe yandika ati: “Bazobona ibara, abīta ikibi iciza, iciza bakacīta ikibi; bagashira umwiza mu gishingo c’umuco, n’umuco mu gishingo c’umwiza; bagashira ibirura mu gishingo c’ibisosa, n’ibisosa mu gishingo c’ibirura!” (Yesaya 5:20) Ababa mu mwiza wo mu vy’impwemu bariko baroshwa n’imana y’umwiza, Shetani wa Murwanizi, gutyo bigatuma bonkorwa kw’isoko ry’umuco n’ubuzima.​—Abanyefeso 4:17-19.

Kuva mu Mwiza Ukaja mu Muco Si Ikintu Coroshe

9. Sigura igituma inkozi z’ikibi zikunda umwiza nyamwiza n’umwiza wo mu vy’impwemu.

9 Wa mwizerwa Yobu yaradomye urutoke ku vy’uko inkozi z’ikibi usanga zikundira umwiza nyamwiza, avuga ati: “Ijisho ry’umusambanyi ritega akagoroba, akavuga, ati Nta wuribunkubite ijisho: akipfuka mu maso.” (Yobu 24:15) Inkozi z’ikibi ziri kandi mu mwiza wo mu buryo bw’impwemu, kandi umwiza nk’uwo urashobora kugira ububasha bwinshi. Intumwa Paulo yavuze yuko ubuhumbu, ubusuma, umwina, akaborerwe, gutukana be n’ubunyuruji ari ibintu vyeze mu bafashwe mpiri muri uwo mwiza. Mugabo, umuntu wese aje ku muco w’Ijambo ry’Imana arashobora guhinduka. Ivy’uko iryo hinduka rishoboka, Paulo arabitomora mw’ikete ryiwe yandikiye Abanyakorinto. Abakirisu benshi b’Abanyakorinto bari baramogoreye ibikorwa vy’umwiza, yamara Paulo yababwiye ati: “Ariko mwaruhagiwe, ariko mwarejejwe, ariko mwatsindanishirijwe mw izina ry’Umwami Yesu Kristo no [mu m]pwemu [y]’Imana yacu.”​—1 Ab’i Korinto 6:9-11.

10, 11. (a) Yezu yagaragaje gute ko yubahirije wa mugabo yahumura? (b) Ni kuki abantu benshi badahitamwo umuco?

10 Igihe umuntu avuye mu mwiza w’umuzitanya akaja mu muco, amaso yiwe kumbure arakenera akanya kugira ngo amenyere. I Betsayida, Yezu yarakijije umugabo w’impumyi, mugabo bivuye ku buntu amukiza intambwe ku yindi. “Afata iyo mpumyi ukuboko, ayikūra mu mihana, acira amate mu maso yayo, ayirambikakw ibiganza, arayibaza, ati Har’ico ubona? Iraramura amaso, iramwishura, iti Ndabona abantu kuko mbona ibisa n’ibiti bigendagenda. Yongera kurambika ibiganza ku maso yayo, iritegereza, irakira, yihweza vyose neza.” (Mariko 8:23-25) Biboneka ko Yezu yahumuye uwo muntu intambwe ku yindi kugira ngo ashobore kugenda amenyera buhorobuhoro umuco ukayangana w’izuba. Twibaze umunezero uwo mugabo yagize igihe yashobora kubona.

11 Ariko rero, umunezero uwo mugabo yagize ntushikira umunezero abafashwa kwiburuka intambwe ku yindi bakava mu mwiza wo mu vy’impwemu bakaja mu muco w’ukuri bagira. Igihe tubona umunezero bagira, twokwibaza igituma benshi badakwegerwa ku muco. Yezu aravuga ikibituma ati: “Uku ni kwo gutsindwa, kuk’umuco waje mw isi, arikw abantu bagakunda umwiza kuruta umuco, kukw ibikorwa vyabo ari bibi. Kuk’ūkora ibibi wese yanka umuco, kandi ntaza ku muco, kugira ngw ibikorwa vyiwe ntibihanwe.” (Yohana 3:19, 20) Emwe, abantu benshi barakunda kumogorera “ibibi” nk’ubushegabo, agacinyizo, ububeshi, forode be n’ubusuma, kandi mu mwiza wo mu vy’impwemu wa Shetani ni ho hantu usanga habereye kuri bo kugira ngo bakore uko bavyipfuza.

