NSOLO WA PFUNDZIRO 27
Thangwi Yanji Tisafunika Kugopa Yahova?
“Anthu anagopa Yahova asakhala na uxamwali wakuwanga na iye.”—MAS. 25:14.
NYIMBO 8 Yahova Ndi Pakuthawira Pathu
PINAFUNA IFE KUPFUNDZAa
1-2. Mwakubverana na Masalmo 25:14, tisafunika kucitanji khala tisafuna kukhala na uxamwali wakuwanga na Yahova?
NDI makhaliro api anaona imwe kuti ndi akufunika toera mukhale na uxamwali wakuwanga na munthu unango? Panango munalonga kuti ndi ufuni na kuphedzana unango na ndzace. Panango imwe nee munanyerezera kuti kugopa ndi n’khaliro wakufunika kakamwe toera kukhala na uxamwali wadidi. Mbwenye ninga pinalonga lemba idabuluswa nsolo uno, ale anafuna kukhala na uxamwali wakuwanga na Yahova asafunika ‘kun’gopa.’—Lerini Masalmo 25:14.
2 Mwakukhonda tsalakana khala tisatumikira Yahova mu pyaka pizinji peno nkhabe, tonsene tisafunika kun’gopa. Mphapo pisabvekanji kugopa Mulungu? Tinakwanisa tani kugopa Yahova? Pontho tinapfundzanji na citsandzo ca Obhadhiya wakuti akhaphata basa panyumba ya mambo, Nyantsembe Wankulu Yeoyadha na mambo Yeowasi thangwi yakugopa Mulungu?
PISABVEKANJI KUGOPA MULUNGU?
3. Kugopa kunakwanisa tani kutitsidzikiza?
3 Panango ife tinagopa kucita cinthu tingaona kuti cinatiphekesa. Kugopa kweneku ndi kwadidi, pontho kusatikulumiza toera kucita pinthu mwandzeru. Kugopa kugwa kunaticitisa toera tikhonde kufamba dhuzi na m’mbuto zakuzika kakamwe. Kugopa kuphekeka panango kunaticitisa kuthawa pinthu pyakugopswa. Kugopa kutsukwalisa xamwali wathu kunatiphedza toera ticalire kulonga peno kucita pinthu mwakusowa ufuni.
4. Sathani asafuna kuti tigope Yahova munjira ipi?
4 Sathani asafuna kuti anthu agope Yahova munjira yakuipa. Iye asafuna kuti tinyerezere kuti Yahova ndzidzi onsene ndi wakuipirwa, asafuna kutitcunyusa, pontho ife nee tinakwanisa kuntsandzayisa. (Yobe 4:18, 19) Sathani asafuna kuti tigope kakamwe Yahova toera tisiye kuntumikira. Toera kucalira nsampha unoyu, tisafunika kugopa Yahova munjira yadidi.
5. Pisabvekanji kugopa Mulungu?
5 Munthu anagopa Mulungu munjira yadidi asanfuna, pontho nee asafuna kucita cinthu cakuti cinafudza uxamwali wace na iye. Yezu ‘akhagopa Mulungu’ munjira ineyi. (Aheb. 5:7) Iye nee akhagopa kuti Yahova mbadancita pinthu pyakuipa. (Iza. 11:2, 3) Mbwenye iye akhafuna kakamwe Yahova, pontho akhafuna kumbvera. (Juw. 14:21, 31) Ninga Yezu, ife tisalemedza kakamwe Yahova, pontho tisan’gopa thangwi Iye ndi waufuni, waudziwisi, waulungami na wamphambvu kakamwe. Ife tisadziwambo kuti Yahova asatifuna kakamwe, pontho asaona njira inatawira ife pitsogolero pyace. Tingakhonda kubvera Yahova, iye anatsukwala, mbwenye tingambvera iye anatsandzaya.—Mas. 78:41; Mis. 27:11.
TINAKWANISA TANI KUGOPA MULUNGU?
