“Ndine . . . Wakucepeseka”

1-3. Kodi Yezu apita tani mu Yerusalemu, pontho thangwi yanji anango adaona pyenepi adzumatirwa?

ANTHU mu Yerusalemu akhali akutsandzaya kakamwe thangwi munthu wakufunika kakamwe akhabwera mu nzinda! Anthu agumanyikana mu nseu kunja kwa nzinda toera kutambira munthu unoyu thangwi anango akhalonga kuti iye ndi wa dzindza ya Mambo Dhavidhi, pontho athema kukhala Mambo wa Aizraeli. Azinji abweresa matsanzo a micindu toera kuntambira; anango athasika nguwo na matsanzo a micindu njira toera kupangiza cilemedzo kuna iye. (Mateu 21:7, 8; Juwau 12:12, 13) Panango azinji akhabvundzika kuti iye anapita tani mu nzinda.

² Anango panango akhanyerezera kuti Yezu mbadapita mu nzinda mwakudzumisa. Iwo akhadabva kale pya anthu akuti apangizika mwakudzikuza. Mwacitsandzo, Abhisaloni mwana wa Dhavidhi pidayesera iye kukhala mambo, iye akhali na amuna 50 mbakathamanga kutsogolo kwa ngolo yace. (2 Samweli 15:1, 10) Ntongi Waciroma Julyo Sezari akhafuna kakamwe mbiri; pa ndzidzi unango, pakubwerera ku Yerusalemu pakumala kuwira, iye akhali wakudzikuza kakamwe. Iye akhalimbo na ndzou 40 zakuti zikhali na nyale! Mbwenye mu Yerusalemu, anthu akhadikhira kutambira munthu wakulemedzwa kakamwe. Iwo nee akhan’dziwa, mbwenye mamuna unoyu akhali Mesiya. Iye akhali munthu wakufunika kakamwe pa dziko yapantsi. Mambo unoyu wa ntsogolo pidapita iye mu nzinda, anango adzumatirwa.

³ Iwo nee aona ngolo, anthu akuti akhathamanga, makavalo, peno ndzou. M’mbuto mwace, Yezu akwira pa buru, cinyama cakupwazika kakamwe.a Yezu nee akhadabvala nguwo zakupambulika, pontho buru nee ikhali na nguwo yakudzumisa. Nguwo idakhalira Yezu pa nsana wa buru nee ikhali yakudhula kakamwe, mbwenye ikhali nguwo idaikha anyakupfundzace. Thangwi yanji Yezu apita mu Yerusalemu munjira ineyi yakucepeseka kakamwe, ngakhale anthu ene pyawo acita pinthu munjira yakudzikuza?

4. Kodi Bhibhlya ikhadalonga kuti Mambo wakuti ndi Mesiya mbadapita tani mu Yerusalemu?

⁴ Yezu akhakwanirisa profesiya yakuti: “Tsandzaya kakamwe . . . Khuwa mwakutsandzaya, iwe mwana wankazi wa Yerusalemu. Ona! Mambo wako ali kubwera kuna iwe. Iye ndi wakulungama, pontho ali kubweresa cipulumuso, ndi wakucepeseka, pontho ali kubwera pa buru.” (Zakariya 9:9) Profesiya ineyi isapangiza kuti Mesiya Nyakudzodzwa wa Mulungu, mbadabwera mu Yerusalemu mbapangiza kuna anthu kuti iye ndi Mambo adakhazikiswa na Yahova. Pontho njira idapita iye mu nzinda mbakakwira buru pisapangiza kuti iye ndi wakucepeseka kakamwe.

5. Thangwi yanji kucepeseka kwa Yezu kusatitsandzayisa kakamwe, pontho thangwi yanji tisafunika kutowezera kucepeseka kwace?

⁵ Kucepeseka ndi ubodzi mwa makhaliro adidi kakamwe a Yezu, pontho tisatsandzaya kakamwe tingapfundza thangwi ya nkhaliro unoyu. Ninga pidapfundza ife mu nsolo udamala, Yezu ndi “njira, undimomwene na umaso.” (Juwau 14:6) Mwakukhonda penula, mwa anthu azinji adakhala pa dziko yapantsi, nkhabepo munthu unango wakufunika kakamwe ninga Yezu. Ngakhale tenepo, iye cipo akhala wakudzikuza peno kupasika mbiri ninga pinacita anthu azinji akusowa ungwiro. Toera tikhale anyakupfundza a Kristu, tisafunika kukhala akucepeseka. (Tiyago 4:6) Kumbukani kuti Yahova asaida nkhaliro wakudzikuza. Natenepa tisafunika kutowezera kucepeseka kwa Yezu.

