Kristu Ndi Mphambvu ya Mulungu
‘Kristu ndi mphambvu ya Mulungu.’—1 AKOR. 1:24.
MUNAKWANISA KUFOKOTOZA?
Kodi Yezu apangizanji pidasanduza iye madzi kudza vinyu pa phwando yakumanga banja?
Ninji cidakulumiza Yezu toera kucita cirengo cidalembwa pa Mateo 14:14-21?
Kodi Yezu apangizanji pidamatamisa iye condzi cikulu?
1. Thangwi yanji Paulu alonga kuti ‘Kristu ndi mphambvu ya Mulungu’?
YAHOVA apangiza mphambvu yace munjira zakudzumatirisa kakamwe kubulukira mwa Yezu. Pirengo pidacita Kristu pinagumanika m’Maevanjelyu manai piri na mphangwa zakuwangisa cikhulupiro. Mwandimomwene iye acita pirengo pinango pizinji. (Mat. 9:35; Luka 9:11) Inde, mphambvu ya Mulungu yapangizika mwa Yezu. Na mathangwi adidi, mpostolo Paulu mbadakwanisa kulonga kuti: ‘Kristu ndi mphambvu ya Mulungu.’ (1 Akor. 1:24) Mphapo pirengo pidacita Yezu pinakhuya tani umaso wathu?
2. Tinapfundzanji kubulukira mu pirengo pya Yezu?
2 Mpostolo Pedhro alonga kuti Yezu acita pirengo peno pinthu “pyakudzumisa.” (Mach. 2:22) Pirengo pyamphambvu pidacita Yezu pa dziko yapantsi pikhapangiza nkhombo zizinji zinafuna kudzatambira ife mu utongi wace. Ipyo pisapangizambo pirengo pinafuna kudzacita Yezu pa dziko yonsene mu dziko ipswa ya Mulungu! Pirengo pidacita iye pisatiphedza toera kubvesesa kakamwe makhaliro ace na a Babace. Natenepa, tendeni tidinge pirengo pingasi pidacita Yezu na kuona kuti pinakhuya tani umaso wathu lero na ntsogolo.
CIRENGO CINATIPFUNDZISA KUPASA MWAKUDZALA MANJA
3. (a) Ninji cidakulumiza Yezu toera kucita cirengo cace cakutoma? (b) Kodi Yezu apangiza tani kupasa mwakudzala manja ku Kana?
3 Yezu acita cirengo cace cakutoma pa phwando yakumanga banja ku Kana mu dziko ya Galileya. Panango anthu adagumanika akhali azinji kakamwe kupiringana ale akhadikhirwa. Mbwenye undimomwene ndi wakuti vinyu ikhadamala. Mariya mace Yezu akhalipombo. Mu pyaka pizinji, Mariya anyerezera mwacidikhodikho maprofesiya onsene akhalonga pya mwanace, iye akhandziwa kuti mbadacemerwa “Mwana wa Mulungu.” (Luka 1:30-32; 2:52) Kodi Mariya akhadziwa kuti Yezu akhali na mphambvu zakubisalika? Mbwenye undimomwene ndi wakuti Mariya na Yezu abvera ntsisi banja ipswa, pontho akhafuna kuti ikhonde kupasika manyadzo. Yezu akhadziwa kuti khodzo ndi yakufunika. Natenepa, mwacirengo iye asanduza malitru 380 a madzi mbadza “vinyu yakudzipa.” (Lerini Jwau 2:3, 6-11.) Kodi Yezu akakamizwa toera kucita cirengo ceneci? Nkhabe. Iye acita pyenepi thangwi akhatsalakana anthu, pontho atowezera Babace wakuti asapasa mwakudzala manja.
4, 5. (a) Tisapfundzanji kubulukira mu cirengo cakutoma ca Yezu? (b) Kodi cirengo ca ku Kana cisapangizanji thangwi ya dziko ipswa?
4 Mwacirengo Yezu apereka vinyu izinji yakudzipa, mbikwana kwa anthu azinji. Kodi cirengo ceneci cisatipfundzisanji? Cisatipfundzisa kuti mabvero a anthu ndi akufunika kakamwe kwa Yezu na kwa Babace. Cisapangiza kuti nee Baba nee Mwana ndi akuumirwa. Cisapangizambo kuti mu dziko ipswa, Yahova anadzaphatisira mphambvu yace toera kupereka cakudya cakukwana kuna “mbumba zonsene” pa dziko yapantsi.—Lerini Izaiya 25:6.