Dutere Imbere Turi mu Muco

12. Ni mu buryo ki twungukiye ku kuba twaraje ku muco?

12 Kuva tumenye umuco, ni amahinduka ayahe twibonyeko? Rimwe na rimwe ni vyiza gukubita agatima mpembero maze tukihweza iterambere twagize mu vy’impwemu. Ni ingeso mbi izihe twataye? Ni iyihe ngorane twari dufise mu buzima twashoboye kugorora? Imigambi yacu ya kazoza yahindutse gute? Bivuye ku nguvu duhabwa na Yehova no ku mfashanyo y’impwemu yiwe yera, turashobora kubandanya guhindura kamere zacu n’uburyo twiyumvira, bikazokwerekana yuko twitabira umuco. (Abanyefeso 4:23, 24) Paulo abivuga muri ubu buryo ati: “Kera mwar’umwiza, none mukaba mur’umuco mu Mwami wacu: mugende nk’abana b’umuco, kukw imbuto y’umuco iboneka mu ngeso nziza zose no mu kugororoka no mu kuri.” (Abanyefeso 5:8, 9) Turetse ubwacu tukayoborwa n’umuco wa Yehova, biratuma tugira icizigiro n’intumbero, bikongera bigatuma abadukikije banezerwa no kubana natwe. Ikindi, ese ingene tugize amahinduka nk’ayo bitera umunezero umutima wa Yehova!​—Imigani 27:11.

13. Dushobora gute kugaragaza ko dukura ubwatsi ku bw’umuco wa Yehova, kandi ni ibiki bikenewe kugira ngo dufate ingendo nk’iyo?

13 Tugaragaza ko dukura ubwatsi ku bw’ubuzima buhimbaye kuruta twinovora, mu guca ibibatsi vy’umuco wa Yehova, ni ukuvuga mu kubwira ivyo twize muri Bibiliya abagize umuryango wacu, abagenzi bacu be n’ababanyi bacu. (Matayo 5:12-16; 24:14) Ku banka kwumviriza, ukwamamaza kwacu gufatanije n’ingendo y’akarorero y’ukubaho gikirisu biraheza bikababera urubanza. Paulo asigura ati: “Mumenye neza ibihimbara Umwami wacu, kandi ntimugafatanye n’ibikorwa birumvye vy’umwiza, ariko cane-cane mubiserure.” (Abanyefeso 5:10, 11) Gufasha abandi guheba umwiza hanyuma bagahitamwo umuco, bisaba uburindutsi. Igihambaye kuruta, bisaba kugirira abandi imbabazi n’ukubitwararika be no kugira icipfuzo kivuye ku mutima co kubaha umuco w’ukuri, ku bw’ineza yabo y’ibihe bidahera.​—Matayo 28:19, 20.

Niwiyubare Ntukurikire Imico y’Uruhendo!

