Kodi Dziko Ino Inadzapulumuka?

Nkhabepo mfendu unango udabva kulonga pizinji pene za kumala kwa dziko ninga uno. Anthu azinji asagopa kuti dziko ino inadzamala m’gobzi ya nyukiliya. Anango asanyerezera kuti panango kupswipisika kunadzafuza dziko. Anangombo asadzudzumika na kuti nyatwa ya mpfuma inadzacitisa umwinji wa anthu ukapulane unango na unzace.

Kodi dziko ino inadzamaladi? Khala ndi tenepa, kodi pinadzabvekanji pyenepi? Kodi pyacitika kale kuti dziko yamala?

Dziko Yamala​—Inango Yakhala m’Mbuto Mwayo

Inde, pyacitika kale kuti dziko yamala. Nyerezerani dziko idasanduka yakuipa pikulu pene m’ntsiku za Nowa. Bibilya isafokotoza kuti: “Dziko ya nzidzi unoule pakubidzwa na madzi, yafudzwa.” Bibilya isalonga pina kuti: “[Mulungu] hadaleka tayu kutcunyusa dziko yakale, mbwenye ankoya Nowa, mmwazi wa cilungamo, pabodzi na anthu anomwe, pakubweresa cigumula ku dziko ya anthu akuipa.”​—2 Pedro 2:5; 3:6.

Onani kuti kumala kwa dziko ineire pikhabvekanji na kuti pikhakhonda kubvekanji. Si pikhabveka kumala kwa anthu onsene tayu. Nowa na banja ace apulumuka pa Cigumula ca pa dziko yonsene yapantsi. Dziko yapantsi na kudzulu kwa nyenyezi zakubalika pyapulumukambo. Pidamala ndi “dziko ya anthu akuipa”, makhaliro akuipa a pinthu.

Pakumalisira pace, mbumba ya Nowa pikhainjipayo, yatomeka dziko inango. Dziko yaciwiri ineyi, peno makhaliro a pinthu, yakhalapo mpaka lero. Mbiri yace njakudzadzwa na nkhondo, uphanga na umphandu. Kodi ninji pinafuna dzacitika na dziko ineyi? Kodi iyo inadzapulumuka?

M’ntsogolo Mwa Dziko Ino

Pakumala longa kuti dziko ya m’ntsiku za Nowa yafudzwa, nkhani ya Bibilya isapitiriza kuti: “Na mafala mabodzibodzi, kudzulu na dziko yapantsi piri cincino pyakoyerwa moto.” (2 Pedro 3:7) Ndimomwene, ninga mulembi unango wa Bibilya asafokotoza kuti: “Dziko [iripo lero] irikumala.”​—1 Jwau 2:17.

Bibilya hirikulonga tayu kuti dziko yapantsi peno kudzulu kwa nyenyezi pinadzamala, ningambo napang’ono pene hapidamala m’ntsiku za Nowa. (Masalmo 104:5) Mbuto mwace, pinafuna dzafudzwa ninga kuti na moto ndi dziko ino, na “kudzulu” kwace, peno atongi akutsogolerwa na Satana, na “dziko” ace, peno mbumba ya anthu. (Jwau 14:30; 2 Akorinto 4:4) Dziko ino, peno makhaliro a pinthu, inadzamaladi ninga kumala kudacita dziko idakhalapo Cigumula mbicidzati fika. Ngakhale na Yezu Kristu ene alonga pya makhaliro a “m’ntsiku za Nowa” ninga citsanzo ca pinafuna dzacitika nzidzi pang’ono kumala kwa dziko ino mbukudzati fika.​—Mateo 24:37-39.

Mphyakudziwika kuti Yezu, pakulonga za ntsiku za Nowa, akhali kutawira mbvunzo wa apostolo ace wakuti: “Kodi njipi cidzindikiro ca kubwera kwako na cakumala kwa dziko?” (Mateo 24:3, Matos Soares) Anyakutowera a Yezu akhadziwa kuti dziko ino inadzamala. Kodi cidikhiro ceneci caagopesa?

Mwakusiyana na pyenepi, Yezu pakulonga za pinthu pikhafuna dzacitika kumala kwa dziko mbukudzati fika, iye aakulumiza kuti akomerwe, ‘thangwi upulumuki wawo wafendezera’. (Luka 21:28) Inde, kupulumuswa kubuluka kwa Satana na makhaliro ace akuipa a pinthu towera kupita m’dziko ipswa yantendere!​—2 Pedro 3:13.

Mbwenye kodi dziko ineyi inadzamala lini? Kodi Yezu apereka “cidzindikiro” canji ca ‘kubwera kwace na cakumala kwa dziko’?

“Cidzindikiro”

Fala yacigerego idatcululwa pano na “kubwera” ndi pa·rou·sí·a, inabveka kuti “kukhalapo”, ndiko kulonga kuti, kukhaladi penepo. Mwatenepa, pakuciona “cidzindikiro”, nkhabe bveka kuti Kristu anadzabwera mwakucimbiza, mbwenye kuti iye abwera kale nakuti ali penepo. Pisabveka kuti iye mwakukhonda kuoneka atoma kutonga ninga mambo wa kudzulu nakuti mwakucimbiza anadzaamalisa anyamalwace.​—Apokalipse 12:7-12; Masalmo 110:1, 2.

