Luti Tongana Zo so Alingbi Kue, na Hingango Ye Biani na Bê
Traduction du Monde Nouveau: Mbeni Bible so Azo Kutu Mingi na ndo Sese Mobimba Ayekia Ni
A YEKE la ni mbeni kusala ti gbungo li mingi so amu angu 12, anze 3, na alango 11. Ye oko, na lango 13 ti nze ti mars, ngu 1960, a hunzi ndangba mbage ti fini Bible so. A hiri ni Les Saintes Écritures: Traduction du monde nouveau.
Ngu oko na pekoni, aTémoin ti Jéhovah asigigi na Bible so kue na buku oko. Wungo ni so a sigigi na ni na ngu 1961 asi kutu oko. Laso, wungo ti aBible ni kue so a pete ni ahon awe kutu ngbangbo oko, na a sala si Traduction du monde nouveau aga mbeni oko ti aBible so a kangbi ni mingi ahon atanga ni kue. Ye oko, ye nyen apusu aTémoin ti sigigi na fini Bible so?
Ngbanga ti Nyen ti Sigigi na Mbeni Fini Bible?
Ti gbu nda ti tokua ti Mbeti ti Nzapa na ti fa ni, aTémoin ti Jéhovah, na yâ ti angoi so ahon, asala kusala na aBible nde nde mingi so a sû na yanga ti Anglais. Atä so aBible so ayeke na anzoni mbage ti ala, fani mingi a leke ni alingbi na atene ti alege ti vorongo nga atene ti mabe ti Chrétienté. (Matthieu 15:6) Tongaso, aTémoin ti Jéhovah aba nene ti wara mbeni Bible so afa mbilimbili ye so ayeke na yâ ti ambeti ti Nzapa ti giriri so a sû na gbe ti yingo.
Kozo kapa so a mu ti sala na ye so asi na nze ti octobre, ngu 1946 tongana Nathan H. Knorr, mbeni oko ti Wabatango Bungbi ti aTémoin ti Jéhovah ahunda ti tene a sigigi na mbeni fini Bible. Na lango use ti nze ti décembre, ngu 1947, Komite ti Traduction du monde nouveau aleke ti sigigi na mbeni Bible so ayeke duti ande be-ta-zo na Mbeti ti Nzapa so a sala giriri; fade a yeke yôro na yâ Bible so andangba fini ye so awagingo nda ti ye na ndo Bible awara na yâ afini kugbe ti ambeti ti Bible ti giriri so a wara ni, na a yeke sû ni na mbeni yanga ti kodoro so awadikongo Bible ti laso ayeke gbu nda ni hio.
Tongana a sigigi na kozo mbage ni, Les Écritures grecques chrétiennes: Traduction du monde nouveau, na ngu 1950, a ba polele so awasungo peko ti Bible ni asala ye alingbi na aye so ala zia na gbele ala. Ambeni versê ti Bible so a yeke ngangu kozoni ti gbu nda ni nzoni aga polele. Na tapande, versê ti 1 Timothée 1:11 na yâ Bible Alliance Biblique Universelle 1966 ti Sango asala tene ti “Tene-nzoni ti gloire ti Nzapa, Lo so a sala tene nzoni na Lo.” Me Traduction du monde nouveau asala tene ti “nzo tene ti Nzapa so ayeke na ngia.” Tene “zo ti siokpari” so a sû pekoni na 2 aThessalonicien 2:3 na yâ Bible ti Sango aga “zo ti kengo ndia.” Nga, na 1 aCorinthien 7:36, a sû peko ti tene ti bazengele Paul na ndo “zo so atene na bê ti lo, lo yeke sala nzoni pepe na molenge ti lo so ayeke machia” na tene “zo so abi bê so lo sala ye na lege ni pepe na mbage ti dutingo ti masia.” A ba polele so Traduction du monde nouveau amu lege na azo ti gbu nda ti Bible nzoni ahon.
Kusala so a sala apika bê ti awagingo nda ti ye nde nde. Na tapande, Alexander Thomson, mbeni wagingo nda ti ye na ndo Bible na Angleterre afa so Traduction du monde nouveau ayeke nde mingi na lege so lo sû na peko ti atene ti yanga ti Grec so andu ngoi so ye ni ayeke tambela. Na tapande, a diko aÉphésien 5:25 (NW) tongaso: “Akoli, i ngbâ ti ndoye awali ti i,” ahon ti tene gi: “Akoli, i ndoye awali ti i.” (Bible ti Sango) Na ndo Traduction du monde nouveau, Thomson atene: “A yeke ba so mbeni bible nde afa pepe pendere kode ti sungo peko ti atene ti Grec kue nga na ngoi kue tongana ti Bible so.”
Mbeni pendere mbage ti Traduction du monde nouveau so a gboto lê ti zo ayeke lege so lo yeke sala kusala na tâ iri ti Nzapa, Jéhovah, na yâ mbage ti Mbeti ti Nzapa so a sû na yanga ti Hébreu nga na ti so a sû na Grec. Teti so iri ti Nzapa na yanga ti Hébreu asigigi ndulu na fani 7 000 gi na yâ mbage so a hiri ni Testament ti Giriri, a yeke polele so Wasalango e aye si awavorongo lo asala kusala na iri ti lo na aba lo tongana mbeni tâ zo. (Exode 34:6, 7) Traduction du monde nouveau amu maboko na azo kutu mingi ti sala tongaso.