6. Ndi njira ipi ibodzi yakuti inatiphedza toera kugopa Yahova? (Masalmo 34:11)
6 Ife nee tabalwa na n’khaliro wakugopa Yahova; mbwenye tisafunika kukulisa n’khaliro unoyu. (Lerini Masalmo 34:11.) Njira ibodzi toera kucita pyenepi ndi kudinga pinthu pidacita iye. Thangwi tingaona kakamwe udziwisi wa Mulungu, mphambvu zace na ufuni wace “kubulukira mu pinthu pidacita iye,” ife tinamulemedza kakamwe na kunfuna. (Aroma 1:20) Mulongo anacemerwa Adrienne alonga: “Udziwisi wa Yahova unaoneka kubulukira mu pinthu pidacita iye usandidzumatirisa kakamwe, pontho usandiphedza toera kudzindikira kuti iye asadziwa pinthu pyadidi kuna ine.” Thangwi yakunyerezera pyenepi kazinji kene, iye alonga: “Ine nee ndisafuna kutawirisa kuti cinthu cinango cifudze uxamwali wanga na Yahova, ule adandipasa umaso.” Sakani ndzidzi sumana ino toera kunyerezera cinthu cibodzi mwa pinthu pidacita Yahova. Kucita pyenepi kunakuphedzani toera kulemedza kakamwe Yahova na kunfuna.—Mas. 111:2, 3.
7. Kucita phembero kunatiphedza tani toera tigope Yahova munjira yadidi?
7 Cinthu cinango cinafuna kutiphedza toera kugopa Yahova ndi kucita phembero kazinji kene. Tingacita phembero kazinji kene, ife tinadziwambo mwadidi kakamwe Yahova. Ndzidzi onsene unam’phemba ife mphambvu toera kupirira nyatwa, tisakumbuka kuti iye ndi wamphambvu kakamwe. Tingapereka takhuta kuna iye thangwi yakupereka Mwanace ninga ntsembe, tisakumbuka kuti Yahova asatifuna kakamwe. Pontho tingathimbana na nyatwa mbatiphemba ciphedzo ca Yahova, tisakumbuka kuti Yahova ndi waudziwisi kakamwe. Kuphemba pinthu pyenepi kuna Yahova m’phembero kunatiphedza toera timulemedze kakamwe. Kusiyapo pyenepi, kunatiphedzambo toera ticalire kucita pinthu pyakuti pinafudza uxamwali wathu na Yahova.
8. Tisafunika kucitanji toera tipitirize kugopa Mulungu?
8 Ife tinakwanisa kupitiriza kugopa Mulungu tingapfundza Bhibhlya na cifuno cakupfundza na pitsandzo pyadidi kuphatanizambo pyakuipa pinagumanika mwenemo. Tendeni tione pitsandzo pya atumiki a Yahova akukhulupirika awiri: Obhadhiya, ntsogoleri wa panyumba ya Mambo Akabu na Nyantsembe Wankulu Yeoyadha. Buluka penepo, tinaona kuti tinapfundzanji na citsandzo ca Mambo Yeowasi wa ku Yuda, wakuti pakutoma akhatumikira Yahova buluka penepo mbasiya kuntumikira.
KHALANI WACIPAPO NINGA OBHADHIYA
9. Kugopa Yahova kwaphedza tani Obhadhiya? (1 Amambo 18:3, 12)
9 Ulendo wakutoma unalonga Bhibhlya thangwi ya Obhadhiya,b iyo isalonga tenepa: “Obhadhiya akhagopa kakamwe Yahova.” (Lerini 1 Amambo 18:3, 12.) Kugopa kweneku kwaphedza tani Obhadhiya? Kwam’phedza toera akhale munthu wakunyindirika; natenepa mambo ampasa basa yakutsogolera nyumba yace. (Neemiya 7:2.) Kugopa kweneku kwaphedzambo Obhadhiya toera akhale wacipapo kakamwe; n’khaliro unoyu ukhali wakufunika kuna iye. Iye akhala mu ndzidzi ukhatonga Mambo wakuipa Akabu, wakuti “acita pinthu pyakuipa kakamwe pamaso pa Yahova kupiringana [amambo] onsene adatoma kutonga.” (1 Ama. 16:30) Kusiyapo pyenepi, Yezabheli wakuti akhali nkazi wa Akabu, pontho wakuti akhalambira Bhaale, akhaida kakamwe Yahova. Na thangwi ineyi, iye ayesera kumalisa ulambiri wandimomwene mu Izraeli. Iye apha aprofeta azinji a Mulungu. (1 Ama. 18:4) Mwakukhonda penula, Obhadhiya alambira Yahova mu ndzidzi wakunentsa kakamwe.