5 Nyerezerani basi! Mwakukhonda dembuka Yahova anadzatipasa pinthu pyakufunika—ninga cakudya cakupasa ungumi na nyumba zadidi. Tisatsandzaya kakamwe na kudziwa pinthu pyadidi pinafuna kudzatipasa Yahova mu Paradizu pa dziko yapantsi.
6. Kodi Yezu akhaphatisira tani mphambvu yace yakucita pirengo, mphapo tinantowezera tani?
6 Mudayeserwa Yezu na Dyabo toera kusanduza miyala kudza mikate, Kristu akhonda kuphatisira mphambvu yace toera kukwanirisa pifuno pyace. (Mat. 4:2-4) Mbwenye Yezu akhaphatisira mphambvu yace toera kuphedza anango. Tinatowezera tani citsandzo ca Yezu cakuikha patsogolo pifuno pya anango? Iye akulumiza atumiki a Mulungu toera kukulisa nzimu ‘wakupasa.’ (Luka 6:38) Tinakwanisa kucita pyenepi tingacemera anango panyumba pathu toera kudya pabodzi na kucedza pinthu pyauzimu. Tinakwanisambo kuphatisira ndzidzi wathu toera kucedza na anango pakumala kwa misonkhano, kuphedza munthu anafuna ciphedzo, ninga kubvesera m’bale anafuna kukhunganyika nkhani yace. Tinakwanisambo kuphedza amwazi mphangwa anafuna ciphedzo mu utumiki. Tingaphedza anango ninga munakwanisira ife, tinapangiza kuti tikutowezera citsandzo ca Yezu cakupasa mwakudzala manja.
“ONSENE ADYA MBAKHUTA”
7. Ndi makhaliro api anafuna pitiriza kuoneka mpaka kufudzwa kwa makhaliro ano a pinthu?
7 Utcerengi watoma kale. Yahova apanga Aisraele akale kuti atcerengi mbadapitiriza kugumanika pakati pawo. (Deut. 15:11) Pakupita pyaka madzana, Yezu alonga: ‘Anyakutcerenga muli nawo ndzidzi onsene.’ (Mat. 26:11) Kodi Yezu akhafuna kulonga kuti ndzidzi onsene mbadaoneka anyakutcerenga pa dziko yapantsi? Nkhabe, iye akhafuna kulonga kuti anthu akutcerenga mbadapitiriza kuoneka mpaka kufudzwa kwa makhaliro ano a pinthu. Natenepa, mphyakutsandzayisa kakamwe kudziwa kuti pirengo pya Yezu ndi cipangizo ca midzidzi yadidi kakamwe ya ntsogolo pantsi pa Umambo wa Mulungu, mu ndzidzi wakuti anthu onsene anadzakhala na cakudya mbakhuta!
8, 9. (a) Thangwi yanji Yezu adyesa pikwi na pikwi pya anthu? (b) Kodi musapibva tani thangwi ya cirengo ceneci?
8 Nyamasalmo alonga thangwi ya Yahova: ‘Munafungula djanja yanu mbamukwanirisa pifuno pya pinthu pyonsene pya umaso.’ (Sal. 145:16) Mu kupangiza makhaliro a Babace, ‘Kristu wakuti ndi mphambvu ya Mulungu,’ mwakubwereza-bwereza afungula manjace mbakwanirisa pifuno pya atowereri ace. Iye nee acita pyenepi toera kupangiza kuti akhali wamphambvu, mbwenye akhafuna kakamwe kutsalakana anango. Tendeni tione Mateo 14:14-21. (Lerini.) Anyakupfundza aenda kalonga na Yezu thangwi yakusoweka kwa cakudya. Panango iwo akhalimbo na njala, mbwenye pikhaadzudzumisa kakamwe ndi anthu akuti akhali na njala, pontho akhadaneta na ulendo udacita iwo wakubuluka ku nzinda mu kutowerera Yezu na miyendo. (Mat. 14:13) Kodi Yezu mbadacitanji?
9 Na mikate mixanu na ntsomba ziwiri Yezu adyesa amuna cifupi na 5.000, kusiyapo akazi na ana! Kodi nee pisatikhuya kudziwa kuti Yezu aphatisira mphambvu yace toera kuphedza anthu azinji, kuphatanizambo anang’ono? Mwinji wa anthu wadya ‘mbukhuta.’ Pyenepi pisapangiza kuti pakhali cakudya cakunjipa kakamwe. Yezu nee apereka cakudya cakucepa, mbwenye apereka cakudya cakuti mbacidaphedza mwinji wa anthu toera kukhala na mphambvu yakucita ulendo wawo wakulapha wakubwerera kunyumba. (Luka 9:10-17) Pakumala kudya anthu onsene, anyakupfundza adzadza pitundu 12 na cakudya cidasala!