Yezu Ndi Wakucepeseka Kutomera Kale

6. Munthu wakucepeseka asacitanji, pontho Yahova akhadziwa tani kuti Mesiya mbadakhala wakucepeseka?

⁶ Munthu wakucepeseka nee ndi wakudzikuza. Kucepeseka ndi nkhaliro wakuti usabulukira mu ntima, wakuti usapangizika mu ndzidzi unacedza iye na anango, macitiro ace na njira inatsalakana iye anango. Yahova akhadziwa tani kuti Mesiya mbadakhala wakucepeseka? Iye akhadziwa kuti Mwanace akhatowezera citsandzo cace cakucepeseka. (Juwau 10:15) Iye akhadaona kale kucepeseka kwa Yezu nduli.

7-9. (a) Migeli apangiza tani kuti ndi wakucepeseka pidalongezana iye na Sathani? (b) Akristu anatowezera tani Migeli pakupangiza kucepeseka?

⁷ Bukhu ya Yuda isalonga mwadidi pinthu pidacitika: “Migeli arkanju pidalongezana iye na Dyabo thangwi ya manungo a Mose, acepeseka mbakhonda kuntonga na mafala akupwaza, m’mbuto mwace iye alonga: “Yahova mbakusandike.’” (Yuda 9) Migeli ndi dzina inango ya Yezu ikhadziwika na iye mbadzati kubwera pa dziko yapantsi na pidaenda iye kudzulu. Iye asacemerwa arkanju thangwi ndi ntsogoleri wa aanju.b (1 Atesalonika 4:16) Maseze Migeli ali na cidzo, ninji pidacita iye pidathimbana iye na Sathani?

⁸ Bukhu ya Yuda nee isalonga pikhafuna kucita Sathani na manungo a Mose, mbwenye tinakwanisa kukhala na cinyindiro cakuti cifuno cace cikhali cakuipa. Panango iye akhafuna kuphatisira manungo a Mose mu ulambiri wauthambi. Migeli nee atawirisa Sathani kukwata manungo a Mose, ngakhale tenepo iye nee antcunyusa. Ndimomwene kuti Sathani akhafunikadi kutcunyuswa, mbwenye nakuti mu ndzidzi unoyu Migeli akhadzati kupaswa cidzo toera kutonga, adzindikira kuti ndi Yahova basi adathema kutonga Sathani. (Juwau 5:22) Ninga arkanju, Migeli ali na cidzo kakamwe. Iye nee ayesera kufuna cidzo cinango, mbwenye mwakucepeseka adikhira Yahova toera acite cisankhulo. Kusiyapo kucepeseka iye adzindikirambo kuti ali na madire.

⁹ Yuda atsogolerwa toera kulemba mphangwa zenezi na cifuniro cibodzi. Mwakutsukwalisa, Akristu anango mu ndzidzi wa Yuda nee akhali akucepeseka. Mwakudzikuza, iwo ‘akhalonga mwakusowa cilemedzo pinthu pyonsene pyauzimu pikhakhonda iwo kudziwa mwadidi.’ (Yuda 10) Nakuti ndife akusowa ungwiro, ndi pyakukhonda nentsa kukhala akudzikuza. Tisafunika kucitanji tingakhonda kubvesesa cisankhulo cidacita akulu a mpingo? Ife nkhabe dziwa mathangwi onsene a cisankhulo cidacita akulu a mpingo. Natenepa tingakhonda kubvera peno tingapanga anango kuti cisankhulo ca akulu a mpingo ndi cakuipa, pisapangiza kuti nee ndife akucepeseka. Tisafunika kutowezera Migeli peno Yezu mbatikhonda kutonga pinthu pyakuti Mulungu nee atipasa cidzo cakucita pyenepi.

10, 11. (a) Mwana wa Mulungu apangiza tani kuti akhali wakucepeseka pidatawira iye kubwera pa dziko yapantsi? (b) Tinatowezera tani kucepeseka kwa Yezu?