10. Obhadhiya apangiza tani kuti akhali wacipapo kakamwe?
10 Obhadhiya apangiza tani kuti akhali wacipapo kakamwe? Yezabheli pikhasaka iye aprofeta a Mulungu toera kuapha, Obhadhiya akwata 100 a iwo mbaabisa ‘m’misoka miwiri uku 50 uku 50 mbaapasa nkate na madzi.’ (1 Ama. 18:13, 14) Yezabheli mbadadziwa kuti Obhadhiya acita pyenepi, iye mbadamupha. Mwandimomwene, Obhadhiya panango akhagopa, pontho nee akhafuna kufa. Mbwenye Obhadhiya akhafuna Yahova na anthu akhatumikira Yahova kupiringana umaso wace.
Maseze basa yathu isakhondeswa, mwacipapo m’bale ali kugawira mabukhu kuna abale na alongo (Onani ndima 11)c
11. Atumiki a Yahova ntsiku zino asapangiza tani cipapo ninga Obhadhiya? (Onanimbo foto.)
11 Lero atumiki azinji a Yahova asakhala m’madziko akuti basa yathu isakhondeswa. Iwo asalemedza mautongi, mbwenye ninga Obhadhiya, abale na alongo anewa asapitiriza kutumikira Yahova. (Mat. 22:21) Iwo asapangiza kuti asagopa Mulungu mukubvera Mulungu pakutoma, tayu anthu. (Mabasa 5:29) Iwo asapangiza kuti asabvera Mulungu mukupitiriza kumwaza mphangwa zadidi na kusonkhana mwacibisobiso. (Mat. 10:16, 28) Iwo asacita pyonsene toera abale na alongo awo akhale na cakudya cauzimu. Onani citsandzo ca Henri, anakhala mu Afrika mu dziko inango yakuti basa yathu ikhadakhondeswa. Mu ndzidzi unoyu Henri akhaperekeka toera kuenda kapereka mabukhu kuna abale na alongo ace. Henri alemba: “Ine ndine wa manyadzo kakamwe. Mbwenye ndiri na cinyindiro cakuti ndi cilemedzo ciri na ine kuna Yahova cidandiphedza toera ndikhale na cipapo.” Kodi imwe munakwanisambo kukhala wacipapo ninga Henri? Imwe munakwanisa, mungakulisa n’khaliro wakugopa Mulungu munjira yadidi.
KHALANI WAKUKHULUPIRIKA NINGA NYANTSEMBE WANKULU YEOYADHA
12. Nyantsembe Wankulu Yeoyadha na nkazace apangiza tani kuti akhali akukhulupirika kuna Yahova?
12 Nyantsembe Wankulu Yeoyadha akhagopa Yahova, pontho kugopa kweneku kwancitisa kukhala wakukhulupirika kuna iye na kuphedza anango toera alambire Yahova. Iye apangiza pyenepi mu ndzidzi udatoma Ataliya, mwana wa Yezabheli kutonga mu Yuda. Anthu akhagopa Ataliya. Thangwi iye akhali wakuipa kakamwe, akhafuna kakamwe kutonga, pontho pyenepi pyancitisa kufuna kupha adzukulu ace onsene toera apitirize kutonga. (2 Kro. 22:10, 11) Mbwenye m’bodzi wa adzukulu ace akhacemerwa Yeowasi, nee aphiwa, thangwi nkazi wa Yeoyadha akhacemerwa Yeozabheati, am’bisa. Iye na mamunace abisa Yeowasi mbantsalakana. Thangwi yakucita pyenepi, iwo aphedzera toera m’bodzi wa dzindza ya Dhavidhi adzakhale mambo. Yeoyadha akhali wakukhulupirika kuna Yahova, pontho nee agopa Ataliya.—Mis. 29:25.