A Sû Peko ti Traduction du Monde Nouveau
na Ayanga Nde Nde Mingi
Ngbele ye na ngoi so a sigigi na ni na yanga ti Anglais, aTémoin ti Jéhovah na ndo sese kue asala kota nzala ti duti na Traduction du monde nouveau na yanga ti kodoro ti ala mveni, na a yeke na lege ni. Na yâ ti ambeni kodoro, a yeke la ni ngangu ti wara aBible so a sû na ayanga ti kodoro ni ngbanga ti so akota zo ti abungbi ti lekengo Bible ni na so ayeke kangbi ni aye pepe si aBible ti ala atï na maboko ti aTémoin ti Jéhovah. Na ndo ni, fani mingi, aBible ti yanga ti kodoro tongaso ahonde ndo ti afango ye so ayeke kota mingi teti fini. Mbeni tapande ni oko ayeke ti mbeni bible so a sû na mbeni yanga ti kodoro ti mbage ti mbongo ti Poto, so agi ti honde ndo ti mbeni kpengba-tene so andu iri ti Nzapa na lege so a zi na yâ ni tene “E ye iri ti Mo aga nzoni-kue,” na a zia na place ni tene “Zia si azo amu gonda na Mo.”—Matthieu 6:9.
Na ngu 1961, awasungo peko ti Bible ato nda ti sû awe peko ti Bible ti Anglais ti Traduction du monde nouveau na ambeni yanga nde. Gi angu use na pekoni, a hunzi ti sû peko ti Les Écritures grecques chrétiennes: Traduction du monde nouveau na ambeni yanga omene. Na ngoi ni so, tongana a mu aTémoin osio na ndo sese, ota alingbi ti diko Bible so na yanga ti kodoro ti ala. Ye oko, a hunda ti sala kusala mingi ahon tongana a ye si aTémoin ti Jéhovah azia Bible so na tïtî azo kutu mingi.
Na ngu 1989, lege azi ti tene ye so aga nzoni tongana a zia na sese Ndokua ti Traduction na kota ndokua ti aTémoin ti Jéhovah so ayeke ba kusala ti ala na ndo sese. Ndokua ti Traduction so aleke mbeni kode ti sungo peko ti Mbeti ti Nzapa na ambeni yanga nde; kode so abungbi mandango ye ti atene ti Bible na senda-kode ti informatique. Salango kusala na kode so amu lege ti sû peko ti mbage ti Mbeti ti Nzapa ti yanga ti Grec na ambeni yanga nde gi na yâ ti ngu oko, nga ti sû peko ti Mbeti ti Nzapa ti yanga ti Hébreu gi na yâ ti angu use, na ye so amu gi kete ngoi senge na ndo ngoi kue so a hunda teti hunzingo mbeni pialo ti sungo peko ti Bible kue. Ti londo na ngoi so a maï kode so, a sû peko ti Traduction du monde nouveau na a sigigi na ni na ayanga ti kodoro 29 so azo ahon ngbundangbu use ayeke tene. A ngbâ ti sû pekoni fadeso na ambeni yanga ti kodoro nde 12. Ti si na laso, a sû peko ti Traduction du monde nouveau ti Anglais, na ambage ni kue wala gi mbeni mbage, na ayanga ti kodoro nde 41.
Angu 50 na ndo ni ahon fadeso awe ngbele ye na lâ ni so a sigigi na kozo mbage ti Traduction du monde nouveau na lango 3 ti nze ti août, ngu 1950, na Kota Bungbi ti aTémoin ti Jéhovah “Accroissement de la théocratie” so a sala na gbata ti New York. Na ngoi ni so, Nathan H. Knorr awa azo so aga na kota bungbi ni tongaso: “I mu Bible so. I diko ni kue, fade i yeke wara ngia na salango tongaso. I manda ni, teti fade a yeke mu maboko na i ti gbu nda ti Tene ti Nzapa nzoni ahon. I kangbi ni na ambeni zo.” E tisa mo ti diko Bible lâ na lâ, teti tokua ni alingbi ti mu maboko na mo ti ‘luti tongana azo so alingbi kue, na hingango na bê ti i biani ye kue so Nzapa aye.’—aColossien 4:12.
[Graph/Afoto na lembeti 8, 9]
(Ti ba tene ni mbilimbili, ba buku ni)
“A-Bible ti Traduction du Monde Nouveau so A Sigigi na Ni”
Traduction du monde nouveau asigigi kozoni kue na yanga ti Anglais, na fadeso a sû pekoni na mbage ni kue wala gi mbeni mbage ni, na ayanga ti kodoro nde 41
Mbeti ti Nzapa so aChrétien asû na yanga ti Grec Bible ni Kue
1950 1
1960-69 6 5
1970-79 4 2
1980-89 2 2
1990-Laso 29 19