¹⁰ Mwana wa Mulungu apangizambo kucepeseka pidatawira iye kubwera pa dziko yapantsi. Nyerezerani basi pinthu pidasiya iye. Iye akhali arkanju. Kusiyapo pyenepi, akhalimbo “Fala” peno Nyakupereka Mphangwa za Yahova. (Juwau 1:1-3) Iye akakhala kudzulu, yakuti ndi ‘mbuto yakucena na yakubalika’ ya Yahova. (Izaiya 63:15) Mbwenye maseze ndi Mwana wa Mulungu, iye “asiya pyonsene pikhali na iye, mbakhala ninga bitcu, mbadzakhala munthu.” (Afilipi 2:7) Nyerezerani kuti kubwera pa dziko yapantsi kukhaphatanizanji! Umaso wace wafuluswa kudzulu mbuikhwa m’mimba mwa mwali Mariya mudakula iye m’miyezi mipfemba mpaka kubalwa. Iye abalwa ninga mwana wakusowa citsidzikizo mpaka kukhala wathunga pa banja yakutcerenga ya nyakupala matabwa. Maseze akhali mwana waungwiro, mu uphale wace onsene, iye apitiriza kubvera anyakubalace akusowa ungwiro. (Luka 2:40, 51, 52) Iye akhali wakucepeseka kakamwe!

¹¹ Ife tinakwanisa kutowezera kucepeseka kwa Yezu tingatawira mabasa akuti anthu asaapwaza. Mwacitsandzo, tisafunika kukhala akucepeseka toera timwaze mphangwa zadidi za Umambo wa Mulungu kuna anthu akuti nkhabe funa kutibvesera, anatilonga mwakuipa peno anatitcinga. (Mateu 28:19, 20) Tingapitiriza kumwaza mphangwa, tisaphedzera toera kupulumusa anthu azinji. Pontho tinapfundza kukhala akucepeseka tingatowezera Mpfundzisi wathu Yezu Kristu.

Kucepeseka Kwa Yezu pa Dziko Yapantsi

12-14. (a) Yezu apangiza tani kucepeseka pikhasimbwa iye na anthu? (b) Yezu atsalakana tani anango mwakucepeseka? (c) Ninji pinapangiza kuti Yezu akhali wakucepesekadi?

¹² Mu utumiki wace onsene Yezu apangiza kuti akhali wakucepeseka. Iye apangiza nkhaliro unoyu pikhapereka iye mbiri yonsene kuna Babace. Midzidzi inango Yezu akhasimbwa thangwi ya udziwisi wace, mphambvu yakucita pirengo na kukoma kwace ntima. Mbwenye ndzidzi onsene iye akhakhonda kutambira mbiri ineyi, pontho akhalonga kuti adathema kutambira mbiri yonsene ndi Yahova.—Marko 10:17, 18; Juwau 7:15, 16.

¹³ Yezu apangizambo kuti ndi wakucepeseka na njira ikhatsalakana iye anthu. Iye alonga pakweca kuti nee abwera pa dziko yapantsi toera kutumikirwa, mbwenye toera kutumikira. (Mateu 20:28) Iye apangiza kuti akhali wakucepeseka thangwi akhali wakukoma ntima na waufuni. Pikhatsukwaliswa iye na anyakupfundzace, iye nee akhaasandika mwaukali; mbwenye akhapitiriza kuaphedza toera akomerese Yahova. (Mateu 26:39-41) Pidantowera mwinji wa anthu ku mbuto ikhafuna iye kupuma na kukhala ekhene, iye nee aathamangisa, maseze akhadaneta, apitiriza kuapfundzisa “pinthu pizinji”. (Marko 6:30-34) Nkazi m’bodzi wa dzindza inango pidadembetera iye kuna Yezu toera awangise mwanace, pakutoma iye apangiza ninga nee akhafuna kumphedza. Mbwenye iye nee akhonda mwaukali. Iye abvesera nkazi unoyu thangwi akhali na cikhulupiro kakamwe, ninga pinafuna ife kupfundza mu Nsolo 14.—Mateu 15:22-28.

¹⁴ Ndzidzi onsene Yezu akhacita pinthu mwakubverana na mafalace. Iye alonga: “Ndine wakukhurudzika na wakucepeseka.” (Mateu 11:29) Kucepeseka kwace nee kukhali kwaciphamaso peno nsambo basi wakupangiza makhaliro adidi. Mwandimomwene, iye akhali munthu wakucepeseka. Na thangwi ineyi, Yezu aona kuti ndi pyakufunika kupfundzisa atowereri ace toera akhale akucepeseka!

Yezu Apfundzisa Anyakupfundzace Toera Akhale Akucepeseka

15, 16. Yezu apangiza tani kusiyana kwa makhaliro akhapangiza atongi a dziko na makhaliro akhafunika kupangiza anyakupfundzace?