13. Yeoyadha apangiza tani pontho kuti akhali wakukhulupirika mu ndzidzi ukhali Yeowasi na pyaka pinomwe?
13 Pikhali Yeowasi na pyaka pinomwe pyakubalwa, Yeoyadha apangiza pontho kukhulupirika kwace kuna Yahova. Iye acita masasanyiro, pontho masasanyiro anewa mbadafamba mwadidi, Yeowasi wakuti akhali wa dzindza ya Dhavidhi mbadakhala mambo. Masasanyiro anewa mbadakhonda kufamba mwadidi, Yeoyadha mbadaphiwa. Mbwenye na ciphedzo ca Yahova, masasanyiro anewa afamba mwadidi. Na ciphedzo ca atsogoleri na Alevi, Yeoyadha adzodza Yeowasi ninga mambo mbapha Ataliya. (2 Kro. 23:1-5, 11, 12, 15; 24:1) Buluka penepo, Yeoyadha “acita cibverano pakati pa Yahova, mambo na mbumba, cibverano cakuti iwo mbadapitiriza kukhala mbumba ya Yahova.” (2 Ama. 11:17) Yeoyadha “aikhambo anyakuonera misuwo panyumba ya Yahova, toera munthu wakukhonda cena akhonde kupitamo.”—2 Kro. 23:19.
14. Yeoyadha alemedzwa tani thangwi yakulemedza Yahova?
14 Yahova alonga mwanyapantsi kuti: “Ine ndinalemedza ale anandilemedza.” Natenepa iye apasa nkhombo Yeoyadha. (1 Sam. 2:30) Mwacitsandzo, Yahova alembesa mbiri ya Yeoyadha m’Bhibhlya toera ife tikwanise kupfundza na citsandzo cace. (Aroma 15:4) Pontho pidafa Yeoyadha, iye alemedzwa kakamwe mukuikhwa “munthumbi mu Nzinda wa Dhavidhi pabodzi na amambo, thangwi iye akhadacita pinthu pyadidi mu Izraeli kuna Mulungu wandimomwene na nyumba Yace.”—2 Kro. 24:15, 16.
Ninga Nyantsembe Wankulu Yeoyadha, kugopa kwathu Yahova kusafunika kutikulumiza toera kuphedza abale na alongo athu mwakukhulupirika (Onani ndima 15)d
15. Tisapfundzanji na pinthu pidacitikira Yeoyadha? (Onanimbo foto.)
15 Pinthu pidacitikira Yeoyadha pinakwanisa kuphedza ife tonsene toera kukulisa n’khaliro wakugopa Mulungu. Akulu a mpingo anakwanisa kutowezera citsandzo ca Yeoyadha ndzidzi onsene angatsalakana na kutsidzikiza mabira a Mulungu. (Mabasa 20:28) Abale na alongo akugwesera anakwanisa kupfundza na citsandzo ca Yeoyadha kuti angagopa Yahova mbakhala akukhulupirika kuna iye, Iye anakwanisa kuaphatisira toera kukwanirisa cifuniro Cace. Iye nee anaasiya. Aphale na atsikana anakwanisa kupfundza na njira idatsalakana Yahova Yeoyadha na kutowezera citsandzo cace mukupangiza cilemedzo kuna abale na alongo akugwesera, makamaka ale anatumikira Yahova mu pyaka pizinji. (Mis. 16:31) Kusiyapo pyenepi, ife tonsene tinakwanisa kupfundza na citsandzo ca atsogoleri na Alevi adaphedzera Yeoyadha. Natenepa tendeni tiphedzere mwakukhulupirika “ale anatsogolera” na kuabvera.—Aheb. 13:17.
LEKANI KUKHALA NINGA MAMBO YEOWASI
16. Ninji pinapangiza kuti Mambo Yeowasi akhali wakuipa?
16 Yeoyadha aphedza Mambo Yeowasi toera kukhala munthu wadidi. (2 Ama. 12:2) Natenepa pikhali mambo Yeowasi m’phale, iye akhafuna kukomeresa Yahova. Mbwenye pidafa Yeoyadha, Yeowasi atoma kubvesera atsogoleri akupanduka. Ninji pidacitika? Iye pabodzi na mbumba yace atoma “kutumikira mizati na madzimunthu.” (2 Kro. 24:4, 17, 18) Maseze Yahova aipirwa kakamwe na pyenepi, iye “akhatumiza aprofeta kuna iwo toera abwerere kuna Yahova . . . , mbwenye iwo akakhonda kuabvera.” Iwo nee abverambo Zakariya mwana wa Yeoyadha, wakuti nee akhali basi ene mprofeta wa Yahova na nyantsembe, mbwenye akhalimbo wacibale wa Yeowasi. Kusiyapo pyenepi, Mambo Yeowasi apha Zakariya, maseze anyakubala a Zakariya apulumusa Yeowasi.—2 Kro. 22:11; 24:19-22.