10. Ninji pinafuna kudzacitika na utcerengi?
10 Lero, pikwi na pikwi pya anthu ali mu utcerengi ukulu kakamwe thangwi ya utongi wakusowa ulungami wa anthu. Abale athu anango nee ali na cakudya cakukwana. Mbwenye ndzidzi uli cifupi wakuti anthu akubvera Yahova anadzakhala mu dziko yakuti nee munadzaonekabve uipi peno utcerengi. Mbamudakhala na mphambvu, nee mbamudakwanirisa pifuno pya anthu? Mulungu Wamphambvu Zonsene asafuna, pontho ali na mphambvu zakucita pyenepi. Inde, iye apikira kumalisa nyatwa mwakukhonda dembuka!—Lerini Masalmo 72:16.
11. Thangwi yanji musanyindira kuti mwakukhonda dembuka Kristu anaphatisira mphambvu yace pa dziko yonsene? Pyenepi pisakukulumizani toera kucitanji?
11 Pikakhala Yezu pa dziko yapantsi aphata basa mu cisa cing’ono mu pyaka pitatu na hafu. (Mat. 15:24) Ninga Mambo wa mbiri, utongi wace unadzaphataniza dziko yonsene yapantsi. (Sal. 72:8) Pirengo pya Yezu pisatipasa cinyindiro cakuti iye ali na mphambvu, pontho mwakukhonda dembuka asafuna kuphatisira mphambvu yace toera kucita pinthu pyadidi kwa ife. Maseze nee tinakwanisa kucita pirengo, tinakwanisa kulonga na anango mwakugalamuka thangwi ya pinalonga Bhibhlya. Maprofesiya a Bhibhlya asatipasa cinyindiro ca pinthu pyadidi pya ntsogolo. Ninga Mboni za Yahova zakuti ziri na cidziwiso ceneci cakufunika kakamwe cinalonga pya ntsogolo, kodi nee tisaona kuti tiri na mangawa kwa anango? (Arom. 1:14, 15) Kunyerezera pyenepi kusafunika kutikulumiza toera kumwaza mphangwa zadidi za Umambo wa Mulungu kwa anango.—Sal. 45:1; 49:3.
KUTONGA MPHAMBVU ZACIBALIRO ZA DZIKO
12. Thangwi yanji tisanyindira kuti Yezu asadziwa mwadidi kubverana kwa pinthu pyonsene pa dziko yapantsi?
12 Pikhacita Mulungu dziko yapantsi na pyonsene piri mwenemu, Yezu akhali na iye ninga ‘mesiri wa basa.’ (Mis. 8:22, 30, 31; Akol. 1:15-17) Natenepa, Yezu asadziwa mwadidi kubverana kwa pinthu pyonsene pa dziko yapantsi. Iye asadziwa kuti anaphatisira tani na anatonga tani pinthu pyonsene pidacitwa.
13, 14. Perekani citsandzo cinapangiza kuti Kristu asakwanisa kutonga mphambvu yacibaliro.
13 Pikakhala iye pa dziko yapantsi, Yezu apangiza kuti ndi ‘mphambvu ya Mulungu’ mu kutonga mphambvu zacibaliro. Onani kuti Yezu amatamisa tani condzi cakuti cikhafuna kuikha pangozwi umaso wa anyakupfundzace. (Lerini Marko 4:37-39.) Nyakudziwisa pya Bhibhlya unango alonga: “Fala ya Cigrego [‘condzi’ pa Marko 4:37] isaphatisirwa toera kulonga mphepo ya mphambvu kakamwe peno condzi cikulu. Cipo isaphatisirwa toera kulonga mphepo yakufewa . . . mbwenye condzi cikulu cinabwera na makole akupswipa pabodzi na piphaliwali, madzi mbabvumba kakamwe, mbifudza pyonsene.”
14 Nyerezerani basi: Kristu aneta kakamwe na basa yakumwaza mphangwa, mbagona m’mwadiya. Mabimbi amenya mwadiya, madzi na mapobvu mbapita m’mwadiya. Mwakukhonda tsalakana dzumbi ya condzi na kudzekhumiswa kwa mwadiya, Yezu apitiriza kugona thangwi akhadaneta kakamwe. Mwakugopa, anyakupfundza alamusa Yezu mbakhuwa: ‘Tiri kufa ife!’ (Mat. 8:25) Yezu alamuka mbapanga mphepo na bara: “Matama, pfulika!” mphepo mbingotha. (Marko 4:39) Na mafala anewa, Yezu apanga mphepo na bara toera imatame mbipitiriza tenepo. Ninji pidacitika? “Mphepo yangotha.” Yezu apangiza mphambvu ikulu kakamwe!