¹⁵ Apostolo a Yezu akhanentseka kakamwe toera kukhala akucepeseka. Yezu aapfundzisa kazinji kene toera iwo akhale akucepeseka. Mwacitsandzo, ntsiku inango Tiyago na Juwau apanga mai wawo toera aende kaphemba Yezu toera aapase cidzo mu Umambo wa Mulungu. Munjira yadidi Yezu aatawira: “Pyakukhala kunkono wanga wamadyo na wabzwere sine tayu anatonga pyenepi, mbuto zenezi ndi za ale adasankhulwa na Babanga.” Apostolo anango khumi pidabva iwo pyenepi “aipirwa” na Tiyago na Juwau. (Mateu 20:20-24) Kodi Yezu amalisa tani nkandzo unoyu?

¹⁶ Mwakukoma ntima iye aasandika onsene, mbalonga: “Imwe musadziwa kuti atongi a dziko asatonga anthu ninga munafunira iwo, pontho akulu-akulu asaphatisira mphambvu zawo toera kuponderera anthu. Pyenepi nee pisafunika kucitika pakati panu; mbwenye ule anafuna kukhala nkulu pakati panu asafunika kukhala ntumiki wanu, pontho ule anafuna kukhala wakutoma pakati panu asafunika kukhala bitcu wanu.” (Mateu 20:25-27) Apostolo akhadziwa kuti “atongi a dziko” akhafuna kakamwe kupaswa mbiri. Yezu apangiza kuti atowereri ace asafunika kukhala akusiyana na atongi anewa akudzikuza. Natenepa iwo apfundza kuti ndi pyakufunika kukhala akucepeseka.

17-19. (a) Namasiku mbadzati kufa, Yezu apfundzisa tani apostolo ace thangwi yakucepeseka? (b) Ndi pinthu pipi pyakufunika kakamwe pidapfundzisa Yezu anyakupfundzace thangwi yakucepeseka?

¹⁷ Kuna iwo pikhali pyakunentsa kakamwe kukhala akucepeseka. Unoyu nee ukhali ulendo wakutoma peno wakumalisa kuna Yezu kuapfundzisa pyakukhala akucepeseka. Ndzidzi unango nduli, iwo alongezana kuti mbani akhali nkulu pakati pawo, natenepa Yezu abweresa mwanang’ono pakati pawo, pontho aapanga toera akhale ninga mwanang’ono wakuti nee asadzudzumika na kufuna mbiri, cidzo peno kukhala wakufunika kakamwe kupiringana anango. (Mateu 18:1-4) Mbwenye namasiku iye mbadzati kufa, Yezu aona kuti apostolo ace akhapitiriza kukhala akudzikuza. Penepo Yezu aapfundzisa cinthu cakuti iwo nee mbadaciduwala. Yezu akwata nguwo, pontho acita cinthu cakucepeseka kakamwe cakuti kazinji kene cisacitwa na bitcu. Yezu atsuka miyendo ya apostolo ace onsene kuphatanizambo Yuda wakuti akhafuna kunsandukira.—Juwau 13:1-11.

¹⁸ Yezu aapanga thangwi yanji atsuka miyendo yawo. Iye alonga: “Ine ndakupangizani pinafunika imwe kucita.” (Juwau 13:15) Kodi iwo abvesesa kuti akhafunika kukhala akucepeseka? Nkhabe, thangwi pa ntsiku ineyi iwo alongezana pontho kuti mbani akhali nkulu pakati pawo. (Luka 22:24-27) Yezu apitiriza kuapirira mbaapfundzisa mwakucepeseka. Pakumalisa iye aapasa uphungu wakufunika kakamwe ‘pidacepeseka iye mbakhala wakubvera mpaka kufa, inde, kufa pamuti wakusikimizira.’ (Afilipi 2:8) Ngakhale tenepo Yezu nee atikana Mulungu, iye akhali dzololo toera kufa mwakupasa manyadzo. Natenepa, kufa kwa Yezu kwapangiza kuti iye akhali wakucepeseka kakamwe. Adzakhala wakucepeseka kakamwe mu pinthu pyonsene pidacita Yahova kudzulu na pantsi.

¹⁹ Pisaoneka kuti pinthu pidapfundzisa Yezu pakumalisa thangwi ya kucepeseka pyakhuya kakamwe anyakupfundzace akukhulupirika. Iwo cipo aduwala pyenepi. Bhibhlya isalonga kuti amuna anewa aphata basa pabodzi mwakucepeseka mu pyaka pizinji. Ndiye tanimbo ife?