17. Ninji pidacitikira Yeowasi?
17 Yeowasi nee apitiriza kugopa Yahova, natenepa pinthu nee pyanfambira mwadidi. Yahova akhadalonga kuti: “Ale anakhonda kundilemedza, nee anadzalemedzwa.” (1 Sam. 2:30) Mukupita kwa ndzidzi, anyankhondo akucepa a Asirya akunda “nsoka ukulu wa anyankhondo” a Yeowasi, pontho ‘ansiya mbakabva kupha kakamwe.’ Pidabuluka Asirya, Yeowasi aphiwa na atumiki ace thangwi yakupha Zakariya. Anthu aona kuti mambo unoyu akhali wakuipa kakamwe, natenepa nee amuikha “munthumbi za amambo.”—2 Kro. 24:23-25.
18. Mwakubverana na Yeremiya 17:7, 8, tisafunika kucitanji toera tikhonde kukhala ninga Yeowasi?
18 Tisapfundzanji na citsandzo ca Yeowasi? Iye akhali ninga muti wakuti nee ukhali na mitcici yakuwanga, pontho ukhanyindira muti unango toera upitirize kulimira. Natenepa pidafa Yeoyadha wakuti akham’phedza toera akhale na makhaliro adidi, Yeowasi atoma kubvesera anthu akupanduka mbasiya kukhala wakukhulupirika kuna Yahova. Citsandzo ceneci cisapangiza kuti nee tisafunika kubvera Mulungu basi ene thangwi acibale athu peno anango mu mpingo ndi a citsandzo cadidi kuna ife. Toera kupitiriza kukhala akuwanga mwauzimu, tisafunika kukulisa ufuni wathu na cilemedzo kuna Yahova mukupfundza Mafalace, kunyerezera mwadidi pinapfundza ife na kucita phembero.—Lerini Yeremiya 17:7, 8; Akol. 2:6, 7.
19. Ndi pinthu pipi pinatiphemba Yahova toera kucita?
19 Yahova nee asatiphemba toera ticite pinthu pyakuti nee tinakwanisa kupicita. Pinthu pinatiphemba iye pyalongwa mwacigwagwa pa Ekleziaste 12:13 kuti: “Gopa Mulungu wandimomwene mbubvera mitemo yace, thangwi pyenepi ndi pinthu pyakuti munthu asafunika kupicita.” Tingagopa Mulungu tinakwanisa kupitiriza kukhala akukhulupirika kuna iye ninga pidacita Obhadhiya na Yeoyadha, mwakukhonda tsalakana pinthu pinafuna citika ntsogolo. Natenepa, nee cinthu cibodzi cinakwanisa kufudza uxamwali wathu na Yahova.
NYIMBO 3 Yahova Asatipasa Mphambvu, Cidikhiro na Cinyindiro
a M’Bhibhlya fala yakuti “kugopa” iri na mabvekero mazinji. Iyo inakwanisa kuphatisirwa toera kulonga kugopa pinthu, kulemedza na kudzumatirwa mwakubverana na pinthu pinalongwa. Nsolo uno unatiphedza toera kukulisa n’khaliro wa kugopa wakuti unatikulumiza toera kukhala acipapo na akukhulupirika mu ndzidzi unatumikira ife Babathu wakudzulu.
b Obhadhiya unoyu nee ndi mprofeta Obhadhiya adalemba bukhu ya Bhibhlya inacemerwa Obhadhiya.
c FOTO TSAMBA: M’bale ali kupereka mabukhu kuna abale anango mu ndzidzi wakuti basa yathu isakhondeswa.
d FOTO TSAMBA: Mulongo wantsikana ali kupfundziswa na mulongo wakugwesera toera kumwaza mphangwa mukuphatisira ntokodzi; m’bale wakugwesera ali kumwaza mphangwa mwacipapo mukuphatisira karinya; m’bale wa maluso ali kupfundzisa abale anango toera kutsalakana Nyumba ya Umambo.