14. Ku biraba umuco, ni imburizi iyihe dukwiye kwumvira?

14 Ku bantu bari mu kiyaga mu masaha y’umwiza, umuco uwo ari wo wose bawakiriza yompi. Mu bihe vya kera, imicanwa yaracanwa ku bimanga vy’ibitandara vyo mu Bwongereza, kugira ngo berekane aho abantu bashobora guhungira mu gihe c’ibihuhusi. Abatwara ubwato barashima kuyoborwa n’iyo mico iberekeza ku bivuko bitagiramwo inkomanzi. Ariko rero, imicanwa imwimwe yaba ari iy’uruhendo. Aho kuja ahari ikivuko, amato menshi barayayovya maze agasabirizwa ku nkengera zigizwe n’ibitandara vy’amabuyi, ari na ho hibirwa imizigo yaba iri muri ayo mato. Muri iyi isi yuzuye uruhendo, dutegerezwa kwiyubara kugira ngo ntidukwegerwe ku mico y’uruhendo ishobora kuturesharesha itujana ku gusaba nk’ubwato mu vy’impwemu. Tubwirwa yuko “Satani yīgira umumarayika w’umuco.” N’abasavyi biwe, tudasize inyuma abahakanyi, ni “abakozi bagunga, bīgira intumwa za Kristo.” Twakirije yompi ivyiyumviro vy’ibinyoma vy’abantu nk’abo, ukwizigira dufise mw’Ijambo rya Yehova ry’ukuri, ari ryo Bibiliya, kurashobora kugoyagoya maze ukwizera kwacu kugapfa.​—2 Ab’i Korinto 11:13-15; 1 Timoteyo 1:19.

15. Ni ibiki bizodufasha kuguma mu nzira ijana mu buzima?

15 Umwanditsi wa Zaburi yanditse ati: “Ijambo ryawe n’itara rimurikira ibirenge vyanje, n’umuco umurikira mu nzira yanje.” (Zaburi 119:105) Emwe, biragaragara ko ‘ya nzira ntoya ijana mu buzima’ imurikirwa n’Imana yacu munyarukundo, Yehova, “[we a]gomba ko abantu bose bakizwa bagashika ku kumenya ivy’ukuri.” (Matayo 7:14; 1 Timoteyo 2:4) Gushira mu ngiro amabwirizwa ya Bibiliya bizoturinda guta ya nzira ntoya, tukangara mu nzira z’umwiza. Paulo yanditse ati: “Ivyanditswe vyose vyahumetswe n’Imana, kandi bigira ikimazi co kwigisha umuntu, no kumuhana, no kumutunganya, no kumutoza indero nziza mu kugororoka.” (2 Timoteyo 3:16) Uko dukura mu buryo bw’impwemu, turigishwa n’Ijambo ry’Imana. Turi mu muco w’Ijambo ry’Imana, turashobora kwihana canke mu gihe bikenewe tugahanwa n’abungere banyarukundo bo mw’ishengero. Ikindi, turashobora kugorora ibintu maze tukemera twicishije bugufi gutozwa indero mu kugororoka kugira ngo ikirenge cacu kigume mu nzira ijana mu buzima.

Tugendere mu Muco Dukenguruka

16. Dushobora gute kugaragaza ko dukenguruka intunganyo y’akaroruhore ya Yehova yo gutanga umuco?

16 Dushobora gute kugaragaza ko dukenguruka intunganyo y’akaroruhore ya Yehova yo gutanga umuco? Muri Yohana ikigabane c’⁠9, hatubwira yuko igihe Yezu yakiza umugabo yavutse ari impumyi, uyo mugabo yavyuriwe umutima wo guserura ugukenguruka. Gute? Yarizeye ko Yezu ari Umwana w’Imana kandi izuba riva amwita ko ari “ūvugishwa n’Imana.” Si ivyo gusa, abigiranye ubutwari, yaravuze ashize amanga ararwanya abagerageza gufatira mu rwara igitangaro Yezu yakoze. (Yohana 9:17, 30-34) Intumwa Petero, abasizwe bo mw’ishengero rya gikirisu abita “abantu bāshiriweho kuba inyegu yiharije.” Kubera iki? Kubera yuko bafise agatima ko gukenguruka nka karya nyene kagaragajwe na wa mugabo yari yavutse ari impumyi maze agakizwa. Bagaragaza ko bakengurukira Yehova, Mugiraneza wabo, mu ‘gukwiza ishimwe ry’Iyabahamagaye, ikabakūra mu mwiza, ikabashitsa mu muco wayo utangaje.’ (1 Petero 2:9; Ab’i Kolosayi 1:13) Abafise i cizigiro c’isi bafise agatima ko gukenguruka nk’ako nyene, kandi barafata mu mugongo abavukanyi babo basizwe mu gikorwa co gutangaza ku mugaragaro “ishimwe” rya Yehova. Ese ukuntu ari agateka ntangere Imana iha abantu badatunganye!