Kodi Imwe Munatowezera Kucepeseka Kwa Yezu?

20. Tinadziwa tani kuti ndife akucepeseka?

²⁰ Paulu asatipanga: “Pitirizani kukhala na manyerezero anewa, akuti Kristu akhalambo nawo.” (Afilipi 2:5) Ninga Yezu, ife tisafunika kukhala akucepeseka. Tinadziwa tani kuti ndife akucepeseka? Paulu atikumbusa kuti nee tisafunika ‘kucita pinthu mwamapika peno mwakudzikuza, mbwenye ticite pinthu mwakucepeseka, mbationa anango kukhala akulu kupiringana ife.’ (Afilipi 2:3) Natenepa, njira inaona ife anango, ndiyo inatiphedza kudzindikira khala ndife akucepeseka peno nkhabe. Tisafunika kuona anango kukhala akufunika kakamwe kupiringana ife. Kodi munaphatisira uphungu unoyu?

21, 22. (a) Thangwi yanji ayang’aniri Acikristu asafunika kukhala akucepeseka? (b) Tinapangiza tani kuti ndife kucepeseka?

²¹ Pidapita pyaka pizinji pidamala kufa Yezu, mpostolo Pedhru apitiriza kunyerezera kuti ndi kwakufunika kukhala wakucepeseka. Iye apfundzisa akulu a mpingo toera atsalakane mpingo mwakucepeseka, tayu kutonga mabira a Yahova. (1 Pedhru 5:2, 3) Ife nee tisafunika kudzikuza thangwi ya miyai iri na ife. Mbwenye tingakhala na miyai mizinji tisafunika kukhala akucepeseka kakamwe. (Luka 12:48) Ife tonsene, mwakukhonda tsalakana khala ndife akulu a mpingo peno nkhabe, tisafunika kukhala akucepeseka.

²² Pisaoneka kuti Pedhru cipo aduwala ntsiku idatsuka Yezu miyendo yace, maseze iye nee akhafuna. (Juwau 13:6-10) Pedhru alemba mafala awa kuna Akristu: “Monsene khalani akucepeseka kuna unango na ndzace.” (1 Pedhru 5:5) Fala Yacigerego idathumburuzwa kuti “khalani” isabveka “kubvala,” pyenepi pisaticitisa kunyerezera pya nyabasa wakuti akhabvala nguwo toera acite basa yace yakupwazika. Fala ineyi isatikumbusa pidacita Yezu mu ndzidzi udamanga iye tuwalya ncunu mwace mbagodama toera atsuke miyendo ya anyakupfundzace. Tingakhala akucepeseka ninga Yezu, tinatawira mabasa onsene anatipasa Mulungu, ngakhale aoneke ninga akupwazika. Ninga anthu asakwanisa kuona mwakukhonda nentsa nguwo zidabvala ife, anango asafunikambo kuona kuti ndife akucepeseka.

23, 24. (a) Thangwi yanji tisafunika kucalira kudzikuza? (b) Nsolo unatowera unatiphedza kucalira maonero api authambi thangwi yakucepeseka?

²³ Kudzikuza ndi ninga venenu. Kunakwanisa kutiphekesa peno kuphekesa anango. Kudzikuza ndi nkhaliro wakuti unakwanisa kucitisa munthu waluso kukhala wakusowa basa kuna Mulungu. Mbwenye kucepeseka kusacitisa munthu kukhala wakufunika kakamwe kuna Yahova ngakhale ule wakusowa maluso. Tingawangisira kukhala na nkhaliro unoyu, mbatitowezera mwadidi kucepeseka kwa Kristu, Yahova anadzatipasa nkhombo. Pedhru alemba: “Natenepa, cepesekani pantsi pa djanja yamphambvu ya Mulungu, toera iye akukuzeni pa ndzidzi wakuthema.” (1 Pedhru 5:6) Yahova akuza Yezu thangwi yakukhala wakucepeseka kakamwe. Munjira ibodzi ene, tingakhala akucepeseka Yahova anadzatipasa nkhombo.

²⁴ Mwakutsukwalisa, anango asalonga kuti munthu wakucepeseka ndi wakusowa mphambvu. Citsandzo ca Yezu cisapangiza kuti manyerezero anewa ndi authambi thangwi anthu akucepeseka ndi acipapo kakamwe. Ndi pyenepi pinafuna ife kupfundza mu nsolo unatowera.