Yezu hadalonga cakucitika cibodzi basi ninga “cidzindikiro” tayu. Iye afokotoza pyakucitika pizinji na makhaliro apadziko yonsene yapantsi. Pyonsenepi pinadzacitika nkati mwa nzidzi unacemerwa na anyakulemba Bibilya kuti ndi “ntsiku zakumalisa”. (2 Timoti 3:1-5; 2 Pedro 3:3, 4) Nyerezerani pinthu pinango pidalongeratu Yezu kuti pinadzapangiza “ntsiku zakumalisa”.

“Mbumba ibodzi inadzamenyana na mbumba inzace, umambo na umambo unzace.” (Mateo 24:7) Nkhondo m’mizidzi ya cincino ino ndi zikuluzikulu kupiringana kale na kale. Wakulemba mbiri mbodzi alonga kuti: “Nkhondo Yakutoma ya Dziko Yonsene Yapantsi [idatoma m’1914] ikhali nkhondo yakutoma ‘yamumphu’.” Mbwenye, Nkhondo Yaciwiri ya Dziko Yonsene Yapantsi ikhali yakufudza mwakunyanya. Natenepa, nkhondo ziri kupitiriza na kufudza dziko yapantsi. Inde, mafala a Yezu alikukwaniriswa mwapakweca!

“Panadzakhala kusoa kwa pyakudya.” (Mateo 24:7) Pakumala kwa Nkhondo Yakutoma ya Dziko Yonsene Yapantsi pakhala njala panango ikuluretu kakamwe m’mbiri yonsene. Pakhala pina njala yakugoswa pakumala kwa Nkhondo Yaciwiri ya Dziko Yonsene Yapantsi. Muliri wa kudya kwakucerera wathabusa gawo ibodzi mwa maxanu ya cilengesero ca anthu pa dziko yapantsi, na kupha ana pikwi pya pikwi 14 pa caka. Ndimomwene, pakhala “kusoa kwa pyakudya”!

“Panadzakhala piteketeke pikulupikulu.” (Luka 21:11) Kutomera m’1914 cifupi na anthu akuinjipa maulendo khumi asafa caka na caka thangwi ya piteketeke, m’kusiyana na piaka pya madzana andulimu. Nyerezerani basi piteketeke pinango pikulupikulu: 1920, ku China, akufa 200,000; 1923, ku Japau, anthu akukwana 140,000 afa peno asoeka; 1939, ku Turkia, akufa 32,700; 1970, ku Peru, akufa 66,800; na 1976, ku China, akufa cifupi na 240,000 (peno, mwakubverana na nyakulemba unango, 800,000). Ndimomwene, “piteketeke pikulupikulu”!

“M’mbuto ibodzi na inango miliri.” (Luka 21:11) Pidamala Nkhondo Yakutoma ya Dziko Yonsene Yapantsi, anthu akukwana pikwi madzana 21 afa na nyampwanda wa Espanya. Science Digest yafokotoza kuti: “M’mbiri yonsene, cipo na cipo kudakhalapo tayu kufa kwa kubwera na mphambvu pina na kucimbiza kwatenepa.” Kutomera penepo, matenda antima, cancro, SIDA na miliri inango yakuinjipa yapha madzana a pikwi na pikwi pya anthu.

“Kuinjipa kwa kukhonda tongeka.” (Mateo 24:12) Kutomera 1914, dziko yathu yapantsi yakhala yakudziwika ninga ya uphanga na ya umphandu. M’mbuto zizinji, nkhabepo anabva kukhazikika m’miseu, ngakhale pa nzidzi wa masikati ene. Na masiku, anthu asakhala m’zinyumba zawo kunsi kwa misuwo yakufungwa na mipiringanyo, na kugopa kubuluka kunja.

Pinthu pinango pizinji pyalongerwatu kuti pinadzacitika nkati mwa ntsiku zakumalisa, natenepa pyonsenepi piri kukwanirisika. Pyenepi pisabveka kuti kumala kwa dziko kuli cifupi. Mwakukomeresa, mphapo, panadzakhala akupulumuka. Pakumala longa kuti “dziko irikumala”, Bibilya isapikira kuti: “Ule anacita cifuno ca Mulungu anakhala kwenda na kwenda.”​—1 Jwau 2:17.

Mwapyenepi tisafunika kupfunza cifuno ca Mulungu na kucicita. Natenepa, tinadzakwanisa kupulumuka pakumala kwa dziko ino na kutsanzairwa kwakukhonda mala na nkhombo m’dziko yapantsi ipswa ya Mulungu. Bibilya isapikira kuti, pa nzidzi unoyu, “Mulungu . . . anadzapukuta . . . m’maso [mwa anthu] misozi yonsene, nkhabe dzakhalapove kufa, peno kulira, peno kubululira, peno kubva kupha tayu”.​—Apokalipse 21:3, 4.

Kusiyapo ngakhala pana cidzindikiro cinango, malemba a Bibilya mbakubulukira m’Tradução do Novo Mundo das Escrituras Sagradas​—Com Referências.

[Mafala Anafokotoza Foto pa tsamba 6]

Anaciro Mafoto: Ndeka: cithunzithunzi ca USAF. Mwana: OMS cithunzithunzi ca W. Cutting. Citeketeke: Y. Ishiyama, Universidade de Hokkaido, Japau.