17, 18. (a) Umuntu wese afise ibanga irihe? (b) Mu kwigana Timoteyo, Umukirisu wese aremeshwa kwirinda iki?

17 Kugira ugukenguruka umuco w’ukuri kuvuye ku mutima, ni ntahara. Niwibuke ko ata n’umwe muri twebwe yavutse azi ukuri. Bamwe bakwiga bakuze, bagaca ubwo nyene babona ico umuco urusha umwiza. Abandi na bo barafise agateka gahambaye ko kuba barezwe n’abavyeyi batinya Imana. Kuri abo, birashobora kworoha ko bafata minenegwe uwo muco. Icabona umwe, abavyeyi biwe basukurira Yehova imbere y’uko avuka, yiyemerera yuko vyamusavye igihe kinini n’akigoro kugira ngo atahure insobanuro yuzuye y’ukuri yari yarigishijwe kuva mu bwana be n’akamaro kakwo. (2 Timoteyo 3:15) Twaba turi bato canke dukuze, umwe wese muri twebwe arakeneye gutsimbataza ugukenguruka kugera ibwina ukuri Yehova yahishuye.

18 Wa musore Timoteyo yari yarigishijwe “ivyanditswe vyera” kuva mu buhinja, mugabo kugira ashobore gucika Umukirisu ahumuye, yarinze kwihata mu busuku bwiwe. (2 Timoteyo 3:15) Aho ni ho yashoboye gusahiriza intumwa Paulo, uwamuhimirije ati: “Wame ugira umwete wo kwiha Imana nk’uwamaze kurama, umukozi atarinda gutētērwa, aramiriza neza mw ijambo ry’ukuri.” Nka kumwe kwa Timoteyo, nimuze twese twirinde ntihagire ikintu na kimwe dukora cotuma duteterwa, canke cotuma dutetereza Yehova!​—2 Timoteyo 2:15.

19. (a) Nka kumwe kwa Dawidi, twese turi n’imvo yo kuvuga iki? (b) Ni ibiki birimburwa mu kiganiro gikurikira?

19 Turafise imvo yumvikana yo gushemeza Yehova, we yaduhaye umuco w’ukuri kwiwe. Nka kumwe kw’Umwami Dawidi, tuvuga duti: “[Ni] wewe tara ryanje, Uhoraho; Uhoraho ni we yākira umwiza wanje.” (2 Samweli 22:29) Naho ari ukwo, ntidushira agati mu ryinyo, kubera yuko ivyo tubigize vyoshobora kutujana ku gusubira mu mwiza twarokowemwo. Ni co gituma ikiganiro gikurikira kidufasha kurimbura agaciro duha ukuri kuva ku Mana mu buzima bwacu.

Wize Iki?

• Yehova atanga gute umuco wo mu vy’impwemu?

• Ni ingorane iyihe iterwa n’umwiza wo mu vy’impwemu udukikuje?

• Dutegerezwa kwirinda izihe ngeramizi?

• Dushobora kugaragaza gute ko dukenguruka umuco w’ukuri?

[Ifoto ku rup. 23]

Yehova ni we soko ry’umuco nyamuco akaba na we soko ry’umuco wo mu vy’impwemu

[Ifoto ku rup. 25]

Nk’uko Yezu yakijije impumyi buhorobuhoro ni ko adufasha kuva mu mwiza wo mu vy’impwemu

    Ibitabu vy’ikirundi (1983-2025)
    Sohoka
    Injira
    • Ikirundi
    • Rungika
    • Uko vyoza bimeze
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Amasezerano agenga ikoreshwa
    • Ibijanye no kugumya ibanga
    • Gutunganya ibijanye no kugumya ibanga
    • JW.ORG
    • Injira
    Rungika