15. Mulungu Wamphambvu Zonsene apangiza tani kuti asakwanisa kutonga mphambvu zacibaliro?
15 Nakuti Pfuli ya mphambvu ya Kristu ndi Yahova, tiri na cinyindiro cakuti Mulungu Wamphambvu Zonsene asakwanisa kakamwe kutonga mphambvu zacibaliro. Onani pitsandzo pingasi. Cigumula mbacidzati kutoma, Yahova alonga: ‘Zasala ntsiku zinomwe, ndinadzabvumbisa madzi pa dziko yonsene; mbabvumba ntsiku makumanai, masiku na masikati.’ (Gen. 7:4) Pa Eksodo 14:21 tisaleri: ‘Yahova abweza madzi nduli na mphepo ikulu ya kumabulukiro a dzuwa.’ Lemba ya Yona 1:4 isalongambo: ‘Yahova asosesa mphepo ikulu pa bara mbicioneka condzi cikhafuna kulobzwesa bote.’ Mphyakuwangisa kudziwa kuti Yahova asakwanisa kutonga mphambvu zacibaliro. Mwandimomwene, mu dziko ipswa iye ndzidzi onsene anadzatonga mphambvu zacibaliro.
16. Thangwi yanji mphyakuwangisa kudziwa kuti Nciti wathu na Mwanace wautombo ali na mphambvu yakutonga mphambvu zacibaliro?
16 Mphyakuwangisa kakamwe kunyerezera mwacidikhodikho mphambvu ya Nciti wathu na ‘mesiri’ wace wa ‘basa’. Mu Pyaka Cikwi iwo anadzatsidzikiza anthu onsene pa dziko yapantsi. Pidengwa pyakugopswa pyacibaliro nee pinadzacitikabve. Mu dziko ipswa, nee tinadzakhala na mathangwi toera kugopa kuphekeswa na condzi, tsunamis, vulcões peno piteke-teke. Mphyakutsandzayisa kakamwe kunyerezera ndzidzi wakuti mphambvu zacibaliro nee zinadzaphabve anthu peno kualamaza, thangwi ‘ramada ya Mulungu inadzakhala pakati pa anthu’! (Apok. 21:3, 4) Tinakwanisa kunyindira kuti mphambvu ya Mulungu idapangiza Kristu inadzatonga mphambvu zacibaliro mu Pyaka Cikwi.
TOWEZERANI MULUNGU NA KRISTU
17. Ndi ipi njira yakuti tinakwanisa kutowezera Mulungu na Kristu?
17 Mwakusiyana na Yahova na Yezu, ife nee tinakwanisa kupingiza pidengwa pyacibaliro, mbwenye tiri na mphambvu. Mphapo tinaiphatisira tani? Njira ibodzi ndi kuphatisira lemba ya Misangani 3:27. (Lerini.) Abale athu angathimbana na nyatwa, tinakwanisa kuabalangaza na kupereka ciphedzo cakumanungo na cauzimu. (Mis. 17:17) Mwacitsandzo, tinakwanisa kuaphedza angagwerwa na cidengwa cacibaliro. Onani mafala akupereka takhuta adalonga nzice unango pakumala kufudzirwa nyumba yace na condzi cikulu: “Ndisapereka takhuta kakamwe thangwi yakukhala mu gulu ya Yahova, tayu basi thangwi yaciphedzo cakumanungo, mbwenye thangwi yaciphedzo cauzimu.” Onanimbo pidalonga mulongo unango wakuti adzati kumanga banja. Iye akhali wakudzudzumika na wakusowa cidikhiro pakumala kufudzirwa nyumba yace na condzi. Pakumala kutambira ciphedzo iye alonga: “Mphyakukhonda kulongeka! Nkhabe kwanisa kufokotoza pyonsene pinabva ine . . . Ndakhuta Yahova!” Tisakomerwa kakamwe thangwi yakucita khundu ya nsoka wa abale akuti asatsalakana na ntima onsene pifuno pya unango na ndzace. Mphyakutsandzayisa kakamwe kudziwa kuti Yahova na Yezu Kristu asatitsalakana.
18. Ninji pinakudzumisani thangwi ya cifuno ca Yezu cakucita pirengo?
18 Mu utumiki wace, Yezu apangiza kuti iye ndi ‘mphambvu ya Mulungu.’ Mphapo cifuno cace cikhali cipi? Cipo iye aphatisira mphambvu yace toera kutundusa anango peno kuphindulisika ekhene. Mwandimomwene, pirengo pidacita Yezu pyapangiza ufuni wace kwa anthu. Tinadzadinga pyenepi mu nsolo unatowerera.